Tab. XLI.
Fig. VI. k.
J O A 6 7 6 N N i S S W A M M E R D A M M I I
to'mièa mea práepárata , quae ipfe tantopere
dèmiràtùs'eft, abunde èum docére pocuiflent
& debuiifertt, qtiod non fine momentofis ex-
périmefttis, nèc temete, Thefin iftam propo-
fuerim. Velim itaque tantisper adhuc fefe con-
t ìn e a t, amaram bilem fuam interpofita aqua
eousque tempéfans; donec & o d o , & occafio-
ne ìru àr commódiore ad hòc tfiema pertraéìan-
diitìi, & , qüáe in' eo diibia mifti etìaihnum
occórrere egomét ipfe d ix ì, pènitus folverim.
Tarn dethum experimenta & rationes in medium
profèràm , quae iftam mihi fententiam
ratam faciunt. Atque haec ipfa illa verba
funt, quibus memoratam Thefin in notis meis
iti ProdròihUm Cl. Horrùi publico propofui.
A t , ¿(tìì vitìdìfiiàe inhiat, ilon nifi monftrofàm
fiidrlihirìieÉ cògitadonùm imaginérìi in conipé-
ét-u habet. Quoniam ìgìtlir éxprimeritorüm ibi
<Sf. rationùm feci mentionem ; hihc obcàecatus
ilte juvenis facile colligere potuiiìet, longe me
pluribus ad hanc Thefin demonltrandam ex-
perimenfis eífe inftruèlum , qùàm unico ilio
leViorè’, qiiòd etìàm lodo dìtàtò r'évèrà riè pro
mèò qùidém agnofcò. Qiiin vèl cdm bono
hocce Bartbolino, qui Papiliohis inftar vix modo
e Chryfallide fua prorepfit, fentio, expéri-
mentum iftud , feorfim confideratum, ad The-
fin meam adilruendam nihil valere : ut adeo
conftet, èum impugnaife, quod ipfe non in-
telligit, & cui forte ihtèllìgendo nequáquam
idfíheífs èft. Veruni redeo ad hiftoriam meam,
qùae plìfs bòni, quàm éjusmodi còntrovèrfiae,
praeltac. Quapropier edam inftipradiéla Thefi
olim pertra&anda ita me gerani ; ut , nonnifi
quod ad rem ipfam proprie pertinet, exponam,
altercationes illis, qui has amant, relinquens.
Infra lócum., quo Jnteftmulüm ante defcri-
pium ili Ìhteftino cónfpicitiìr, Irìteftinum tenue
riìrfus acquàie , Jàeve, & poliremo in moai-
cam amplitudiném diftentum eft : tum vero fni-
nutüs quidam ipfi inferitur Tubulùs k , qua-
tuor in, V a feu la , quae V a fà varicofa, auti
podus l ’nteftiria caeca funt, divifus, Vafa ift-
h a e c , tanquàrri totídem tenuiora Inteftinula
in prinCiplum I'nteftlnorùm craíTorüm, ubi haec
cuòi tnemòràta Inteftiñi tenuis dilatàtiòné
liniuntür, fefe • exohbràrit. Gaudeht autem
C a è c a ifta Inteftimila conftru&ione mire eleganti
y eorumque dúo plerumque humore repleta
funt diime càndido, qi:em in Nympha
proveèdore paullatim ad Inteftina craila aman-
dari obfervamus. Matèries hàec quandoché
totn concinne ih liódiilòs ^uafi di/parata, atque
rìgbidm, <tie tk f t f t beb gefegt in deefe fa i ^
be bebbért, opgeloßheb. Eh aïs dan fai « *
perimenten en rtdenen. iMrfielìcn , die my jn jj
gevoelen bevejligen. En dit fyn defihe merla
waar meede ik de behende fiellmg, in myne Aon
tekeningen àver de Voorloopér van de Ber w
H om e ,heb tiàorgefielt ; maar die wraakgìeri^
die fiet niet ah het monfireufe Beelt van fyn ^
gegedagten. En daarom, nademaal ik van
perimenten en rechnen aldaar gefprooken U '
\foo kon immers deefe verbîinde Jongelm
oordeelen , àat ik' om die fielling te bewyfen,
vry méér ah dût eenige en feer geringe experi-
ment had, dat ik òok eygentlyk aldaar voor hü
myne niet erken. En ik oordeel neffens àik
goeden Heer, die als' een Kapeïcerfi effen uytfjn
guide Pop komt, dat het ook affonderlyk genoma
geen kragte heeft om die jflelling te bewyfcn,
wetàróm hy dan geimpugneert heeft, dat hy Jeffs \
niet verfiaat , en -waar toe hy òok mogelyk geco*
fins bequaam is. Maar ik keer weer. tot myn
Verhandelìng , diè nutter is als de Teuifi ■ Schriften
: En daarom als ikdiefaäk verbandet, fai ii
niet àls dat ejfentieel is voorfiellen ; het kyvenM
hem , die daar tufi in heeft, overlaateride.
Onder de pladis, däar het verhaalde Darnhn
in den Darin gefien poort, däar fiet men den im-
neh Ddmi wier effen en gläd, en ten laatßenrt-
delyk wyt öpgdfpannen te fyn; en men bemerkt w
vofgens, dät hein ingeplant wort een kleen P f j
ken k , dat in vier Vaatkens fig verdeelt heeft,
dät de uitfpatiende Voten, o f liever de blinde Dar- ■
men fyn , dewelke äh foo veele dunder Darm
fynde , haar in het begin van de dikke Damen mir
loffen, ndmelyk ter ptaatfe daar defelve met b.
befchreve dilatatie van den dünnen haar vm»
geh. Deefe blinde fyn wonder aardig van niaot
f e i , eh twee daar van fyn meefientyt
met een beider witte vogtigheid, die men, als M
Popken ver geävanceert is, in de dikke Dw0 ,
aiiengskens fiet ohtlofi te worden. Deefe maW j
is fomtjt fo'o fraay in khoopkens ä fg e ß ^ '
tiu.
que intrinfeCus edàm divifa eft m m, & Jimpi-
f dioreihfuper alia m aterie, quae velut feri infiar
interpofita videtur, disjunétaj ut vix exhiberiocu-
lis quidpiampoffic,majore artificio , & digeftione
polchriore conlpicuum. Icon mea nonriifi par-
ticulam hiijus elegantiae, & ruditer faltem de-
piftam jfiiiic ; quoniam ad earn totam accurate
exprimendam grandiore figura opus fuiflet.
Difta Caeca a Pingui, innexo quam aegerrime
feparari poifunt : quae quidem difficulcas vel
ideo etiam grandior e f t } quia materies ilia
candida haud in omni eorum parte reperitur:
unde fit, ut facillime diffringantur. Attamen
in Verme id facilius adhuc contingit; quan
r doquidem Caeca in hoc firmius connexa funt
I ut adeo longe moleftiore opera demum ibi de
I tegi queant. Caeterum variis ea mirisque fle-
I xibus &convolutionibus per univerfum fefe Ab-
bb. domen difpergunt nn: neque enim in Nym-
I pha amplius intra Thoracem conlpiciuntur j
I quippe qui Mufculis Crurum, aliisque partibus
I ibitotus offertus eft. Tandem aniniadverdmus,
quod horum Inteftinuloruin duo fuperiora in
unum coeant oy quorum alterum praeterea bis
■ intrinfecus dividitur, & mirabilés dein in fle-
p xuras pp concortum , pariter verfus Inteftina
I craflatendit, inque haec fuum contentum ef-
! fundit. Inferioris autem paris alterum, in quo
J fupra memorata candidae maceriei divifio ex-
in. primitur mm, fimiliter varios in tortus finua-
1?. tur qq, tandemque in caecum Tubulum termi-
If. naturr. Quartum horumce Inteftinulofum ea-
r-demraiione comparatum e f t f j j Ucpote qUOd
■ poll muliiplices convolutiones in ahnularem
JMenique,caecum, duftum definir t.
Porro Inteftinum Colon quam plurimis un-
| oequaque maequale eft nodofis veluti dilatationi-
os«, a candida illa materie, quae in cavo e-
jus reperitur, produftis; dum fcilicet Intefti-
numibi locorum, ubi minorem materiei iftius
copwm^ mtus continet, fefe contraxit. Paul-
0 mterius major cernitur in hoc Inteftino No-
lus » , qui materie nigra eràt repletus. Tanfi.
r u lVer-,,dUae adhuC in eo dilatationes occur-'
I loca m’ ^ ,dem hujus Inteftini occupantes
I mosdeme0pe rUm0rUm eÒ confluentium maxi-
I Ani 1 lÌmm cc,dos extumefcunt: quum vero I S i r ponquamM“fcaeh' ^ I linns ™ orum colloviem escernat ; hinc
I Poilrem M ™ mer,t0 Cloaca vocari poflent.
I Wbna rem». ■ B B S latum > Per quem In- I m ultimo Abdominis annulo exom
ook inwendig verdeelt mm, en door een beider*
der matene, die daar als een wey fehynt tujfeben
U honen van een gefcheyden; dat wen auv
ykyts fien kan, daar meerder kunft en ordinär,h
tie in ,s. In myn afbeelding heb ik niet als maar
eengedeelte daar van en dat ruwetyk vertoom-.i
om dat het met als door een grooten Figuur was
ß f t e beeiden Met de grpotße moeyte ter werell
J y van de Eefdeelkens „ /
de, orn dpt ß hier en daar.. die witte fubftantie
met m.haar bebbe* smar,dom.fy f e „ L ge.
broken worden, dat. in de. m m nag. Jig, er L
, om flat haar tpnnexie daar vaßer is en
I R i W m W moeyelyker tt
ntdekken,: Eborts foo lopen fy met verfibeide won-
derlyke bogten.ende krinkelingen overaldoor den
Buyk, n n, warnt f n de. h r ß fy n fy ¡ „ ha Pof.
ken met meer teßen,af„odie m beelvan de Spie.
ren der ßeenen, en andere Jeelen vervult is. Eyn-
delyk fie l men, dat het bovenßepaar deefer D a L .
kens m een loopto.waarvanhet eene nogtweemaat
inwendig verdeelt wort; dat dan meede metf,er
bogten p p , naaie dikke Darmen gaat
daar het fyn inhoud in ontloß. Het eene van bet
onderfle paar Damkens, daar de verdeeling van .
de Witte fubfiantre m m. ingeteekent i s , dat maakt
meede verßbüde krinkelingen qq, en eyndelyk lom
bet rn een blint Pypken ten eynde. r. Het ¡e h e doet
ook bet vierde van deefe Darmkens f f , dat nun
omwindingen gemaakt te bebben, in een Ring,
blinde cunaal t eyndigtt
fordert is de Karteidarm, liol knoopagtige dila.
tatien u , die haar oorfpronk neernen uyt deeß
witte matene, daar hy meede vervult i s , waar
door de Darm fig op die plaatfen , daar deefe matene
minder is , famengetrokken heeft. Wat be*
peden in deefenDarm, maakte hy een grooter knoop.
ken x , dat met een fwarte materie vervult was ■
en eyndelyk wiertfy nog tweemaal gedUateert yy ■
dat de plaatfdes Darms is, die eyndelyk tot hee-
legrnte Beurskent door de qffakkende Vogtighee-•
den opfwellen, die ha dierken ¡oft, als het de’ge.
van een Vlieg heeft aangenobien, waarorrt
men haar een vüylnis kolk dan noemen kan. Teri
laatßen fiet men den regten Darm, envßn anderen in
den Staart den Hart, o f deopening, daptr de Damen,
haar in de laatfte Ring des Buyks. door uitkffen,
z, die ik daar meede beb willen dan vaß teekenrn,
I i Ü 11 i i Z am