
Hæreticorutaargumen
V60 S. G R E G O R I I T H E O L O G I
- a «a ;; miIHpm . A n ¿ i d ùQóìv ovv&trov pofitum atque conflatum, ne u quiaem , a " '<• s-r, .... ->, ouVt“’ . m 01_ rwjg»
qui Tragelaphos confinxerunt, intelkgere r ^ y f^ o v e wA*t/orni c»;o»<r»n*. «.A ti
queant. S i creatura 5 quomodò in eunr s watt eie auVo 7n<rrsu(ugti 1
credimus, aut in eo perficimur ? Neque * ^ TfAsiot!/ue3 -it ; où 7 « rmm
eenniimm iiadeemm ee ft., credere in aliquid, &r enrne-- sI ptj Tricre• v,t iv . «le r i . -a„e iv au9r6a 7tjì-
¿ere de aliquo. Illud enim divimtati con ^ ^ ^ 7 s ,
v e n i t , hoc cuilibet rei. Si autem D eu s , t ì v u v . t o ¡ ¿ ì v ya% ì g t i SioTtiTog > . t &
certè nec creatura eft , nec fa£tura, nec yravTog tts^fiyfaaTog. ù dV ©eo? , aAA où
confervus, nec denique ullum aliud humile xTia/aa 9 oùefìs 7ro'itìfxa , oòJ's crvyif'ov*oi» |
atque abje£tum nomen. < / ^ ffi T®ii r cn riiva v òvofxareo;.
« .. ii*/» 1 £ Evrau-Stt eoe ó Aoyog 9 ai a^ev/W.
V I I . Jam lingua tua ad difputandum s I - I I
profiliat , fonda: jaaentur , argumentaB we^wia9-omar,o, mMpurpot prAiMo-aajj
ne&antur. Aut ingenitus omnino e ft, in-
quis, aut genitus. Si ingenitus, ergo duo
erunt principii expertes. Si autem genitu
s , rursùs iubdividis ; aut ex Patre genitus
e f t , aut ex Filio. Si ex Patre , duo
igitur funt Filii ac fratres. Gemellos etiam
finge , fi lu b e t, aut alterum natu ma-
jorem, alterum minorem ; cum ita cor-
poreis rebus immerfiis es. Si autem ex F ilio
j jam nobis, inquies, nepos Deus extitit.
Quo quid ablurdius fingi poifit ? Hæc hoàyévvtiTov
aràvTcoç 3 n yívvtiTÓv. xa ). « /¿sy
àyiwtiTOV 3 Sù o T a a vapya. a S'i yivyiTov,
* va roSfo'iça w a A / y t¡ co¿ t o v I l a T ç o ç t jü t o ja
tj CM T OV r ¡O V . XOÌ i ! f¿iV CM TOU I iO ^ O ? ,
T í o ) S'vo x a ) ¿LS'íÁipo'i. gv ¿ 't f¿oi t t à u t Ì ì xa)
cTicTj/iOüç 3 e) ß o v Ä a 3 ti r o v f t ív <srpe(rGyTe(ov,
TOV J 'í Vicórtpov ‘ tTTilS'tl A íav i l (p¡ÁOGCt){¿CtT'ji;,
i l «Tí OX TOU T ìo O 3 wuptfvs 3 Q tlGl 3 xa)
V¿uo quia aoiuraius nngi pumi i uw —vteovoç YtfÁív © goç ■ ou^. t i ^a v y i v o n ^
J e r . i v . z z . mines a d m a le fa c ìen à um f a p i e n t e s & inge- q ^ o n p o v -, r a v r a {¿ív ouv oí eotpo) roJ
Gregorii niofi, bona autem feribere recufantes. Ego ^ ■- - ^ ||| -
refponfio. verò ^ fi divifionem hanc neceffariam vi
derem, res ipfas profefto excepiflem, no-
mina nihil veritus. Non enim , quia fecun-
dum excelfiorem quandam relationem F i-
lius eftFilius, ( quod videlicet aliter, quam
hoc m odo, indicare nequeamus id quod ex
Deo eft, effenti&que idem cum ip fo , ) id-
circo terrena quoque omnia cognationifque
noftrae nomina ad Deum neceffario tranf-
ferenda effe putandum eft. Alioqui, quid
impedit, quominus eadem ratione mafcu-
lum , Deum noftrum exiftimes, quoniam
z a z o 7 r o i i iG a i 9 T a cTg a y a & c i y ç a t p n v
■ S iÀ o v T iç . ì y c o cTg gì f ¿ í v ¿ c o p a n ¿ v a y i - u i a v
T tjv S f a íp iG i v 3 i<P i% a ju tiv à v . r a 4 B & i y u c T a ,
o ù ¿ p o è t i c i ) ç T a ¿ v ó j u a r a . o ù y a p 9 i r a J ' n
x a r e c T i v a g% ¿ g iv v ^ t iÄ O T i^ a v X ¡ o ç ^o fio?,!»
o ù S l /v y S iv T c o v tifa cov aAAc o ç 9 y o v t c o ç ci-
¿ ' i' i% aG & a i t 0 cm T o v G i o ù xa) q f t o o u n o v ,
¡¡¡S'il x a ) 7 r c tG a ç o i t iT i o y a v a y x a l o v u v a t t u ç
x a T c o K Â V G iiç 3 *7 rwç ¿ { liTiçaç c Gvyyivtiaç, c
{ ¿ iT a j ç i p u v gV) t o & î7o v . y T a% a à v , a v y i zut
lum,eidftimes quomam ^ 0ÏO'„ i//7v „W«iêwç, verù ri,
Deus & Pater nominaturj A c femmeum Pr ^ c/ . _ v , P v
quiddam, Deitatem, quantùm quidem ex A oyov t o v t o v , o t i ©«oç o v o y a Ç iT a i
. _ _____ _ _/ I ! rtAt-ud ? T' t- r lpm n i ip
Hæreticos
urget Grego-
gorius.
r i a r i i p ; x a ) ^ «A u dTi r«V SiÓTtiTa, ogov ì7t) d I
e T ctìq xA y a ia i 9 ty t Ò YYviùfaa où J 'iT ipo v, ori*
{¿ti y iv v tiT ix ó v , i l S'i goi Xy to v t o 7rai%$iW >
Tn ¿u u t S S iX t ìG ii tov ©so'v a-yf^gi'o^gi'o^ '¿etra.
Tot)? TraAaiOt)? Ajjpoo? x a ) {¿v&%$, yiWtiGaGSof
to v TÌ0V3 iiGvQ^y t ) ? y/xiv x a ) Mapx/ai'O? ?
x a ) f BaAgt'TÌt'ov © so ? àppgi»é9-«Ay?9 rot/ rovi
xaivovg alcova? avàTUTCoGavToq.
vocis genere asftimari poteft ? E t denique
Spiritum, neutrum, quoniam nihil gignit ?
Quòd fi juxta veteres Cabulas & nugas hoc
quoque modo luCeris , ut dicas, Deum
cum voluntate Cua congreflum Filium ge-
nuiffe , Marcionis quidem ac Valentini,
qui novos ^Eonas commentus eft, Henna-
phroditum quendam Deum induxeris.
■ V i l i . Quoniam porrò diviiionem tuam
tuam I 1 B S D D ®es:'T,"' B B |
primam,•___________ quà inter — W£ingenitum kWsflSSBl Ar & rronitum genitum J
AxoftiS-x , aytmrrm xaìyemr^
nihil medium effe àrbitraris, haudquaquàm vm?MiiCàni/mv , ¡alrlxa ^i^mroirai
admitdmus, protinùs tibi cum preclara tua ml r ~( „ ¡ ¿ fa sfaiflaiu>( ol
divifione fratres illi & nepotes peribunt, « , rm f ^
ut qui, primo ilio difputatioms tua: capite, ^ ^ ■ /
quafi multiplicis cujufdam nexus initio pri- th? ®€9=>t«? >^«? g SfaùvSuayg ,
mo Coluto ., fimul quoque Coluti ac dilapfi im ? , xa) tw? -S-goAo^ia? yVo^;apMO‘a >'Tei'
( a ) Yraì'ia/fil. Reg. Cypr. lirofouifiirtt»
( b ) O Y iis- M o n ta c . a d d it , xlytrat.
( c ) Zuyfiniat. Cognationis nojlrte nomina. , ut funt VO-
c abula fratris &* nepotis.
( d ) T«. De eft in Reg. a.
( e ) T<*7f. C ois l. i . a d d it , rutti ( / ) BaMyrlvv. Coisl. I. OwdeAwTi'»«.
(g) AiHtoStlrijit Plures Codd. x v»uriir.
GT00 y * P & W W TO CMTTOpiVTOV 3 {¿01 3 i
a yJtGOV- à v a Ç a v i v a fT «? cr»? S f o i p tG i e o ç , xa)
xp i i o s o v o ç 3 y xaT a « > ©soAoTt« j toîT
b Q e o r y ^ o ç y / a a v 9 ^ g/aayo/agyoi/ g/ {¿ ti Ttiv
¿pcovnv cM iiv y v t ç o v g c ov î% î7à î ç T ï u a y y iA i c o v ,
Sfg, T tiv Tç'lTtlV GOU $fg.Sï\Xr\V 3 T o Y l v î V f i a TO
a y i o v 3 0 t o ù riarçoV cawopgugrai * o
OGOV /¿ iV CMi7S-iV ÇM7r o p iU iT c q 3 8 XTIG f t a '
%aSr o g o v <Tg o ù y iv v t iT o v , o ù% ’T i o ç ' x a d -
o g o v , ù 'i c ty iv v y T o u . xa) y e v v t i r o ù f i i o o v 9
c © ¡ o ç . x a ) c oÙto) cou ra? Tay a vA A o y io {¿ u > .v I
d a p x v ç d S f aQ v y c o v 3 ©so'? àya77-g(p«yg 9 ray
e gcov S j& ip tG ic o v e iç^yçoTgço?. ri? oûy « ca-
T o p iV G i ç j g/'jrg' . eu T«y a^.gyyjio'/ay too
IlaToo? 3 x à y c o T tiv y i v v t i a i v . . t o u T/od
d)ÜO,/oAo^ijO’û) 9 xa) T tiv CM7T0piVGlV TOtf
* Y l v t v fa a T O ç 3 x a ) f rzêraça?rA«xt/cro^gy âytctpa
gî? ©gotf . {¿U G T tio ia f s r a q a x v 7r l o v T i ç • xa)
rayra T/ys? j oi ra ¿y oroa/y gî<Tgya/
I ¿ 'v v â { iiv o i 3 {¿ yS 'i •yafx/xov 3 ’a A a o s c o v 3 x a )
I ç a y o v a ç v î t o v , xa) «ywgça? aîayo? g^ap/3-- i
¡ ¿ i l& a i 3 / ¿ ii o t i y i ©S8 ( Z a S i a i v i f x S a n v i i v ,
xa) Ao^oy v <B rip (iiv t« ? ovtcoç àpptiTO U x a )
v<Grip Ao^oy Q v a i c o ç .
8. T / otîy gVri » Q y a i v , o A n v r a r a T
( 8 TIvgVytiaT/9 a!>e9? to eTya/ S i ioy ; g/ > aç
I {¿ti A iÏ 7 r o v T i «y, T/o'? ¿y «y. ou A u t t î i v
I h ¿ h a /t iv • oucTg ^ a ç ^ iA A i i 7 f i i ç ©so? * to cT'g
L i t»? 1 ca^ayo’ga? 9 /y’ o v t c o ç i i 7r c o 9 « th ? *®€??
I u A A n A a a y iG i c o ç « ^ tp o o o y , <^<poçoy auT®y
j xa) Tjjy x A y a i v 7 r i7 r o ' it tx iv . où S 'è y a p tvJ ' T ioo .
[ ^ ^Aî'tTTit t i a&ep? to i l v a i T laT S ^a, ou^s y a ç
[ sAAsi'vl/? h v i o T t i ç 3 aAA* ou t o v t o
I * IlaTHp. h ovtco. y i x a ) toT I la r ç ) Agiorsi t i
j ©£9? t 0 g/yai X/oy • où T^aç X /o? o: XlaTwp.
I aAA’ ôüx g’AAsi4-ê6,Ç T a v r a tto& îv , oucT'g th ?
I x a rà T tjv o ù a ' ia v v t p e a i c o ç • at/To cTs , to /xh
I m y i y i v y G & a i > xa) to m y i y i v i i a S a i , x a ) t o
I C / x i r o p iV iG ^ a i 3 TOV {¿ iV XlaTSça 3 t o v a i
I n T i o v 3 n T0 cTgj Ta-S1’ oWgp A i y i T a i 3 T ï v i v / x a
a y i o v a t ç p a t iy o p iV G iV > '¡v a t o / ao’ü^^üToy
ÇcÔÇtITai TCOV TÇléèiv VGffOGTaGiCOV CM TH /X/dt
¿lücrgi rs xa) a ^ /a th ? -^sothto?. o v t î y a p
0 X/o? IlaTHp 3 si? ^ a ç IlaTHp > aAA oasrgp
(.«) T « <!•«. Sic quatuor Regg. quatuor C olb. duo
Coisl. 8c Or. 1. Deeft «■« in Ed.
( b ) ’Ettruyéftmv. Sic omnes Codices. Mendosè in
. Par. ed. ùrceyifttfoi.
( c ) Ourai. Reg. bm.' ¡¡TUÇ.
( d ) Atuifuyu). Colb. y.' & Or. 1. fietftiyt».
( e ) iuxufoTtf»s. Très Colb.
C/) ThtpunfyKTi'raftu. T rès Regg. oc C o is l. a . *■*(*-
SrAjjxricAipegv.
( ¿ ) Yi«». C o is l. I . YÎS<*
fint, atque à divinitatis do£lrina CeCe Cub-
duxerint. Ubi enim, quaeCo, pones id,quod
procediti quod quidem inter duas divifio-
nis tux partes interje£lum effe conftat,
atque à T h eo lo go , multò te prseftantiori ,
nimirùm à Salvatore noftro, introducitur ?
Nifi Cortè, propter tertium tuum Teftamen-
tum, vocem illam ex Evangeliis Cuftuleris,
Spiritus fanctus 3 qui à Patre procediti qui, joan. xv.z6>
quatenùs ab ilio procedit, creatura non eft :
quatenùs rursùs genitus non eft,Filius non
eft: quatenùs autem inter ingenitum & ge nitum
medius. e ft , Deus eft» Atque ita vi-
tatis Cyllogiimorum tuorum laqueis, Deus
manifeftè apparuit,divifionibus tuis firmior
& valentior. Q ux ergo eft hasc Proceilìo, incffàbiìis
inquies f Die tu quse Patris ingenitura f i t , £P'ril1^ fan£ti
a r , , . . - , * . 0 c • • * Proceffio. & ego Filli Generationem , & opintus
Proceflionem explicare aggrediar, quo fiet
ut ambo deliremus, in Dei myfteria ocu-
los injicientes : idque qui tandem ? Nempè
qui ne ea quidem, qu<e ante pedes Cunt,
Ccire, nec arenam maris, aut pluvia: guttas,
& dies fieculi enumerare poflùmus, nedùm
in Dei profimda penetrare , naturasque
) adeò arcanx, atque omnem Orationis Ca-
cultatem uCqueadeò Cuperantis rationes
reddere.
IX . Quid ergo eft , inquiunt , quod CurSpiri-
Spiritui deeft , ad hoc ut fit Filius ? Nifi ^
enim aliquid deeffet, Filius effet. Deeffe fhìus.
nihil dicimus. Non enim Deo quidquam
deeft. Verùm manifeftationis , ut ita dicam,
mutuaeque eorum relationis differentia, di-
verCa quoque ipfis nomina procreavit.
Neque enim Filio aliquid deeft, ad hoc
' ut fit Pater , ( nec enim defe£tus eft filia-
tio,) nec proptereà tamen Pater eft. Alioqui
eadem ratione Patri aliquid deerit, ad hoc
ut fit Filius. Nec enim Pater Filius eft. Sed
hiEC defeäum proculdubiò undequaque
non arguunt, nec effentise Cummiffionem :
quin potiùs ex his verbis : Quòd genitus
non f i t , & quòd genitus 9 & quòd procedat 3
hoc effe£lùm eft, ut alius Pater, alius F ilius
, aliüs Spiritus Can£tus appelletur , atque
ita inconfùCa trium PerConarum diC-
. tinöio in una divinitatis natura & digni-
l tate conCervetur. Neque enim Filius eft
Pater , ( unüs enim eft Pater, ) Ced eft id
quod Pater : nec Spiritus eft F ilius, quia ex
Deo eft, ( unus enim Unigenitus, ) Ced eft
id quod Filius : tria ha:c ununi, fi divinità-1.
(h) e^ìiWì- Coisl. 1. _ , .
( i: ) Extpavrifiif. Locutionis, enimcmtionis. .
• ( k ) AtUe, ri. Sic tres Regg. quinque C o lb . & Or. i .
In Ed. deeft n. . , ' .* i-’b ' • „ _• Ut .
, . ( l ) A11V« » . .ri«». Règ. bm. C ois l. i . Or. i . & Balli»
Ae/ij/el.... Yi». - i , /a.
(m) TtymrHhu. Reg. a. y«ytmrd-ui- M o x txvoftuira-eti.
Reg. Cypr. ixvtìroftir^eu.
( n ) T« K Sic Reg. bm. R e g. Cypr. & quatuor Colb»
In Ed. tov Ì't»