Mich. II I.
•io, & J eq .
Bonorum
paucitas.
Mich. v i i .
Pf. X I. i .
■ In publias
calami tacibus
lugere debent
Sacerdotes.
Joel i . 13.
& f e q .
I f. I. V III. 91
Judicum
iniquitas.
l ì abac, i, ;
Do&rinæ
corruptela.
in muneribus judicantibus 3 & Sacerdotibus
ejus mercede reJpondentibus3 & Prophetis in
pecunia divinantibusjpro quibus rebus quid
futurum ? nempe ut Sion quafi ager aretur,
& Hierufalem utpomorum cuflodia f i t 3 &
mons domus in nemus filvce reputetur. Si-
mul etiam eorum qui officio reâè fiingun-
tur, paucitatem deplorans , quæ tanta fit
ut vix alicubi flipula aut racemulus fuperfit :
quippe cum Princeps etiam poftuletfifjudex
ad gratiam loquatur3 atque iifdem prope-
modum verbis cum magno Davide utens :
Salvum me fa c 3 Domine 3 quoniam defecit
fanäus ; hincque fore denuncians, ut bona
eos déférant, tanquam à tinea coniùmpta.
L IX . Joël porrò lu£tum etiam nobis in-
dicit , atque altaris miniftros 3 premente
fame, in plan£tu verfari jubet ; tantum abeft
ut in aliorum calamitatibus eos deliciis indulgere
permittat; ac præter quàm quòdye-
junium janctificat 3 & curationem p radicai,
ac feniores & párvulos,miferandas, inquam,
astates congregar, infuper ipfos quoque fa-
cerdotes hortatur, ut templum ingreili,
atque in ciñere & faccis 3 ac perquàm de-
mifsè & abje£lè in terram proftrati,quoniam
agri fterilitate afflici fiierint, ac iiiblatum
de domo Domini libamen & iàcrificium ,
humilitate mifericordiam attrahant.
L X . Quid autem Habacuc ? H ie quidem
acriori etiam oratione utitur, atque adver-
fusDeum ipfiim ftomachatur, ac benignum
Dominum propter Judicum iniquitatem velut
clamoribus infequitur , dicens : Ufque-
quo 3 Domine3 clamabo , & non exaudies ?
vociferabor injuriam patiens 3 & non falva-
bis ? Quare ojiendifii mihi labores & cerum-
nas ? videre affiiäionem & impietatem ? In
confpectu meo faäum ejl judicium 3 & judex
capit. Propter hoc diffipata ejl lex fir nonper-
venit ufque adfinem judicium. Deinde comminano
: ac deinceps, Videte contemptores3
& rejpicite 3 admiramini mirabilia 3 & dif-
perdimini 3 quia opus ego operor. Sed quid
totam illam comminationem fubjungere ne-
ceife eft ? Veriim pauló ulterius ; hoc enim
mihi fatius effe videtur ad ea quæ dida funt
adjungere : cum multos eorum qui in re
( a ) M/g-05. C o i s l. I. furiti.
( b ) Ti yctn'ntS-cu. Quid futurum ? B il. Quid fore?
( c ) Aporptciiiirtrieu. Reg. r. àfarfiaitirtriui. C o lb . f .
úparpiecrhírtrixi.
. ( d ) Kacropêùyro». Qui corrigant, ut in l x x . Nobilius.
Nempe qui corrigant f e , v e l vitam fuam. N o n enim
Propneta & T h e o lo g u s , de Prælatis tan tum , quorum
eft alios corrigere :; fed de omnibus omninò loq uu n-
tur.
(e).ETrnpaxkiSet. Ita Scripturæ textu s , & omnes MIT.
Malè in Par. lxcj>vx>!Sa.
( / ) SU. Tanquam , quafi. B il. nimirmn.
( g ) . ©p*»o». D u o R e g g . flo5jvfc?». C om b . ip»»2».
( « ) Ktti srpac tZ cv/ikZff. T res R e g i i, quatuor C o lb .
duo Coisl. irpas to. A t pro ùyiiÇw, iidem R e gg . habent»
atyui.
. tiyou/isvioV ctvTiiç fAtTct Swpav npivovreov 3
iipieov z fitS r o S dgronpivo/iivm , nçp rav a
fiera ¿çyvpix fiavleuopévm * ¿v& dv
° ri yevweSraf ; Siaw àç ¿ypòv c ¿pôrpia&j ^
ce&cq, lepucaAtifi coç ¿grapotpuAaniov ecreo-
vai 3 xa) ro opoç r S oixou etç aXaoç SpupoS
XoyiSrnere&ar S-pnvuv re rnv èpnfiiav rm net- j
lopQovvleov, eoç fio Ai ç 7rov xaXa/in v ùgroXeiore-
Stai ìi e igri<puXXiSa‘ orrore xa) ròv ap%pvra e
anéîv 3 x} rov xpirtiv Xoyovç tsrpoç %apiv Xa-
Ae7v » i(çu cyeSov r a aura r q f fieyaXa
(pQeiyofievoç ’ aeoaóv fieyK.ùpte3 Xeyovh, on ¿k-
AeXoirrev oaïoç ’ è% oú xa) ra ¿yaS-a ¿ttiXíU
^eiv aùrisç 3 ? àç ù&ro celôç Sagravafieva. f
vQ. I a t fX Se n/i7v to y 8 Spnvov ¿fgxeAeue- g 7ai3 nfij xonrieSrai Aerai rouç Xeiroupyoùv-
laç rtS Quoiaç-tipia, Xi/ioS griéÇovroç• roaSrov
¿g reg e i r ç u ç a v egri]pegreiv i v r o 7ç roe v aXXav
x a x o 7ç * tofôç r rS à yict^eiv vnçeiav , xa ) h
xnpùosetv Sepagreiav , cu v a y a y e iv n rq ea C u r í-
; pou ç3 vt¡gria3 nX ix ia ç eXeeivàç 3 e n q a j a ù r où ç
r o iepov xa JaX a€ o v ra ç çv a g r o S a xct) 1 act k - i
xo tç 3 è Xiav ra g r e iv d ç x a r a y n ç èp p i/ifievou ç,
S l ó r i r e raX a ig ra p n x e i g reSia r i i àxapgrict 3 h}
4 %tipJo è % oixou K o ç i« agrovSri i(aj 3 v a ia 3 eX-
xeiv r t j r a g r e iv à e a r ò v eXeov.
%. T i Sa) o A-fi&axoôfi ; ouroç fiev xa) k
3-epfiorepav ctgrjelai Xoyav 3 xal <nrpoç aùrov
'^7ToSu<jgrer%7 rov © e o v , f(af oiov xara€od r«
^Xpnrroù Secrts-órou S/g rtiv rdv xpiffi ctSt- 1
xiav • e aç rivoç3 Kop/e, xexpdçofiai Xeyav, xa)
où fin m eicaxouaeiç ; fSonrrofiai <zs-poç ce ¿Si- m
xoufievoç 3 xa) où caceiç", 7va r t fioi eSeiçaç
xogrovç xa) grovouç3 egriCXegreiv 11 ègr) raXai- n
grapiav xal aaeCeiav ; e%evavriaç juou ° yeyove 0
xpicriç 3 xa) 0 xpirnç Xa/u€avei. S/g rSro Siea-
xeSagai vafioç 3 xa) où Sie%ayelai etç reXoç
xpifia. eira n ¿greiXn3<t r a ègri m roiç "iSere
oi xdjatppovnra) 3 xa) ègriCXe^are 3 P xa) Sau- p
fiáaare &aufiàaia3 <è âcpavi&nre 3 Stori epyov
èya ¿.pyaÇofiai • qçq n %pn gravra ègrityepeiv
ra rnç ¿greiXnç’fiàXXa ftixpov IfiorpoaôevrSro q
( i ) Sáxxois. C ois l. I» rixtuf.
( k ) AftÇaxvft. Reg. 1. AGSuxHft.
( I ) Xptisi. Sic decem R e gg .iep tem C o lb . duo C ois l.
In Par. v e ro Xçn$.
( m ) zirxxirus. Quatuor R e g i í , tres C o lb . Jef. hab
en t ttruxirr,. A lii pené totidem tirux¿r*is.
(n ) Est). Præpofîtio hæc deeft in tribus Regg. fept.
C o lb . Coisl. i. e t Or. 1.
( o) ríyoví. Unus Reg. éyi»wo.
( p ) K«) iavfiâruTi tavfuurtx. Sic . l x x . deCem Regg.'
fe x C o lb . Coisl. 1, &PalT. In Par. venó ed. ixvftúrurt x)
ièiTi èttuftânu.
(q ) a ».a fuxpa» 'l/repartit. Verùm pauló ulterius ; id
e f t , pauló pofi ; 8c hîc eft verè fenfus hujus vocis ,
’ífurporót», ut patet e x orationis ferie. Quæ enim
adjungit e x Propheta Gregorius , -non præcedunt »
a ylp poi Soxeì ßeXriov eìvai ^nrppStéìvai ro7q ■
gip»ifiivoii' groXXouq àvaxaXecafievoQ Kftj
^Xauffdfievoc $$ t i ¿Sixav xa) grovnpav ,
b reXog 3 h.¿v a n aAe7rat xa) rou g rng fioyfinpiaq
yyifióvag xài SiSacxaXovg 3 ¿varpogrnv /iev 00-
c Xepàv rtiv naxiav '¿mnaAcav qgj roù voo c fié-
1 d 9w.xa) grXavnv * gror'iCftc^ai Se Xeyav roù-
I roig ù<nr aùófijì-roòg grXnciov s ograg ègriGXggra-
cnv Ìtt) rò cxórog aùifyf rng ^uyjig, xa) ra
e ffgrnXaia èpgregjfi xa) e-&npiav » Xoyicfiav grò-
vn(>dv ohnrnpia • oùr01 fiev Sn roioSroi 3 xa)
f aera roiùrav nfiiv S/gXeyófievoi ^ grai-
Seufiarav.
%a. MaXayiav Se grdg grapiSesv a%iov y
vuv fiev èyxaXoùvra grixpdg ro7g ì e più a i , qpj
óve ¡Sinovia àg rò Óvofia K upi'ou QauAÌtyvcrr X g ¡¡fif grpog-iQevla 8 ¿v riaiv 3 cv refi grpoaayetv
<nrpog ro Svciampiov àproug nAioynfievsg, ßpa*
pala oùx ¿grapypaja3 xa) et /indi’ av nyx*
fievav nv) grpocevefxoiev é n ¿npaSreìev av
f&poaevefnovreg 3 lau ra mrpoatyepeiv nfi ßaci-
Xe7 rrn bXav eùynv eùtgapevoug 3 ^a X a 3 xa)
appag-a, na). SietpQappeva, xa) ßeCnAa gravre-
h Xiog3 (è vrógrlug-a• ^ vuv q rng grpòg roùg h.eui-
rag rS ©e« S/g&nxng ùgro/ii/ivn<rxovla, n Se
nv rng <fa>ng xa) rng eipnvtig » xa) tpoCoo q>o*
€i7oTctt rov K o p io v , xa) 'Svrò grpoccó'srov roù
j òvofiaìog aùrS 1 <peAAeofar k vópog 3 rpndìv , nv
¿AnSetag iv r q f ro fiali aùrv 3 (è ¿Sixia oùx
eùpeQn cv ro7g x ilXeciv aùrù. èv eipnvn xajeu*
Qvveov ègropeuQn fieT èpoS, xa) groXXoùg errici
lpe-\ev è% ¿Siniag, ori X6*Xn iepécog <puAa%e~
1 lai * yvcóciv , na) vópov ènifnrncouaiv ex ródalo
g aùrx. xa) n airia d>g rifiia re apa qcq
Qo&epa’ S i o t i A.fyeXog K t/p i« gravioxparopóg
eri ’ grapatrapai pev reov egr) roùroiq ¿póov
m T0 m ßXaatynfiov * n <Qo€Spai Sì rtiv ¿An-d’eiav’
o ¿XX 0 0 perpiov re apcteigreiv noti a;upcpe'pov *
p et eri a%tov 3 <pnaiv 3 egriCXe^ai eìg P-Svciav
uficov3 n Xabe7v Sexròv ca rcov ùfirn 3 càg
àv fiaXira Suaxepaivm 3 xài rìjv ìepspyiav aù-
S/g rtiv naxiav '¿mgrepgrófievog.
Zaxapia p ì v yò Ór av p v n £ rd 3 (ppiosco
fed fubfequuntur ea qua; priùs pofuerat; cìnti defu-
mantur ex c . 2. Habac. priora v ero in c. 1. reperian-
tur. Eodem fenfu hac v o c e utitur Apoft. Philip, m .
14. Non benè igitur Billius , qui v e r tit : verùm enim
vero aliquantó antè.
( a ) ITpo«-0c7»oe«. Sic pluces'Regg. A l i i , orpoo-i?»«/.
(0 ) AtaxuXiiTui. Comb. inclamat, quddam vocis contenutine
appellai.
W srA«»«». R e g. u. optimte notte, or a«»«» >ù
, ,rt^ Habac. nJ ió fed verbis mutatis.
(a.) Aiyat. Deeft in plerifque codicibus.
. V ' . auólores , n o n malè interpretantur
.Elias 8c Gabrielius. ..
( / ) ntuSvifuilw, ita C o lb . 3. 8c C ois l. 3.
aliqüa improbi & iniqui erant, appellaffet
^c defleviffet, ad extremum ipfos quoque
improbitatis duces & magiftros appellat
fubverfionem quidem turbidam ac mentis
ebrietatem. & errorem vitium vocans : his
autem proximos ab ipfis potari dicens, ut
refpiciant ad tenebras animx ipforum , &
fpeluncas ferpentum ac beftiarum,hoc e f t ,
improbarum cogitationum domicilia. A tque
hi quidem tales funt, & cum talibus
do£trinis adnos fermonem habent.
_ L X I . Malachiam autem quonam modo Sacerdotes
dignum fuerit preterire , nunc quidem & defpidéntes
graviter & acerbe Sacerdotes accufantem ac ,
probris inceffentem, ut Domini nomen dei- & fe‘%.1 picientes, quibùfque in rebus, adjungen-r-
tem , in eo nempe, quòdpollutospanes ad
altare afferant, cibos non primitias, &quje
ne ducum quidem ulli offerrent, au t, fiof-
ferrent, infamia afficerentur, ea tarnen fac-
' tis votis omnium regi offerant, hoc e ft,
clauda, & íegra, & corrupta, prorfúfque
profana & defpue.nda. Nunc autem divini M a l. ir.
ciun Leviti? pa£ti eos fubmonentem, ( erat &
autem illud vitas & paci?,) ac timore ti-
mere Dominum , & à facie nominis ejus
pavere. L e x veritatis 3 in quit, erat in ore Boni Pafto-:
ejus 3 fit iniquitas non eft inventa in labiis ns imago,
ejus. In pace rectum iter tenens ambulavit
mecum 3 & multos convertit ab iniquitate >
quoniam labia facerdotis cuftodient feien-
tiam3 & legem requirent ex ore ejus. Caufa
) autem quàm prasclara fimul & formidanda !
quia Angelus Domini omnipotentis eft. A t que
maledi&iones quidem eas qu as deinceps
iequuntur, vitandi mali ominis causa, pras-
tereo : veritatem autem pertimefeo. Quod
vero di&u moderatius fimul & utilius e ft,
A n dignum. eft 3 inquit, ut refpiciam ultra ad Mal. n. 1 j.
facrificium veftrum 3 aut fufcipiam accepta-
bile de manibus veftris ? tanquam feilieet
maximè ftomachans, ac facrificium ipforum
ob ipforum improbitàtem repudians.
L X I I . Nam Zachariæ quidem quoties Horrend«
( g ) E» ti«». In R e g .I. 8c C o lb . m. deeft. In qui-
bufdam , interrogativè Iegitur, ut in facro tèxtu.
( A) Nö» «ri Tiff & C . Reg- a. »S» 3-pòf Tifi MvtTtts TÍS t S
ii». Reg. a lte r , >? tS XpisH.
( i ) xnfatrtxi.JContrahere fe , præ timore.
(A) N¿fias... ¿y àXqôtlctç. In LXX. naftas uXtthlus ?»•
( t ) r»5«». Duo Regg. 8c C o is l. 1. h a b e n t, *piW.
( m ) Bxórtp>ifta>. Quod pojfet offendere ; quod durum G*
contuméliofum efiet prietereo.
(n ) <baÇSficu dì. Ita Regg. omnes. PaiT. Jef. 8c Or. r ,
Deeft di in ed.
( P ) Mirp/o'vn ufeu. Ita Regg. d e c em ,a liiq u e plures.
( P ) ©«ti«» ¿feZy. Deeft ¿ftZy in o d o R e g iis , Colb*
q u a tu o r , 8 c O r . 1 ,