,um quoddàm Alv ea re, Iblos contïnens g h“
, una cum F o em e lla , per anni fpatium gifielt i s , opefedk datter te wetmg Byen
lo s; una cum Foemella , per anni _
conférvafe pofferti : quamvis nihilominus ex-
perientia doceät, multos quoque Mariurii fub
illud intérriecidnis fuae tempus , absque Vi i f e
t i , fpofite inori: Nonnunquam ficubi infoecun-
da e li aut male conllituta Foemella , vel
edam quando nimis parcus Apum numerus,
duaeve in Alveari dantur Foemellae ; tunc ,
juxta ac perhibent Apum Culcores, abfque artificio
in tien Rarffyn, «fie m i faner twee T fy f kens infyh',
foo fiet men fonder de voorgeftelde tonfi, de Manne-
kens fmtyts wel tot iiep in de Wintemoanden in
’t leevih blyiien, feodè Byénboudirs feggen. Egtef
, fiet men baar niét l'eeven tot in ’t Voorjaar ; het
wclk, o f bet van weegen baar kortfiondig leeven komi,
ofte dat fe de Byen op die tyt dan nog evenwel om-
brengen , een faàk is , die nog te onderfoeken
, ftaat.
mox memorato Mares quàndoque in
rimirarti iisqué Byemem fliperefle obfefvan-
tiir. A t nimqiiam tameh redeunte vere adhuc
fuperftices funt : qnod qiiidem utriim brevitati
vitae ipiòrum adtribuendum l i t , an véro vel
turn quoque adhuc ab Apibus e medio tóllan-
tur , hadfccnus nondum fatìs confiat,
E x unica igitiir, quae in toto datar Alvea
r i , Foemella bmnes trés Apum prognafcuntur
fpecies : decèm videlicet, duodecini aut qua-
' tuordecim Foéinellac ; aliquot millia Apum
vulgarium; tandemque aliquot centeni Mares:
quamvis plures paUcioresve nonnunquam inAI-
vearibus réperiantur. AliU'd qùoddam InfeSum
in generali mea Infeaorunl Hiltoria defcripfi
atque delineavi, cnjus Mas alatus e l i , Foemel-
la autem alis dellituta: quod equidem mirifi-
cum pariter e ll conjuginm. U e ic itaque in A-
pum familia Naturae omnipoteuti pla cuit, uni
Foemellae plures adjungere Mares ; cum contra
inter Gallinas Mafculus unicus Foemellis
Van het èenige Wyfíen | dat in den ganfchen.
Korf is , daar komen dan alie de drie fooyten van
Byen uyt voort, ais tien, twaalf, o f veertien Wyf|
kens ; eenige duyfende gemeene Byen, ende dan
eenige honderden van Mannekens , hoewel daar
fomtyts meer, ende ook fomtyts minder in,de Kor«
ven gevonden worden. Een ander Dierken heb ik in
mynealgemeene Hifiorie der Infeften befchreeven, en
uitgebèeB, viaar van het Mannèken gevleugelt en
’t Wyfken ongevleugelt is , dat*mèede een wonder-
; baarlyk Huweiyk is. Siet foo heeft albier de al-
' mögende Natuur, een W y f ken onder de Byiit
veel Mannekens toegevoegt, gelyb hy wecr onder
de Hoenderen een JHanneken veele W y f kens gegee-
ven heeft. Het welke ook in ßmmige Infeäen
plaats grypt, alwaar cen Manneken dikmaals ver-
fcheide W y f kens komt te bekennen, ende vrugtbaar
te maken ; geiyk ook het felve. ontren\ de Mannekens
pluribus fufficiat: quod ipfum & in quibusdam
Infe&is locum habet; ut nimirum Masunus
plures faepe Foemellas ineat atque foecun-
das reddat. Nonne circa Bombycum Papilio-
nes Mares id ipfum animadvertitur ì Ve-
■ rum tarnen heic inter Apes Foemella odore
foecundatur.
Sex diebus ab examinandi tempore elapfis
juvencula Foemella, recens Favis emifla,luum
mox Semen deponit in cellulas noviter exltru-
élas : Apes enim fervae , quae, inter exami-
nandum, Foemellam afle&atae fun t, ilatim ,
eo ipfo temporis p unito, quó Alveare iis iìvè
habitaculum offertur , aut quamprimum, fic-
ubi haud praefto efl: Curator, commodum fibi
locum ipfaemet delegerunt, domunculas aedificare
incipiunt. Unde Cera recens elaborata
breviffimum intra tempus Seminibus five Ovu-
lis repletur. Quamlibet nimirum in cellulam
unicum collocat Ovulum Foemella: & , quod
vel maxime notari atque animadverti mere-
tu r , adeo expedita eft in deponendis fui»
Se-
van de Syde-Wurm-Uylkens o f Kapellekens,
ondervonden wort. Maar hier wort het Wyfken
door de reuk vrugtbaar.
Ses dagen na den fwermtyt, foo fet het meu-
we uytgevlooge Wyfken dadelyk haar zaat ; ende
dat in de nicuwe aangeboude Huyskens -, dewelke
cellekens de dienfibaare Byen , die haar ,-gevolgt
: fyn in het fwermen, dadelyk op het felve ogenblik,
als haar een Korf o f plaats gegeven i s , ofte obk dat
fy daar felfs , by gebrek van een opfiender , ùyt
gekoren hebben, beginnen op te bouwen. ■ Soo dat
binnen een zeer geringen tyt, dl bet nieuwe aange-
maakte Wafch met Saatkens o f Eyerkens ■ vervult
word.- In ieder Huysken namentlyk fet het Wyf *
ken eenZaatken ; ende dat opmerkelyk is , ende feer
te bedenken , dat is , ‘ dat hef Wyfken baar
Zaat foo vaerdig ‘f e t , dat fe daar niet naa en
wagt, o f het Huysken begonnen , volbout ofte
effen
- • -e' *> . .fafito- ut nequáquam moretur, I effm maar aan is getimmert geword»i. Als maaj
S fcm im bU S o > __ /;„0ftf>rfefl:a.five het itrieb fiv t ir h r n n r nnnriraande Semimbus roeme ii*, « _ fundament ge*
ntrum inchoata fit domuucula, five perfecta, li
Utrummciiuai* Modò tnangulanovilfime
fundamentum paratura
S í m o f t u e Foemella fuum in eo Semen
poniG Apoque fe rv a e , quae harte folum ob
L io n e ra eo tempore Foemellam M B
quocunqueHaecfeconferì, profequüntur, deinde
ilico cellulas ulterius perficiunt: quod
ouidem ad opus exfequendum fingulans eai ftia
fapreirib Creatore erga renella illhaec Se
miná Apum videlicet Sobolem, tanquam
S L naturales filo s fratres & forores;indita atque
innata. Quin maximé animadvertendum
bet drietant febuyns neergaande fmdament ge.
maakt is , fco fet Het Wyfbm daar dadelyk baar
Zaat op, ende de dienfibaare Byen, die om defit
‘eden all een bet JVyfken geduurig , ende ever al,
sßaar bet gaät, volgen, die volbouwen dan daar op
dadelyk'het JVafcb ; ende dat door een f ir g ,
lief de ende neerfligheid, die baar van den Opper-
Jlen Schepper tot deefe jonge zaaden, de Rinderen
der Byen, ende als haare naturelle Broederen ende
Suftcren ,. itigefchaapen .ofte ingebomn is. Ende
daar feér nauvi op te letten,is, wtlki drift van op-
voeding zy ook niet agterlaaten , al quam het
JVyf ken battr onthäermen tc Horden, als ik op een
andere ptíatfe ¡eggen fal.eiide ddar b'ewyfen , dat
deefe gebeelé byeehwoning der Byen , niet als op
de noodfakelykheid van voortteling, en apvoeding
f ie t , rnde dat 'er anders gerne rlgeering, verkiel
fmg> nog poiitique o f cBConomique tilgt en deugden
in 't aldemirifie onder te merken fy ni Want ah
foo de A lm f i > ä
G O D ; deefe, Dieikens mei verftant ende, wysheii
voorftdn bceft, oni haare Jongen felroi. op te voe.
den, en moninge te beforgen; dat die Ahnagtige
Madker Omtrent andere Dieren , als onder andere
dé Sydewurmen ’, niet gewili beefi ; foo fiet dari.
haare byeeiiwmng nergehs anders op , als im
haare geftagten ende foortgelyken eeuwig te ma.q.
ken, ende alfoo die dobr een geregélde Order v a i
vdortteeMg doof de tydU ende di etuvien te doirt
duuren. f
e l l : quod impetds ■ quo edueatioms curara
fufeipiuntj hand in iis exftinguatur; beet vel
Foemella etiam e medio ipfarum auferatur.
quemadmodum alio loco exponam, fimul tunc
dfemonflraturris, qnbd umverfa illhaec Apum
focietas hand aUorfum, nifi ad folam propagatio-
nis & educatiònis neceffitàtem, fp e a é t, nec aliud
q u a l e c u n q u e regimen,eleaionulla;neque politica
v el ofconomica quaedem difciplina & virtutes
ullum heic locum habeanti Quandoquidem
enim SapientKfimus , totusque & ubivis Ado-
randusDEUS Animalcula illhaec eoufque ingenio
atque fapientia ¡mpertivis, ut fuam ipfa
Prolem educare, huicque domicilia parare, va-
leant; quod ipfum tamen haud placuit eidem fili
Creatori potentiffimo; in aliis Animantibus,
cujufmodi inter1 alia funt Bombyces , ita
conllituere: fequitur ideo ; quod Apum cohabitado
duntaxat eo collineet, ut Ipecies
ipfarum atque fimilitudo aetemetiir, & h in c ,
adminiculante exaño quodam propagadonis ordine,
in fécula fuperltesefficiatur.
E x hifce igitur facile innotefcit, quod inter
Apes haud obrineat. fapientius quoddam
regimen, quam inter Gallinas : namque & hae
incubatum appetunr, nidulantur, fuosque Pullos
enutriunt; legibus ejusmodi compulfae, quas,
ntpotea Natura ipfis imprelfas, nec effugere,
nec radocinio quodam fupprimere ponlint.
Quapropter Animalcula illhaec aeque necefia-
rio omnes hafce actioncs perficiunt, & ad has
perficiendas incitantur; ac neceffarium e l l , ut
aellas hyemi fuccedati Id folum datur diferí
Waar uyt oiis ligtelyk blyken kan , dat er geen
meer verftandelyker regeering ander de B y en ,a ls
wdér dé Hoenderen is , die bnets worden, baar
„e il mdken, en haare Jungen opvoiden, door Jo.
danige regelen van de Natimr haar ingedrukt, dat
tedie niet ontwykeii binnen, af door eenige redf-
hkheid ovérwinnénrfá dat alté deefe werkinge,1
m „ootfakilykin deife Dierkens kamen te vallen,
im W B defelve beweegt te worden ; als bet rnot-
fdkelyk is , dat de Soniér op dé Winter kamt te
volgén: egter met dit onderfcheyt, dat deefe wer-
HU "O’ - -
“ I i w * 7.Sße „.„„7 halirti/tmer _ OVflCll-
Vf. B R ~ r r , :. .. I .. . . j rteeneDierhm veel bekwamef, orden
minis, quöd Animakulum aliud alio _ longe | king „dehkef gedaan worden, als vari
aptíores, ordinatiores; magisqne^ rauom con- ^ ^ £)j ^ fwt men tyfenderjyk in dé
fentaneas ejusmodi funftiones exfequatur. Pa-
tet hoc potifllmum in Apibus: unde mirum
non e í l , quod ha&enus exiílimatum fu e r it,
Byen : feo dat bet geen wander is , dat men tot
nog toe. het Komnkryk der Byên , door de Scepter^