
Pcccato pcjor,
pcccandi con-
flMmdo.
non tcnuit, fiait in node, fic poftea in meridie pal- ADominica, pro inimicis orat anima exaüdita : Eru-
pavic. Dicat ergo fidelis anima : Turbatus eft à fu - befcant dr conturbentur. Ergo quia propter peccata
tore oculus metis : quia difccrncndi rede voluntatcm qua: perpctraveram, erubui : erubefccns verb ut
non habui, per furorcm, id eft damnations fen- ca diluerém -, in gemitu meo laboravi, exaudita
tentiam, ipfam cligendi potentiam amifi. Vel ctiam veniam impctravi. Et utinam meo excmplo eru-
illius à furore oculus turbatur, quia tremendi diem bcfcat quicumque quod ad imaginerh, Sc fimilitu-
iudicii, damnari metuens, intuctur. Cùm enim dinem Dei (It fadus intelligit, qualiter illam Ge” r-
quod quifque geflerit,quia ibi fit receptus, confide- peccando foedavit, agnofcit. Si fe circumfpiciens,
rat ; meritem qua: hoc prævidet, malorum fuorum confideret Sc decorcm quern perdidit, & obfceni-
confciam, ipfe jqdicii terror perturbât. Et quia ad tatem qua fe vclut quodam teterrimo colore per-
illud judicium venire non trépidât, nifi quern con- fudit, dc operum fuorum qualitate, nifi fit lapis^
feientia de pcccatis accufat, idco adjungit: Inve- erubefeit. Nobilis anima fi quas aliquaqdo pec-
tcravi inter omnes inimicos meos. Ac fi diccret ■: cati notas admiferit, verecundiam tamen à le fun-
Ideo ad illud terribile examen deduci metuo, quia dims non repellit. Nam Sc illud verum eft apertæ
per confuctudinem Sc perfeverantiam pravorum defperationis indicium, fi verecundia non fequitur
operum, non novum, fed veterem me peccatorem peccatum. Unde fub Judææ fpecie contemnenti
agnofeo. Cum cnimfim inter inimicos meos,fpi- • anima: dicitur : Irons mulicris meretricù fa ila eftti- Jerem.}.{,
•ritus videlicet malignos » quia eorum à me fugge-B fa, nolufti erubefeere. Qui enim negledo Deitimo-
ftiones non repuli, illis confcntiens in tenebrarum ré peccata pcccatis accumulât, profedb ut mere-
operibus invetcravi,id eft in veteris hominis inobe- trix frontem obdurat.
ii. Sed quia minus eft de anteada vita erubef-
cere, nifi quis etiam ftudeat ea quæ admifit, pee-
nitendo çorrigere , fubjungit ; Et conturbentur ve-
hementer. Qujfquis peccati fui modum con|(idedientiam
redii. F actus film comparabilis veteri
fti. Sicut enim vetus veftis nec ornatum adjicit,
nec frigus repellit * ita ego nec frigus tentationis
expellcre valeo, nec proximorum animas per do-
•. Cor. a. is.
A pcccatorum
drinæ verbum adorno. V e l, inveteravi habitans rans,fibi iratus,contrafeipfum graviter,quodegic
-inter inimicos meos, inimicos fcilicet catholicæ Fi- puniendo, invehitür per compuhdionis laçrymas
dci, Sc Chriftiànx religionis. veliementer conturbatur. Quia yerö per dolörem
; Difcedite a me omnes, qui operamini iniquitatem poenitentiæ perVenitur ad converfionem vitæ, proquonium
exaudivit Dominus vocemftetus mei. C tinus additur : Convertantur. Ille nimirum ad Deum
8. £>u& focietas luci ad tenebras ? J>)u,e conventio convertitur, qui tam cogitatus fuos, quàm ctiam
FIcnti peccato-
ri Deus par-
cit, & dat pcr-
fcverantiam.
Summa eotum
qui de pcccatis
nou crubcf
C b r i f t i a d B e l i a l ? A u t q u a p a r s f t d e l i s c um in f t d e l i ?
Sicut enim qui diabolum fequitur, Sandorum collegium
affedu Sc opere afpernatur : ita qui Deo
perfekte adhæferit, impiorum confortium ncqua-
quam admittit. Quia ergo inveteravi converfatus
inter inimicos meos, ne amplîùs aliquid vetuftatis
in me apparcat, ne inimicorum converfatio notam
mihi prxvaricationis infigat : vos qui operamini
iniquitatem, qui culpas veftras confiterinegligitis,
qui in malis operibus impccnitentesperfeveratii *
hic à me affedu difee dite, hîc vos à me operum
diflimilitudinc elongate : ut quia à Deo receditis
hîc animo,& in futuro etiam corpore à me difeeda-
tis. Difcedite,utampliùs non communicem operi-D
bus veftris iniquis : J g u o n ia m e x a u d i v i t D o m in u s v o c
em f l e t t t s m e i . Lavi pédes meos,quomodo inqùina-
bo illos? Vocém flebilcm Dominus exaudivit} quia
ab omni inquinamento carnis 6c fpiritus me mun-
davit. Quomodo autem exauditusfit, oftendit:
E x a u d i v i t D o m in u s d e p r e c a t io n em m e a m : D o m i n
u s o r a t i o n em m e a m fu f e e p i t .
9 . E x a u d i v i t D o m in u s d e p r e c a t io n em m e a m , peccata
dimittendo. D o m in u s o r a t io n em m e a m f u f e e p i t , rat : nemo fide per gratiam accepta, de peccati im-
perfeverantiam dandoj quafidicat: Non folum pro punitate præfumat : nemo bonum quod facit, fi-
peccatis meis flenti delidorum mihi indulgcntiam bi, fed gratia: Dei attribuât : nemo per defidiæ tor-
contulit, fed etiam ne eadem ultcrius commit- porem in bona operatione pigrefcat. Videamus
terem, gratia: fuæ ubertatem conceflit. Dixerat £ nunc quid dicat.
fuperius : D i f c e d i t e à m e om n e s q u i o p e r a m in i i n i -
q u i t a t em . Sed quia caritas non quxrit quæ fua funt :
6c hinc vera elfe oftenditur, cùm illc diligieur qui
adverfatur, ideo fubjungit :
E r u b e f e a n t & c o n tu r b e n tu r v e h em e n t e r om n e s i n i -
m i c i m e i : c o n v e r ta n tu r & e r u b e f e a n t v a l d e v e lo c i t e r .
10. Ille veraciter caritatem habet, qiii Sc ami-
cum diligit in Deo, Sc inimicum diligit propter
Deum. Hinc namqucper femetipfam Veritas di-
cit : D i l i g i t e in im i c o s v e f t r o s , b e n e fa c i t e h ù q u i o d e -
r u n t v o s . Ne ergo fiirda aure præccpta tranfeat
operationes adDcum femper dirigere conatur. Et
quoniam tempus breve eft, Sc finis peccatorum
mors eft} ne quis putaret in hominis elfe potefta-
tc quando vias fuas velit corrigcre, repetit: E r u b
e f e a n t , fe peccafie, erubefeant converfionem di-
jftulilTe. Et. hoc faciant v a l d e v e lo c i t e r . D i e s 2.put,
e n im D o m i n i f i c u t f ü r i n n o ö t e i t a v e n i e t . Unde Sc
Salomon > N e t a r d e s , inquit, c o n v e r t i a d D o m in u m ,
n e q u e d i j f e r a s d e d i e i n d i em .
E k 0 O E . M I XJ M
i n f e c tm d u m P ß l m u m p c e n i t e n t i a l e m .
J p fi D a v id in tellettus .
S Icut fiipra jam diximus, per D avid, fidelis ani-
ma accipitur, cui Sc nominis interpretatio, Sc operum
magnificentia convenienter aptäntur. Fidelis
ergo anima, ea qua: in hoc Pfalmo dicuntur, intcl-
ligat, Sc ab ifto numquam intelle&u recedat.a In- 4
telledtus verö David in hoc Pfalmo eft, ut nemo
fe ante fidem de mdritis fiiis, qua: nulla funt, effe-
E x p o s i t i o
P S A LM I S E C U N D I P ce N IT E NT I A L IS*
D E a t i , q u o r um r em i j fa f u n t i n i q u i t a t e s , d r q u o - ^ i
J L j r u m t e t t a f u n t p e c c a ta .
1. Quafi dicat : Cum omnes velintelfebead, ^
diverfi de beatitudine diverfa fentiunt: Sc defide- cc
riorum fuorum errorem fe&antes, ad beadtudinis dctc§
portum per devia venire proponunt. Sedquidquid
illi xftiment, iftud eft ratum, iftud eft catholicum,
* Hxc ad titulum Plalmi referuutur : iffi David intelleHus.
q u o d
quöd 111! folùm funt beati, quorum remi/feruntA dentis, dolus non foie ; quia dum ilium que.Toc
sniqmca cs or.gmaics per bapefmum ■ .&quorum cukanon tranfeunt, planare voluitZ iâ m ^ con
" “ r — “ pw uapeumum : & quorun.
tcSa funt frnata, aftualia port: baptifnvum commif
fa. Si tegtt infirmus vulnera, quomodo illi à medico
f i ntt'CMt.«,aftuaha poft baptiihium commif- .fiteri fe non f e S * "
adhibetur ihedicina ; Nonne fi celare vulnus
coeperit, latius extenfum introrfumputrefcic! Sic
peccatum, nifi per confellioncm detegatur s lc-
thaliter in intimis dilatatur. Et ficut vulnus non
oftenfum etiam fanam carnem putredine inficit :
ita peccatum nifi confitendo reveletur, etiam fi qua
p i ibi funt bona corrumpit. Non enim accepta funt
malorun? Deo bona, qux malorum admixdone maculantur.
idmixtione Sed aliud eft quod à peccatore homine per obfti-
nationem tegitur, aliud quod miferante Deo per
Nulla Deo
cepta bona
.fiten fe non erubuit peccatorem. Ait namque:
Dewÿropitiut cflo mihi peccatori. Magis ergo jujfti- Luc. .u rj,
ficatus defeendit, quam qui fe dc mcritorum enu-
mcratione jaiäabat. Dcnique & juftus in principio pm ,c
iermoms accufatorcft fui. In Pharifæi verb fpiri- ‘
tu dolus fuit, qui magis videri,quàm elTe juftus
optavtt. Dufit ergo ea quæ clamare debuerat, ta-
cuit, mifer quod fibi tacendum effet, clamavit Et
per fuperbiam, fi qua in eofueranr, minuit méritai
qui humiliari contemuens, adauxit peccata. Et nos
" ““ “i r “ *,. » a“ UQ quou muerante JJeo per c iln fa’
rcmilfionem opetitur. Tcgit medicus vulnus fa- B coram illo corda noftra levantes mir nda™us
— V.U1UUUU1UJ uuenuac. ^unc tamen
quodam peccata, qua: quamdiu in hac vita vi-
vitur, etiam a perfeftis viris aut vix, aut nullatc-
nus declinantur. Habcnt enim famfti viri aliquid
quod in hac vita operire debeant: quia omnino eft
impoflibile ut in locutione, aut etiam in cogitation=
numquam i a i l S M M l M l | B H B [ B
oculorum ling«arque culpas tegere mer tls vitæ I iI I H H P 1C° credendu” ^ '■ «*-
ftudent pondéré bonorum operum premere immo’ Per offin-mw“ wSÈm mËSi b b M M b b b m
■ I H H I H B I B din“ infitmantut. Sicut enim I B M
mifericordis.
£>uoniam tacui, inveteraverunt ojfa me a, dum cla- r erf> s*
marem tota die.
3. Ule, in cujus fpiritu dolus non eft, beatus eft; Per fuperbiam
econtrariö ille, in cujus fpiritu dolus eft infelix v,rtuces a"cfO
Ft- ___ ____ 1 i - i „ > runtur.
.. ta 'tcgen-
p funt, bona
ri a fuperiQr
, uendo. ■
Peccara noftra
pc nobis impu
' , ------ ------- v*. upwi.4 uuinia, non
poliunt ablcondi ? Sed quia hoc quod tegitur, in-
*er^ s ponitur, 8c aliquid aliud fuperducitur, ut
quod eft fubterpofitum,tegatur: tegere peccata'di.
cimus,quar quafifubterponentdsabdicamus. Quibus
mmitum quafi jegmen fuperducimus, d&S
bonorum operum nos indumento veftimus. Peccata
itaque tegimus, fi bona fafta malis aftibus fu-
perponamus.
B e a tm v i r , c u i n o n im f u t a v i t D o m in u s p e c c a tu m ,
n t c e f t i n f p i r i t u e ju s d o lu s .
1~ Si nofmetipfos judicaremus, non utique iu
an*mni- Ci n n k i.K .-_____ n • * . '
^ _ _ —---------- - viuus »uuiuuium Hiicicationes
corporis olfa débilitant, vitiorum importuna:
turbationes anima: virtutes infirmant. Ait ero-o:
Inveteraverunt ojfa mea. Ac fi dicat : Virtutes &^u-
ftitia, vcl ratio 6c intelligentia, ita in me debilita-
tæ funt, ut nec pet me quidem vitiis refiftere, nec
animam ægram, 6c ad ima ruentem, virtutum va-
leam fortitiidine fuftèntare. Et quia per humilita-
tem confefiionis ad novum hominem pervenirc
nolui, per arrogantiæ jadantiam in veteris infirmé
tare permanfi. Quare-aütem inveteraverunt, cau-
fam aperit, cum ait : Jguoniam tacui, dum clamarem
tota die. Elim rlomtin» kr mcom mÊaSM /x ____
------------ oi ca, lauisracienao puniremus,
nullum qui nos in futuro puniat, inve-
niremus. Imputare fibi Adam peccatum fuiîm no-
luit, quando culpam fuam in Creatorem refiidit,
dicéns ; Mulier, quant dedifti mihi feociam, dédit mi-
ht de ligno, & comedi. Undc quia fc confitcri cul-
pabilem renuit, mortiferæ damnationis fententiam
ad pofteros rnifit. Judicare autem feipfiim nemo potent
, nifi qui virilem animum ad vida perfequen
dum auumit.finir v
, d hoc fort
.udine opus
Sed ille tacét nimirum, Sc clamat, qui peccata quidem
fua filentio contegit, mérita verb per vocem
magnifications extollit. Aut certè ille tacet,& cia- Qni pcccttot
mat, qui peccata quidem prætcritaper confellîo- * aceat, «c
nem non annuntiat, ÔC per cor impoenitens alia clamct'
committere, accepta peccandi libertate,non ccf-
fat. Nam quod peccatum clamor fit, teftatur Scridum
a ftum it ficiît peTcumdem ^CUfa ^Uæ ^ic it : c ^amor Sodomorum & Gomorrhoeo-, Gen. is. B m È Ê Ê S m Ê Ë Ë k H H H i
nés aoimi fui motus ratiomfubigete.omnù carnis trépidât! ’ PUU‘CC Peccare noD
tes abjicere, contcmtb ^ fib rn b u r^ q u ^ o n ^ r no£legravats, eßjufermc manut r>rf.a.
dentur amare î Unde &; Salomon ait : Meliorcflpa- ^ n Ca °nwrf ui f Hm ,n , âum confgitur
™ Z :™ f r ! ! l t jHiA Cmi natur ‘ nir M ’. ' xr»- 4. 'sicutpet noaem opéra tenebrarum, ita per
diem, bonarum intelligimus lucem 'adionum. Qui Pcr
ergo peccare non definit, Sc ceteris fe præferens , ^raT1Sl
per bona opera fuperbit, die ac node divinæ pol
ten ci æ iram incurrit. V el die ac node, id eft in prof-
.peritate 8c adverfitate. Cravats, eß fuper me mqnw
in alias incautc. tranflato, haberi débet.
H h
Ac fineera Im-
Militate.
----------^ y am
g n a t o r c u r b iu m . N ec e f l i n f p i r i t u e ju s d o lu c .Illi qui_
dem peccatum non imputabitur, in cujus fpiritu
dolus mendacii non invenitur: qui fe juftum effe
non fimulat, qui ea etiam quæ occulté deliquit
non celat. In fpiritu publicani ad templum afccn-
" cum &. Vatic, dtuptioru ; quod pro crxorc ab una cd.
Tom. I I I .