I i s
H
Il : i
Tab
XLVI.
S W A M M E R D A M M I I
79 0 J 0 À N N I S
Vermiculus longe jam major heic depiftus cer-
nitur, quam eo tempore e r a t, q u o , O v i fui
tefta five tunica membranacea noviflime de-
relifta, extra pabulum fuum enatare incipie-
bat. Quocirca nunc Caput, Peftus & Abdomen
ejus, quae unum veluti globum haftenus
conftituunt g , diftinftiffime videre licet. A t
vero quoniam exafta partiuin iftarum cogni-
tione imbutus fit opoitec , eas qui internofcere
cupit; hinc faftum e f t , ut illi > qui Naturam
nonnifi fuperficiecenus inveftigant, globum
ilium folo pro Capite Gyrini habuerint : cùm
tam.en univerfum is corpus fimul comprehfen-
dat : liti ìncomparabilis edam HàrVeuS accurate
animadverdt. Extremo corpori hujusce Gy-
No. Hi. b. rini continuata cernitur Cauda h , cujus admi-
niculo is natatum exercetj quandoquidem Rana,
quousque hunc habitum gerit, verus eft Vermi-
culuspedibus deftitutus, atque hac dote Ver*
miculos apodes ad T e r tii Ordinis modum prio*
rem perdnentes adfimilat.
H e ic vero nunc probe adnotandum e ft , quod
Gyrini nunquam omne fuum pabulum pror-
lus confumant : quam ob rationem h o c , imbibita
aqua dilutum, paulladm adtenuatur ; ut
tandem nubeculam in aqua fluftuantem referat.
E t fane glutinis iftius tanta fenfim fit dilatado j ut
id folummodo vicem loculi, in quem Gyrinus
conquieturus fefe re c ip ia t, turn praeftare vi-
deatur: quapropter edam cernitur, ipfum, fic-
ubi natando Iaffatus eft , celeriter fernet mem
o r a t a m i nubeculam penetrare, ibique dein
immotum reqmefcere.
Porro heic animadvertere ju v a t , quod, uti
In fe fta , quae in c a fe o , camibus putrefcenti-
bus,multisque fruftibus & Tuberculis, alimento
fuo circumdufa reperiuntur, hoc ipfum Ore
capiunt; ita Gyrinus fimiliter pabulum fuum
per Os ingerat. A t vero id tamen infuper heic
datur differentiae, quod Gyrinus vel in ipfo
etiam O v i fui integumento adhuc conftitutus
jam nutriatur ! quod quidem circa nulla hafte-
nus Infeftorum O v a obfervare mihi contigit ;
quurn Infefta in Ovorum fuorumtunicis, mem-i
branis atque teftis, haud aliter, ac Papiliones
in Chryfallidibus delitefcant, nec nifi viribus
tantummodo augeantur. Hinc e f t , quod nul-
lus dubitem , quin Gyrinus Ranarum Umbi-
licalibus quoque vafis inftruftus fit : qua de re
fuo deinceps loco figilladm agam.
IV . Repraefento, quanam ratione in G y -
rino Ranarum paulladm Crura pofteriora i i pro-
erefcere cernanturj dum nimirum fimiliter, ac
fio-
word dit Wurmken vry grooter afgebcdt d
Wanneer bet fyn Eyerfcbaal o f vließge ro k 'tgrß
No. IV.
effen komt te verlaten , en buyten fyn voetfil tt
fwemmen : foo dat men in bet felve nu fynfíoofj
Borß , en Buyk, feer dißintt kan fien , fa ¿
een . Moot maaken g maar alfoo daar een tutti
kennis d'eefer deelen toe vereÿfi word, om dit te
onderfcheyden ; foo ìiebben de perfoonen, die He
Natuur niet als oppervlakkig onderfoeken, dit dui
alleen voor bet Hooft van de Gyrinus gewinnen
daar bet nogtans bet gebeele licbaam te j amen ir
als ook de onvergelykelyke Harveus feer ml am
teekent. Agter aan bet licbaam van deefe Gyrinus,
fie t men de Staart geplaatfi h , door walkers mid.
del.dat by fw em t, alfoo de Vorfcb in deefe gefial.
te , een waaragtige ongevoete fVurn is : en daar
meede komt by over een met de voetehfc Wurnlm
in de Der de Order op de eerße wyfe.
Albier valt nu wel aan te merken, âat de jungen
der Vorfcben nimmermeer haar voetfel gehl
verteeren : waarom dan bet felv e door het ingt•
dronge water allengskens verdunt word, foo dat kt
ten laatjlen als een wolk, die in het water drft,
fig vertoont: en bet febynt om fyn groote dilatati!,
de jonge Gyrinus maar alleen te dienen, om dm
in te rußen: waarom men ook fie t, als by ver-
moeyt van fwemmen is , dat by met eenvaartßg
in de genoemde wolk in dringt, daar by dan finder
beweeging in komt ß il te leggen.
Voorts is hier noodig aan te teekeneny.
de In fetten, die men in de Kaas, bet verrottende
vleefch, en in veele vrugten en wratten binnen m
haar voetfel opgeflooten vindt, haar voetfel door
de Mont in neemen : dat foo van gelyken bet
Vorfcben jong fyn voetfel door de Mont in neemt;
dan met dit onderfebeyt, dat bet ook fe lfi binnenin
het bekleetfel van fyn Ey gevoed word, dat ik tot
nog toe , omtrent geene Eyeren der Infellen beb
ondervonden; alfoo de Infetten in haare Eyer-r^
ken, vliefen , en fchaalen leggen, gelyk de u
pellekens in de guide Poppen j en maar alleen forker
worden. Daarom fynder oekfonder aüewy
f e i , meede Navel-vaten in de Pop der Kikvorß ^
dan hier van fa l ik op fyn plaats partien w{’
fpreckcn.
Ten I V . foo vertoon ik , hoe het V«!*1
jo n g , de agterfie Beenen i i
uyt te groeyen , dewelke evtn Mit de ^
florum calyces ex fuis pedunculis, aut uti folii
culi, quibus Infeilorum Alae reconditae funt,
fenlim e corpora foras pullulafcunt. U t adeo Gy-
nnui, hac quidem propriecate, Ammaiculis, Se-
cundofubOrdinedefcriptis, apprimefimilis (it-,
quamvis ab his rurfus difcrepet eo, quod apodis
in to Vermiculi ex O vo proveniat.
Animadverto itidem, quod circa hoc tem-
pus anteriora etiam Gyrini Crura pedetencim
ftb cute iimili prorfus modo increfcant atque
augeantur, uti ante de Vermicuiis Erucisque
Tertii mei Ordinis expofui. Propterea Cru-
rum quoqUe rudimenta manifefte oculis internofcere
licet j fi cntis turn temporis ibi loci a-
periatur: quod ipfum in modo memoratis V e r micuiis
Erucisque pariter obtinet: quemadmo-
dum in Tabulis prioribus aliquoties exhibui-
« A 1 u K A E .
ta, mus.
V. Dein ad vivnm repraefento, quo paéio
omnes Gyrini artus lento incremento fuam de-
nique perfeflionem fint adepti. Bini nimirum
Pedes anteriores, fub cuteetiamnum delitefcen-
H. tes, confpiciunturii: duo autem polìeriores
h extra cutemprptuberant I I ; licet revera cute
fus, quam poftea demum exuent, adhuc inve-
lìiantur: haec enim, una cum procrefcentibus Pe-
dìbus, fimul dilatata atque foras exporreila e il •
prout in Secundi Tertiique Ordinis Animatali
lispamerlocumhabet. 'H in c ,e it , qnod G y -
rmum.hac in forma conilitutum, omni proietto
jure Nympham Ranae adpcllem , quae &
Secundo & Tertio fimul o rdini videt|7r ffe
adeenfen. Interim quia Gyrinus hoc fub Nym-
phae habitu adhuc alimentum fuum quaerit, &
ququoverium fefe movet; ideo Secundi Or-
(hmslnfeaislonge propius, quam T ertii, ac
t- Hanc ob rationem eundo quoque & na,
tando fuam is cutem tandem deponit, & ante-
nota fua Onta in confpeftum profert, Ranae
tmeformamprae fe ferens: quamvis Caudam
tamen aliquoetiamnum tempore ferver, quae
Pautlaum demde feiè contrahens ex ara fe in^
adm'n •mq?re ^Ovi , Vermicul0i,> &^u oNmymodpoh Raea nfao,rgmraas-
Moemen «ytiaär fie e l, o f de beurskenï, wäor th dt
Vleugelen der ’IrfeCten beßooten morden, langfaam
buyten hei hchaam uytbotteh. m ar ■meede Jan
da.Vorfehen-jong geheel net mer een komt, m it
de Dicrkens, inde Tmede Order befebreeven: mattr
■oraar mn het ook nerfchili, in dat hei aie een to e.
teloos Wirmken uytfyn Ey komt.
Omirent deefe ty t, foo beende ik ook, ddl dt
worfle Beenen mn bet Vorfchen-jong , van lang-
famer band ander bet vel aangroeyen en toewe-
men : even op de fe lv e monier , gelyk van de
Wurmen en de Hupfen, in de verbandeling van
myn Derde Order is voorgeflelti IVaarrn, als men
de buyt van de Gyrmus opent, foo hm men dt
begmtfelen derVoetenfigtbaarlyk onderfcheyden ’s
gern ook in de fVurmkens en Rupskensplaats grypt: ge
lyk m de voorige tafelen verfcheyde maal afgebeelt ii.
■ M B Ve™>™h, & Nymphae formas
»™fcendoemenfa,perfeflam tandem aetacem
R o s q u e p „ b t ì s a n n o s a d t i g e r i t ) n u n c a tde “
Plantae ” F’ a t • Vegetantia &
V . Nog vertoon ik naa bet lecvrn, hoe alle de let-
dematen van het Vorfcben. jong volmaaktelyk
aan gegroeyt fy n : als de twee voorfte freien L
der bet vel k lc , en de twee agterfte Voeten buy.
ten bet v el 11, maar egter in het gat f e h l ,
len afflroopen , mg omvangen fynde , alfoo dat
te gelyk melde uytgegroeyde Voeten is gedildteert
en aangegroeyt w o rd en -, als meede plaats beefl
ander de Dterhns van de Tmede en Derde Or-
der. tte r om is ’t, dat ik met alle reeden , het
Dierken m deefe gedaante fynde, een V o rfchV n -
ken noern | en het fchyn, te gelyk onder de W
de en Derde Order. geplaatft te binnen worden
Dan alfoo bet m d,e geftalte mg fyn voetfel fle h t,
en fig o v e r a l ben eegt, als bet een topken is
foo komt het veel meer met de Dierkens in d'e
Tmede , als met die in de Derde Order over
een. | Hier om is het ook, dat het a l wandelende en-
de fwemmende fyn buyt eynielyk afftroop,, en
fyn voorfte Beenen dan komt te vertoonen L j .
tot een Vorfch geworden: boeml hy fyn Staart
nog eemgen tyt bebaut, die alle ngskens dan in .
krimpt ende verdroogt.
V I. Eyndclykfoo veitoon ik , hoe de frrfcb al
lengthens de geftalte van E y , Wum , en Popken
ontwaffen fynde , m tot vollen ouderdm en L n -
lyke jaaren gekrnen is , en even als de Inflüen
■ ■ ■ Gewqffen , en Planten, tot d e. voonbrenging van
tojasopefpeciem a n o ö , l ‘ " ‘ “ '“ i “P‘ a naIa» een meuw fa a t is bekwaam geworden: m Ü
Attamen accurate heic animadverrenTeqUen t' l * ’re ‘^ Wt geIyken Sm^en vereeuwigen. Maar
5“ dRauanequaon!m n ” - ^ e f t >\aIhier D men ™ ™ ß g age geeven Z I
■ I n J e r i Ä ■ “ r ' 5?4 datehk ^
Animal i i B i M P i M i W M i f * * voonteeling fe k Z m :
want by beeft daar nog w eltw eeadrie
jaar
p p p p p p pp p