M a n t i s s a .
A N A T O M E
S E P I A E M A R I Si
A D
Èxceìlentijjimùm 'Tirùm,
D. D. FRANCISGUM REDI,
Medicum M a g n i D u c ìs É e tru r ìa e , tni-
m cu ìo rum :N a tu r a i Inveftigatorim
iw k fe jjum , wmparabiìem.
ì i ì t r o ò u é T l à
tiitet Pifces molles ¿ qui Sanguine carere dicun-
tu r , Sepia quidem, cum ob externam fuám.
figurara, quaefupra modum mirabilis e l i , tnm
tob partes internas , qnarum fabrica, órdo, ac
difpofitio Divinam Sapiemiam clarifliide ante
tjcuios ponimi, animadverfione multò dignilfima
fedi Haud coliibet jara errores ac deliramen-
ta qufie de hoc Animali inter Momines. per-
v jlg a ta funt, inmediuia producerej nec,qu i
anfeme fuerunt, celebres Scriptores heic ar-
gnere : pro fno enim quivis in iti luto atque ingenio
Hiftoriard naturalem penfadlàvit. Qpin
potins breviter exponam, qnaénaift parte? ex-
ternae internaéqué in Sépia fernet confpicien-
das !offeránt : qüod dum ago , LeSorem ad
ipfam-hujus Afiimalis infpeffionem àblegatum
Velini ; ut inde demùm jù d ic e t, virane an
faifa fint, quáe propono, É t profeño Nàtu-
ram. ipfam confolat oportbt ; cui impofturas
evitare cordi eli 1 tatn innurnerae enirri fallar
c ia e , terribilesque errores, in fuperioru.m fe-
culorum fcripta fubrepferunt; ut aliter fieri ne-
' queat, quin LeÉlores circnmducantur ; nifi- fuis-
T O E G I F T .
O N T L E D I N G
V A N Ö E
sFaaNsche ZEE-KAT*
Äan den Dooorlugbigen Heerei
Den Heere
F R A N S 8 E D I j
GeneesJieer van den Groten Hertog vafl
He'triirien, onvermoeid , en. onverge-
lykdyk onderfoeker van de wo®*
deren der Natimr.
I Ñ L E t Ö I Ñ m
f~\näer de vbèeke Vìffch&n, en dìe geeit bJóet
fegt worden te hebben, is- de Spaanfcìie Zéè-
kat Mèi de alderaanmerMykfte, foo om Jyn ujter-
■lyke geftalte, die boten gemeen wondwhjk is, 'tils
omjyne inMendige deekn , dìe door haar madkjel-,
order ,en dfpofith, de wysheidGODS klaarelyk'td
toon f t eilen. Heì lift my niet de drialingenen à
dvjaasheeden der■ menfcbèn omtrent dit Disi is
vertoóken, nog de voorige en vermaarde Scbryüen
alhier. tc berifpen: alfoo yder naa fyne oogmerken eh
gaven de natuurelyke Hiftorien verhandelt mm
Maar ih. fa i alleen kort'elyk voorftellen, wdt iiyter-
lyke eit innerlyke Ieeden in de Spaanfcìie Zeekat fi
fìen fyn-; en ik fende 'éoorts den Leefer naa M
Dier fe h e om te oordeeleh, f myne voorjiellingeh
Maaragiigfyn o f nìèt. En in der làaarbeìd di-flit ^
t u u r f e lv e , die moet men raadplegeii, f a i l,ft
bedroogen Morden, fo ò 'v e le oneyndìgè- va$j$Maen>
en fcbrikkelyke d tya alingen , fynder in de
d er voorige eèuMek ingeflóopen; die gewiw ) j
Jeefers verleyden füllen, in moet'en | indien.fy
eygen oogen ni et en gd an g eb ru y h h , . ^ J j
,k la a r uyt defe tegensMoordige Hiftorre
m t o a r a ocal« arbitrari incipiant. Patebit demH*. em .nìeuia , ,
Ud«« meridiana clarms ex h d t e .a mox ^ - \ ^ n d, w a a rh e tí^ m i s n J Z r Z
<lsnda; quae quidem uova e li narrano ; le d \fchryving Meer voor.
fo lam tamen veritatem > qua antiquius ni-
hil datur, nova defcripwone amiélam fiì
m
Sepia Pifcis e li o£lo Pedibùs^ duóbus Brà-
m Spaanfcbe. ¿eekat. is teil V\[cb tritt 8.
^liis longis, Capite b r e v i, Oculis grandibus .
Ro.ftroque Piltcaci jnllruélus. Corpore caete:
fu¡m nonnihil oblongo, fatisquelato & cralTo.
gaudet. Dorfum ejus plurimis llriis albicanti
\nen,entme lange Armen,- hebbende een kort Ho oft
m groote Oogen, met een Bek als een Papegay.
IFoorts is hy wat langmerpig, en fedelyk breet en
p u u i.1 . J r r \dik t van ‘lichaam,«.uaan, 'tt ggeeeenn oopp adee rruügg mmeett vveerr--
t e maculatura & Concinne guttatum fefe ex- fcheydk mttefireepen gevlakt en mrelyk.getippelt
hibet.
Menfibus aeilivis Sepiae frequenter in Bel-
Menfmfe m de Smner maanden dìhnaals aart
gü noilri liccoribus reperiuntur mortuae -, ubi loci
defiranden in Neerlant doot leggen, daar ik defeU
easprimum confpexi ,& nonnulla earum vifce-
ve de eerftemaal geficn bebbe, en eenige van haart
ra delineavi. Quam vero impraelèntiarum tra-
mgewanden beb uytgettkent, Synde myn tegens-
do, hilbria non, nifi brevis enarracio e li illo-
woordige befcbtyving niet als een kort verhaal,
rura, quae nuperrime in duobus ejusmodi Pi-
van t geen ik nu mlangs en metter haafi in fmei
(cibus, circa Maji medium e mari ad me de-
diergelyke Hijcben.die my omtrent bet midden van
laiis, raptim mihi vifa delineavi ac n o ta vi,
de maflnt van May uyt Zee Jyn toegtbmgt geworden
per totos faltem quatuor dics univerio hoc ne-
, beb uytgebeelt en dangetekent, dat ik alles in
gotio perficiendo occupatus.
4. garfcbe daagen Volvoert hebt,
Quae primum in Sepia fefe offerunt, partes
Het eerfit 'dat ons in de Spaan/ih Zeckat a a n -
not'abiles Crura funt atque Brachia ejus. Cru-
.uumto v iu .a mut a l e uidcuia ejus,^.ru- "mmermkejlKyk vvuouo/rKbummtt,, duuabt jfyynnj.jyyntiec bbeeeenneenn eenn aarrmmeenn,.
numero oélona , in Oris ambitu ordine j ß * Beenen fy n a g t in het g e t a l, die rontzom de
collllooccaannttiüirr.. BBiinnaa eeoorruumm aannrtperriinorraa ,( rc-unmm S«ìe**»*» mnnt in nrdnr m9itln.nt.rt f™» ri- .__
,L. pia in vencrem fuum prona decumbit, craififfi-
ina fune ac latiífima a a \ lex autem reliqua
haud multum inter fefe diferepant. Omnium
horumee Pedum latus alterum cute vellitur
communi, fatis forti, purpurafeente, plurimis-
que punftis nigi-is interílinña. Duos tarnen
t, máximos Pedes nonnullis infuper ftriis, albis b
yeluti m^rmoratos efle obfervabam.
Praecipuam vero in hifee Pedibus animad-
Verfionem id potiffimum merebatur , quod ingenti
omnes numero particularum , Globulos
excavatos, fubplanos, filo fingulos petiolo in-
if? nixos c i i , referendum, obfitae eflent: quod
ipfum tamen nuipiam magis notabile , aut cla-
rius.confpicuum erat, quam circa extremitates
Brachiorum, quae Promufcides «ab Auftoribus
vocantur* Brachia illhaec, cum Pedibus comparata,
quam longiffima fune, & propter Ro-
ftrum, medio inter latiffimum Pedum p ar, il-
i. udque, quod proximè fequitur, loco fita dd,
tereti caeterum figura gaudent* & colore al-
fparfim nigris purpureisque punftis inter-
nfto. Subilantia eorum, uti reliquorum Pe.
um’ mo^s e il; quin fimili edam cute, quali
Pemont
in order g ep la a tft fy n . D e tMee voorfte
m n n e e r de S p a a rfch e Zeekat op fy n buyk le g t , ß e t
men d at de dikfte en breetfte fy n a a ; m a a r de an d
ere f e s verfcheelen niet v eel van malkanderen. AlA
le defe Beenen Mierdcn aan de eene fy d e bekleet m et
een gemeene hu yt, die redelyk f t e r k Mas, en door
verfcheyde f iv a r i e ß ip p e len onderteekent; cn Maar
van de g ron t deefer huyt pu rperagtig Mas. M a a r
d e tMee g roo tfte Voeten f a g i k , d a t d a a r en booven
nog met eenige Mitte ftr e ep en b a ls g em a rm ert
w a a re n.
Het geen omtrent deefe Beenen het alderaanmer-
hlykfie was, dat beftont, in dat fy alle te fanien
met een feer groot getal deelkens, van figuur als een
tcytgebold en platagtig klootken, dat op eenßee/ken
fitont c c c , befet waaren. Maar dat'was niet aan-
mrkelyker, mg kennelyker te fien , als omtrent de
uyteynden der Am en , die de AutheurenPrormicU
des noemen. Deefe Armen fyn naa proportie van
de Beenen feer lang. Sy worden geplaatft nevens
de Bek, daar fy tuffeben bet breetfte paar voeten,
en die daar aan volgen, geplaatß fyn d d( Haat
figuur is rond, en haar Couleur mit, en hier en daat
wordenfy met /warte en purpere Jlippelen ottder-
febeyden. Haar fubfiantie is week als de andere
beenen, en met. een diergelyke huyt overtrokken die
dcfelve heel mvangt, dat in-de andere beenen fa>
Nn nn nn nn nn * niet