íy P R M F A T I O .
quibus caruiiTet Billius , congeffiilè; maximè vero quòd naètus effet EÜre
Cretenfis Archiepilcopi in Nazianzenum commentarios, quibus ducibus ad
eruendos abftrufos in plerifque locis Nazianzeni fenfus utí fe poííe magna
cum ucilitate conípexit. Praterea egregia ícriptorum Nazianzeni exemplaria,
quibus uíiis eft, celebrar, inter quse duo íiimmis eifert laudibus ; alterum
Choniara Acuminati manu fcriptum; alterum longé antiquius, litterarum ele-
ganda praftans, & fcriptionis integri tate ; tanta fcilicet diligentia exaratum,
nullum ut in eo verbum perperam fcriptum reperiatur. Is codex Bafileam ,
ubi etiamnum magna veneratione aifervatur, allatus tempore Concilii Bafi-
leenfis, plurimas exhibet pi&uras , hafque inter elegantem Gregorii ima-
ginem. Horum exemplariorum ope depravata plurima fe correxiife, & mutila
integritati reftituiffe aiferit Leuvenklaius. Prodiit illa editio Bafile® anno
1 571 ex officina Hervagiana, eaque tam diuturnis vigiliis tantifque curis
elaborata, ut in prima libri pagina h»c infcribere non dubitaverit : Nec
deinceps aliam expeciari locupletiorem pojje de procemio lector intelliget. Num
Germanus interpres plus sequo fibi indulgeat, ex dicendis declarabitur.
Leuvenklaius editionemin tres omninò diftribuit tomos : quorum primus
orationes XX cum Elianis commentariis continet , totufque ipfius debetur
induftrise, qui eum de greco in latinum fermonem tranftulit. Alter reliquas
orationes XXXII, cum epiftolis & poèmatiis hadtenus editis compleèiitur ;
qua- quidem fùmpfit ex Billiana editione. Huic tomo prafatiunculam Billio
honorificam prafixit, hifque verbis eum alloquitur : Quapropter mihi polli-
ceor te virum fapientem ac doctum optimam in partem confilium noftrum inter-
pretaturum. Debet enim abejje, quum omni ab hominùm genere , tum a littera-
tis potiflimìim invidia ; quibus ejfe nihil antiquius pare/l, quàm ut & ipfijuvan-
dae totis viribus Reipublicte fludeant, &c. Sua Leuvenklaium ipes fefellit: nam
malè eft a Billio habitus,& a Billianie interpretationis anni 1583 Parilieniibus
editoribus, tum in prafatione, tum in notis, in quibus plerumque acrioribus
verbis repulfus & increpitus eft. In tertium & ultimum tomum, qui totus,
inquit Leuvenklaius, itidem nofler efl, ea reièrt Gregorii poémata, quae hac-
tenus non erant luce donata. Praeterea Nicetae commentarium in Gregorii
ièntentias, tam quaternis quàm fingulis veríibus incluías, adjecit, & egre-
gium Pfelli Chriftiani Philoiophi de difficilium Nazianzeni locorum intel-
leèlu librum : demum Diálogos , quos Caeiàrio falsò adicriptos ne quidem
fiilpicatur.
IS7Ì- Julius Gabriel is Eugubinus tres Gregorii orationes, fcilicet Io. Apologeticum,
20. de amore erga pauperes, 3°. in natalem diem Salvatoris noftri,
latine redditas edidit anno 1573 , Antuerpiae, typis Platinianis , in-8°. quas
edam fcholiis, live commentariis illuftravit. Addidit praeterea emendadones
ex multis vetuftiflìmis ac probadffimis exemplaribus erutas in graeca omnia
Gregorii opera , quae edidone Baiileae anni 1550 continentur. Praefixa eft
nuncupatoria Antonio Carafae Cardinali epiftola.
ij8j. Billiana vérlio iterùm Parifiiis apud Nivellium & Nicolaum Che&eau,
311110 I 5^3 j ex Ibcunda Billii recognidone, qui operi immortuus eft : verùm
autìior illa atque emendador recuià eft cura & ftudio Genebrardi, qui eam
Gregorio XIII. Pontifici dicavit. In dúos diftinéla eft tomos, propter novam
plurimorum librorum acceffionem. Acceifere fi quidem Nicetae Serronii ,
Pfelli, Elise Cretenfis commentarii, epiftolae plufquam centum quinqua-
ginta, tam graecae quàm latinae.
*753- Anno 1753 , Venedis fumpdbus Antonii Zatta ladnè prodierunt
omma Gregorii Nazianzeni opera ex eadem verfione & cum iiftiem commentariis
Se fcholiis ; quibus accedere iatinè tantùm quae a Jacobo Tollio&
P R M P A T I O . v
Se Muratorio utràque lingua jam edita fuerant, ut poftea dicemus.
Editione? Gmcorlatince.
P r i m Ùm occurrunt Gregorii Nazianzeni carmina, ad bene beatèque vivere-
dum udliffima, è greco in latinum ad verbum converfa ab Aldo Manudo
Romano, & ejufdem typis excufa grecè & latinè, Venetiis , anno 1^04,
in-4°. Laudandus Aldus , qui primus partem aliquam Gregorii carminum
vertere tèntavit; quamvis enim craffà Se ineleganti ea velie donaverit, dona-
■vit tamen, & aliis viam aperuit. _
Gregorii quaedam & fanila carmina cum Joannis Langi Silefii interpretations,
Se ejufdemLangì poémata aliquot Chdftiana : Bafilete, iy d i, z/z-8°. per
Joannem Oporinum. Verfus grecos latinis toddem verfibus non inelegantibus
reddit interpres.
Anno 1568, Henricus Stephanus in lucem emifit, cum Synefii hymms,
Gregorii Nazianzeni odas aliquot grece Se latine, ex verfione Se cum nods
Francifci Porti : Parifiis, 1/2-24. _ _
Ibidem anno 1570, Joannes Benenatus vulgavit Gregorii Nazianzeni odas
grecè, cum latina verfione, z/z-8°. Ibidem , Gregorii Nazianzeni od ai aliquot
grecè & latinè, ex verfione & cum nods Francifci P orti, apud Claudium
Morellum, id i 8, i/z-2 4. . . . . rt,
Opulcula quzedam tunc primùm in lucem edita , aliaque item verfibus
reddita, magnaque ex parte Cyri Dadybrenfis Epifcopi commentariis illuf-
trata, cum previa epiftola ad Cardinalem Sirletum, interprete Jacobo Billio,
in-8°. 1J75 , Parifiis , apud Joannem Benenatum. . o
Anno 1 j 8 2, Lipfise typis Joannis Steiman prodiit in-8 , Oratiò Gregorii
i ;68.
Ca t, B ib. Reg*
r o m . I . pag.
350* bub num»
^Ibid. n. 303»
I 5 7 O .
Ibid. n. 304»
Nazianzeni de Pentecofte grecè & latine, ex editione & cum fcholiis Mat-
thiei Drelferi.
Anno iy p i , S. Gregorii Nazianzeni definitiones rerum fimplices incerti
audloris, & Maximi Monachi definitiones, grecè Se latinè ex verfione Joan-
nis Leuvenklaii, ex editione & cum notis Davidis Hcefchelii : Heidelberg*,
.ex officina Santandreana,, z/z-80. _ .
Anno iypd, Nonni Panopolitani... & S. Gregorii Nazianzeni Tetralticha,
.Difticha, Monaftica carmina cum Verfione latina e regione, ex interpretatio-
ne Erhardi Hedeneccii : Bafile* adLecythum Valdkirchianum, m-8V
Anno 1608, Gregoni. Nazianzeni Threnodia, fèu poemation clsgiacum
de animi fili affeétibus & mifèriis, grecè & latini- -Ingo ila t, am atu
rìus, 1608, zn-8". . •'
Anno 1 <519 , Epiftola; Gregorii Nazianzeni : Ingolftadt. Elegantiffima h*c
eftepiftolarum editio. , , ; , . p ..
Anno i d i8 prodiit liber, cui titulus 'EisTtifmy.* tveißdui, vana ex Bambus
Grads colleèlanea exhibens, atque, Inter ea Gregorii Narpan-iem carminq.
queedam... Omnia grecè, cum interpretatione latina & ex editione Joannis
Gafpari Suiceri : Tiguri, Joan. Jacob. Bodmerus, i/i-i 2. u; • ,.
Anno ideiti, D . GregoriiNatpanwù Theologi Carminacygnea.inedita.Frac
continentur in libro, cui titulus 1 Jacobi Jollii infignia itineris Italici -, lrajeóli
ad Rhenum , idjid , z'/2-4°. ',, ,,3, iè : seifi _ ' : . .
Anno 1709. Carmina, iìve Epigrammata ccxxvin S. Gregorji ^ lan
zeni : Patavii, in-£. inter, Anecdota Gmca, qu® Antonius Muratorius, Ducis
Mutinte Bibliothecarius, publici juris; fecit. :fl-,... _ j. ( ..
Anno 171ÌS, collega,D. Gregdrjj, Nazianzèqi plurima poémata in latinum
converfa, auètore jDlonyfio Gaullyer : Parifiis, in-12. ,
I S I S '
1582.
Ibid. n . 108.
B B1
Ibid. n. io 8 .
Ic. n ,2 58 .
i
Ibid. n. 130;
1608.
1
Ibid. a . 1 7 l i
1696,
1 7 O P *
Tom. I. b