Bloemen, en Kruyden gevangen hebben, bevinim
fig verfclieiden van Aldrovandus , Motifetus
Goedaert, ende andere befchreeven dewelke
voor het tegenswoordige voorby gaan füllenah
meede haare Rupfen, waar vari eenig.e ruygi an,
dere glad, fommigefiaartig, andere met Hoornm
Steekels,Banden,Vldkken,fireepen, gezwellen, vkk-
ken en uitfieekjels voorßenfyn. Sommige hebben veell
andere weynige couleuren, dat ook omtrent de Poe.
ten te obferveeren is. Synde fommige als een Var. \
.ken, een Kat, enMuysvanbooft, andere als ej\
fy een wapen dtoegen. . Andere wedmmfyn an- I
der. s ende anders van maakfel ende hacir tekeningm I
ende figuureh onbegrypelyk ,en daärom onbefchryft* ■
lyk: dat ook de reeden i s , dat f e Goedaert » e il
couleuren afgefet heeft uytgegeeven.
ftrisque in locttlis adfervamus, plures reperiun-
tu r , qui ab Aldrovanda, Moufeto, Goedariio, &
aliis jam defcripci funt: unde ficco eos pede
t e ic nunc praeteribimus ,• ne ipfas quidem eo-
rundem Erucas hoc loco enumeraturi. Harum-
ce Erucarum aliae pilofae funt* aliae glabrae ,
aliae caudatae * aliae antennis, fpinis, fafciis,
maculis j ltriis, tuberculis, flocco & fcopulis in-
ftruttae; aliae pluribus, aliae paucioribus colo-
ribus diftinttae: quae differentia etiam in pe-
dibus obtinet. Nonnullae porcino *. felino j mu-.
rino gaudent cap ite ; aliaè veluti infigneprae
fe ferunt ; aliae aliis iterum àliisque modis funt
fabrefaclae, pitturasque & figuras oftentant
incomprehenfibiles, atque propterea nullo- ver-
borum apparatu defcribendas : quae etiam ratio
eft, ob quam Goedartius eas nati vis colöribus di-
itinftas in lucem edidit.
Interea, dum vividiflime corufcantem Papi-
Jionum elegantiam contemplaniur, haud fane
pofTumus,. quin pronunciemus, quod amoenif-
fimae Pavonum caudae,& StruthiOnum fpecio-
fiflimae plumae,cum Papi'lionum ornamentisne
quidem in comparatiònem venire queant. Nonne
Papilionum alae, Märgaritis veluti & Ada-
mantibus nitidiflime confitàe, innumeris praeter-
éa quafi Sapphyris, Turcoidibus, atque Rubinis,
interpofitis, fplèndorém mire augefitibus, eoiis-
que corüfcant ; ut earum càlyeès de conchäe
margaritìferaé matèrie quafi fabrefatti, laminae-
què auro, argènto, acque aere caldarìo obdù-
t t a e , fcintillante ràdiortim fepercuflu, colo-
res Iridis ante'cellant? Imo > ut ad iuprèmum
usque pulchritudihis faftigium eveherentur ift-
haec Animalcuia | Natura quaterfias ipfis indul-
fit alas, quarum altera alteram tanquam in lpe-
eulo nitide repraefentat ; cum tamen folo dua-
rum alarum remigìo fatis fuperque volatum ex-
ercere, cenuemque àèra flexrbus infinitis,ne cogita
tone quidem aifequeridis, quam rapidiffime
findere valeant: prout pofteriori alarum pari reie
tto facile quivis experiripoteft. Inter Papiliò-
iie s , quos ad fe fvo , alii ov atis, alii rótundis,
alii oblongis, nonnullique ferratis gaudent alis.
A t v e rb , quod oppido rarumeft, eorum quidam
aìis pollet altera parte membranofis, altera veluti
farinaceis -, ut hinc partim ex nuda, partim
e x plumulis obfica, membrana conftent. Sunt
mihi etiam nonnulli, quorum inferiores alae in
acutam veluti caudam tenuantur : aliis autem
hae ipfae tanquam in globulum exeunt; ut quafi
praepilatae fint. Verum tranfeo ad Papiliones
■Notturnos.
Secundo igitur loco huncce ad Ordine-m,cui'
; ” Au-
Öndertujfchen, wanneer wy di rykelyk fchiti I
ter ende fchoonheidder Kappelien bemerken, foo im I
ik my niet weerhouden tefeggen: dai de verbeuge- I
lyke Veederen der Paauwen, ende de overümlyke H
Pluymender Struys-vogelen, hier verre te kortfcbie- M
ten. Soo fyn ook haare Vleugelen als met Peer len, M
ende Diamanten, geßhiktelyk befaait.; dewelkeuli I
van onnoemelyke. Sapplnren, Turkoifen( ende Ro* I
bynen meerder glaivts ontfmgende, de>Peerlemoere M
deppen, ende goudc j fthere en gebrönße floaten, M
haar er Vliugelen, door een tintelende weerkatßn$ I
van firaalen , de vermwen der Regenbeogen dom M
overtreffen. E n willende de natmr deefe ßier- M
kens ten uyterßen fehoon tnaaken ; foo is ’f, dotß M
haar vier vleugelen, waar in de eene in denen- ■
deren ß g nettelijk fpiegelt, verleim heeft j dear ■
fe nogtans mit twee rykelyk ende overvloeäg die- H
gen kamen, ende de dünne lucht, op onnadeiüt“ ■
lyke keeren , gefwindelyk hlooven. Het weht I
dis men de twee agterße vleugelen affnyt %' I
telyk ondervonden werd. Onder de Kappet ^ I
ik bewaar, hebben eemge ovale, andere londe, fl»* I
dere langwerpige, en fommige gikerfde I
Maar dat feer raar is-, een onder defelve heeft wy I
vlicfige vleugelen, in de andere helft, fyn I
Jige. Soo dat de vleugelen, ten delen u f ** I
bloote Vlies, ten deele uyt een Vlies mdfwftf
kens befet, beflaan. Eenige heb ik ’er d *
de onderße Vleugelen, als een fpitze j
loopen, andere als een globeufe. foo datßä
ßeeckende fyn. Maar ik gaa over tot de f-
pellen.
Ten tvfeeden j ßelleH wy onder deefe erdet^.
.Àùrèliae rtomen e ft, qtioque referimus Papilio-.
nes Notturnos feu Phalaenas. Horum Infeóto-
rura Ipecies nonaginta & tres fupra centum adfervamus
atque curiófis oftendére poflumus ’
I tredecim videlicet omnium maximas j viginti
j & otto mediae magnitudinis j fex & ottoginta
minores; tandem que fexaginta & fex exiüffi-
| jnas. Dantur autem in bocce numero quinque
fupra triginta Papiliones Notturni, quos D. Ghe-
! dariius, una cum fuis quoslibet Erucis, atque mu-
I tatiombus deferipfit,nativisque coloribusdepin-
f xit. Praeterea etiam quindecim vel fedecim
I ChryfalJidura poifideo fpecies j quarum aliae Iae-
I ves funt, aliae pilis epidermide Ìuà exiitis hi
I ipidae, aliae fafciis coloribusquediftinttae,.aliae
I excolores & nudae, aliae obtextae, pitttir-amque
I fub texto transparentem exhibentes. Oua quo-
I que nonnulla horumce Papilionum oftendere va-
I lemusj quorum alia pilis Veftita, alia fpumae
I quadam fpecie circumdata, alia aliis iterum a-
! liisque modis recondita funt; Porro fingularés
I quasdam acque perelegantes adfervamus telas^re-
■ ticula, & membranulas, quibus ii finn ma circum-
I fpettipne modoque mirabili fefe includunt, cum
I mutacioilem jam jam fubiturifunt: ut hinccom-
I prehenfù fane difficile fit, quo patto Animaleu-
! la ifthaee tam arttis anguftisque carceribus felè
I continere, & quamvis veluti complicata fint,
I telas tamen iìias perficere queant;
I Induftrius equidem Goedartius feptem <& quin-
t quaginta Chryfallidum fpecies depittas exhibet :
I at vero inter omnes vix reperitur uncia, cujus
I con abomni parte exatta fit : prout infra ali-
K quot exempJis oftendemus. Unde haud pauca
K proietto in figuris Goèdartianis paiìim adhuccor-
■ rigenda occurrunt.
I Nciam fase digniflùmim e f t , quod aeque no-
“ «toera in aere Animicela
«venta fluäuan anunadvertamus: id, quod non
f c r ^ m0d° PaPUionite noeiurnà
Ä & 1 n r T m immenfa Scarat^ u m
c r “ a<Juatic°™n> plurimae i.S,^T5um:remetinaeraevehu^
tam d e u o f l !T ’ AÌ ores? CamP“ & Viridaria
[lufeais nuolT"31” “b innumeris frequentati
lobfervanuis ibi quaerunt,
Creator „ ! • , ter ° P ,lmus Maximus
qaam fomni pr°v,dentiae ocui®"> un- m z r * arcbas CTea“ — >
' Pronoftedie n0él™ pro d ie ’ viciflimqBe
in arbitrio Con^ tl^t» quandoquidem omnia
Ü a « ari JUS at<ì“e P°teftate Quodfi de
!■ " deweia P«e te fèras faeem ; quam
p!af
s f
] GuH'-Ptphn.de Nagt-KappileM;, ofie di Uyh
! mn welke wy hondert en drie en negentig
JoorteA bemann en wrtoomn kunnen: ah dertkn
w » M uldergrtotße .fmrt; agtentwintig van de
j mddelfmt; fe s en tagtig vdn een kteender fiori
enfeftig van de aldeikkenfte : waar ende’r
vyfendertig Nagtkafeliekens fyn , die de Heef
Goedaert met h«re Rupfen '¿h verändernden heeft
befchreeven,en met couleuren afgdcekcnti So, Un
f a feftien foorten von m & M f ä i s
■äertemen; m a r van fommige gladt, en andere
rmtvervelt hayr befet,fyn; eemge % net Bandfn
en met cmleuren opgefchiii ■ ßmmigj fpnder eoti-
teurenen mäht, andere fyn okfpmnen 'bn-van M
doorfchynende Tekenmg. Soo kamen wy ook ' ver-
Wtnen eenige van haare Eyeren , waar mit ß « a
ernge bekleet fyn met hayr, andere fyn omvan-
gen van fchuym , andere fyn niederem anders eiide
I S g WB t a t verhergt. Soo bewattreti
wy ook van haar eenige äardige ende cierlyk fpin-
ß l s , hettekens, ende vlieskens; waar in fy haar-
als fe veränderen, feer voerfigtig ende verwmderlyt
opßuyten: foo dat bufwäarelyk te h nm aH i'.Ä i
dat f e haar in foo een enge ende nauwe gevanke-
niffe binnen verbergen, ende ah te faamengevbua
wen fynde, egter haar fpinfel nog volmaakm. :
fordert by dm tieerßigen Goedaert hevindmWy
Uevcn en vyftig foorten van Guide popkens afge-
| beelt te fyn -, maar waar onder kwaiyk een te vm.
den is, dewelke ten vollen wel afgebeelt is , ahwé
beneeden in een o f twee w orbeeldm mrmyjen Juk
len: foo d a t , omtrent alle fyne afbeeUingen mg
ved te veränderen vaiti
’t Is aanmerkelyk dot vie f io m l hy den nagt,
als by daag, een gcweemel van ontelbaare lievendd
Dierkens vemeemn, het wehie ma alteen eygen is
attndegenoemdc Nagt~kapeUekens;maar ook Kn m~
tiniüg getalmn Schalhyters en van Torren , ende
veeldeehande mterdierkens, verheffen-haar als de
Zonfrnder isin de lucht, Soo dat we de Bloemen , dé
I Boomen, de Felden, ende dt Lufibomm, f io wd
' des nagts als des daags, vm omoemelyke Dierkens
befogt fieri ie werden, dewelke haar voetfeldan dam
\ fodten. Hebbtnde f io de firoote ende de tmvok
pyfcbjks Maaker, dewelke rrnit en ß rnp t nagle
fiuymere, deefe Dierkens den Nagt tut dm dag gè.
•rmmkt, ende den dag tut de nagt, alfoo hem nieis
mmpgelyk is: So turnen wy ddk des mgts m(t
een ontßeeken Fäkkel, veelderhande van deefe Dies,
iens tot tms bkken, ende , door het amgenddmi
B b b b bb b a ligi