ij P RJE F A T I O.
epiftolis, in adornandaS.Gregorii vita, exponenda ejus doélrina, in enodan-
dis variis difficultatibus, rebufque in aliis pluribus quas accurata editio poftulat.
Ca r. Bi
R e g . Tom.
p .3 4 0 . n .ic
ij j 6.
1 J 2 8 .
i j 3 2 .
1/3 Í.
I J 4 4 .
ISSO.
1J68.
i;pi.
I 6IO.
§. I.
De variis S. Gregorii Operum editionibus.
P r i m u m quidem doélorum virorum, qui Opera Gregorii in lucem pro-
ferre ftuduerunt., labores font commemorandi. Alii plura, alii pauciora • alii
gnecé, alü latiné tantùm, alii gr*cè fimul& latiné; alii quaidam tantùm orationes,
aut carminum partem aliquam, vel epiftolarum. Non enim omnia
fimul, diiperlà hinc inde fanéti Doóloris Opera prodire poterant,fed per partículas
, quatenùs in hominum ftudioforum manus & cognitionem venerunt.
Sua fingulis laus reddenda ; quippe qui, tametfi imperfeétum reliquerint opus
quod aggredimur, nobis tamen pr*eundo viam monftraverint, 8c ad perii»
ciendum non nihil contulerint.
Ediciones Grceca.
u. I. Ut de greecis editionibus primùm dicamus, quod quidem ordo videtur
>4.' poilulare, prima fe fe offerì illa, qua continentur Gregorii Napanreni oratio-
nes leclijjimas X F I gmce ex edirione M. Mufuri : Veneriis in *dibus Aldi
1316,1/2-8°.
Epiilol* nonnulla; Gregorii, unà cum epiftolis Bafilii, typis excui* font
primùm Haganon* anno 1528 in-8°, deinde Venetiis anno 1532 curis
Obfoptei, in-fìl.
Gregorii Ñazianzeni Theologi orationes IX elegantiffim* prodierunt
anno 1 fóri in cedi bus h*redum Ald i, ¿/z-8°.
Eafdem orationes typis mandavit Vechelius Parifiis anno 1J44.
Paulò poft longè locupletior vulgata efteditio operum Gregorii; quaenon
modo orationes, fi minus omnes, iàltem earum partem maximam; verùm
etiam l x x x epiftolas, & permulta carmina compleélebatur. Anno Chrifti
i j j o prodiit Bafile* , fomptibus Joannis Hervagii, gr*ca illa editio ; quam
proximè, eodem fcilicét anno, fobfecuta eli eorumdem operum elaborata
variis ab Auéloribus latina interpretatio. Extat in Regia Bibliotheca hu-
jus gr*c* editionis exemplar cum notis ad oram libri icriptis. In hac edi-
tiòne recenfetur inter opera Gregorii Tragoedia, Chriflus pariens, qu* jam
bis gnecè pnelo exierat : Rom*, anno 1542, in-8°, per Antonium Bladum
Afolanum;& Lovanii anno 1 J 44, per Rutgerum Refcium : utriuique editionis
hujus Tragaedi® non meminìt Fabricius. Eodem anno editio Biadi Parifiis
in officina Chrifliani Vechelii recuià eft.
Sententias & regulas vit® ex Gregorii Nazianzeniferiptis calleólas,gr*cè;
ejuidem iambos aliquot, graecè etiam, iludió Joannis Sambuci, Antuerpi® in
lucem emifit Plantinus anno 1568 , in-8°.
Nec vero prtetermittenda Selecla carmina ab Hieronymo Brunello S. J. edita
, cum Georgio Pifide & Synefii ac Clementis Alexandrini hymnis : Romae
anno 1590, in-8°.
Addenda etiam poemata quaedam a Davide Hoefchelio, Lugduni Batavo-
rum anno 1591, in-8°. ex officina Platiniana, cum paraphrafi grseca, quam
Hoefchelius Nicet® opus effe arbitratur.
Denique, geminae Gregorii in Julianum Imperatorem jnveóliv®, graecè ,
cum fchòjiis graecis; ejuidem orario in Martyres & contra Arianos; decem
novae epiilol®, teftamentum Gregorii : omnia ex Bibliotheca Henrici Savilii
edita font Eton*, in-40. anno it ilo , cura & iludió R. Montagu, typis Johannis
Norton;
P R a E F A T I O .
Editiones Latinee.
G r e g o r i i Nazianzeni carmina,ad benèbeatèque vivendum utiliffima, 1J04.
latiné ex edirione Aldi Manutii Romani & Petri Candidi Monachi. Venetiis,
Aldus Manutius, fo-40. 13 04.
Anno 1508, decem Gregorii orationes, ex earum numero quas a Rufino ij08.
latiné redditas ferunt, vulgata iùnt Argentorati, cum ipfius praefatione ad
Apronianum, per Joannem Knobauch. H® font orationes, olimi, x i i , x v ,
X V I I , X X V I I I , X X X I I I , X X X V I I I , X X X I X , X L I V , L .
Eodem anno, alias feptem orationes, latiné a fe redditas, Auguil® Vin-
delicorum (Ecolampadius vulgavit.
Anno l i 22 , alia quarumdam Gregorii orationum editio Lipfi® prodiit if22.
in-8° : at illa non differì ab Argentoratenfi.
Anno 15 31, Bilibaldus Pirkheimerus, qui tribus ante annis Gregorii Apo- iJ3‘-
logeticum latinitate donatum in lucem emiferat, triginta oóto orationes, quas
latiné verterat, Bafile® prielo fuppofuit. Necdum inde exierant, cùm mors
abftulit interpretem ; cujus non mortem deplorandam, ait Erafinus , fed de-
flendampublìcam ftudiorum jacluram. Quippe, «Pirkheimerus, ni feilina mors
» obftitiffet, eximium Chriftiana Pfdlofophice prceconem Gregorium Naflan-
» 3enumfic latine loauentem riohis daturus fuiflet, ut graeciièrmonis fonos nemo
» aefideraturus fuiflet ». Joannes Straub, Bilibaldi gener, tranilatas a focero foo
Orationes edendas curavit Bafile® ex officina Frobeniana,anno 153 ^ * Editioni,
qu® plurima alia Gregorii opera compleélitur , pr®fixa eli elegantiifima
Erafini epiftola in qua laudes interpretis profequitur.
Anno fequenti, Claudius Chevallon Parifiis vulgavit Gregorii Nazianzeni 1J5
cognomento Theologi orationes xxxvin , traólatus, formones & libros aliquot
latiné, Bilibaldo Pirkheimero , Rufino Preibytero , & Petro Mofellano inter-
pretibus, ex editione Joannis Straub & Defiderii Erafini. Hujus Parifienfis
editionis anni 1532 non videtur mèminiifo Fabricius.
Aliam anno i^yoVolfangusMufoulus,Bafile2e,apud Joannem Hervagium, ijjo.
prcefixà epiilolà nuncupatoria Auguilan® Reipublic® pr®feólis confolibus, adornati
curavit editionem, qu® latiné exhibet quid quid gr®ce compleélitur editio
ejufdem anni apud eumdem Hervagium ; fcilicét xxxvin orationes a Pirkheimero
latiné redditas, orationes quinqué de Theologia a Petro Mofellano,
quatuor autem ab ipfo Mufeulo, nempe 1 , x l i , x l v & x l v i i ; demum Tra-
goediam, Chriflus pariens, ex verfione Sebailiani Guldebeccii Tigurini,& alia
poemata cum interpretatione Aldi Manutii.
Anno 1330, orationem de panperibus amandis8c benignitate compleélen- iJi*0*
dis, cum duabus Gregorii Nyifeni orationibus ejuidem argumenti, ex inter-
pretàtione Petri Francifoi Zini edidit Parifiis Vafoofànus, ¿^-4 •
Anno ijtip , prodiit Parifiis apud Claudium Fremy prima operum 1 ¡69.
Gregorii, adomata a Jacobo Billio Prunso S. Michaelis in Eremo Abbate,
editio, five interpretatio. Aliud enim eli editio, aliud interpretatio. Id fenfit
ipfo Billius , librumque foum infcripfit : Gregorii opera nova tranjlatione
donata, &c. cum commentariis Nicetae Serronii, 8cc. Non una nov* hujus
interpretationis fuit editio. Vel ipfo anno fequenti prodiit Coloni*, plurief
que deincepsxecuià eli. De hac verfione, qu* ceteris longe pr*ftat, moxi
plura dicemus.
Quo tempore Billius Gregorii operibus latiné vertendis incumbebat, Leu- , J7,_
venklaius,hortantibus anlicis, eumdem laborem fofeeperat; cumque de Billii
labore certior faétus faiffet, manum de tabula tollere cogitabat. At eo deinceps
edito fententiam mutavit, cùm cerneret fe quàm multa non priùs viià,