+S6
Bombyliofum cohabitatio diftet non folum ab
ilia Apum. vulgarium, fed etiam a domun-
enlis Crabronum & Vefparam; utpote quae
omnes ab ipGsmet his Animalcuhs fabrefiunt,
mireque artificiofa conftruitione gaudent. V e runi
die der gemeene Byen' bis ook tuffchen de ■ huyskeiü
der Horfels en Wefpen | die alle door deefe Bier|
kensfelfs gefabriceert morden, en die door een jc’er
groote kunß toebereyt fyn. Maar het monderlykßi
van allen dünkt my, da* haare Wurmen, die. nog
' gevoet mofien morden, toegefegelt maaren en over-
kleeß. Ten fy dat men Jou meenen , dat jg
die Hoffe* maar meede ik haar overkleeft vondt,
id prae aliis maxime mirabile mihi videtu
r , quod Bombyliorum illi V e rm e s , qui e tiam- ■ ■ ■
« ■ H i B j w M . ■ M _KH9 H j00r,
s: glutine O b d u t t i q . qua e o s | als die J l o f f e v e r tm t ro a r , h o a r dan w a r m
H B H H H i H i
ODUIILLU3 It-t/v-x*, -----—----- <
byliique , priore co n fum ta , novam iterum 11-
milem iplis fuperinducant. Eju sm od i fe re e x -
empium nobis offerunp V e rm icu li, qui ab ln le -
f t is in C a feum , Carnes , F ru f tu s , Plantasque
d epofiti ,fu um veluti in tra pabulum dehtefcimt:
tube rà enim inde nodiqqe^quibus Animalculum
denique totum obtegitur , in P la n tisF ru a ib u s -
o u e ex c re fcu n t ; quemadmpdum etiam Ve rm e s
in Cafeum Carnesque collocati hisce tandem
slimentìs fe penitus includunt. U n d e fatis ve -
rifimile r ed d itu r , quod & n o ltri Bombyliorum
V e rm e s C e r a , qua obfignati fu n t , v e fc a n lu r ;
pari fe re m o d o , a c Eruca -Lupus C e ra loco
pabuli u t itu r , vitamque fu lien ta t: u ti fuodein-
cep s lo co defcribam. AKoquin enim neceffum
f o r e t ,u t B om b y lii, V e rm e s, fuos nutnendi grat
ia , hos continue refign arentiterumque obfigna-
r en t: quod equidem taedioG atque fupervaca.
n e i laboris e ife t exemplum , cujusmodi ahud
pullum uspiam in Naturae op e rib u s, utpo te ab
omni parte Gmpliciflimis, invenitur. Imo vel
magis etiam credibilis fit file nutriendi modus,
f i . ordinem confideremus , quo Bomby lii fua
Ovula in tra hanc ipfam materiem concludunt:
n ro fe f to enim haud fie r i poffe mih i v id e tu r , ut
Bom b y lii adeo e x a fte illud tempus , quo e x
Qvulis V e rm e s exclufi fu n t, hique , pabulo e -
g e n te s , refignari d e b e n t, obfervare fciant. Ac-
c ed it , quod m a te r ie s , qua O vula obdufla fu n t,
fiifce illaefis v ix a c n e v ix quidem effnngi va-
lè a t. Ve rum in dubio potius hanc rem relin-
Jjy t geiyk die Wurmkens met haar voetfel over.
kleetfyn, die in de Kctas, het Vlcefch, .de Vmp.
ten en Planten van de h ie lten -gej'et worden. .SpI
dat ’er knobbelen en krnopen in de planten m
vrugten uytgroeyen, die het Dierken ten laatfim
heel bedekken: getyk wk die in betVdetfch es »
de Kaas gejet worden, haar met er tyt daar httl
in beßuyten. Soo dat bet dan niet m w a a r f i^
lykte geloeven is , dat detfe Wurmen het Wefti
daar Je mee overkleet fy n , tot voedfel gibruykp,
haqßop die wys, gelyk het Wotfrupsicn het Wejé
verteert, en daar by leeft : ah ik. op Jyn piatii
htjchryven fai. En anderfins\ foo dienden it.
Haorntorens haare Wurmen wel gedmrig te All:
fege len, um haar te voeden , dat een ganfch m-
yclyken en ook opertolligen drbeyt Jou Jyn, die i»
* werken der Natum niet gevonden wort, ah m
allo deelen der felv'e feer eenvoudig fynde. Mm
fou defe manier van voeden te meer gelmen, all
men de orde, conßdereert, op welken de Hoomtf
rene haare Eyeren feifs in deefe floffe beflufili,
want fekerlyk het dankt my onmögelyk tefyn m
de Hoofntarens, m die foo net op de tyt, als f f ¡ t
Wurmen fiuden uytgebroeyt Jyn , en vpetfel m
doen hadden , weer te ontfeegelen ; te meer,4p
men feer kwalykjeefe ftoffe, die haar bekleet, t o
ophreeken, fonder de Eferen tekwetzen, M w *
fa i dat tot een fekerder en gelukkiger onderwnimi
daar laiien , en volgens myn Order vtortgaeni
[eggende dm , dat ih daar eoi een leefig t a j« ,
in dit werk fag.. Dit befiont meede uyt fpmj} r
en het is te vertrmWen , dat aldaar een
Heimtoren uyt voortgekroopen was. Eymhl
brat ik de irregulicre ßukskens Wafch open, die .
q u o , done c c e r tio r e am feliciorque e xpenentia
d e te rm in e !. U n d e , u t ordine meo progre-
d ia r , addo , quod vacuata quoque domuncu-
lam in h o c ope re viderim. E r a t & h a e c e fi-
lis co n te x ta , mihique probabile videtur , ]U-
venculum inde Bombylium prorepfifie. 1 an-
dem & irregulares illas C e ra e p a r ticu la s , quae
tpbus diverfis locis ad con texta s Bombyliorum
[. domunculas adfixae rep erieban tur, e f i r e g i . in
1 harum altera d fe x invent O vula i in altera e
m fe ptem & d e c em ; inque polìrema t a n d em /
A r . tn a
op àrie hyfondere plaatfen aan de gefptme W
kens der Hoamturens m fi gekleeft bevmt. Io
eene d vond ik fe s Eyeren , in het andere e
ventien, en in het laatftefdrie en twintig• ¡>
tria & vigintK Ovula iílhaee faris erant gran-, f e Eyeren maaren redelyk groút, een meinig krom
dia nonnihil incurvata, & altero, acuminato ni-
r t i rum , estremo materiei, cui infidebant, ad-
cludnata. Eadem microfcopio confpeéla illius
inftar corii tuberculis afperi-, quodZegreynvo-
catar-, adparebant. Caeterum lattei e’rant co-
loiisi &bumore piena, ornniaque adeo prope;
juxta fe invicem eretta ilabant ; ut fere fibi ’
mutuo contigua eflent: id quod fpettaculumi
vifu elegans exhibebat. Longo admodum tempore
ea tana intra quam extra materiem $ qua
confignata erant, aflervavi: fed arefcebant interim^
nec Vermes inde excludebantur. Super
ipiis Bombyliis multi difcurrebant Pedicu-
li ■, magnitudinis inaequalis, tenaci nec facile
eripienda vita praeditr. Ita Formicas etiam,
aliaque propemodum omnia Infetta, fuis ßngula
vexari Pediculis animadverto. Goedartius Bom-
byliorum hofce Pediculos Excitatores v o c a t ,
& lepida de iis figmenta exhibet } ut fabulam
potius ì quam veram hiftòriam narrare Velie
videatur.
Verum tempus eft ad defcribendas Mafculi
partes tranfeundi. Ordinem heic eundera ób-
fervabo, quo ufus fum in Foemellae hilloria,
defcripturus illas duntaxat Capitis , Pettoris &
Abdominis partes , quae vel in Ape vulgari,
Foeminaque, haud adfiint, vel manifeiliores
| faltem atqùe perfettiores in Mare conlpiciun-
tur.
Circa Caput praeprimis confiderare juvat O-
ciilos, Antennas, Dentes,, &Pilosplumatiles,
quibus fpariim bbfitum eft Caput. D e quibus-
dam harumce pardum alibi jam egimus : qua-
propcer ad Oculos faltem hie nunc defcribendos
| me conferam, in quibus feqiientia potiilìmum ^
! tam extrìnfecùs, quam intrinfecus, animadver-
téndafunt: Oculorum videlicet niimerus; externa
figura; Pili fuperne Ociilis infixi ; Tunica
Cornea; Uvea; Fibrae internae Pyramidales
& inverfae ; Fiftulae pulmonales , quae inter
has deeurrurit $ prima & lecunda membrana,
m qua Fibrae Pyramidales terminantur; Fibrae
corticales ttansverfae, fub his membranis con:
pmuae • fubftadtià Cerebri corticalis, fub mo-
\ 0 |s fibris fita; Cerebrum ipfum una cum
i A1 in^uPcr Oculis fingularibus ; principium
Medullae Spinalis fubjacens; Fiftùlaruiri aèriì
oriS‘nes > Oculique tandem facies iri-
Quantum ad numerum Oculòriim àttinet:
praecipue heic dantur, unus videlicet in
^ue aP“ *s latere;quibus praeterea accen-
feri
geboogen van figuur, en met het eene\ nantentlyk
het dunße eynde,op de floffe daar fy öpftonden, vafl
gekJeeft o f gelymt. Deefe Eyerkens met een vef-
grootglas befien fynde, die vertoonden haar als ze-
greyn leer. Voorts maaren fy melk mit van cou-
leur, en vol vogtigheid. . Sy flonden alle haafi
rakent tegens malkander'en. otereynde, dat een aar-
dig gefigt g a f Ikbemaarde haar langen ty t, fob
binnen als buyten haar verzegelde ftoffe , maar Jy
verdroogden, fonder dat daar Wurmen uyt kmctr
men. Op de Hoorntorehs J eh e r , liepen veele
Luyskens, van ongelyke grootte, die hart en fterk
van leeven maren: en foo bevind ik , dat de Mier
ook Jyn Luis heeft, en meefi alle andere InfeEten.
Goedaart fabuleert feer äardig van deefe Luyfen.
der Hoorntorens, die hy Opmekkerkens noemt, foo
dat hy eer een roman, als een maare Hiftoriefchynt
te beflbryvert.
Maar het is niityt oin tot de dielen van hei Mdri-
neken over te gaan ; almaar ik defehe order fä l
houden, als ik omtrent het Wyfken gedaan hebbe ,
ende aldaar bcfchryven de äeelen-des Hoofts, Borfl,
ende Buyks, demelke o f in de gemeene Bye , ofte
ook ifi het Wyfken niet en fy n , ofte demelke daar
klaarder ende Volmaakter te fien fyn.
Omtrent het Hooß fyn hyfonderlyk te confide-
'reeten, de Oogen , de Hoornen, de Tanden, ende
de pluymige Haarkens , daar het Hooft hier ende
daar meede befet is. Van eenige deefer deelen is
alreede op andere plaatfen gefpröoken: maarom ik
my dan alhier tot de befchryViüg der Oogen fa lbe -
geeven, maar in voornamentlyk foo üytmendig als
inmchdig aan ie merken fyn deefe Volgende faa~
ken. Als het gital der Oogen: De uyterlyke fl-
guur der Oogen. De Haayrkcns böven op de Oogen,
het Hoornvlies ; het Druyvenvlies j de inwendige
Pyramidale en otnghkeerde Vefels ; de Longpypen
tuffen defelve lopende;het eerfte ende tmeede Vlies f
daar de Pyramidale Vefels op eyndigen; dedmarfe
corticale Vefels onder deefe vliefen ; de baflagtige
fubftantie van de Herfenen onder de vorige Vefels.
De Herfenenfelve met dannog driebyfondere Oogen.
Het onderleggende hegintfel des Ruggemergs , de
begintfelen der Luchtpypen. Ende bet 0 ‘og van
anderen.
Het getai der Oogen, mat het felvh belangt %
dat is voornamentlyk tmee j op ieder fyde van het
Hooft een\ maar by n'og motten gerekent morden,
H h h h h h drii