membra, renella , recens pullulantia, quae j
paullo ante exuvias fuas depofuerunt, laede-1
reptur : praeterquam, quod operculum illud
hand parum faciat ad confervandum calorem • !
cujus adminiculo & humiditatum fuperfluarum
evaporatio, & cum hac Nymphae fiiftul in A-
pem mutatio promovetur. Infuper & eo pol-
let ufu defcriptum haètenUs Tex tum , quod eo
tempore,quo Apis Vermiculus cutem fuam pome,
atque hac fernet expediens in Nympham
abit, praecaveatur, n e i s fua e cellula turn
prolabi poflit : id enim alias, iicubi cellula haud
obtexta, neque daufa e ft , perquam facile con*-
tingiti quemadmodum experiundo ipfemet di-
dici. Nonnullos nimirum ejusmodi Vermes fim-
pliciter tanturti penes me geftaveram ; qui qui-
dem folo hoc calore velut incubati, atqué
e a perdu6li funt, ut Nymphae iftac figuram
Apum afliimfermt : vidi tunc Apes has adeo
veloci ter in ciftella mea difcurrentes j ut fane
rem non admirari non potuerim. Quin & id
boni ab hoc experimento in me redundavit,
quod iic pro certo cognofcere potuerim, quantum
requiratur temporis , ut Nympha in Api-
culam excrefcat : quamvis interim aliis non-
nullis, quae inciderunt , negotiis impeditus
haud potuerim haótenus rem hanc piene in-
veftigare. Primas faltem, quae fub accretione
fiunt, mutationes adnotavi ; fimulque iic exper-
tus fum , quod calor folus Apieulas excludat,
minime vero incubantium , quas Au&ores
finxere, Apum incubatus. Inftitui modo dièta
experimenta fub finem Septembris. Quodfi
praeterea ante memoratum ejusmodi Textum
prope caput Vermiculi Apis , intus contenti,
diflecatur; Vermiculus p o fte a , quando cute
mutatà in Nympham abit, inde prolabitur.
Vermis deinde , poftquam fernet ipfum ob-
texuit, penitus otiatur , nec vel tantillum fefe
commovens, fed fitus femel capti tena x, fem-
per quietus perfiftit. Quodfi eo tempore V e r mis
Anatome inftituitur ; praeter Vafa ca e c a ,
ante deferìp ta, ingens adhuc occurrit numerus
Vafculorum fubtiliffimorum, quae ibidem loci
in Inteftino, ubi Vafa caeca inferuntur, prope
Pylorum, fita funt,mihiqueeum illisVafis,quae
Malphigbius in Bombycibus Crocea v o c a t, convenire
videntur. Simul autem eodem tempore
ipfa etiam caeca Vafa conlpieiuntur. An
vero fubtiliflima illa Vafcula ab initio jam in
Verme exiftant, & poftmodum faltem accre-
fc a n t , haétenus nondum conftat. Attamen
funt ea deinceps in Ape multo fortiora, quam
modo
den, behalven dat bet ook veel doet tot de warn*
te , en om door de uytdamping van de overtollige
vogtigheden de Pop eerder de geßalte van een
Bye aan te doen neemen. Nog heeft bet Spirtt-
fe l dit mit, dat, als de Wurm der Bye fyn vel
affiroopt, ende hy daar uytglydende een Paapken
wort, dat hy als dan daar door iegens gehouden
•wort, van niet uyt fyn celleken te glyen; dat an-
derfins, als de huyskens ongefponnen en open fy n ,
ligtelyk gebeurt, ende ik ook bevonden heb , wan-
neer ik felfs eenige diergelyke Wurmen , allem met
fimpel by my te dragen, kwam door die wärmte
als uyt te broedm , ende de Popkens de geßalte
van Byeh aan te doen neemen : dewelke Byen
dan foo veerdig in myn doosken berom liepen, dat
bet te verwondertn Wast Gevende my nog dit
voordeel, van daar door fekerlyk te kurmen weeten,
boe veel tyt een Byewurm van doen beeft, om van
een Paapken tot een Bye te vergroeyen: dat ik eg-
ter tot nog toe door eenig ander toeval verhindert
niet geheel heb kunnen waarneemen ; hoewel ik de
eerße vergroeying o f veranderingen daar in beb
aangetekent. En alfoo ook ondervondm, dat de
i wärmte allem de. Byen uytbroet, ende niet bet op-
fitten der geimagineerde Broetbyen. De gefeide experimenten
heb ik in *t laafi van September gedaan.
Als }mm ook bet Spinfel van em Sywurm by fyn
hooft opfnyt , foo glyt hy daar uyt , als by in een
Popkm vervelt.
De Wurm Jig toegefponnen bebbehde áte rujl
Jig ganfcbelyk, blyvende fmder de alderminfle be-
weeging in fyn aangenoomme pojhiur , geduurig
alfoo Jig Jlilhoudende. Ais men in deefm tyt de
Wurm anatomifeert , foo fiet men behalven de
blinde Váten boven befebreeven , nog em groot ge-
tal van fyné fubtile voten , op defelve plaats van
den darm by het Maagportier, daar de blinde 'Voten in-
geplant fyn, dewelke Vaten ik oordeele met die van Mal-
pighius, die hy Safjraanvatmin deZywurmen noemb
over em te komen. Qp den felven tyt Jiet men ook
de blinde Vatm :o f fe nu, te meten, deefe fyne Vaat-
kens in de Wurm van bet begin fy n , en daar in
naderbant maar aangroeym, dat Jlaat nog te on-
derfoeken. Deefe Vaatjens fyn in de . Byen veel
Jlerker naderbant ais nu in de Wurm, egter beb
ik
ítñod o in Verme: ñeque interim unquatn colo-
i r e flavo praeditamihi in Apibus occurrerunt,
lu t i quidem in Bombyliis. In Foemelhs, imo
l & i n Apibus vulgaribus, ponnunquatn excre- I menta coagulata hifee in Vafculis vidi haerere.
i Maximam heicnunc inveniodifficultateminde-
Kègendo vero u f il, ciii Vafeóla Caeca infer-
í viunt: an ea peculiarem intus fecernunt hu-
P morelli, qui ecorpore efiminandus èft?Anejus-
Im od i liquidimi, qüod inteftinorum contenta
Imutat? An vero lnteftiriis caecis, quae in aliis
I Ánimantibus, potiífimuni tamen in Avibus &
I Cuniculis reperióntür, reípondent ? .Haud
lequident & caecorum Inteftinorum ufiis ha-
fe ¿tenus adeo probe cognitus eft : attamen id
i conftat, qüod Inteftinorum craíforum excre-
I menta perquam copiofa in iis inveniantut. Nifi
I Vafcula illa adeo exaéte quadripartita forent,
I nec adeo longá, & praétérea in. Inteftinum ,
[ fub Ventrículo, inferta; íubirétfañé cogitare,
[ anne ad Veneni Veficulam,quampóftéain Ape
| vulgari deferibam, pertineant: quod equidem du-
; bium facile fólvi poífet,fi qüis Anatomen Ver-
mis Mafculi iriftituereti Verum ejusmodi Ver-
i mibus potiundi tempus jam effluxit : quando-
i quidem hodie, dum haec feribo, ultimum Se-
| ptembris diem agimusi
■ Ulteriushoc in Verme ffiultd liuiic cóntra^
[ ftiore ft, quam eratante,Ventriculus, tenuique
íimilis Inteftinülo, colore gaudec albicante- ,*
í quum flavúm ejiis córttentum penitus jam con-
| fumcum fie , atque disparueric. Obfervamus
; etiam, cum Vermis ifte dimidii integrive diei
[ ipatio prove&iór eft , quod Ventriculus ejus
■ paullatim evadat brevior, Vafá autem Crocea
i fiant fortiora & niagis in conlpeéium prodeánt.
Paullo infra illum locum ju b i Váfa Crodeáinfe-
[ rüntur, multo etiam pülchfiús, quam in Verme
| nondum obtexto, cráfla Inteftinula videripof-
tfunt} quae quidem Ventrículo continuata funt,
I jamque quodammodo longiora evadunt, & in
f flexuram fernet finuare ineipiunt; Ibidem ve-
í ro , ad pofticam horum partem, una adhue vel
duae particulae conípiciuntür ¿ded tenerae, lit
accurate haud cognófci queant. |
Pingue, quodin Vernié obtéxtd datiir, fa-
cillime de pelliculis fuis abfcfedit : unde f i t , ut,
Veficulae pneumaticae contraélae tanto red-
dantur magis confpicuae.
Vermis diélo modo perquiefceüs interea
temporis notabiliter circa P e ftu s , nec tamen
adeo circa Caput, intumefeit; doñee paullatim
circa alteram quoque & tertiam annularem Iricifu
'
4 î f
ik f e aldaar nooit van een geele coloriet gefien ^
als wel in de Horfels. In de* Wyfkens, als ook
in de gemeene Byen heb ik de vuyligbeid in deefe vaten
fonityts viel gefebift gefiert<. Een gfoote zwarig-
heiä körnt my hier voor,om bet regt gebruyk van de
Blinde Vaten te begrypen, ten fy defeltie binnen
in haar een particulière vogtigheid affebeidm ,
om uytgeworpen te worden , o f dienende om bet
gern bevat is in de Darmeh daar mede te verande-
rm, o f odk dat fe met de Blindé Darmm in andere
Diereh, als voornameritlyk de Vogelen en Konynen
wer eenquaamen, hoewel nogtans derfelver gebruyk
foo net nog niet geweten wort, hoewel men de
vuilighedèn der dikke Darmm daar in overvloed
vint. Anders ten fy defelve foo net niet onderfebei-
âm wäaren in vieren, ende van een redèlyke langte
fynde geinfereért in de Darm agier de Maag ,foo zou
men kunnen denken, offe niet tot hët Fenyn Blaasken
behqorden âàtik inde gemeene Byen befchryvcnfal.
Dan dat ligtelyk uyt de orïtlcedihg van em Manne-
kens Wurm fou kunnèn gefolveert worden : dan de
tyt om die te h'ebtim îs nu voerby, fynde bet den
laatflen September, wanrieer ik dit fchryf.
Nog is in deefiû Wurm dè Maag veel famenge-
trokkener als te vooren, mde nu een dunDarmken gelyk ',
’ook is by witagtig van couleur, fynde het geele
’t géen daar in bevat wierd geheel verteert, ende
onfigtbaar. Men fiet den Maag odk allengskens
korter worden , ende de Saffraanvat 'en flerker ende
figtbaardèr voor den dag komen , te weeten als hy
nog een dàg o f half ouder is. Een weinig loger als
daar de Saffraanvaten ingeplant wordm , fiet men
ook veel beter als in em ongefponnen Wurm , de
dikkè Darmkens diè aan den Maag volgen , ende
nu eenigfins langer worden, en haar beginnen iri
een bogt te krommen ; en alwaar agter haar dan
een oftwee andere deelkens, die om haar teerhèid
niet wel bemerkelyk fy n , haar vertooneni
Het Vét in dén gcfponnen Wurm wykt fie r ligt
a f van fyne vliefin , waar door de famengetrokke
Luchtblaasjes figtbaardèr tnôrdén.
De Wurm fig foo f i i l houdende fwelt ondertuf-
fin fier merkelyk omirent de Borfi , maar niet fio
omtrmt het hooft, tot hy allenkskms omirent dè
tweede ende de derde ringwyfe inkerving begint
N n nn n dikkeir