Tab;
X L V ,
Mg.
tidae quatuor ipfi funt Alae membranace-
ae , quae haud aliter, ae concha margäritife-
ra , politiffima, radiant & corafcant, binis in-
iuper maculis-, nigris, propemodura in medio
diftindtae. Porro fenis ea Cruribus gaudet ru-
bicundis , quae in articulos divifa funt, & fuo
lingula extremo duos Unguiculos gerunt. De-
nique alacre eft & agile hoc Animalculum ,
motuque pernice avolat.
O B S E R V A T IO A L T E R A '.
Secundam iftorüm Vermiculorum, qui do>-
munculam fuamfecum ferunt, fpeciem ultima
Vice in folio Alni offendi. Vermiculus hic de interna
M i iftius tunica alimentum libi petebac.
hancque propterea totam ad Nervös usque tu-
nicae externae ambedebar. Haud is quidem mul-
tum a priore difcrepat. Ratione tarnen domicilii,
quod fuper corpore fuo quaquairerfiisfecumpor-
t a t , notabile datur difcrimem Scilicet ejusdem
id coloris ett, ac M a arborum autumno deci-
dentia: quamvis nonnullae edam iftarum do
muncularum reperiantur colore magis faturato
tinilae. Domuncula haec extremo fuperiore
x ä 'x iV t trigona eit c ; in medio tantillum extuberat ;
a t , qua Eruculae fuae Corpus compleflitur.
rurfus coarctatur : ut hinc ventrìcoli cylindri
referat figuram.
E x Vermiculis hifce triplicem Animalcülorum
Ipeciem vidi procrefcere. Quum enim harum
Erucnlarum una, juxtamodum feeundumTer-
tii Ordinis, in Nympham abiviffet, quae futuri
Papilionis formami prae fe ferebat; tandem
nindulum inde Papiüunculum noiturnum,
a Tinea veitimencorum haud multum diicre-
d pantem, provenire obfervavi d. E x alia qua-
dam hujusmodi Nympha > quae tarnen, fecun-
dum primam Tertii Ordinis fpeciem, Mufcae
formam exprimebat, nigram prognafei Mufcam
*. vidi e , duabus Antenuis, Alis quatuor, & fex
Cruribus infttuflam. A t vero , quod ante o-
mnia üngulariflimum e r a t , e x alia talis Ver-
miculi Chryfallide , ad fecundum T e r tii Or-
dinis modum pertinente, fex feptemve in lu-
f cem prodibant Mufcae minutiflimae / , quae
' totidem e x Vermiculis tenerioribus in Nym-
phae prins formam transmutatae fuerant. U -
trum autem hòc fit ordinarium , & qnotannis
conftanter eveniat ; prout in aliis Eruds obti-
net; an vero lolis proprium fit Erucis, domun-
culas coloris faturadus fufci habitantibus ; utpo-
te in quibus id faltem obfervavi j haäenus equigilen
,-d ie als «h firalem en fchitterent elmCi
parlcmoer haar vertoonen , dat gepolyfi ¡ ¡ .
waar op men byians in het midden toeee
vlakskens fu t. Foort s heeft het fe s root cmlmi.
geBeenkens, die in articulatien verdeelt fyn m
ieder op haar eynde twee Nagelkens hebben.
i een lufiig en gaauw Dierken, dat gefma m
vlieet. 5
t w e e d E ö b s e r V a t i e .
IM tweede foort deefer Wurmkens,. dat J*
'buysken met ß g draagt, heb ik de laatße m l
op een E lfe blad aan getroffen | daar bet fyn
voetfel narnuyt bet binnenfie vlies van het bÜ
dat het tot de Senuwen verteerde van het buyten•
f ie vlies. D it Wurmken verfcheelt niet veel van
het voorgäandv. Maar omtrent fyn buysken, dat
het boven op fyn lichaam over al met ßg draagt,
is een merkclyk onderfch’eyt: want de couleur daar
van is , als die van de bladeren der boomen, die
in de H erffi a f vollen , hoewel dat men ook
van deefe huyskens vind, die van een donkerder
couleur fyn . De firuttuur van dit buysken van
bovcnen is drie boekig c , en in het midden puylt
bet wat uyt, maar, daar het om het lichaam van
het Rupsken flu y t, is het weer verfmwt, foo dat
het van figuur als ‘een buykige rol is.
Uyt deefe Wurmkens, hebik eefi driederley foort
van Dierkens fien voort groeyen. Want na dat
een van deefe Rupfen ß g in een gulde Pop verändert
had van de Derde Order op de tvxedt
monier, die de gedaante van een toekomendc Ka- i
pel droeg, foo fa g ik daar een cierelyk nagt Kappelle
ken uyt vöortkomen d , dat niet. veel mfiheelde
van de ' Kleder-mot. Uyt een andere Pop, niaar
die de gedaante van een F lieg in de Derde Or■ 1
der op de eerße wys droeg, beb ik ten pjjgj j
Vliegken fien gebooren worden e , dat tritt Door- j
n en , vier Vleugelen, en fe s Bienen had. Maar
dat het raarfie van allen was , foo kriamen daar i
fe s a feven feer kleene Vliegkens f , uyt een andere
gulde Pop van dit Wurmken, onder de Der
de Order op de tweede wyfe behoorinde, te voor
fchyn : deWelke eerßelyk uyt foo veele tenßrt
Wurmkens 9 de gedaante van Poppen aangtntmtt
hadden, O f nu dit ordinarie en alle jaoren $
beurt9 als in andere Rupfen plaais heeft, an^
de Rupfen, die in bruynder huyskpns woöW”*
waar in ik dit geobferveert beb | daar aänj j. ^
fy n , dat heb ik tot nog toe niet wdervonden-
ik fou wel vragen , wat fierfctyk Schepfe ^
•quidem experiurido hondum didici’. E t qùìs,
ämabo, Mortalium vel in unico tantüm Ahi-
malculo omnes membroram mutationes exa-
.njuflim perfcrutetur ? Me fane experientia quo-
vis momento temporis d öce tj Naturam quoad
Veras iJlas caufas, quarum v i Ammarina > hó-
rumque membra, accrefcunt,- Homini naturali
impenetràbilem effe. Interim diligentia per-
tinax pinta paullatim d è teg it, quani qùis Falcile
crediderit : ut ut tarnen femper e a , quaé-
cognofcimus 9 illis qiiàe etiamnum abfcondita
latent, longe iìnt & manea'nt pauciora; Hinc
multarum quidem rerum habemus fcientiam
at ignorantia tamen nóftrà üsque ili riobis prae-
valet ac dominatiir.
DE NONNÜLLIS V E R M IC U L IS , Q U O -
RUM O V U L A IN SA C C U LU M IL-
LUM, Q U O MO SCH U S A D NOS
T R À N S F E R T U R , C O L L O C
A T A E R A N T .
Nuilquàm p rofetò mefcam contiugerem, fi
abditas quasvis Erucarum & Vermium in Ammainila
alatà mutationes vel enumerare làltem
conarer. Tarn foecunda éft & multiplex in ge-
neribus & fpeciebus fuis Natura ! Qiiocirca le
quentem duntaxat obfervationem adhüc fuper-
addam, hanccé Quarti Ordinishiftoriam duobus
deinde finiturus Vermiculis, qui intia tubulos
habitantes, alter in terra,alter inaquis, degunt-
elementum enim aquae haud minus , qUam
terra , plurimis ejusmodi Infeftorum, quae
enumtj fpeciebus fertiliflimum eft.
H peHe iUius faeculi,qub cònclu-
fos Mofchus ad nos pervenit, quam plurimos
repenebam Vermiculos j exiles i àlbos « O-
mnibüs his Caput erat ex rubro fpadiceum
Dentesque nigri. Pe&orì fex Crura irihaere-
Mt. Corpus fiibtilibtis pilis undequaque horb
» h ' '^ 0J chiJhicfaccu'us b ur haud admodum exaétè claeuiiflae;ll iic ucjouns tfiunne--
alba charta obteftus erat. Iftam per char-
» , varnsforaminibus morfu paratis, in li-
Ve™rnn-c“u7li. euEti fftadnlaee f ofreaitmìeitii aP eifnthetareacV ertaamnt ihri
» »ovebiifr” IÌgnCì ’ conrPima idmirationen
^ contemp'antih: variis enim figuris
W M Ptout a Vermiculis in orbem, aut
«bmorT p0Vatan” !e Clrcumferentiam; erant
ran, L U E “ imadvertebam, niultos ifto-
«wtaa7bi:S ram h modo d*®s cavernulis
am C°fifeciffe t , modice cras-
fam,1
foogelyk j s a s , 'em in enti einig DTerÌen, alle d i
wrgmyingen ìim Uedematcn te obfeméeren ? allea
my de enarentheyi alle oogenWikken leert, d à
de m tu w 'M trebr fyne waare oorfaakm, nah
de aangroeyingender Dieten en haare leedematen,
voor een naiimrlyk Menfch onnajpeurlyk is : dah
de rieerfiigheid òntdekt méér , als men fig fou
iurhen inbeelden: boemi altyt het mafie gefieh
ihord', en het meefte verhoolen hlyft ; f 00 dot my
wel veel weeten , maar rnfe onwetentieid nodi
altyt de opper heerfchappy in Otts.
V A N È E N IG Ë W U RM K E N S i W E L .
K E R S E Y E R E N O P H E T BEURS'.
K E N , D A A R D E MÜSCUS
IN Ö V E R K O M T , G E S E T
W A A R E N .
d i fou nmntemuer g'edaan bebben , indiín ik
alle de verborge vergroeyingen der Rupfen enle
Wurmen m gevleugelde Dierkens maar alleeh
mtlde op teilen; foo vrugtbaar rn fia menigvuldig
IS de Natuur in baare geflagteh ende fpecien,
daarom fa l ,k alleen deefe folgende obfervatii
daar mg by voegen, en deefe verbindeling in de
Fterde Order eyndigen met twee Wurmkens , dH
m pypkens Wochen, bet eene op het U n d, en bet
andere in het water: bet welk element niet minder
vrugtbaar in het aahkmeeken van deefe foorten
van Dierkens is , als de aarde.
Het wai op den ro J u ly , dat ik in het vel
van bet beursken , daar de Muscus beflooten in
over k m t, feer viele kleene in Witte Wurmkens
bevtmi a. Sy hadden alle een n o t caßanie Hooft
met ¡warte Tänden , aan de B orfi fa g men fe s
Foeten , en bet lichaam was met fyne hayrkenp
heel ruyg^ beklied. Deefe Mufcus beurs lag in een
doos, die niet wel giflooten was, en almaar een
wit' papier den bodem bekleede, door het welk
papier deefe Wurmkens ß g verfcheyde gaaten, tot
in het hout van de doos hadden gebeeteu. Deefe
gaatkens. waaren admirabel i i[in het papier ende
haut te fien b , alfoo fy van verfcheyde figuuren
waaren j naa dat deefe Wurmkens die ront, längs
, o f ovaalsgewys, hadden uyt gebecten.
Foorts fa g ik , dat veele van deefe Wurmkens in
3' gefeyde holligheedcn, een ovaal fp in ß j gemaakh
dien c , daireielyk dH ende ß erk was , en ei-
troengeel van couleur, Haar in fy veile hayrkeni
N n nn n n n n n a Ka.
II 91