
iü i«
m M M R lla i
HH s lli Imü 11'
H i
M ilk
¡ q H l i
m m I
•I lÄ f'ä ei iatii
. ' i l l i ■HEaall
Ordinis ex'
cellentia.
584 S. G R E G O R I I
a£lione, quàm ili fermone, animi impetus, A
à bono nempè & à virtute propter excef-
ium exddens. Hanc enim defe&us, & ex-
ceflus, peraquè iabefa&ant, non fecùs ac
regulam additio aliqua aut fubtra&io.
V I I . Nemo igicur fapientior f i t , quàm
conveniat ., nec lege exa&ior, nec luce
iplendidior , nec norma re£tior, nec pra-
cepto fublimior. Id vero qua tandem ra-
tione confequemur ? Nempè fi ordinem
noverimus , & natura* leges comprobe-
mus , & rationem ducem fequamur, &
ifai. ti. 6. difciplinam non afpernemur. Refpicite in g
ccelum furshnij & in terram deorsùm, atque
animadvertite , quo pa£to tota ha?c rerum
moles conftru£ta & coagmentata fuerit ,
undè originem habuerit, quid ante earum
concinnitatem erat, & qu o jam nomine Uni-
verfum appelletur. Ordine omnia concinnata
& diftin&a funt, & quidem concin-
natore V erbo : non quòd , ut una re s , ita
omnes fimul produci non poffent ; ( nam
qui ea , qua? non erant, in ortum pro-
duxit , produ&ifque formam & ipeciem
dedit, idem profe&ò nequaquàm infirmi-
tate prohibebatur , quominùs omnia fimul
in lu.cem ederet & exornaret ; ) veruni ob
hanc caufam , aliud primum, aliud fecun-
dum, aliud tertium numeratur, ac fic dein-
ceps, ut fimul cum rebus creatis ordo fta-
tim ingrediatur.
V i l i . Ordo itaque omnia conftituit, &
colligavit. Ordo coeleftia & terreftria
continet. Ordo in iis, quae ratione 6c animo
intelliguntur, locum habet : ordo in iis ,
qua? fenfibus percipiuntur : ordo in Ange-
lis ; ordo in aftrorum motu, magnitudine ,
mutua relatione, & fplendore. ¿ìlia enim D
Solis claritas ejl y alia Luiice 3 alia Jìella-
rum. Stella enim à Jlella clamate differì.
Ordo in anni partibus & temporibus , aptè
& diftin&è, tum progredientibus, & rece-
dentibus, ac per mediocritatem afperita-
tem mitigantibus. Ordo in diei & noftis
menfuris & intervallis. Ordo in elementis,
ex quibus corpora conftant. Ordocoelum
in orbem duxit, aèrem exporrexit, terram
fuppofuit , aut etiam fuperpofuit, humi-
dam naturam fiidit, atque in unum locum
contraxit, ventos emilit, fed non ad ho- £
minum perniciem immifit, aquas in nubi-
bus aftrinxit, fed non retinuit, verùm in
totius terra faciem aptè & aequabiliter fpar-
fit : idque non ad exiguum tempus, vel
Creata omnia
ordine fer-
T H E O L O G I
Ì& .4 . 1 W M i '»if % r ì f a 7fi7rìou(xa. ■ ni za) ro cvdéov x} to' vvrepgdxxov
ò/zo'iarg Xv/zaìverai g àamrep za) 7xfi }la^vi
carload-eaig y ^ vtpaipeaig.
£. MjjiTgif o v v t a r a r 7 rX e o v y z a X a g
QotyÒg 3 / / . y d è T o S VOjUOV VOfZifzdlTS^Og 3 C JUnJ'i c
X a .fz < s r p o T i^ o $ t o v ¿ p c o r ò t; , rocf z a v ó v o g
i u S v T i ^ o g j f z t i J ' t r t i q ¿ V T pÀ n e ^ f i lX o T i^ o g .
e a r a t J ' ì t o v t o 7ru > g ; i à v s jJ ' c o ju ìv : z ó a / z o v , j
z c ù iT r a iv é o /u iv Q u a e a g v o /u .o v , x a ) Ì7 r c ó /u i$ -a
X o y q > j z c à fzì\ d r i f a e t ^ f a i v k ò r a t y a v . ìu ~
^ À i ^ a r e t t g t o v o v p a v o v a v c o } z i t i e ig .r i iv
y n v z a r co y z a ) c v v o t i a a r s T r a g a v v ic rT t i to
T ra .v , z a ) ó-9 -gv , z a ) r i y r p o T t jg S f a z o G n ^
( n a g y v 5 z a ) t i vuv. o v o f t a roT v r a v t i . T a% u
T a 7r a v T a ' S ' ie z o ff ft t iS - y , z a ) 0 S f a z o c r / t ì i a a g
J S o y o g • z a t T o i y s d g t v r a v r a v r a à S p ó a g
V T t r o a ìy v a i J 'v v a r p v . y v ' e 0 y d p T o ? g o ù z x a i
t 0 i l v a i S 'o v g s z c à T o ì g f y j o / a i v o i g T a g ) S t a g
z a r r d a ^ y f t a r a > ? ^ o v c f\ i o y . o S t o v r a v ¿ v a -
cTg?£ a i z a ) Sfe.xo<?fty<rai ¿ oS -ev tìg yv • aX X a
S f a t Q t o ‘O f z p t o v T i y x a ì ¿ t v T i p o v ¿ o i 6 ju e ? T a i ,
z a ) TpiTOV j z a ) T a é ^ ijg 3 iv a t a ^ i g iv d -v g
a w s i a tA S n TÓÌg Z T t c f t a e i .
ü. * T a%ig èv . to 7rav avvediti caro, r a%ig f
avverei za) ra eTroupavia za) ra iyriyeta •
Ta%ig à i votiro7g • Ta%ig àr aìaS-yTolg' ra%ig
èv AlytÄpig) Ta^ig ài ag-poig, 8 x} xivrioei, g
zai /ueye&e/3 za) a%eaei t« 7tpog aXAtiXa ,
X) À a f t 7r p o T t i r i . a X X t i <f'ó%a y A Ì o v , z a ) a À À y
d o ^ a a eX y v t ig , z a ) a X X y ¿ ó ^ a à d i e p u v * ¿ a -
T y p y à ( > à a l e p o g $ j& < p e p e i à / d o ' ^ y . T a% ig à r
e o p a ig z a ) q i q p o ì g 3 ^ à r z ó a / t a .- z s ^ p /S a i T t z a )
JU T r a a r i o v a i 3 z a ) S fa . T y g f t e a o T y T o g t o a v a -
T y p o v T i S a a s e v a a i . r a ^ i g ¿ v y / t e p a g x } v v z -
T o g f t i T p o i g y 1 z a ) S f a d ì y f t a a i . r a% ig à r a l o i - i
X t ' i o i g , g’f à v T a a c o f t a r a . r a% ig ea fej.t\ y a y 't v
o v p a v ò v y y 7r X c o a e v ¿ e p a , y y v i n r l S y x e v , y
V T r e p e d - y z e , < p v a iv v y ^ a v e% e e z a ) a v v y y a -
> / > ~ if » » , , w
y e v y a v e /u o v g a < p y z e 3 z a ì o v z e 7r a < p y z e v s fc
v a a r f i e d y a e v à r v e < p eÀ a ig , z a ) d x a T e a y e v ,
a X A e a r r e i p e v e a r ) a r p o a c à T r o v T r à a y g T y g yitg> 1
e v T a z T c a g z a ì oftO T'i[tu> g • z a i T a v T a o v z eV’
(a ) Ai" ùirtfGaXw. Regg. b.& bm. S't h e i fG o f à . Mox,
5 *mL B a f. il tini,
( b ) rcpalpiFis. Reg. b. ¿QulftB-ir.
( c ì MjjJ'ì Zuftorpirtpos r i fari;. Hsec defunt in duo- bus Regg.
( d ) e ur tlj'ipw xóo-fiov. B ill. Si modelli Gì compoliti
ejje curemus.
( e ) o yip. Sic Or. 1. In Ed. 3 yip.
v f evn&t & c . Reg. b . & Or. 1. v*%is S»
i%u tuu ra ¿pance-
(g ) ìhu. Deeft in Or. 1.
(A ) E* tela-peu. In nofinullis , tùneo-ftidi.
( i ) Kài ¿'iu<rl»'uteri. Sic duo Regg. Or. x. Comb. In
Edit, deeft W .
(Jb ) ¿* Ì7rct(pyictv. Hffic defunt in Or. 1. Sic hunc
locum exponit Elias : Laxavit ventos, ut fpirent utili-
ter , fed non ita laxavit, ut eis fa£la f it copia fupra mo-
dumfiandì.
(/ ) Emipit. Schol. lenycee tea) terraftke , '¡rat. icici ra*
SteXcearm rèe vrtXuytj. Sparfit fontes G‘ fiuVlOS , fortujjis
.&* marium aquora,
¿Xiyov j
O R A T I O T R I G
o X iy o v y o v J e e l g e v a i( a fp ò v « X p o v o v 3 ¿XX1
¿7T i h f e À o g y t y v a v r y v odòv e v $ v -
v o ft e v a z a ì i t ^ iT r o p e v o f t e v a s T r e i r y y o T a T e
a z a ì z i v o v f t e v a , a ro f t è v 7zJ1 A ó y q * , ro ¿'è
TM p iv o - e i • e d ly t r e v a u T a e i g t o v a l i a v a 3 jù e rg
t o v a i t a v a t S a i r n o g ' T r p ò d ì a y f z a e d ' e r o , x }
« y r a p e X e v o r e r a i . raro T y g 7ry% ea> g • x ) e l r i
c b y e y o v e v 3 b y y e v v y a e T a i 3 t o v t o t S c p e v / a a -
T o g . x ) T a m e n g p t è v e y n z p a T o v a y g , z ó t r / a o g ,
t o y r a v 3 z a ì t o z a X X o g a z i v y r o v . ¿ t a % i a
A z a i a x o G f z t a 3 cv / x e v a e p i t o v g u x y 7 r -
T v g y à r ¿ e y y T o v g t r e n r / z o v g , à> ¿ ' è d a X a o s y
à r a g e 7 r i x X v a e i g 3 à r d e 7 r ó x e a i z a ) o l z o i g
T T oX e/z o v g , o v d e ' TÓÌg G c o f z a a i T a g ¿ p p c o a -
Tiag 3 èv de Tetìg ^v^alg Tag a/aapriag,
c e àzaivorófzyaev. raura yràvTa ov Ta%eag 3
ovde - eìpyvyg 3 ¿XXa rapa%yg za) ¿ra%'iag
f ovipara. tyv dpvXXovjuévyv f de tpdo-
8 pav 8 za) ‘^adozo/uévyv, /uy aXXo r i , ¿deX-
$ 0 ) 3 y TrXeovaaptòv ¿ra£iag rivai v o f r i ^ c e -
fzev ‘ Gvvdeì /¿èv y a q ra^ig 3 Xvei de ¿ r a - {
%ia 3 orav Xva ai ro Trav y /aera?roiyGai
7ra(>adiri red (tvvdycravTi.
0. T % i g z a ) TÓÌg £d>oig ¿ 7ra < ji y év etr iv 3
h z a ì rqo tp y v 3 z a ) r a g z a r a X X y X o v g h i z a g a
Xcopag è v o fz o ^ iT y a e . z a ) o v r e deX<plva r ) g
e id ev a v X a z a r é / a v o v r a , • o v re ß o v v d t v d a -
Tog o X i a d a i v o v r a ' arcryrep o v d ’ yXio v èv v v z n
/ zeiovfzevov 3 y 7rXypo v y.ev o v , o v r e aeXyvyv èv j
V/ tep a T r v p c e v o vG a v ' opy r a v ^ y X a r a ì g è X a -
1 <P0i? » T r e r p a z a r a t y v y y r o ìg 1 X a y a ó ìg . è y ro i-
x<re. tre Xyvyv eìg tfojp ovg • è yX io g eyvar r y v
d vG iv a v T o v vv% y z a ì a v d p e o o ro g vttvg) a v a r
e X X e r a i 3 z a i r a d y p la T r a p p y a ia ^ e r a i ,
z a ) ^ y r e 7 rqo tp y v e z a d ì o v r y v d id o fx é v y v
t o v z r ia a v T o g • y / zép a 3 z a ) T a d y p i a
a v v a y e r a i 3 z a ) a v d p a n r o g g’w) r y v è p y a a ia v
^ e i r e i y e r a i • z c ù a X X y X o ig VTroxàrpOv/aev ^ èv
Ta% ei y. vófzea z a ) X o y a i Qvaearg. T r p o a d y a a f
! to , f z e y t d jo v r e z a ) o iZ e io r a r o v . r a % ig m à t
A o y i z o o r e z a ) a X o y ó v x p u / a a r o g , t o v a v -
dpùìTTOv y ^Ctìov X o y i z ò v , a v v e d j y a a r o • z a ì
I n G u v ed y a e n / ¿ v d i t z a g r e z c ù ¿ p p y T a g to v
(« ) T« fit* TU Aoya» , r ì ¿ i. Sic Reg. b . C o is l. i . &
- n TV d » ™ Aóyai , rS ¿ i & C. Schol. rS A ly c
l l ld * '? '. Ottone efientice, fixa ; ratione fiuxionis, fò t
ortùs & -mteritùs , mota;
( 0 ) a yttnlrtTcei. Or. I. x j y tfir n c e u
\f'J Vtvfcceres. Coisl. I. pfpeceref.
( “ ) E■¡eiKXirut. Bill. Naufragia.
ZnceitoTÓfenri. Quafi res novas moliendo introduxit,
\J ) Ai. Deelt xn duobus Regg. Se Or. 1.
Tom, I,
E S IMA - S E C U N D A . 58*
A unum aliquem temporis articulùm y veruni
ab ipfis mundi primordiis in finem
ufque , eandem viam re&o curfu tenentia,
& circumeuntia, fixaque fimul & motu
agitata; illüd v i Verbi & facultate, hoc
rei fluxa* 6c caduca? natura. Statuì: ea in
ceternum, & in fceculum fceculi : prcecep-
tum pofuity 6* non prccteribit. Illud fixionis
& foliditatis : at fi quid ortum habuit, aut
habiturum eft, hoc fiuxionis. Atque vigente
quidem ordine, fiat mundus , id eft, Uni-
verfum hoc ; ac ejus pulchritudo, certa
ß & ftabilis eft. Contrà autem , perturbatio
& confufio, in aere procellas , in
terra motus , in mari exundationes , in
urbibus domibdfque bella & difiìdia, in
corporibus morbos , in animis peccata ,
procreavit. Haec enim omnia, non pacis nec
ordinis, fed confufionis & perturbationis
nomina funt. Quin ceiebrem quoque il-
lam, atque omnium fermone tritam, 6c
in expedatione pofitam labem & corrup-
tionem, haud quidquam, Fratres, aliud
effe exiftimemus, quàm profufam quandam
^ & redundantem omnium rerum confufio-
Cnem ; ut enim ordo èonftringit , ita
perturbatio fo lv it, ac difiìpat; eùm videlicet
, totam hanc rerum machinam dii-
folvere, aut in praftantiorem ftatum commutare
, ei vifum fuerit, à quo conjun&a, &
tanquam vinculis quibufdam conftriöa eft.
IX . Ordo cundlis animantibus ortum,
& alimentum, ac fedes unicuique aptas &
congruentes indixit, & quafi lata lege pra-
fcripfit. A c nec delphinum quifquam arva
fulcantem v idit, nec bovem per aquas lu-
bricum iter carpentem ;quemadmodùm nec
) Solem no£lu decrefcentem vel augefeen-
tem, nec rursùs Lunam mortalibus interdiù
pralucentem. Montes excelfi cervis : petra
rejugium herinaciis. Fecit Lunam in tempora:
Sol cognovit occafum fuum.Sìmul atque nox
terram caligine obduxit, ftatim homo fonino
contrahitur , fera autem li berè vagantur,
ac pabulum à Creatore conceffum qu^runt :
fimul atque dies illuxit,ftatim beftiae congre-
gantur, atque homo ad opus properat. Ita
ordine, & juxta natura legem atque rationem,
nobis invicem cedimus. Addam,
, quod maximum e ft, maximéque proprium.
' .Ordo ex mixtura, partim ratione pra-
dita, partim rationis experte , hominem,
ratione utens animai, conftruxit ; atque
arcano modo, & qui nullis verbis expli-
cari queat, terram cum mente, mentem
cum ipiritu vinxit. Q u in , ut mirabilius
(g ) Kal. Duo Regg. ìl.
( l i ) Exurlu. In quibufdam, è*««?«»?.
( i ) Aayaoie. Leporibus.
( k) e» r ilti. Comb. rejicit ì*, & v ertit : Ordini,
natura legi & rationi cedimus.
( I ) Mtyie-ló* ti. Deeft Tt in Or. r .
AeylKu Tt xtee àxlyts xpifeceret , re* atS-paTó»,
Hfflc defunt in duobus Regg. & Or. 1.
( n ) MvrhxSs rt, Deeft rt m duobus Regg. & Or. x;
I i i i i i i
Pf. c x tv x ir .
Pravi per-
turbacionis ac
confufionis ef-
fcaus.
Creator or-
diuem prse-
fcripfitcunais
animantibus.
Soli.
Luna;.
Pf. d i i . 18.
& feq.
No£U(
D iei.
Homini.