$M
J O A N N I S S W A M M E R D A M M t t
ribusque eveniunt. Prima igitur ftiutauo, qoaé
circa Aeuleum ammadvertitur, m eo conhtat,
quod recurvi ejus uncinuli, qtìibus neceffano
efficitur, ut Aculeus fatto Vulneri impattus
w a f t e a t i ih cènTpeSóta prodeant. Quando
enimutraque Crora, aeque ac Vaginaj Aculei adhuc
membranacea flint & velati cartilaginea}
ditti uncinali foo J«fflfernet colóre e x flavo xu-
bente diftinguUnt i is vero color demde per I nniverfum Aculéum paullatim diffnnditur; dum
interim fimul acuminati apices binorum Aculei
Crnrnni eodem tempore naturam corneo-
offeam, coloremque obfcnriorem, adfcifcunfc
Quin ambitus esiam Ave excrèmìtas Vaginae
Acule i, limili modo I colorem mutàt, indure»
fcit, & corneo-offea evaditi Quoniam autem
pàrtes reliquàe hucusqiie album fuum colorem
' retinent -, bine memoratae mutationes tanto
facililis oculos feriutit ; probe enim ammad-
vertendum eli,quod AculeUs.ratione fui colo»
ris ■ vel magri etiam confpieuus fit in Nympha,
quàm poftmodum in. Ape ipfa. Ambo caete-
rum Crura, aeque ac Vagina Aculei} pecubares
intra membranas, quae Cngulariter exuuntur,
W K M flint : unde in Nympha Grura ìfthaec
proxime juxta fe mutuo collocata admodumdi-
ilinfte videro lieet : id qttod ili Ape nequa-
quamobtinets quandoquidem in hac Grura A-
culei intra Vaginam recondita haerent: quem-
^modnm infra accurate defcribam, atque fi*
guris repiaefentabo. Porro fub hoc idemtem-
pus partes hactenus memoratae aeque , ac aliaè
omnes , fuam quaelibet perfeftionem nanoi-
fcuntiìr: Oculiniiriirum, Deiites, Pedes, Un-
gues, Cornua, & reliqua. Quin & Thorax
interea paullatim magri fufcum acquitit colo-
rem , cornuque naturae propior & pilis admo*
dum hifpidus evadit* *. . '
Ùltimamutatio fit circa robur atque colo-,
rem Alarum: quo tempore Probofas itidem.|
rubefcentemfuum&lpadiceum colorem .trans-,
parentesque, quibus omatur , Pilo's vifuioffert.
Sic itaque, difflatis tandem quibuscunque fuper-.
fluri humoribus, Nympha de omnibus fins mem-
é M exuviasponit, textnmque fuum morfii ad-,
aperiens, fub forma demum Apiculae e Cerh,t
in qua haftenus delituerat.prorepit. Alae hujus,
Aificulae tumteroporis plerumque adhuc compii-,
cataefunt; nonnunquam tamen etiamexpanfae..
quando nimirum ea aliquamdiu in cereo uo o
midlio retenta fu i t , nec fatis expedite inde
prorompere valuit s tunc obfervari folet, quod
ejus Alae jam prius in cellula fernet explicavering,
diè men omtrent den Angel vernami, is
dat daar áañ figtbaat mrden de weerhaaxkens ;
•mar dm defitte nootfakelyk in di fètide blyfi
fitteti. Wunt termyl beyé di Bienèn, inde di
Scheitle van den Angel rng blíesigtig, inde als
haaBeemgtigfyn, f i e éerfen de gefiiäi ¡ g ¡ |
haaken door haar geel roode couleur daar feer figt?
haar áatiideitolke coi,hur zig alhngskens dm gan-
fihen Angel mer verfpreit, terwyl op den filven
iyt je fpitfe punten van detmee Beenm gebeelhmni
bienägiig,ende dotiker vttn cmiUUr « A m Op dee-
j f i myfe viert ook de mtrek a f de rrnt van di
Scbeede des Angels verändert in couleur, verhärtende
heornbeenagtig. Welke verandenngen, ufoo
de vordere deelen nog mit fyn ende blyven, haar
als dan fier makkelykfien lauten. Want daar m l
ep te letten is t ^ hydat de Angel figtbaardet
m„ couleur in bet Popkm-is, als naderbavt in de
Bye fitte . Wdrämde vorder ityde de Beencn des
Angels,:alsM k fc Scheeießfs., in byfonäerevüe-
f in , die particulierelyk afgefiroopt worden , opge.
flooten : waarm men bet eene Bern naafi bet andere
leggende, in de Pop-feer.iennelyk kan f ien ,dat
in de Bye garficb geeti pl'aals h e ift, alwaar de
Bienen des Angeli Üi de Schiede opgfleoten worden,
als ik ander net befihryven 'fa l, ende aläaar
uytbcelden. Nu vordere fiel men pp deefin tyt
de fe,ende alle de andere deelen haar perfedile ver-
bygrnt als de Oogen, de Tandea, de V o em ,
je Plagiteli, de Hoornen, ende f i e Voorts. Ter-
wyl Ook de Borfiallengskehs bruynder haarvertoont
ende boomägfiger mori, als pA fter hayng.
De laatfte verandetlng iS otntrent de flerkte ende
de couleur der Pleugelen,op melken'tyt de SmU
meede fyn rootagiige en caßanie bruyne couleur
vertoúñt, met dan,fyne doorfibytmle hayrkens. lot
ffmdelyk alle men loedige vogtigheeden uytgema-
femt fynde, M Popken alle fyne ¡eeäen krnt te
M i en fyn fpitifil äoorgebeetpn hebbende m
gcßalte van een Pye ■ÜB uyt fyn Wnfib, S het ” mas WH meeften tyt de Vleugekn
m gevoumen hebbende, en fm t y t s weer d u uyt
gefpreit heb b in d,, manneer het mmmtlyk een,gm
ende dot het daar niet v,erdig genoeg en b,efi
nen doorbreckm, dat dàn de reeden ts, maaromfi
yieugelen daar binnen in uytgefpreit Jyn. ^
¡ J00 *
o
B I B L I A N A T U R A E i 4.29
j.jnt, Omties pariter ’Müfcarum fpecies AHs
eüamnum complicatis in lacera prodeunt.
Quum Nympham Apis vulgaris , qüo tempore
Ocubrum ejus color vix inceperat manife-,
ftus fieri, diflecarem ; Cuticula ad aperta Pingue-
dinem vidi in Capite quam facillime a Fiftulis
aeriferis fecedere : qüod ipfum & circa exti-
inam Oculorum Tunicamjquae divifiombüs caret
obtinebaa Omnia caeterum O rali contenta
erant quam molliffima; Fibraè Pyramidales
inverfaé, infra deferibendae, gelatinám
referebant dé carne vituliria paratam. Cerebrum
pariter tantaé erat mollitiei, ut vel le-
viflime falteni adtaftum riiox a Medullae Spinalis
principio abfeederet. Ipfa etiam Mediilla
Spinalis heic loci a equ e ,ä cin Abdomine,quam
molliflima erat atque tenerrima. Quin & tres
fili diiparati Ocelli ¿ quij, ud infra liquidius
innotefcét, forma triangulari, inter^Oculos divi-
fionibus praeditos collocati funt 3 ob albi coIg-
ris fui in purpureum mutationem quarti elarìflime
dignofei poterant, cum éiitem inde prius detra-
xiííetn. Derites membranofi erant, nec durìtiei
quodpiam aut corneo-oiTeae naturae veiligium
exhibebant: intrinfécus tamen mucofo fcatebant
humore ; quo expreiTo intus velud cavi vide-
bantur. In àbortibus hùmanis fex menfium
Maxillae itidem Déntes monftrant membranáceos
; qui tamen variis in locis jamjam in os
ßoorten van Fliegen kamen, ook met haar gevouwd
Vl&ugelm te voovfehyn.. .
• Een Pophen van een gemeene Bye, daar de cou-
feur der Oogen offen ßgtbaar b'egon te worden,
entledigende, daar Jag ik in het Hooft als ik het
F el openck, dat het Fet feer ligt van de Luchtpy*
pen ■kwarn a f te wyken. Gelyk ook deede het uyter»
f ie Vlies van de Oogen, dät ge'ene verdeelingen heeft,
Forders was • al het geeti in het Oog beßoten was
feer week. De omgekeerde Pyramidale Fefels die ik
ander befihryven f a l , waren äli kalfs lil. De
Herfenen van gelyken die waren foo week, dat fe
bp het miriße aahraaken van het begin des Mergs
afweeken. Gelyk ook het Ruggemerg foo hier als
in den Onderbuik feer week ende te'er was. De drie
berfpreide Öogsköns, tuffchen die met haare verdeelingen
abire animadvertuntur4
In Thorace omnia ad fttiporem usque mol-
ìicula adhuc & tenella erant. Fibras mufcula-
res quidem commode iàtis ibi confpicere &
quodammodo edam a ie mutuo feparare lice-
bat: at vero adeo tamen fupra modum molles
adhuc & tenerae erant ; ut vel leviiìime adta-
6tae mox de locis , quibus infigebantur , de-
cederent: caeterum quoque nonnihil breviores
filae heic funt, magisque compaélae , quam
in eodem Animálculo jam in Apem mutato.
E t fane obfervo, omnes fibras mufcularés fi-
milem in modum a natura contraòtasefle $.poft-
modum vero demum, repugnante quali natura
, vi fanguinis & humorum extendi : quae
forte ratio e i l , ob quam hae fibrae continuo,
el aliquot etiam añnis poíl Animalium mortem
, fernet eontrahere nitunturMufculorum au-
rem lllain Animantibus nondum natis compaio
five condenfatio iuam inde trahit orjgi-
fiem, quod invellientes membranae eorum
corpora conllringant: unde f it , ut fanguis&aér
impediantur, qU0 minus jMufculos fatis diften-
ere ponine. Esempla hújusce rei perquam
fin«
, dnehoekig in geplaatfi ( als onder na-
der blyken fä l) waaren meede, het vlies daar afge-
trokken fynde, feer kennelyk door haare verandering
van wit inpurper. De Tanden waren vltefig fondef
dat men daar einige hardigheid ö f hoornbeenagtig- -
heid aan kbii merken1. Fan hinnen waren fy gevu.lt
met een ßymagiige vogtigbeid, dewelke als mert
daar uyt perße, foo vertoonden de Tanden haar hol:
In de Kakebeenderen der hinderen,diemaar6 maan-
den gedraagen fyn, daar fyn de Tanden meede vlid-
ß g , alleen dat men hier en daar haar tot been fie i
vergroeyeni
In de Bprfi was alles nog foo Week ende teer,
dat het te verwonderen. was. De fpieragtige Fefels
aldaar kon men wel bekwamelyk fien ende ee-
nigßns verdeelefi, maar fy waaren foo uytermaa-
ten week ende teer., ßatfe op het minfle roeren van
de plaatfen daar fe ingeplant waaren, afweeken;
fynde vprders eenigßns kleender, korter-ende meer-
der in een gedrungen, dan als dit Dterken nu een
. Bye genoemt wort. Soo hevind ik ook dat alle
de SpieragtigP Fefels van nature famengetrokken
fy n , ende daar nu naderbant door bloet ende vogtigheeden
als tegens natuur uitgerekt worden; dat
fonder twyfel de reeden ts , waarom f e haar ge-
duurig tragten weer te famen ti trekken, ende dat
f e l f eenige jaaren, als de Dieren nu al dood fyn
f i . B it fumendringen a f verdikken der
fpieren in de angeboren Dieren neemt fyn oor-
fpronk, am dat de vliefen die haar omvangen, het
lichaamte fämen binden , het welk. helet dat het
bloet en de lucht defelve met genotgfaam uytfetteri
kan. Waar van men rare exempelen kan fien efferi
Q.q qq q 2 na