J O A N N I S S W A M M E R D A M M I I
l u x defigere. Quibus peraZis, ficubi dein Nervum
fig. vikf. irritaveris c$ videbis Muiculum , v i excitatae
<jontraZionis, capitula acicularum fuis e locis
4 1 ad fe mutuo adducere d d , ventremque Mufculi
ipfius , intus in vitrei tubuli c a v o , notabilicer
<♦ crafliorem fieri * ,& ,a é r e expulfo , totum tu-
bulum obftruerei donec, contrazione demum
ceflante , aciculae rurfus in priilina fua loca re-
iìliant, & venter Mufculi, de tubulo iterum
abfcedens, liberum aèri per hujus cavitatem
tranfitum denuo aperiat. Quodfi vero is ipfe
Mufculus fibi relinquatur , aut & , una cum
omni ilio mox defcripto adparatu , in aquam
frigidam reponatur ;haud ita diu poli fimillimo
cum modo paullatim quoque fernet contrahere,
ulcimoque tam infigniter concrifpari animad-
vertimus, ut totam mediae regionis tubuli cavitatem
repleat.
Hifce igitur, quae haZenus in medium protali,
experimentis probe confideratis, & adten-
tè fimul ponderata contraZìonis five motus
mufcularis v i , quam Mufculus quolibet momento
, cum Nervus ejus iterum iterumque la-
ceffitur, refurait ; interrogare quis omnino pof-
f e t , aia quidem alia quaedam Nervum inter &
Mufculum requiratur communicatio, praeter
folam illam fimplicemque adtreZationem , ir-
ritationem five commodonem? Quum vero in
Animantibus, fervidiore fanguine donatis , fi-
railis quoque motus in Mufculis, quorum Nerv
i ftimulantur, excitetur 5 ea ipfa fane quae-
ilio heic paricer locum habere poffet : utrum ;
videlicet in hac edam Animalium clafle alia
quaedam Cerebrum inter & Aìedullam, Ner-
vofque inter & Mufculos , neceflaria fit communicatio,
praeter ilium ilimulum ? Conilanter
enim, quibuscunque in Animalibus id tentavi,
expertus fum Mufculos usque contraili, quando
Medullae principium aut & prodeuntes inde
Nervi ialtem commoventur.
Unde deliberandum propono, an non re-
probanda penitus fit illa opinio, qua ilatuitur,
materiem Ipirituofam, ad excitandum motum
raufcularem,neceflario,debere localiter,ut ajunt,1
e Cerebroinfluere, huncque infiuxum tam velo-
citer, citatim, ac rapide fieri; ut novi fili fpiritus, I
protrufis jugiter prioribus, punZo temporis,ad j
minimum voluntatis nutum , aut alias edam '
fponte naturae, in remotiffimis corporis ex-
tremìtatibus praefentes effe debeant ac pof-
fint.
Perfùafifiimum equidem habeo , illos , qui
Mufcuforirm contraZionem ab inffatu , effervefceniten
m et vafi maaktn. A ls men dm dt Smm
irritiert c , foo ß e t men, dat de Spier, d ,„ 7 °
[ verwehe coMraäie , de boofden der naaldinü
uyt haar plaats naa malkanderen tot benagn
er, binnen in de glafe pyp f „ l mln
van de S p ie r /e lf s fig mcrkelyk fien verdikkae
en bet ganfche pypken te vervullen , flötend, j
lugt uyt fyn plaats. Tot dat byinfyncontralHel
boudende,de naalden weer in haar plaats fprinm
en dat bet lichaam van de Spier weer van kt
pypken afwykt, foo dat by tuffen bem en bet m,
ken een ope pajjagie voor de lugt laat. Um
fco menrn de Spier aan/yn/elfs laax,of da m
hemm kout water mefal de verhaaldetoefttlfa fc
fa l men hem.haaft op de/ehe wys,ook allengstm
Jten contrabeeren , en ten laatßen hem foo nur.
kelyk in een fien krimpen, dat hy de ganfcbe nü.
delfie beite van bet pypken fa l vervullen.
A ls men nu deefe voorige experimenten mim-
fid ereert, en alfoo ernfiig k t op de force kt
contraäie,pf de beweeging van de Spier, dmelie
hy yder- ogenblik herneemt, als fyne Smm a
nieuw geirriteert word; foo fou men kunrnn tragen;
o f daar tuffeben de Senuw en de Spier ml
een andere communicatie nodig was als allen
deefe fimpele roering , irritatie , a f kmgitig?
En alfoo ook in de D iesen , diebeter Bloet kirn,
deefe felv e beweeging in de onderkomge Spieren
veroorfaakt wort, als men haare Semem nah:
foo fou-men defelve vraag kunnen dm : Kami f.,
o f daar door ook Wel tuffeben de Herfem, e» btt
M erg, en tuffeben die der Senuwen m de Spieren
een andere communicatie , als deefe irritatie nodig
was 1 warn in wat voor Diesen dat bet fp i, kuse
ik dat in getenteert heb, daar contrakcrcnbaar
de Spieren a ltyt, als men bet beginfel da Mergi;>
e f ook de uytgmmde Semwrn maar rotrt.
Soo ddt ik w il Jeggen, o f men niet vnl
fou kunnen verwerpen, dat daar ufi dt Htrjeea
een fpiritueele fubfiantie , tot de bewetgmg fa
Spieren rmtfakelyk, fou plaatfelyk motten affiUr
ten , en dat foo veerdig , gefwint, en radi, fa
deeft nieuwe geefien de voorige voottdryoenie j **
een ogenblik, in de alderuyterfien van hetlitbo^b
op bet minfie gebieden der w il , pf an^rf .
ook w el natuurlyk moefien ,enfonde können f l!
ß * -
Ik en twyfel hier niet, o f die geenen,
de contrallen der Spieren fie lle n , door
B I B L I A N A T U R A E . 8 f t
vefcentia, aut excogitato quodam motu explo-
fitoderivant, hac de re penitus mecum effe dif-
fenfuros, mihique objeiäuros,quod inflatio illa
five difpanßo fibrarum motricium, in contra&io-
neMtifculorum,veI ad ipfosetiam oculos pate-
feat • & Porro 9U0(^ mufculofae partes omnes
fpiridbus jam jam plenaefint: ut hinc nonnifi
parca faltem fpirituum animalium requiratur
copiaad hos illosve Mufculos inflandos, & , con-
traäionis o p e , juxta ac vifus d o c e t , expan-
(lendosi
Verum omnes profeiio iilae opiniones pror-
fus corruunt, fi quis confideret , quoties per
fimplicem duntaxat ftimulum, incitationem,
irei irritadonem folius N e r v i , fuus Mufculo
motusjin fupra memorato experimento meo,
jeffituatur : idque vel tum etiam, quando Nervus
dudum abfeiffus f iiit , ipiritusque animales
requilitt in uuras diffipati funt, aut fuä jam
jam aäione defuncti elanguerunt} neque ulla
amplius Nervi cum Cerebro & Medulla datur
c om m u n ic a tio . Unde quam maxime veilem ,
ut ferro demum perpenderetur, quod nuilis
abfolute experimentis demonftrari queat, ui-
lam unquam materiem, mole comprehenfibi-
Ü, per Nervös in Mufcnlos influere : neque
enim aliud quidpiam per Nervös ad Mufculos
transmeat, nifi celerrimns quidam motus,
isque tantopere rapidus -, ut Vix ac ne vix qui-
dettr momentaneus vocari mereatur. Hane ob
ranonem fpiritus ita dici us, five materies illa
fubtilis, infiuens , quae punito temporis per
Nervus in Mufculos p rovolat, fummo jure
comparirà potei!: eum pernieiflirae tranflato ilio
móto,qti,dum iongioris mali vel trabis alterum
extremum adaito digito percutitur, per totam
lig n i Jougitudinem adeo veiociter procurrit; ut
aure admota, eodem propemodum momento,
in altero is extremo percipiatur} imo ut
vel noiiros fimul in Mufculos fefe per Nervös
porro propaget, variosque fic motus in
illisetiam producati quemadmodnm iis notum
eit,qui finguiare iilhoc, iicet pervuigatum, ex-
perimencum adtente trutinantur.
Adde his praeterea id majoris adbuc mo-
M t i argumentum, quod Mufcoii jpfi , dura
contrahuntur, ne minimum quidem inflentur
autcraflèfcantjfed potius detumefeant: quam-
vts interea fibräe tamen eorum motrices alium
orràntur fitum, aut, ut rem verius exprimam,
pre IUS ad fe mutuo cogantur. Cujusmodi
f i Plam ‘n longa quadam lpongia, ad plaudern
compreffa, obfervamus, quae v i iitius
comfin
g , opbruyjjing, en een uytgedagle entfettende
beweeging te gefchieden, füllen my bier in geheel
tegens.vallen, en my voorwerpen , dat men ook
in de contradie van de Spieren deefe epblaafing,
o f verdikkmg der bewegende V efels, ogenfehy-
nelykfien kan. En ook, dat alle de fpieragtige deelrn
a l reede m l geefien fyn , > dat daar maar een
weymg dierlyke geefien nodig fy n , om deefe ofdie
Spieren op te blaafen , en door contrallie te doen
opjpannen-, gelyk bet oog ms leert.
Maar alfoo deefe gevoelens geheel te gront val-
len , als men aanmerkt , boe veel maal door een
fimple aanporring, opwekking, o f irritatie der Senuw
alleen, de Spier haar beweeging in myn voor-
geftelt experiment verkrygt, en dat fe lfs , daar de
Senuw a l lang is afgefneeden geweefi, en de gepo-
feerde, dierlyke geefien vervlogen o f verfwakt fyn
en haar werking alreede gedaan bebbens bmdende
ook de communicatie met de Herfenen en bet Merg
op:foo fou ik wel eens wenfebeh, dat men ernfiig
cmfidereerde, dat bet door gerne experimenten kan
beweefen worden, dat daar ooit eenige materie, in
een bevattelyke fu b fia n tie, door de Zenuwcn tot de
Spieren afvloeyt. Want daar gaat niet als een
feer gefwinde beweeging door, die foo fe e r fn e l is ,
dat fy kwalyk de rnarn verdient van een momentelyke
beweeging gemernt te worden. E n daarm fo o is-
die g eefi, die beweegde o f die fubtile materie, die
in een ogenblik door de Senuen tot de Spieren
wort gaat, met alle reden te vergelyken , met die
fnelle voortgedreeve beweeging, dewelke door een
lange mafi o f balk gaat, daar men aan de eene
fyde met de vinger opknlpt, en die. men, bykans op
bet felv e ogenblik, aan de andere fyde gewaar
wort, als men daar fy n oor tegen aan leyt: fo t '
datfe ook in onfe Spieren fe lfs verfebeyde beweegin-
genfioor [dt Sernwen veroorfaakt: gelyk die geene
betoonenkunnen, die die rare, hoewelgemeene experiment,
wel confidereeren.
Doet hier nu b y , dat van meer gewigt is ,
dat de Spieren f e lf s , als f e gecontrabeert worden ,
in bet alderminftc riet opgeblaafcn, o f dikker worden
, maar dat fy veel eer ontfwellen ä hoewel
nogtans dat haare bewegende Vefels een andere f i .
tm tle aanneemen, o f m eygentlyker te fpreeken,
digter in malkanderen in cengaan. Gelyk diergelyk
! ietsin een lange en plattete famengedruktefpms te
fien is , dewelke door .die famcnparfjing dikker en
Dd dd dd dd dd x vafter
I
i ill