Tab.
X X X »
Fig. VIII.
M i S.çx Çrura,, pifis hifpida, Thpräcis ima I d d d d bt M ruyghaynge . Beerten fy
¿um parte'articulapa., fmguja in quatto* divifa Imier aandeBorft gearticuteert t f . f r m *
- - _ L i i m,i Pedem conftituit, fe o r - 1 in vier geledmgen. venleelt in vier geledingen vetdeelt ttee wwoorrddeenn ,,vw)aatptrt wwm h
voet nog particulier in fyne articulation gtjuhl%
deert ward. En men fiet vok heel diftlnä, £
aIle deefe fes Beénen op haari eyndenmku
nagtlkens of. klaauwkms Vaorfien fyn,tuffin wtbi
nog byfanderlyk eenige hayrbms uytfpmytm.
e De ringen en ttkeningtn van di Buyk um
toonen-hmr byfonderlyk met haar borftcligè bayrkeet
befet te/yn: gelyk 00k bet gar/che licharn niygiç
rigisyen van een grysagtige .¡warte couleur, ße.
der andere, byftmderheeden van verwen;dienmii
veele Viiegen feer künftig gemengelt, en orefente/jt
gtplaalftfiet: foo dat dit maar een gemeine Plitgil.
articulos, qqprumis, quìPedem coqftituit, feor-
fim rurfus fua in genicula fubdividitur. Cerpj-
tur edam dilfinaiiiiroe , horumce fex Crurupi
quódlibet eatremitate fua .daos gerere ungula
t a , quos inter fpeciatim adhue npnUulli
pili germinant.
e Annuii & p iilu ra e , qlìibus Abddrtìert di-
ftinguitur, Pilis fetaceis horrentes .h e ic fingu-
ladm confpiciuntur. Quin totum Coipus Uf-
fatum e f t , & colore praeditum ex fubgnieo
nigricante, nulla caeterum peculiare pitturae
ornamenta oftendits quamvis in alhs pluribus
Mufcisartificiofiffima colorum.miftio, & val-
de concinna digeftio, obfervetur: ut ideo. Mu-
fca., de qua.nunc agimus, nonnifi , inter vulga1
res fpecies referenda fit.
Fig. IX.
fig. IX. ; U t vero perfe&am Quarti noftfi Ordinis
tationqm nocionem tandem exhibeam i heic
mine duas infuper peculiaresNymphas, adeun-,
dem hupc Ordinem, fed Modum ejus Secum
dum, pertinentes jbreviter fubjungam ; in qui*
bus equidem id adparebit difcriminis , quod
eae quam longifiime a priftina Vermium f io roni
figura defle&ant j quamvis. altera tamen
magis, altera minus : cujus diverfitatis ratio-
nem fimul reddere conabor.
A
A . V e rm is , queip. heic depilium fifto > is ipfe
e ft , qui a .Goedartio in Part. I .O b f. a. defcribihitur
Fig. IX.
Op dat ik nu van defe Vierde Order dir m b
deringen een volkmen voorbeeltfm geevett, JmJd
ik daar nog kortelyk twee particulière Poppm «]t.
defelve Order,maar op de tweede wyfe,by»p-,
waarin men dit enderfebey. fien f a l , dat hm
Wormsvyyfe Poppen, op verre naade vorige gifb®-
te van haare tVurmen niet bebouden, hué! it
eene meerder als.de andere : maar van ikmttm
de reedenfal tragtente geeven.
A.
i D efe Wurm, die ik hier vertom, IsdefthM
Goedaert, in f jn 1 Obf. van fyn eerfte dttl,h4
befebreeven ende afgebeelt, maar fonder ¡ f t P
& icone exprimitur: ita tamen, ut C ru -1 o v e r h e t H o o f t gefin>4
rum atque Corniculorum eju s , quae Goedartm, _ ^ ^ ^ ^ & W m é t f
minus animadvertit, nulla ibi velbgia occur- 1 J
rant. Crura ifthaec m vivo Verme quidem J M , maar y g g
haud numeravi : at Cccatum Vermem, ■ M Zlelkensfpmm
e Nympham, examinand p a te r , feptena u~ feeven heeft,die 00k met eemge nagelkens»
trinqùe.ipfi data e ffe , haecque nonnullis edam fm : dan deefe VoeUnfyn feer kart, enei «j
unguiculis armari. Verum perbrevia funt haec ( ^ uytfteekt, foo fyn fy baaft onfi^bun.,
Crura, & , nifi.a Verme p roten d an e , ocu-1 _ GoedaeJt fc c tet oltk itì fyn NelaWF
. lorum fere aciem eludunt. D. Goedartms quo- ( ^ y m nt\
one in Belgico Ciò Opere, cujus ipfe curam | mrk,dat yj j j r . , ^mtltl
habuit, d iila Crura nequaquam inficiatur; fed «mar in fyn Latynfthe overfet g
in verfione Latina demum ea abnegantur : ut Soo dat deefe perfotmen, die ook over jy
b in e innotefcat,quodInterpretes iili.q u i edam ¿e nooten bebben gemaakl, verfebeyte
Notas fuas Obfervatis .Goedartianit ad jecerunt,Lra in het w e rk fe lfs bebben in g e v o tr t. »
haud uno errore libros hofee commaculaverint. ^ u ie^ ÌJg eB> ¿qt. deefe neerftigt Hterfiplr
Dolendum praetereaeli,' induftrium hunc V'-iMdcrduitfchc obfervatien van anieren htift 0
rum vel B e l l a s edam fuas Obfervadones ab . ^ ^ ^ ferJinm> Jit ,by ¡0
alio confcribendas curaviffe: quo factum e i t , , eygtP^
u t , qui ab ipfo adhanc rem peragendam WMmZ H v e r feh ey d e van bare nm
hibebantur, homines proprias fuas opiniones ten daar ingevoegt bebben. Dan u
IjQtclaritams îhfêrtmfcuennt. Verum
utcunque haec fefe habeant, id cértíflimum
eft quod Bdgicum ejus- opus Latino longe
fit corre6tíus & praeftantius;
Duae Antennae, quibus Vemiis ifte ânterius,
¿rea Caputa in ftruftus eft, & longa ejus Cauda,
quae ab ipfo nonnunquam elegantes in flexus ;
contorquetur, fingulari eum modo exornant. I
Corpus ejus in annulos quosdam dividitur ¿ qui !
aliquando elatiores, aliqüando iterum planio-1
res & deprefliòres adparenc. Colore hic Ver-
mis gaudet ex cinereo g r ife o , nonnihil ad
helvum veigente. Nafcitur autem minime ex
putredine ; uti Gtfèdartius vel potius ejus Com-
mentatores perhibent: ac ex O vo pioverne,
quod a Mufca, in quam is demum mutatur, in
latrinis deponitur. Saepiufcule edam in prads,
à pone rufticorum horrea, in liquidiore Vac-
earum fimo eos inveni numerofiffimos, & mire
inter-fefe difeürfantes. Lenta hi Vermes incrementa
ftimunc ; ut ideo fub fineiri. deraum
Arguiti mutadónem fubeant. Interanea eo-
rum nonnifi ruditer examinavi, atqué prae re1-
liquis omnibus Vafa Pulmonalia notati! dignifii-
. ma invèni»;
Quando igitur Vermes ilii habitum Nym-
phae Vermiformis adfumturi funt; quod Icone
sona Et. B repraefeato ; tunc, ftercore dereli-
So, ficca quaedam in loca fefe efferunt, ibi-
qteartusfuos in fe mutuo corrugant. Imo ad
riincolarum domicilia nonnunquam v id i, V e r .
nies hos duplicati viri longitudine de folo in
Staffi efeeudifle, fuamque ibi mutationem ab*
ftìlviflè. Haec autem tali modo peragjtur. Primo
Vermiculi Cauda corrugatur, & arefeendo
fàlim contrahitur, aliquando fefe fimul con-
crilpans; aliquando non: quin contingit edam,
« ficcefcendo ea complanetur; prout induratio
ojosmajor minotve e i t , aut celerius tardiusve
perficitur. Corrugatur deinde &reliquum corpus,
paullatimque in feipfum cogiturjut annuii
ejusveluti infemutuocompingantur. Quoniam
«nm cutis hujus Vermis mollicela e ft; ideo
atnrfecus ea in omnes ilias .fingitur figuras ,
q«as interior Nympha, intra cutem fuccrefcèns,
‘Mffibqiiaequidém vera ratio eft; ob quamhaec
S ? aj ^ er„mif0rfflis a Vermis f “i habitu
defleait; quamvis haud’adeo infigni-
1 I T ' ' 11“ & Ga“ dam- & veterem cu»
urta’,-;,,, E ln ea adhuc obfervare licet ;
'“ gius in ha r° ^ tennas > fiuae vel multo etiam
8 Whacce Nympha Vermiformi e Capite
e x .
mil, dît flaat egter vaß , dat fyn Nedcrduitfchc
werk het hefte ende correñ fte ir.
D i Mite Hoorrren, dii defe Würm vm am by
fyn Hooft heeft, die geeven een feer fraay de.
raat , dat ook fyn lange Staart doet, die by
fmtytt-in cierelyke. bogtkn weet te buygen. Syn
lichaam wort in eenige ringeniverdeelt, die fm -
\tyts haar lierbevender., en.fomtyts weer gladdet
\ende efftndür haar vertoonm : de couleür deefer
•Wurm is asgraauw, een rn p ig naa het vom
len trekkende. Hy neemt fyn oorfprmk niet uyt
verrottingt als G o e d n en ,o f liever fyne jfantc-
kenaars vobtgeeven ; maar hy kamt uyt het Ey
voort, dat de.Vlieg daar hy in vergneyt, in di
fecreeten kamt te plaatfen. Dikmaals heb ik haar
ook in .de weeke mift der Koejeh, buytin op het
veld en agier de boerefebuuren ge-vonden, daar
fy in ien feer groote menigte -door malkande*■
(ren liepen. Sy groiyen langfadm a m , f i t -
dat fe eerft in t laafi van Auguftus kamen te vere
anderen. Haare inwendige leeden heb ik niet als
ruwelyk onderfogt, daar van de Dongaderen boven
alle andere aanmtrkelyk fyn,
I B -
I Wanneer dan ieefe Wurmin di gtftalte van
een Wormsmyfe Pop füllen aamteemen , dat ik in
de negendc figuur by de letter B 'Vertom; foo verlauten
fy de vuyligheden, enfy klimmen op eenige
drooge plaatferi, daar fy haare leeden in malkan.
deren krimpen. En fomtyts heb ik aan de hoeren-
buyfen wel gefien, dat fe tsie'e mans 1engte hoog
van de aarde geklommen waaren, in aldaar hairi
verandering hadden Mvoert. Dat op deefe wyfi
teegaat. Eerftelyk krimpt en verdroogt haar Staart
allengskens inmalkanderen, die dan fomtyts in een
krult, en fomtyts niet, ook Word fy wclplat opge-
droogt; naa dat deefe verharäing' minder o f meerder
is , en febielyker o f lungfamer in fyn wirk
gaat, Daar op krimpt ook bet vordere liebaatn,
allengskens inmalkanderen, mordende de ringen des
lichaains als op een gefchoovin. Wänt alfeo de huyt
weekagtig is,faovolgt fy uytwendig alledefiguüren,
die het inwendig Popken , dat däar in vergroeyt,
kamt aan te neemen, *t Geen dan de Waare reeden
is , waarom deefe Wormswyfe Pop, van de ge-
daante des Wurms wat komt a f te wyken, hoewel
niet beel veel. Jfo o men daar altyt de Staarte
de oude.buyt,en de Voeten in bemerkt, enbyfon-
derlyk de Hoomen.die veel verder in deefe Wurms-
wyfe Pop buyten het Hooft Uytwaarts puyleh, als
fy in de Wurm niet en doen. En ook fyn fy f ty f
A a a a a a ,a a — ende