
i l l . S e e. M'grantium in nomine tuo de hac inftabili &
tam incerta fempiternam illam vitam ac lxtitiam cxlcfti-
bus prxfta falvam. Per Dominum noftrum.
Hadtenus officium fepulturx ex codicc Remenfi. In
quod hxc paucula notanda funt, Sc in primis hxc verba
v e l a lle lu ia j ex quibus confiât olim hanc lxtitix vocern in
defundtorum officium non fuiflè prxtermiflàm^b lxtitiam
qux toti Ecclcfix ex morte Juftorum obvenit : ut viderc eft
apud S. Hieronymum in epitaphio Fabiolx : E t jam fam a
v o la n t ta n t i p ra n u n tia luElu , to tiu s urbis populum a d
e x e q u ia t con gr tgabat : fo n a b a n t P fa lm i , & a u ra ta teEla
templorum in fu b lim e q u a tieb a t a lle lu ia . a Hxc lxtitix
vox à Grxcis canitur in Liturgia «r tkç , id eft, de
his, qui dormicrunt, finita Epiftolx lcdtione. Poft hxc
verba, C a n t a t P r ejb y ier , videtur deeffe -n P ra fa tio , quia
non eft hxc Oratio, fed orationis denuntiatio, quemad-
$ modum infra fcriptum eft: Item P ra fa tio dtfunElorum :
fiquidem eft denuntiatio feu invitatio Pufbyteri per quam
invitât populum ad orandum ,' quemadmodum lupra no-
tavimus aa feriam quartam majoris hebdomades.
morationcm faciamus cari noftri i l l. quem Dominus de A
tentationibus feculi adfumfit, obfecrantes mifericordiam
Dei noftri, ut ipfi retribuerc dignctur placitam, quietam
manfionem : remittat omncs lubricx tcmeritatis oftenlas :
ut concéda plenx indulgcntix venia, quidquid in hoc ic-
culo proprius error atmlit, totum meftabih pictatc ac be-
nignitate fua compenfct. Per Dom. C ollegia f e q u t t u r .
Diri vulneris novitate perciilfi & ciuodammodo cordibus
fauciari mifericordiam tuam , mundi Redemtor, fidcUbus
vocibus imploramus : uc cari noftri ammam, &c. C o lle t t *
f t q u i t ur : Tu nobis, Domine, auxilium prxftare digncns,
ruopem, tu mifericordiam largiaris, Spiritum etiam famuli
•■ Leg. dibit h
tui ill. ac cari noftri, S c c . I tem a lia : Snfcipc » Domine
, animam fervi cui revertentem ad te de Ægypti par-
tibus, proficifccntem ad te. Emitte Angelos tuos fandtos
in obviam illi, & vias juftitix demonftra c i , &c. I tem
P r a fa tio difunElorum : Antiqui memores chirographi, j
fratres diledtiffimi, quo primi hominis peccato, S c cor-
rupcioni addiifta eft humana conditio , mb cujus leges ibi
unufquifquc formidat, quod alii accidifl'e videat, Omnfc-
potentis Dei mifericordiam dcprecemur pro Spiricu cari
noftri, cujus hodic depofitio celebratur-, ut eum in xterna
requie fufeipiat, Sc beata refurredlione rcprxfentct. Per.
C o lle El a n un c fe q u itu r : Dcus, qui juftis fupplicationibus
prxfto es, qui pia vota dignaris intueri, da tamulo tuo N.
cujus diem depofitionis hodic officia pia prxftamus, cum
fan&is atquc eledlis cuis beati muncris portionem. D t c u n -
tn r ca p itu la . In memoria. & rel. N e tradas b e ftiis . & r e l.
E x u l t e n t fa n E li. & r e l. P r etio fa e ft. & r e l. E x u lta b u n t
fa nE li. & r e l. I tem O r a t io a nte quam a d fep u lc rum defe-
ra tu r. P ra fa tio . Deum judicem univei fitatis, Deum cx-
lcftium & terreftrium & infernorum Dominum deprecc-
mur pro Spiricu cari noftri i l l. uc eum Deus in requiem
collocare aignetur , Sc in parte primx rcfiirrcdtionis re-
fufeitet. Per Dominum noftrum Jefum Chriftum. C o lle -
Ela fe q u i t u r : Te , Domine fandlc, Pater Omnipotens,
xternc Deus, fupplices dcprecamur pro fpiricu famuli tui
illius, quem ab originibus hujus feculi ad te arceffire prxee-
pifti, S c c .I tem nunc Pne/ario.-Omnipotencis mifericordiam
deprccemur,cujus judicio aut nafeimur aut finimur,ut fpiri*
turn fratris noftri ill- quern Domini pietas de incolatu mundi
hujus cranfire prxcepic, requies xterna fufeipiat, Sc
eum beata refurredlione prxfcntet, Sc in finibus Abrahx ,•
Ifaac, Jacob collocare dignctur. Per Dominum noftrum.
C o lle h a fe q u itu r : Deus qui univerforum Creator & Con-
ditor es, qui cùm fis tuörum beatitudo Sandlorum, prxfta
nobis petentibus, &c. Item O ra t io a d fep u lc rum p r iu f-
a uam J ep e lia tu r : Oremus, fratres cariffimi f prb fpintu ]
cari noftri Ul. quem Dominus de laqueo hujus feculi libc-
rare dignatus eft , cujus corpufculum hodic fepulturx tra-
detur i ut cum Domini pietas inter Sandtos Sc Eledlos fuos,
id eft in finu Abrahx, Sc Ifaac, Sc Jacob collocare digne-
tur, Sc partem habeat in prima refurredlione ad quam fa-
dkus eft, orantibus nobis per Dominum. ColleEla ejufdem
fe q u i tu r : Opus mifericordix eux eft, Pater omnipotens,
xterne Deus, rogare pro aliis, qui nobis non fufficimus.
Sufcipe, Domine, animam fervi tui i l l. 8cc. P ra fa tio p oft
fep u ltu ram : Dcbitum humani corporis fepeliendi officium
fidelium more comptantes, Deum cui omnia vivunt fideli-
ter deprecemur, ut hoc corpus à nobis in infirmitate fe-
ptum, in virtute & ordine Sandtorum refufeitet : ut ejus
fpiritum Sc fidelibus jubeat adgregari, cuiquc in judicio
mifericordiam tribuat, quemque morte redemtum, dcbitum
folutum Patri reconciliatum, boni paftoris humais
reportatum, Spiritu fandlo procedtum, in comitatu xterni
regis perenni gaudio & Sandtorum confortio pertrui concédât.
Per Dominum. Omnipotens xterne Deus, qui hu-
mano corpori à te ipfo animam infpirare dignatus es, Hcc.
Redemtor animarum Deus, xternitatem concede fundtis,
S c c , Commendamustibi, Domine, animam fratrisnoftri
Itaquein facris hoc nomen Prxfatiobifàriam ufurpari
notandum eft , primo pro ilia Prxfatione, fetv gratiarum
adtione, Sc difpofitionc ad confecrationcm , qux Canoni
Miffx prxmitti fblet : fecundb pro iliadenuntiationc, feu
invitatione ad orandum à Presbytero pronuntiata, qux
Colledtx feu Orationi prxponi folet, ut in hoc defundtorum
officio facile eft animadvertere. Poftqa fcquuntur car
pitclla qui funt verficuli quidam, ut ex ipfomet Officio
confiât. Idem patet ex Concilio Agathenfi can. 33. E t in
conclufione matutinarum v.el v e jpe rtinarum , A d j fa r u m ,
p o ft hymnos capite lla de P fa lm is d ic a n tu r , & ptebs co l-
leEla oratione a d vejperam a b Ep ifcop» cum benedtElione
^ d im itta tu r . Sumitur etiam pro Collcdta feu Oratione. Gregorius
Turonenfis lib. 1. de miraculis S. Martini cap. y.
N a m n ove r itis fra tr em mourn M a r t in um S a cerdotem e -
g r tjfum fu iffe de co rp o r e , me a utem ejus fu n e r i obfequium
p ra b u iffe , peraEloque e x more fe r v i t io , cavite/lum v o -
b is e x c ita n tib u s non e x p le v i. Teridius in régula monacho-
rum n. xxi. PerfeElis M i f t i s d ic ite rnatutinos direElaneo.
Exaltabo te, Deus meus & Rcx. D e in d e , Confitemini.
I n d e , Cantemus Domino. Lauda , anima mea, Dominum.
BenediElionern ( leg. benediEliones ) Laudate Dominum
de cxlis. Te Deum laudamus. Gloria in excclfîs.
E t ca p ite llo. ( lege , ca p ite llum . ) omni D om in ica f i e
d ica tu r . Poll hxc verba , P r iu fq u am fe p e lia tu r j videtur
defiderari -n P ra fa tio . Nam hxc qux fcqùitur, Oratio non
eft, fed Prxfatio.
-j His ita clucidatis exferibendum eft officium fepulturx
ex cod. mf. Ratoldi Abbatis in hune modum : In c ip iu n t
oratione s in ag en d a mortuorum. C um anima in agone fu i
e x itu s dijfolutione corporis v i f a fu e r i t laborare , convey
nir e ftu d e b u n t f r a t r e s , v e l ceteri q u iq u e fid e le s : & ca -
nen d i fu n t fep tem poenitentia P fa lm i , id eft duo , Domine
, ne in furore tuo, & d u o , Domine exaudi. Beati
quorum. & , Deprofundis, & , Miferere mei , Deus.
j i t q u e agen da eft L e ta n ia , prout pe rm ife r it ratio tempo-
r i s , & fe cu n d um q u o d in caufa egrejfuri p e rjpic i p o te r it ,
v e l aftimari. E in it is autem SanElorum n om in ib u s , m o x
in c ip ia tu r a b omnibus rejponfus : Subvenite fandti Dei.
'" 'Q u 0 f in ito , d ic a t fa ce rd o s h anc orationem f i v e comrnen-
dationern pro eo : O ra t io , Tibi, Domine, commendamus
animam famuli tui ill. ut defundtus feculo tibi vivat,
p See. A l i a : Mifericordiam tuam, Domine fandte, Pater
b omnipotens, xterne Déus, pietatis affediu rogare pro aliis
cogimur, Hcc. S i autem quidern fu p e r v ix e r i t , ca nan-
tu r a l ii P fa lm i , v e l a g atu r le ta n ia , u fq ueq uo a nim a
corpore co r ru p t io n s a b jo lv a tu r : I n cu jü s egrejfu d ica tu r
A n r ip h o n a : Sufcipiat te Chriftus, qui vocavit te, & in
finum Abrahx Angeli deducant te. P fa l. In exiw lfrael.
S e q u itu r O ra tio : Omnipotens fempiterne Deus, qui hu-
. Ad k«c rrfirti H SP"J Vifl.-Wic. tilt. Vimlal. «■ * fnctymtnoflwHm corpora d.f,na,rum fim filmniuu h ” -
pttftc. c p . j. W m u t , . t p.>< fini lacrjmii rianUri, mrmn, mmfilintic «J pfn hm m (irdnci l mano
mano corpori animam ad fimilitudinem tuam infpirare A plices deprecamur, S c c . E t f i e le v a tu r d e E c c le f ia cum
dignatus es, S cc. I tem A n t ip h o n a : Chorus Angeforum A n t ip h o n a : Apcrite * illi portas juftitix, & P fa lm o , i
te fufeipiat, & in finu Abrahx tecollocétj ut cum La- cxvïi. T Id ' eft," Confitemini ~ Domino -
quoniam bonus.
zaro quondam paupere xternam habeas requiem. P fa im .
E t dep o r tatu r u fq u e a d fep u lc rum . O ra t io a n te f e p u l crum
Dilcxi quoniam, u fq u e , Ad Dominum cùm tribularer.
: Pix recordationis affediu, fratres cariffimi, c
S e q u itu r O r a t io : Diri vulneris novitate perculfi, &quo-
memorationcm faciamus cari noftri i l l. quem Dominus de
dammodo cordibus fàuciati, See. T u n c r'ogat p ro eo S a c e r -
tentationibus hujus feculi affumfit, S cc. S e q u itu r A n t j -
dos orare : Et ne nos inducas in tentationem. Requiem x-
ph o n a : Ingrediar in locum tabcrnaculi. P fa im . Quemadmodum
ternam. Anima ejus in bonis demorabitur. Et non intres in
aefiderat. O ra t io : Obfccramus mifericordiam
judicium. A porta inferi. Partcm bcatx refurrcdlionis ob-
tuam, omnipotens xterne Deus, qui hominem ad imagi-
rineat, vitamque xternam habere mereaturin cxlis, per
nem tuam crearc dignatus es, &c. S e q u itu r A n t ip h o n a :
te Chrifte Jefu , qui vivis Sc régnas Deus per omnia fecu-
Hxc requies mea in feculum feculi. P fa lm . Memento,
lafeculorum. A l i a : Deus, cuifoli compctit medicinam
Domine, David. O ra t io : Deus apud quem mortuorum
prxftarc poll mortem , S c c . T u n c la v a tu r corpus d e fu n -
fpiritus vivunt,& in quo Eledlorum animx,depofito carnis
Eli. O ra tio poft lavationem corporis an teq u am d e domo
oncre, plena felicitate lætantur, S c c . S e q u itu r A n t ip h o n a ■■
e fferatur: O r a t i o . Sufcipc, Domine, animam fervi
De terra plafmafli m e . P fa lm . Domine probafti me. E t p o »
tui N. quam de ergaftulo hujus feculi vocarc dignatus
g n itu r in fep u lc r o corpus d e funE li. O rationes p o ft fe p u ltu
S c c . A l i a : Sufeipe, Domine, animam fervi tui N. ad 0 co rp u s : Oremus, Fratres cariffimi, pro fpiritu cari noftri
te revertentem -, veflem cxleflem indue cam, & lav.a cam i l l. S c c . A l i a : Deus,qui jüftis fupplicationibus femper prxfànélo
fonte vitx xternx, S c c . T u n e cum Rejponfo, Subve- flo es, qui pia vota dignàris intucri, Sc c . I tem a lia oratio :
nite,San£li D c i ,& a liis Refpon fis defunElorum d eportatur: Deus vitx dator,& humanorum corporum rcparator,qui te
& cum a d p ropin q uatum fu e r i t E c c l e f ia , ca n itu r P fa l- à peccatoribus exorari voluifti, S c c . I tem a lia : Deus, qui
Miferere mei, Deus , cum A n t ip h o n a , .Requiem humanarum animarum xternus amator e s , S c c . A l i a :
xternam. I n E c c le f ia a utem r equiefeet corpus d e fu nE li,
q u oadufque pro e ju s a nim a MiJJ.a c an a t n r , & offeratur
a b om n ib u s , quib us fu e r i t v ifum . In c ip iu n t M i f i a . O r a tio
: Quxfumus, Domine., pro tua pictate mifercreanimx
famuli tui HI. Sc a contagiis mortalitatis exutam, &c. L e -
Elio E p if to la B e a t i P a u li A p o f to li a d T h e fa lo n ic e r fe s .
Fratres , Nolumus autem vos ignorare de dormienti-
bus, Se e. S e q u itu r fe cu n d um Johann em . In illo tempore
dixit Martha ad Jefum : Domine, fi failles hie, &i
S u p e r oblata Animam famuli tu
bus vitiis & peccatis conditionis humanx hxc abfbl
oblatio, qux totius mundi tulit immolata peccatum. Per
Dominum,.. P r a fa t io : xternc Dcus, Quoniam quamvis
: pec- humano generi mortis illata conditio * pedlora humana
u c n mentcfque contriftet» SC tarnen clementix tux dono fpe
A futurx immortalitatis erigimur : ac memores falutis xtcr-
us. nx non timemus Jucis hujus fuftinere ja&uram. Quoniam
beneficio grarix tux fidelibus vita non tollitur, fed mu-
tatur : atque animx corporco ergaftulo liberatx horrent
mortalia , dum immortalia confequuntur. Unde qux-
fumus ut famulus tuus i l l. bcatorum taoernaculis confli-
tutus, evafilfe fe carnalcs glorietur anguflias, diemque ju-
dicii cum fiducia voto glorificationis expedet. In f r a actionem
: Hanc igitur oblationem quam tibi pro anima fa-
Dcus, qui juftis fupplicationibus tamper prxfto es S c c .
fu p r a f e d fupcriorc diffufior eft. I tem alia: Tcmeritatis qui-
dem eft, Domine, ut homo hominem, mortalis mortalcm,
cinis cincrcm tibi Domino Deo noftro audeat commcnda-
t e ,S c c . A l i a : Dcbitum humani corporis fepeliendi officium
fidelium more complentes, Deum,cui omnia vivunt, * /lip- *
plicitcr dcprecemur, Sec. T u n c rogat pro eo orare Sacer-1
d o s , & d ic it ca p itu la f i c u t fu p e r iu s : Et partem beatx rc-
furrcblionis obcincat, vitamque xternam habere mcrcawr
tui i l l. Domine, abomni- C jn cxlis, per te Chrifte Jefu, qui cum Deo Patrein unital......
1 te Spiritus fandbi vivis & regnas Deus, per omnia fecula
feculorum. Amen. P fa lm . Mifercre mei, Deus, fecun-
dilm magnam. Requiem xternam. S e q u itu r O r a t io : Ab-
folve, Domine, animam famuli tui i l l . ab omni vinculo
deliblorum, ut in rcfurre<ftionis gloria inter Sandtos tuos
refufeitatus refpiret. Per Dominum noftrum, &c. Amen.
Requiefeat in pace. Amen.
Hadlenus omcium exequiarum ex codice Ratoldi: in
quo primo notandum eft a Agendam fumi pro officio di-
vino. S.Bcncdidluscap. 13. Rcgulx : P la n e agen d a m a tu -
t in a v e l v e jp i r t in a non tranfeat a liq u a n d o , Se e.
Sccundo commendationem efle orationem pro mortuis.
Meminit Concilium Milcvitanum 2. can. 12. S iv e pra fa -
w ^ t io n e s , f i v e com mendationes, f i v e tnanuum impofitiones
muli tui i l l . offerimus, quem hodic carnali corruptione li- D a b omnibus celebrentur. Et Concilium Toletanum 4. can.
berafti, quxfumus, Domine, plaçants accipias ; Sc quid-
quid humanx conditionis obreptione contraxit, expédias :
ut tuispurificata remediis, ad gaudium fempiternum perve-
niat. Per Dominum noftrum Jefum Chriftum. A d com -
p lendum .•'Profit, Domine , quxfumus, animx famuli
tui i l l. P o f t celebrationem dettique M i f i a f ta t Sacerdos
ju x t a fe r e trum & d i c i t h a n c orationem : Non intres in
judicium cum fervo tuo , Domine, i l l. quoniam nullus
apud te juftificabitur homo , nifi per te omnium peccato-
rum cribuawr remiffio S cc. S e q u itu r Rejponforium : Subvenite
Sandti Dei. V e r ju s : Chorus Angelorum earn fufeipiat,
Sc in finu Abrahx cam collocet. E t te r : Kyrie elei-
lon. I tem O ra tio : Dcus, cui omnia vivunt, Sc cui non
pereunt moriendo corpora- noftra, fed mutantur in melius,
S e e . S e q u itu r Refponjor 'mm : Antequam nafeerer, n>
me. V t r fu s : Commifla mea pavcfco. E t te r : Kyrii
fon. Item O r a t io : Fac quxfumus , Domine, hanc cum
fervo tuo defimdlo i l l . mifericordiam , Scc. T u n c rogat
p ro eo orare Sacerdos : Et ne nos inducas. Requiem xternam.
A porta inferi/ O ra t io : Inclina', Domine, aurem
tuam ad preces noftras, quibus mifericordiam tuam fup-
12. Com ponuntur M i f a , f i v e preces v e t ora tio n e s , f i v
e commendationes. Eft etiam officium pro defundtis. Concilium
Carthagin. 3. can. 2j>. N a m f i a liq uorum pom eri-
diano tempore d e funE lorum , f i v e E p ifcoporum , f e u C le -
ricorum , f i v e ceterorum comrnendatio fa c ie n d a e f t , f o ils
oratiönibus f i a t , f i i l l i q u i fa c iu n t ja m p r a n fi in v e -
n iantur.
Tertio riotanda eft lotio corporis dcfundli juxta anti-
quam Chriftianorum confuetudinem, qui defuhdlis omnia
pietatis officia exhibere folent, prxfertim ob fpem futurx
refurredliönis, qux ab Apoftolis ad nos manavit, ut
viderc eft Adt. 9. de Tabitha Joppenfi mortua, qux S.
Petti miniftcrio revixit: Q u am cum la v i f i e n t , pofuerunt
kam in ca n aculo. Hujus lotionis mentio eft apud Eufc-
:fli E biumlib. j . hift. Eccl. cap. 17. ex Dionyfio Alexandrino:
tai- Q u in etiam SanElorum corpora , manibus ereElis fu p in if -
q u e e x c ip i r e , grem io fu o r ep o n e r e , occludere oculos , ora
ob tu ra r e , illis adharefeere , compleEli , Mvnfoi( <sfe<-
xsMKwo^ouoTEf. id eft, la v a re , d r v e ft ib u s induere
non g r a v a t i fu n t . Apud Gregorium Turonenfem cap. 3.
lib. de vita Patrum, de S. Gallo Arvernx Epifcopo: E x in -
a In edit. Pamel. Icgitur : in Agenda mortuorum orationes■ In cod.
Reg. Succ. item alia, orat. in Agenda, mortuorum. Porrè Do&ifli-
nius Qucncflius eenfet Agendam, in libris liturgicis, idem fignifiea-
Tom. III.
re ac Miflàm ; & actionem in Canone efle conlecrationem ipfim ;
laudatquc Emincnti/Iimum Card. Bona lib. 1. cap. 3. Rcrum Liturg.
Lege integram notam S. Quencllii ad Ep. xx. S. Leonis.
H h