A p o i. 2.
Hift. lib. 4.
C an . 6 j .
xxxvj P R Æ F A T I O .
alios agnofcit epifcopos, prater eos,. qui decreto.facto a clericis uniufcujufqüè
metropolis SC pojfejforibus, xrmop m, SC clarijfimis viris, fuper hæc SC a reve-
rendiffimis epifcopis provincia omnibus autpluribus inftituti font. S. Athanafius
Gregorium negat elfe epifcopum Alexandrinum, quia neque plebi cognitus,
neque poftulatus a presbyteris fuerat. Manifeftiùs de Lucio Theodoretus
ait : Non in ortkodoxorum epifcoporum Synodo, non fujfragio legitimorum
clericorum, non poftulatione plebis, ut ecclejia leges pracipiunt, ordmutus ejl.
Nunc vero de conftituendis erigendis-ve novis epifcopatibus, veluti Safi-
menfi, ad quem potiffimùm collimat hæc oratio , quid Patres definierint ut
conftet, ecce Concilii Sardicenfis canon fextus : Provincia epifcopi debent in
iis urbibus epifcopos conftituere, ubi etiam prius epifcopi fuerunt. Si autem urbs
aliqua inveniatur tam populofa, utipfa epifcopatu digna judicetur, accipiat, iif-
dem profeétò legibus,& a provincia: fuffragantibus epifcopis ; quod vel Conci-
liisdefinitami. InCarthaginenfi fecundo,can. J. denovis fedibus erigendis pra-
fcribitur, utpopulus D ei multiplicatus fit; deinde ut defideraverit, feu poftula-
verit epifcopum ; turn ut fiat cum ejus voluntate in cujus potefiate eft diacefis.
Concilium vulgo diòfom Africanum addit :Placuitutplebes,quanunquamha-
buerunt propnos epifcopos, nifi ex plenario Concilio uniufcujufque provincia SC
primatis, atque confenfu ejus ad cujus dicecefim eadem ecclejia pertinebat, decre-
tumfuerit, minime accipiant. Ad confirmandahæc omnia velfofficeretEpiftola
Gregorii, aliàs x xn , ubi de Bafilii Magni elezione : fed ad aftruendamOcci-
dentatlis ecclefiæ hac in re cum Örientah confenfionem, Sidonius Apollinaris,
lib. 4. Ep. 25. &lib. j . Ep. 5, 8 & 9. hujus renuntiationis fpecimen exhiber : ln
nomine Patr'is, SC Filii, ÔCSpiritus Sancii, Simplicius eft, quem provincia noftra
Metropolitanum , civitati veftra (Bituricis) fummum facerdotem fieri debere
(Sidonius) pronuncio. Proclamazionum formulas, quo nomine appellai Morinus,
plurimas iple foppeditat, de fac. ordin. Exerc. I. c. 3. Infignior autem ilia
eft, quam ex Euchologio Cryptæ Ferrara idem profert : Suffragio SC appro-
batione Deo maxime amabilium epifcoporum, ¿C fanäijfimorum presbyterorum
SC diacono rum, divina gratia . . . promovet hunc.... in epifcopum urbis &c.&c,
E Vaticano exemplari aliam exhibet, in qua dicitur fu jf ragio &G approbatione
SS. Metropolitanorum, Archiepifcoporum, Epifcoporum, See. atque ex Ge-
dreno relatam in tranilatione epifcoporum formulam eandem adducit. Hac eft,
inquit vir doâus, elechonis légitima jam facta denuntiatio publica, fieri f olita
ciim epifcopus ad ordinationem, adde, & ad inthronizationem accinclus eft.
Tales erant in ecclefiis omnibus publicæ, legidmæ , canonicæ eleòtiones,
renuntiationes, ordinationes epifcoporum : tacira vero, & ut ita dicam,inter-
pretativæ, quales irritas eile decrevit Antiochena Synodus anno 341-can. 16.
qui citatur in Conc. Calced. A ci. 11. (a) Si quis epifcopus vacans in ecclefiam
vacantem profiliat ,fedemque pervadat, abfque integro perfecloque Concilio , hic
abjiciatur, etfi cunclus populus quem diripuit, eum habere delegerit. Et infra
can. 21. (fi) Nec vi coaclus a populis , neque fi etiam hoc ei ab epifcopis fuadea-
tur, vacantis ecclefiæ , qui propriam defenut, habetur epifcopus. Ubique integra
SC plenaria Synodi decretum requiritur , & ut nullas^ ordinano fecus
facia vires kabeat canone 19 decernitur. His expofitis, facile dijudicare eft
an epifcopus Safimorum Gregorius habendus fit.
Magni Bafilii faòtum, quanquam a pluribus minime probatum,arguerenon
aulirti : at certè , quod Sardicenfe Concilium poftulat ad novos epifcopatus
conftituendos, 1 ttoâiç, Populofa plebs, nequaquam erant Safima. non
( cl) E Î t i ç i7iiçv-07iùç î£oA«Çù)v v jti jp o b .i'fy r tL V I è X c to ç y ov vipetp’T teitn v, eXo/TO etvTOV, ■ n ^ ^
% K K \w lttv tatVTou iw ippi-flctç vtp etfitetlfp i to v Bpóvov I ( ^ ) M « té et<no Neitav tu G ic tfy jx tvóv y [M iT t viro
e v y o S a T iA ÎM Ç 3 TÒVTOV ¿ q r o € ^ T o y çïvctt , jjcjp ù A r a ç tTriOTtoTTUV <tvct'ÿK&Ç0f* iV0v* _
muLtipLicatus
P R Æ F A T I O . xxxvij
multiplicatus Dei populus , ut Carthaginenfe requirit ; epifcopum nec poftu-
laverat nec defideraverat plebs Safimorum ; ejufdem ecclefiæ cleri ac populi
nulla Cdnvocatio, coitio nulla; nec epifcoporum provinciæ plenaria Synodus,
ut Antiochenum & Africana fanciimt, ulla ìntervenerat ; nullus confenfus
eius in cujuspoieftatem diacefis, turn dubii juris, poftea tandem, ìpfo confondente
Bafilio, ceffit. Adeò Primads fuffragium non accefferat, utarmat&pro-
pemodum manu repugnaret Anthimus, quem mdrtiurn ëCpugnacem virùm fef- y
dvè G r e g o r iu s appellar. Itaque epifcopum euhdem Epiftola, alias xxxm,
ad v e r s u s ordinadonem fuam, cum aliis quibufdam epifcopis, multa caufatUm,
fcribentem, minitantem, poftulantemque Synodum inducit. Undè Baromus :
Exiftimamus, inquit, quòdAnthimus alium Safimis, qua fibi vindicaffet, epif
Copum ordinaverit; SC Bafitius , ad dirimendas eeclefià eonttoverfias inter Ca-
tholicos periculofo ilio tempore obortas, Antkimò pugnati homim loco cejf erit.
Ilfoc fortafsè referri poffit illud Epiftolæ, aliàs xxXin , epinicium quod de H
Gregorio quafi deviclo concinebat Anthimus ; illique edam verfos, quibus
Ægyptii præfoles fuggillantur : Leges verfantes jam pridem moftuas , a quibus H %
q u a m m a x im e SGmanifeftò eramus liberi. Et quideto liber, etiamfi vera fiuflènt «*-3»
quæ illi objiciebant, Safimorum præfulêm eum effe renuntiatum , Unde ad
Safima revocabant; fed fruftra certè, his edam pofids : quanto magis fi falfa
fint, ordinato in ejùs locum fuffeaoque epifeopo, Vel novo certè epifcopatu
extinóto ? ,
Conftat enim. aliòquì cum Ànthimo Bafilium in còneordiam poftea rediiife,
Et quâ, quæfo, conditione, pacato Ànthimi bello , Gregorius per bellum
iftud ex Antiocheni Còncilii canone xviil hucufque liber , libep'-effe
perfeveravit, idque palam ae manifeftò, nifi alterutrà ex his conditiònibus
accepta-; velut Anthimi, cujüs provinciæ Safima cedebant, ordinatio valeret,
vel fané locus épiicopo careret l Aliocjui iì e)us loéi renuntiatus erat epifco-
pus , quod objiciebant adverlàrii, jam nec occultis nec cognids rationibus
liber, fed tune''ecclefiæ SafimenfiinanifeftôGregorius illigatus ; imo & com-
munione privàndus e x ejufdem Antiocheni Concilii canone xvil ,fi ad ecclefiam
fibi commijfam, remodsjam impedimentis, ire non acquieviffet. Liberitaque a
Safimis Gregorius ao liberrimüs femper fuit, turn ante, turn port factamcum
Anthimo pacem; ètiamfi ad earn ecclefiatn fuiffet publice & canoniòe renun-
tiatus. Supereft igitur ut tacita & occulta, fi dici liceat, renuntiatione , Safi-
morum epifcopus Gregorius foèrit-r verùm ne id quidem ullâ radone deïendi
poteft. Neqüé enim connivendbus vel taCitè probantibus epifcopis, clero,
populis, quæ tacita renuntiaiio eft, unquam hane ecclefiam adminiftraffe ullo
modo dici poteft; quarti fortè necadivit unquam, nec a limine iàlutavit, m
qua neC fedit, ne'e ut fedèret ullâ vi-cogi potuit& adduci. Certamen iniitpater, ^
inquit ipfe, ut inSqfimenfi fède me collocarci : ut autem non Valait Sec. Paulo w .o / i
poft : Datam autem ne minimum quidem ecclefiam attigi } ita ut nec unum ibi
facrificium Deo obtulerim , vel preces una. cum populo fuderim, nec clericorum
cüipiam manus impbjuêrim, . ,
Ex his turn faóiis, turn diòtis liquet, quis in Gregorio renuntialiònis SC proclamations
fenfos : ille nimirum', qui hodieque irrira poifeffioiiis, & ut vo-
cant, beneficii cujuipiam inveftitura ; feu foerit illa tacita, cùm alicui fedem
invadenti, aut eorum ad quos conferendi beneficii non omninò jus pertinet
precibus, vel etiam vi quadam ecclefiam adminiftranti connivent, filentque
veri patroni ac legitimi dollatores beneficii; feu foerit renuntiatio ad juris apices
formamque legibus fancitam, ledtis & expofids patroni, règifve diplomate
conferentis,feu,utvocant, provifionibus,& Bulla, fi qua fit,Papæ, aut Vija,
atque a promovente, in fede Ut plurimum eo qui promOvetilr collocato ,
Tom, /. k