frg.V. ii.
"quot millium Faxillorum albicantium, tenero-
rum, nonnihil incùrvatorum ; qui pofteriore fuo
extremo omnss liberi funt, nuipiam adhae-
r e n te s / j anteriore vero in fubtiliffimum fin-
guli abeunt filamentum g , qüö inter fefe vel-
uti impliçantur. Subtile ifthoc fìlum ad du-
plam usque Paxilli fui longitudinem evolvi po-
teft : quodfi autem prenfatur j & , una cum
Paxillo fuo , inaerà fuftollitur; tunc ilico, Ut
filum a Bombyce duftum, indurefcit, fatisque
Validum j fpeculi in lla r , corufeat ae fcintib
lat. *
Fig. VII. A.
Hoc tarnen vel maxime fingulare heic e f t ,
quod, ficubi Paxilli ifti in pelvim aqua plenam
conjiciantur, ibique aliquamdiu relinquantur ,
bmnes fernet iiìovere incipiant ; & extremo
pofteriore , quandoque etiani anteriore , de-
hifcentes, albam , quae intus conclufa e r a t ,
particulam fubito excùtiant ; quae quidem,
ferpenrino more, tum fe coiivolvit atque cri-
fpat h , Paxillo interim exinanitb nequaquam
concidenté aut cavum fuum conftringente.
Albicans ifth a e c , ejaculata , particula fi mi-
crofcopio objiciatur ; candidiifimum refert
Lumbricuni terreftrem, pluriirtis interftinftum
annulis, -mirtutiifimis. Quodfi autem aliquo
tempore in aqua relinquatur ; paullatim ea ma-
.gis magìsque imbibita aquà fefe difpandit :
quod me indiicit, ut credam, aquam forte mirabilis
illius motüs, quem Paxilli ifti, in aquam
'Conjefti, excitant j caufam effe.
Tefticulo toto in Spiritum Vini repofito,
«mnes iftae , modo defcriptae j particulae
naturalem iÿum fitüm Ìervant, «Se nequaquam
. (dehifcunt.
Paxilli memorati quam diftinftiflime per tu-
nicgm, quae Tefticulum inveftit, transparent,
inque plures feries intus difpofiti confpiciun-
tur: imo quandoque jam turn ferpentinas fefe
in fpiras evolviffe, albamque portionetm fuam
excuffiffe obférvantur; ut Ut Teiliculus non,
dum fuerit diffeftus i i.
van eénige duyfinden witte en teere-pennekens Â
een weynig krom geboogen fyn. Fan -.agteren fin
fy alle los f ; maar van vooren eyndigen fy §
een feer fubtiel draatken g , waar meedefy in mal.
kanderen als verworren. Dit fyne draatken kaii
men eens fio lang uytrekken, aìs het penneken fé
ver is , en als men het draatken opneemt, en ¡pf
het penneken in de lugt tilt, foo ver hart hetjk da*
telyk , als de gefponne dradt van eenfydewurm deet
i'en het glimpt ende flìkkert als een fpiegei fynde p
Yedelyk fierk.
Quodfi horumee Stilulorum quidàm micro-
Mààr dat byfiMerlyk raàr i s , dis min defe pm.
riekens in een fchotel met water Jchut, en haar daar
eenige tyt in laat leggen -, f io fiet men, dat fyhaar
alle beginnen te beweegrn, en van agteren openbaf-
ftende, en fomtyts ook wel. vari voren, fio fibiei
het witte gedeelte, dat daar in bèfiooten ms, Jett
fchielyk daar uyt, en het krimpt en wint fig in. mal*
kanderen als een flangeken h , fonder dat het kepfi
penneken toevalt o f te famen fiuyt. Het mlkè
witte uyt gefchoote gedeelte ah men met een ver*
grootglas befiet, f io vertoont het fig, als een fpier*
Witte Pierwurm met fie r veele kleene nngehns.En
fio men het eenigen tyt in het water laat leggen ,/o®
fiet men, dat het fig allenkskens meir en meer
door het indringende water dilateert. Dat my dori
bordeelen, dai het water de oorfaak Wel kan fin
van defi wonderbarelyke beweeging,. demlke allé
defi pennekens maaken, als fy in het water gern*
pen fyn.
fcopii ope exaiiiinetur ; clariifime <& ftruftura
ejus detegitur, & quomodo is extremo fuo
pofteriore , quò liber nuspiam adhaeret, pror-
fuàrpellucidus appareata; tanquam fi bullulam
aëris intus reconditam gereret. Paullo altius
fila ejus regio cernitur, intra quam ante memorata
albicans fubftantia, quae inde erum-
p it, continetur licet interim longe earn heic
loci deHneaverim breviorem, quam fub mi-
erofeopio fefe exhibctj ne Icon ad nimiam magni
Maar f io men de ganfche Saadbdl ItiBrandewyri
legt, f io boudin alti defe deelkens bear Wtml]lti
fituatie, fonder dot fe open fplytem - ' -
1
Deefc pennekens fiet men feer difhnfk àor U
vlìes been, dat de Saadbdl bekleet: en men faci
in verfcheyde orderen leggende daar doirfchynen*
als ook dot, fe fómtyts haar fiaiigsgemys entjlndm,
eri dat haar mitte gedielte daar ufgdoktf «i
dir dat de Saadbal geopent is giweeß ü-
Ms men een mit defe pennekens ander, tea *
grootglas heftet,f i e ontdektmen beelHaarm
ilmr. Enhoe het dan agteren, daar het los ts,
netmal fig deorlugtig vertoont u, in mm«
also}
daar een belleken lugt binnen in wboJ ^ t u .
JVäi hooger fiet men de plaats, daar ß ^
ftantie verborgen leyt, die -daar ,
welke ik veel korter heb afgeheelt, t
der het glas vertoont, om myn fisuur^ d0.
te maaken. Wat meer na vooren ts. m ■ ,
lugtig c , gelyk van agteren : en pß 0,1,1
«iitudinem excrefceret. Aliquantò magis an-
r trorfum is denuo , uti circa extremum pofte-
g fefe diaphanum praebet 'c. Ipfa' aütem
extremitas ejus anterior nitidiflime concrifpa-
Ì iti eft d-, I qua fubtile illud proficifcitur fila-
mentum, quod, inftar fili Bomby'cis, ili aere
«. 'ihdiiratur ee,
Uirum autem filum hoccé intus >:avum fit;
& hum in Faxillis illis , tanquam totidem in
tübulis fertiinariis, Semen generetur, atque inde
poftmodum rurfus excernattir; an vero hi'
jpfi omnes fimul ; tempore excretionis Semi-
nis, e Tefticulo excutiaritur ; quaeftiones funt
obfcuriflimae, quibus explicandis haftenus non
lufficio. Quapropter fatis mihi fuerit, harum-
ce partium conftruftionem fupra modüm elegantem,
atque artificiofifllmam finipliciter fo-
]ummó*do, in fempiteinam omnipdtentis Är-
chicefili gloriam ; propofuilfe, qui meam in
caeteris ignoraritiam candide fateri niillus dubito.
Quantum ädalteräs partes, quäs iniuper ad
Organa Genitalia referehdas èffe cenfeö; aa’ti-
iiet; perquam fingularis ‘quoque harum fabri-
caèlh-’ Scilicec e diiabüs veluti conipofiiae
videntur Glandulis | diftinélis, in utroque Abdo- j
II. minis latere collócatis , ibique ad Branchias ,
1 1® | Ä s eas refcidi, adnexis aa. Cui vis ifta-
rum pardcularum, quae albo furie colore ; a-
liud adhue GJändulofüni ejusmodi corpus , in-
terventu glandulofae ac tubulofae Fiftuläe’ qua
1(1 mnititur , cohaerec bb. Corpufcula haec.
paullo magis grifeum prae fe ferunt colorem,
atque notabili ambo rima five hiatu patent,
cujus in fundo complura äperiuntur ofcilla,
per guäe materies feniinalis , tarn iii his ipfis,
quam in fubtus pofitis particulis generata ex-
cernicur. »
beminalis ifthaec riiateriès, poftquam eX
Glandulis fuis profluxic, inde in cavum ,
qui a latere fitris eft ;• Saccum defertur ^ Tab.
r' Li. Fig. I. fub lit. r exhibitum, e quo dein
P£r diltinftos duosTubulos foras e corpore pro-
niövctui1. Tubulorum horumee oftia quam
! ad utrumqué Inteftini refti latus
ìantia conipiciuntur ; ut vel materies etiatn
intus contenta ibi de iis exprimi valeat. Modo
a egata Tabula, eadem ipfa Figura I. fub lit.
99-Ttibulos hos jam jam Ver° 9ualcsnam iftae reverrae ppraaertfeesn tafivrii.t ; A&t nu®mp P^arofteftantuase mceerrtoito a vdofircmarai req uneoan npt}o fefugmo .qui- °rro ir.ter deferiptas partes fitum cernitur eör^
begin is bet cierelyk in, en door malkanderen ge-
krinkelt d: Waar uyt dan het fyne draatkenfpruyty
dat als de draät van 'eeri zywurm in de lugt Verbart
word e e.
Maär o f m dit cfraatkeh hol is , en dat in deefi
pennekens, als in foo veele Saadpypkens, het Saad
gegenereeri Word, en daar uyt we'er geexcerneert word
dan o f fy alle te gelyk, ten tyde van de uytfchie-
ting des Saads buyten de Saadbal, uyt het lighaam
gefchooten worden, datfyrifeer donkerefaaken-vooir
my om te eßcpliceeren. Wäarom ik )ny dlleen fa l
vergenoegen, met de boveninaate fraaye en feer kun-
. / % ftruBuür defer deelen, tot ein eeuwigen roent
‘¿an den alles vermögenden Architekt voörgefielt
t'e hebben; en daar in myrie onwetentheyd b'eleedcii
te Febben.
Wat de andere deelen belangt, die ik oordeel tot
de Saadvaten te behooren, dejelve fyn meede f ie t
raar van maakfel, als uytftwee difiinfte klierkens
befiaande, die aan weerfydcn in den Buyk gefildatß
fy n , àlwaar fy met de Ätiwen famengehegt worden
, daar ikfe van afgefneeden heb a a. Met y der
vari deefe deèlkens, die wit fy n , fiet meri, dat nog
eenpàar andere en diergelykè klieragtige lichaamen
fyn vereinigt b b ; en dat door middel vari een klieragtig
eri tubuleus Pypkèri, daar fy opftaan. D ì
couleur defer deelkens is wat gryfër, en fy hebbeti
alie bey de e'en merkelyke fpleet o f opening, ih welker
s groni verfcheyde faatkenS fyn , daar dèfaadfiof
uyt gefecerrieert word : en dat f io wel die in deje
deelkens felvè gegenereirt wordy als in die daar fy
opfiaan.
Defe Saadägtige f t o f , uyt haar klierkens gèloo-
pen fynde, bait daar bemffens in een bolle Sdk.
die op de zde Tafel in de cerfte figuur by de letter
r aangeweefen is; waar uyt fy dan door twee
difiintte Pypkens buyten bet lighaam gevoert word.
Deefe Pypkèns fiet mew fe 'er difiinSl,. dat hadt ope-
ningen hebben, aan weerfyden van den regten Darmy
daar meri ook haar materie door uytperjfen kam Gelyk
dan deefe pypkens ook alteèdé vertoont fyn iti
de geeitecrde T a f i l , en defilve eerfie figuur by de
letters qq. Maar wat riu defe deelkens eygent-
fykfyn, eri ö f het de Proftaten foudèn iainnen weifen
, dat kan ik niet affirmeeren.
Foortsfiei mén tujjcbén dé befehreeve deeleti eéri
S s s s ss s s ss 2 ' klier