JOA.NNÌ S SWA
M M E R D A MMI I
wyfeals gefegt,vergroeit is. Mctar'eer ik nu de deelen
en leeden van het Popken in figuur vertoon , foo
. fa l ik de verborge leeden van hetfelve in de Wurmj
wat naukeuriger, ende niet. meer order als tot nog
toe gedactn is befchryven. 'En dat fa l ik doen op.
die order, gelyk hy langfaam en naturelyk tot fyh
Vervelling ofte tot de. vertoning van-fyn verborge
leedematcn nadert, dat a'ldus töegaat« Het oude
Bekkeneel dat nu a f gelegt fa l Worden, wort aU
lengskens vervult met een klaäre vogtigbeid, waar
door het langfaam vöorwaarts van het Hooff uyi-
wykt •; ende waar door dan de Höornen, de Tan-
den , 'ende de Snuit; die onder het vel rmpelig
aangegrdeit leggen, gefchikt worden bin uitgezet,
ende met vogtigheeden opgefwollen te worden , dat
ook allehgskens gefchiep. Ondertuffchen feiet men
het Hooft'; dat ongeVdelyk o f ohopmerkelyk agter-
j waarts uyt'fynt Bekkeueel wykt, lUngfaäm feg ver-
j grooten en uytfetten* Het welk voornamentlyk
komt alfoo de Oogen ende haare deelen , door inge-
dronge lucht; bloet ende andere vogtigheeden uytge*
fet worden. Vorders puylt de Borfi door ingepar-
f ie lucht ende vogtigbeid meede uyt, gelyk ook de
I Beenen foo om hoog als van anderen aan de Borfi
meede opfwellen, ende uytgefet worden. Defelve
I fyn onder het vel feer aardig geplaatft, fynde het
eerfte o f voorfte paar derfelve naafi de Snuit, die
met alle fyn deelen opwaarts fiaat , tegens het
Hooft van anderen aangefchikt, foodanig dat het
uyterfte Ser eerfte paar Voeten om hoog is , ende
deat, quam eadem diZo modo in Apem mu-j
tata. Antequam vero nunc partes & artusl
Nymphae icone exhibeam ; prius latentia ejus
in Verme membra accuratius atqùe Ordinarius,'
quam quidem haZenus ab aliis faZum eft, de-
icribam. Sequar autem ilium hac in re Ordi-
iiem , juxta quern Vermis paullatim & natura-
licer cutis fuae mùtationi, five abfeonditorum
fuorum membrorum apparition!, adpropinquat:
is vero ita fie habet. Cranium vetu s ,m o x de-
ponendum, fenfirn humore limpido repletur,
v i cujus id paullatim, anteriora verfusy a Capite
fecediti linde Cornua , Dentes & Bro-i
bofcis, quae fubter cutem a c c r e tv& compii-.
cata delitefcunt, fimul tunc eo difponuntur ,* ut^
extendi & hümore imbibito turgefeere queant:
qüod ipfum etiam pedetentim confit; Interea
Caput, quód infenlibiliter & vix obfervandumj
jn modiim è Cranio fuo retrorfum recedit; len- j
to gradu augetur atque expatiditur : id quod ■
potiffimum inde provenit, quoniam Oculi ho-
rumque partes v i aeris , fanguinis, aliorunique.
humorum irruentium inflantuf. Thorax prae-
té rea , ob aerem- hunioresque introdatos quo-|
qüe extuberat : quemadmodum ipfa etiam Cru- :
ra tarn fuperne, quam fubtus ad Thoracem ,
itidem intumefcunt atque diftenduntur. E a autem
perelegantem in modum fub cute collocata
funt: primum videlicet five antefius Crurum ]
par, juxta Pròbofcidem, quae una cum Omnibus
fuis partibus furfum protenfa exftat, Capiti
fubtus ea ratione àpplicatum haeret ; ut Apices
ejus extremi fuperiore , femora autem inferiore
fint loco. Proximum deinde eft alte-
rum par Pedum , qui iimilem in modum comporti
funt. Prope hos autem fitae confpiciun-
tur A la e , quarum minores ad latera majorum,
& aliqua ex parte fub his, conftitutae haerent.
Ultimum tunc fequitur Crurum par, quod eo-
dem , ac primum fecundumque, modo fub
cute difpofitum eft. Omnes hae partes, quo-
usque fub cute delitefcunt, quodammodo ru-
gofae atque complicatae, imo vel ultra dimi-
diura quoque minores & breviores funt, quam
poftmodum, ubi Vermis in Nympham abiit :
turn enim , quando videlicet Vermis exuvias
fuas deponit, partes illae v i aeris humorum-
que, five fanguinis , notabiliter& mirifice in-
flantur atque extenduntur. Ifthaec harumce
jjartium extenfio eo tempore, quo Vermis,ope
periftaltici cujusdam motus, cuticulam fuam
deorfum convolvendo disrumpit, incredibiliter
promovetur ab ipfis his fecedentibus exuviis :
quum
de Deyen om laag. Hier aan volgen het tweedt
paar Voeten, dat op defelve wyfe gefchikt is | naafi
deefe voeten worden de Vleugelen geplaatft, te weeten
, de kleene worden naafi en wat onder de groor
te , gefchikt. Ende daar naa komt en volgt
hetagterße paar Beenen, dat op de wys van het
eerfte ende het tweede paar Beenen onder het vel
geplaatft is. Alle deefe deelen fyn onder het vel ee*
nigfins gevouwen ende rimpelig, ook wel ruym
en meer als de helft kleender ende korter als na-
derhant wanncer de Wurm een Popken genaamt
wort; alwaarfe , te weeten als m de Wurm fyn
vel afftroopt, door lucht,ende vogtigbeid of bloet,
merkelyk ende wonderbaarelyk uytgefet ende uytge•*
reifet worden , welke uytrekking, wänneer de Wurm
door een perifialtique beweeging fyn vel neerwaarts
ü
f e t B L l À N A f ü R À Ë .
fe'qüiun enim omnes illae partes, fubtütum fi-
[brillaron, atque filamemoram moerven u l
cuti adhaerefcant s bine gum «a..
I mobilio,n ope funiculorum , fecum prönabt,
hac ratione extenfae , viciinm
affchuyvende doit barften, ongetobfelyk geholp'èn
wort door dit afftroopende v e l, dat aile deefe deelen
àls infchuyvehdh ftrikskens met fig voert,
alfoo fe daar met fubiile Vefelkens en draatkens lof-
felyk aan vaft fyn, waar door dan deeze deeUn,als
iipfaeque hac rauone; ex e tMe « uytgerekt zyn , als ten tm dat door fyn katrol
¡chordae mitar lua ^ ^ rat;0 . heen fchiet.afs.hen : dat dan eygentlyk de reeden is
:xV.
ig. IV.
//•
gg.bbii.
i
fig. IXfernet
evoìvunt. Atqué haec vera eft ratm
job quam hae partes adeo regulanter m Nym-
[pha digeftae atque eatenfae funt, f i v e “ “ n -
tido fìrmitefqhe determinato ordine , & im ito
Ctu conftitutae : quemadmodum nunc lef
cundum icones i quas exaravi, defcriptum eo.
! Primum igitur icone paullo minore difpofitio-
nem partium fdb cute , aliquantum faltem e
lÄtu fuo dimotarum , oftendam. a a Cornua
Ifunt. b Probofcis fuis cum pariibus. e e Pri-
[mum notat p arPedum; fub quo alterum f f ,
■tandemque tertium g^, cernitur. h b i i Majores
& minores utfiusque làteris Alàe funt. k An-
nulos Abdominis indicat. Jam icone nona
earundem harumce partiiim in Nympha eol-
locationem repraeientabö.
a Caput notat Nymphae, quod nunc hu-
moribus turgens, & impulfi aeris vi expanfum.
mollitie caecerum atque teneritudine lac recens
coagulatum aemulatur : hunc vero in modum
corpus quoque univerfum, omnesque partes re
liquaé, comparata funt. Omnium harumce
partium candidiifimus e f t , inftar la Z is , color:
totunique porro AnimalCulum omni peni-
tus, quantillo etiam libet, mdtu notabili caret;
ut hinc ver um profeZo referat cadaver.
bb Oculos fiftit in Verme , qui jam fub
Nymphae forma comparet. Tres ejus minores
Ocelli, diifeminati, heic non confpiei pofliinc ;
; quum magis.recrorfum&altius in Capite, medio
[ inter Oculos majores loco » conftituti line. Prima
! autem rautatio, quae in Animalculo hoc anim-
! advertitur, cum id per humidorum evapora-
I tiónem rpbuftius fit, fefe circa mox memora-
I to s minores, & in icone expreifos majores
■ bb Oculos manifeftat.' Scilicet in eo haec con-
[ fiftit, quod Oculi paullatim, & modo velut in-
r fenfibili, dilute purpurafeentem induanc colo-
[ rem: quin & eodem ilio tempore femilunaris
| Oculorum figura internofeitur ; quam alioquin
i ob irttenfiifimum, qui heic obtinec, candorem
j colorisque claritatem nequaquam licet difeer
I nere.
i. cc Antennae funt five Cornua, quae e me-
[ dio Capitis pullulantia, v i abftraZae cutis
verfus Ventrem recurvata , elegantiifime ibidem
-------- - J - , J J
fchi'et,afglyen:is
van deefe deelen haar reguliere fchikking ende uytrekking,
o f van haar nette ende feckcre bepaalde order
ende wonderbärelyke fttuatie in de Pop , gelyk
iknu hoefe daar geplaatft fyn , al a f beeidende gaa
befchryven. Sultendc egter in wat kleender figuur
de fchikking der deelen onder het vel, dan een kleen
weinig uyt haar Situatie geboogen , eerflelyk aan-
wyfen. a a zyn de Hoornen. b de Snuit metfyhc
deelen. e e betekent het eerfte paar Voeten: waar onder
volgt het tweede f f paar, en daar na het der de
ggpaar. hh i i betekenen de groote ende de kleene
Vteugelktns aan weerfyden. k fyn de Ringen des On-
derbuiks. Volgt nu in de mgende figuur de fchikking
en a f beelding defer deelen in het Popken.
a. Is het Hooft van de Pop, dat numet vogtig*
heid opgefwollen, ende door ingedreeve lucht uytgefe
t is ; Jynde vorders foo week ende teer àls e ff en
geronnen melk, gelyk ook foo het verdere lichaam,
ende alle de andere deelen fyn. De couleur van
alle deefe leeden is heel wit als melk. Synde vorder
het ganfche Dierkén fonder de minfte ofte eenige
merkelyke fie weeging , hoe kleen fy ook weefen
mag, foo dat hèt als een waaragtig dood lichaam
fig vertobnl.
b b. Zyn de Oogéñ vah de Wurm nu de geßalte
van deefe. Pop vertoonende. De drie kleene ver-
fpreidé Oogkêns fyn hier niet figtbaar, alfoo fy na
agtèrén en hooger op het hooft tuffchen defe Oogen
ihgeplaatft worden. . Omtrent nu de gefeide kleene
, ende deefe. afgetekende groote Oogen b b ,.wort
de eerfte ver andering in het Dierken gémerkt, wan-
neer als het nu door uyt damping van vogtigheeden
jterk wort. Deefe eerfte verandering die men oiru-
trent de Oogen merkt, is dat fe langfaam en als
ongevoelyk bleek purpëragtig van couleur worden,
gelyk dan ook op die tyt haar halve maanwyfe ft-
guur (jnderkent Word, die anders om de feer groóte
Wittighéid èndé hèlderheid van couleur geheel oír
kenbaar is¿
c c Zyn de Hoornéñ, die Uyt het midden van het
hòoft fpruytende , door het afgflroopte vel na
dén Buyk omgeboogen fy n , ende aldaar feer aar-
P p p p p