xviij P R AS F A T I O.
nunc in adverfarios fuos, qui eum malls ambus ad Epifcopatus abdicationem
compulerant, ffiatyricè imehkur.
Gregorio <equior non luit Dupinius , qui deed talia icribere non eft
BW. ecdef. veritus : Gregorius quidem piiffimus fu it, fed homo paulò minus confidera-
T.i. p, tfyj. Hjj|| ßr negotaS ineptus. Tanto ffiolitudims defiderio flagrabat , ut nulla-,
quod ab ea retrahebat, officio diu fungi poffiet. Aggredì res arduas, tnox-
que fufceptas relinquere pernix. Cum tres Epifcopatus habuerit, ne untim
quidem legtime habuiffe did poteß. Ingenio er at Gregorius morofo ¿C
fatynco , SC ita ad jocandum procax ut nemini parceret, ac ne quidem
Epifficopis , quibus erat Opprime infenfus. Ita, quem impense prius laudarat,
Maximi famam atris admodum ¿C ad ftuporem infufcavit coloribus ac deni-
gravit.
Vellem ut eruditi viri qui hsec de Gregorio ièntiunc & dicunt, nomina
eorum, quorum famam maligno dente profciderit, in medium proferrent.
Nam quod Ipeélat Maximum, quem unum opponunt, nihil moror. Interea
vero nobis fas eft his convièiis & calumniis omnia Gregorii opera tam ora-
tiones, quàm epiftolas & carmina opponere. Legantur, inquam, orationes ,
maxime quas habuit de moderatione in dilputationibus fervanda,&c. Legantur
epiftolae, in quibus , velut in filio, parentis imago refplendet. Ibi liberales
joci, jucundimmus in jocando lepos, argutiae mera ac veneres, ièd fatyra
^Epift. al. 81. nulla:. Legantur epiftolae ad Theodorum & ad Theodtenum, quorum iram,
defideriumqùe vindiébe filo ipilus exemplo comprimit. Legantur edam
carmina : legantur , inquam , vel ea iplà unde calumniandi anlàm arripuit
ftraiTsi fa- T °^ us- Hanc libi ftadm regulam ftatuit Gregorius : Conviciis quidem exa-
vcrfus Epifco- gitare fas non e f quemquam ; ÓC ut homines cuncli ab eo abhorrent, ita pecuL
' ,i’’ liariter ipfe vitium hoc odi. V el, ut ipie verdt Tollius : Neminem verò in his
Toii.p. f. qua dicam , indicabo , veritus ne quemquam calumniari videar ; quce res SC
per fe illicita eft, SC mihi prce primis exofa. Non enim quemquam defignabo ,
t . 19. ne proferre videar in lucem qua occultanda erant. Et paulò poft : E t quinam
fint mali patebit deinceps, ubi meam oradonem oppugnans manifeflò te tuimet-
Pro lege igfius occufatOTem declaraveris. Nimirum, ut cum Tullio loquar, ego nemì-
nem nomino. Quare traffici nemo mihi poterà; nifi qui ante de fe voluerit con-
fiteri. Qua: verba Hieronymus ad Nepodanum de clericorum vidis & ipiè
p . 1 a . dilputans uiùrpat, ut ad Rufticum, ex prologo libri tertii, Phaedriana : Qui
u. uni generalem de vitiis difputationem in ffiuam referunt contumeliam . . . . ffiiam indi-
Epin.xcv. cant confficientiam ; vel ipiìffimis Phaedri verbis elegandùs , fluiti nudabunt
■ Adv. Ruf. animi confdentiam. Unde Hieronymus contra Rufinum generaliter pronunlib.
i . T . 11. - • ^ 1 r • • * r ■/ - • • r • r pare. H. p. tiat : Uuando line nomine contra vitia Jcribittir ; qui irajcitur 3 accu ator
1 H U Conticelcant igitur atque erubeicant , qui Gregorio crimina inferunt,
quae oderat, & a quibus peculiariter abhorrebat. Neminem quemquam
conviciis, vel fatyris laceffivit, nec nifi generalis ejus de vitiis eft dilpu-
tatio. At nominavit Maximum, inquies. Quidni nominaffet Proteum illum ,
lupum , Chriftiani orbis totius fabulam , notumque perturbatoremlHoccine
demum eft denigrare hominem.i Hoccine famam ejus atris admodum & ad
ftuporem coloribus infuicare ? Imo vero , qui talia fatur, nivem aipergit
nigredine , ut TEthiopem lavet ; & viro iànéliffimo infamiam inurit, ut
perditam impio famam reftituat. Quid quod longè graviora de Maximo
reticet Gregorius Ì
Toli.noi.ad Verùm ceteros ita deßgnat, ut nominaße non opus fuerit. Fatemur id
■0m ' quidem. Qua vero caudone, quaefo attendas. Primo namque, ne in epiieo-
palem ordinem dicenda derivarentur & redundarent, admonet Gregorius :
P RAE F A T I O . xix
Non omnium , inquit, mentionem faciam Nam multos etiam novi, de t. *i. &.
quibus loquendum ¿fl honeftihs. Ferhm quifquis improbus eft, & pluffiquam^K.*,.
improbus, vinci fe domarique patiatur. Mali quidquld eft vulnerabit oratio- Carm.aLi¡.
nis gladius ; imò ficarios SC homicidas, qui falfis fermonibus atque figmen-y''d\i.
tis, paftores ipfamque dodtrinam infamantes, innoxium animarum f angui- r.iísci?.
nem effundebant. Verbo dicam, lupos paftores infeftatur, doäoresipurios
& adulterinos. Putafne vero nunquam heere , laudabile nunquam elfe,
ovinam pellem ac larvam lupis detrahere, ut detecli cognoícantur! Si Reipu-
blicce iniereft cognoffici malos ; profeólò intereft Ecclefise, minus Catholicos ,
falibfqüe paftores cognofcere. Et qui larvam detrahit, ut cognoícantur,
nema¿lent & furentur, is laudabilis eft.
Id praftirit Gregorius, qui pofthabito privato commodo , periclitan-
tiüm faluti animarum Ecclefiaeque todus conlhlens, in improbos & vitia
calamum ftrinxit ; nihil nifi caritatem, nifi pacem Ipirans. lita liens podus c¡mn.ai.i,
quàm mordens leripfit ; imò ludens nonnunquam, quia ridiculum acri res
fortius ac melius plerumque fecare noverat. Miror virum, alioqui ingenio
perlpicaci, lufiim non intellexiflè, ubi Gregorius, dubium de coma quid
faciat ac propemodum delperantem Cynicum fingens, fermone jam tritum
ei proverbium feftivè lùggerit : Reliqui tibi prater malam crucem jam video v. ,¡5.
nihil. Quis vanam Tollii exclamadonem rifu, non excipiat? Cui, inquam, 0 ' p'
rilùm non moveat haec verborum Gregorii acceptio ? Quid ? Laqueum pro-
ponere inimico ad fufpendium, hominis ne eft Chriftum feclantis ? Quis enim
mitior Gregorio 1 Edamfi fcripta tacerent, clamarent fafta, ipfa Maximi
hiftoria , afta Concilii , ficarii, lapides quos excepit , nec quemquam ul-
cilci pafllis eft.
In his, quae objiciuntur, Gregorii carminibus, nihil, aut ferè nihil quod
in Apologetico filo & alibi pallina ad populum Orationibus non reperiamr ;
imò nihil quod in luis de facerdotio libris non fcripferit pauló poft Chry-
loftomus.' Non igitur animi imbecillitale , non cegritudine , non impojiti ca-
piftri: dolore , non abdicati potnitentia Epifcopatus , quae nulla luit, ilia
conlcripfit Gregorius. Figmenta haec iùnt ab Heterodoxis prolata, malè a
quibufdam Catholicis repetita. Apage ergo , T olii, lepidam hanc tuam ,
imò injuriolàm in Gregorium comparationem , qua Theologum cum
Cicerone componis ; hoc eft , ita animo perculfò SC abjeclo, ut fine fermone
ullo , fine cogitatione ulla jaceret, ut mentis errore teneri vulgo crederetur.
Quid confers violentum coacluin Tullii exilium , cum voluntaria Gregorii, iw .E p . 14.
& expetita, atque etiam extorta ab Imperatore, & omnium aetatum admi-
ratione digna, Conftantinopolitanae fedis abdicatione ? Quid puerum tantum
non ejulantem , & fletibus, ne fcriberet, impeditum , cum athleta & nà.EP.io;
gloriolo1 confeffore componis ? Legefis omnes ad Atticum epiftolas, quie
libro tertio cóntinentur, Liviique Hiftoriarùm librum 120, & tuse te pu-
deat comparationis.
Denique quid ambitiolà illa Ciceronis & ufquequaque fola jaélantia ,
cum alfidua, cum modella, cum neceflària & religiola praedicatione T rini-
tatisì Quid Chrifti ad Belial? Quid hìc Theologo iànétiflimo cum Oratore
profano 2 Quid humilitatis Chrifti difcipulo, cum turpi & abjeéto glorise
mancipio, quem gloriolam, veritatis dilpendio , corrogare non pudet-.?
Ardeo, inquitEpiftolà ad Luceium, cupiditate incredibili.... .nomen ut noftrum E£
fficriptis illifiretur & celebretur tuis . . . . hoque te piane etiam atque etiam ce . 13.
rogo , ut ¿C ornes ea vekementiìts edam quam fortaffie fends . . . . amorique
noftro plufeulum edam, quam concedit veritas , largare. Item ad Atticum Epifi
tolà 58. Epiftolam , inquit, Luceio quam mifi, qua res meas ut fficribatrogo,