
'576 S. G R E G O R I I T H E O L O G I
Nemo,nifi X X X . Qui h x c dicunt, ac docent J A A. Oi raSra Atyovng xa) SiSelvxovrtg i
proCf 11 Spi at(lue iniuper Paracletum alium , velut
«noni™ ìpfius alium Deum , nominant, qui blafphemiam
divinitacem fòlam adverius eurn prolatam inexpiobilem
negare poteft. effe fciunt ^ qui deniqUe Anania & Sa-
']o*ih xiv. 16. ^ pofiqwtn Spiritili fanclo mentiti effe
n ty perindè ac D e o , non homini, mentiti
effent, tam horribilem infamia notam
inufferunt ; quid tandem tibi videntur ,
Spiritum-ne Deum predicare, an aliud
quid ? Quàm craffi es ingenii, atque à Spi-
ritu procul remoti , il de hac re dubitas,
Matth.x ii. j
A d . v . 3.
net) a ts tfg y t ctXtov ‘S ^e /.xA n ro v , oìov uAAov a
©gov , òvofta^ovrtg , oi rtjv b tig ctvròv b
jÖAavcpn/uiav /uovtiv ttS o n g d vv y x a p n ro v , oi
rov A vaviav xetl rnv HjaTrtpupav oùreo <po€epcÒq
g u A in v v a v n g , Ì7reiStì è-^iviretvro t o Tivevuct
r ò d yiov , a g ©gov <\ivacty.tvovq , ovx ¿v-
&peo7rov ovroi r i voi S o x o v v i3 vronppv GDeòv
r ò H v tv /ta c xnpvasav , « aA A o r i ; cog Aiav c
ovrag n a y y g rig ti , xa) 7roppeo n s Y ivtv/taro g.
a c d o & o r e o p u s h a b e s ! A c t o t n o m in ib u s > g g} to v to etvroptìg , xetl S tt1 t o o d SiSatgovrog. d
t a m v i v i s ,_ & e x j j r e f l ì s , ^ in S c r ip t i i r a S p i - a . ^ ^ r o v a v r a i 3 netl ovrag
e f t 4 v % o i . r i y d p S t ì 001 e r a g iy r ) r a v p t iftd r a v e
[tu p rv p ta g 'Gtfy.r'i&tv&ai ; Òva S ì xeèvr a v $ z
A t y t r a i r a v r e iv o n p o v , t o S 'i S o v & a i 3 r ò
d 7 r o v n A A t v & a i 3 r o / / e p iQ t v S a i j r o x a p i v / t a 3
r o ^copn//.et, t o t/ttyvvnfta 3 ti t v r a y y tA i a , ij
v<v rep tv n v% ig 3 t i n r i e tA A o r o i o v r o v , ‘Ivet
^ [tri x a & tx a v ro v A ty a , trr) rtiv. <Gr&ornv £
ritus appellatur. Quid enim teftimonia ipia
tibi ad verbum producere attinet ? Q u a -
cunque autem hìc quoque humiliùs di-
Luc. x i . 13. cuntur, velut quòd d e t u r 3 m i t t a t u r 3 d i f -
joan. x v i . 7 . t r i b u a t u r , c h a r i fm a e t i a m y d o m in i 3 i n j ì i f -
U th .u . 4* J i a t i o , p o l l i c i t a t i o } i n t e r c e j j ì o , ac fi quid
j . Cor. x ii.30. a j iu c j h u ju f m o c j i f n e fingula commemor
a ir . 38. ^ primam caufam referri debent, Joan.nn. z i. * r , •„
Wm H ut , ex quo f i t , oftendatur, ac non tna
Hem.rux.ztf. principia divifa , proindéque plures D ii
x x u ir 'ie tv à v g v g » T g o v , !Iva. r o t% ov
admittantur. Paris enim impietatis t perfonas ^onneaeerfet ;* c % \ ^ \ \ ^ o ' W r ^ ls y x « ' ‘
_ J " . _____ T)__I R B o f t
v e l Sabellii more
vel Arii inftar naturas diftinguere ac fe
parare.
Natura X X X I . Enimverò cìim mentis curiofi-
divina nulli tate multùm diuque mecum confideraflem,
compararipo- atque Orationem undecunque exploraffem,
teft. rei tanta imaginem quandam exquirens ,
cui tandem rerum inferarum divina illa
natura comparanda f i t , reperire non potui.
Quamvis enim exiguam aliquam iìmilitu-
.p c t S t x & t o v n - fo o v yct(> t ig ctertb
'S .e tC tA A ia g a v v e r a i » act) A p t ie t v a g S f e g y a a f 3
^ t o f t t v tzS- iz & e j ( s à '7 r a , t o Sì r e t ìg fa v e r taiv . 1,
A a . C l g t y a y t T roA A ct Sjg .ej'/ .t^ a y .p o g
'x r o f^ g t [ / c tv r ò v t i i (biAoear^ctyftoov vin r o d vS3 i
x e t) v r e iv re txo -d 'tv r o v A o y o v tv S v v c tg 3 xetl
£ t i r a v t ix ó v e t r i v a r o v r o o o v r o v iu r c s ty / u a r o g ,
o v x ta ^ o v . a r i v i r a v x a r a r t iv $ ì w k
^>Ol . xctv yap juixpa rig o/toiaaig
dinem invenerim , major tarnen me pars J ) e v p e S r lj ^¿ p e v y e i f t t t o ttA zov, et(pìv x e t r a [/.tra. 1
fiig it, humique me cum meo exemplo re-
linquit. Oculum quendam, & fontem , &
fluvium mihi propofui , quemadmodùm
alii quoque, ut viderem, num Pater cum
oculo , Filius cum fon te , Spiritus cum
fluvioproportionequàdam conveniret. H a c
enim , nec tempore diftinguuntur, nec ob
continuitatem à fe invicem abrumpuntur :
ac tribus infuper proprietatibus quodam-
modò fcindi videntur. Sed fubiit me timor,
primùm ne fluxio quadam divinitatis iìa-
T o d v e s r o S t t y f / a r o g . Ò Q & a A [ to v r i v a 3 r£ yrtiytiv,
x e tl 7 r o r a [ io v bitvór\oc t 3 x e tl y e tp m x e tl a A A o i , m
[ tr i 7zJ" / / tv 0 I l a T w p , n i r S S t 0 T lo g , 79^ S t n
T o T \ .v tv [ ta r o à y to v ¿ v a A o y a g 0 g ^ « . r a v T U 0
yct(> o v n X ^ V(? S i t a r n x t v , o o T g etAAnAav
d T r tp p n x r e tf r i i a v v t x ^ ia ' P xq.v S o x t ì T ra g rq itn v p
iS ió r t i i r i r t f t v t a S a i . d A A ’ t S t n r a 3 / sr^ß ro v fttv
p v a iv r i v a S e o r t i r og 'GsQe/, S e ^ a e r S a 1 g-etaiv ovx,
t x o v a a v ’ S t v r t q o v S ì //ri r o tv r c S '¿ ^ iS / t a $jg>
,b ilitatis ex.Xp ers admittatur. D e in d è n. e pr e r_E t ng ti,x aai/a g ra v/ rn g t>i a a' yn_r a.i. ^ o<p&aAuog q nane fimilitudinem unum numero intro- v N v e/ , , ducatur. Oculus enim, & fo n s ,& fluvius yetp, X) yrtiyn > Trora/tog tv to riv a ^tS fta ,
unum iùnt numero , variè elformata.
X X X I I . Solem rursùs, & radium, & lu-
( a.) IJfóf yt. Reg. a. irpòs Iti. Coisl. I. lepòs tri yt.
( b ) Eie uÙTct. Coisl. 1. aliique plures , tie aitò.
( c ) XipóoTu*. Reg. a. & Coisl. 1. * ^ 7*«.
( d y Atfa%trr<>e. Reg. Cypr. qua.fi qui e j us
juris caufam difeeptet.
■ (e ) Tue tiri tS». Reg. Cypr. vite ìk tù>.
{ f ) Mìì xaS-' '¿¡cariti. Comb. p*n vie xct!¥ 'Ixarioi.
(g ) TlapaihxBirit. Reg Cypr. irapahi%S-»irif.
( Ti) Tà pt'n . . . . T« H. Tres C olb . raf ftit. . . Taf i i .
( i ) npie iftaovót. Deeft in Reg. a.
( k ) Xpì r it »óra. Sic tres Kegg. Se tres C olb . In
Ed. deeu ri».
Sfatyopag a x n [ t a r i l o f t t v a .
a €. r YietAiv s tiAiov ¿ v tS v / tn S n v , àxTÌvety r
(Z ) Quay* ftt T« irxitt a fa »ara. Plerique Codd.'
tptvytf vt Trititi ¿(ptt ftt Kara.
(m) Kn) '¿»su. Deeft ¡tal in Or. r.
\ n ) Taf S't. Duo Reg. 8t Coisl. r. t? Sì.
(0 ) B i j . Regg. a. b . '¡X«. ' -
(p ) X«è» S'okù. Reg. a. *«» So k Tres Colb. Bai.
B ill. 8c L eu ven k. «m ^>*i7. .• _ ' .
( q ) OtpbaXptce. Hoc loco, inquit B ill, ex Elia
ficat principium fontis , è quo, tanquam ab oculo lux M
promanai è terra prorumpèns. .
( r ) n ix» . Tres Regg. 8c Comb; » -x*x».
( s ) h xity. Sic Coda. Prayè in Ed. Hxice.
HSfj ¿pag.
y l ¿ b a g . a A A c t x q e v r a v & e t S e o g , m ^ y r o v f / ìv ,
f i ì (X vvSeaig r i g t7 r iv o r ir a i r ü g d e r v v S e r o v
¿ p v ffta g t ucrenrtp nA Ìo v r£ <?$ b f yìAÀcù • S é v r e g o v
S ì , /¿ti t o v Y ìe tT t^ c t f / ìv d & i c é a a f / t v , r a A A e t S ì
/uri v e s r o e r r tia a f t tv , d A A a S v v a / / e ig ©gocf 7rotyi-
o a [ / tv • b>V7rctpxovGetg , o v x v<ptcrreócretg. o v n
yetp d x r ì g , o v n <Q a g 3 e tAA og n A io g , d A A 3 tiAiet-
x a ì n v t g a 7 r o p p o ie t i, x e t l 7 r o io r t\ r e g o v ir icó S tig .
a xetl a / ta . r ò t iv a i 3 x a ) r o [tri t ì v a i , a ró> ^©gó;
S a f / t v ò v r v r o i g , ò a o v òv, r S v r e r o S e iy [ te t r o g 3 0
b ty b tip t i/ t tv a v d r o 7 T (a r tp o v . r \x a a a S t r iv o g
r o t a r ov w r o y g a tp o y r ö g A o y o v . [ ta p /tetpvyrw
r i v a tiAie txqv r o ix < p '&e?(ra$-pet7rìiiGctv , x } <zrg -
(¡irge/tuacev g’ § v S e t r a v x iv n a ta g 3 nv ti d x r ) g
c v'sroAetbserc t Sfg. n s c v [ttexeo d tp o g , t i r a c a y e~
t J f r t i a a 7r S ^ à v n r v 7 r < f ) . , T raA / tò g e i y t v t r o x e tl
f <sx^fi.So^og. ^ e t r i t ì p S r roX A c tig ry 7 rv x v e tìg r e tìg
X iv n a ta iv , o v x * v o v a e t f ta A A o v 3 « 7 r o A A e t 3 ¿ S ì
TroAAet / ta A A o v , ri t v 3 7z f r e t x e i r ü g a v v óS is
x a ) -Tng S f a s a a t c o g r & p ) v o ^ e i x<>aTtiSiivai ,
S f e S iS p a a x o v t r a . .
•> A y . A a a ’ ¿ S ì S t S t o S tSreti cTovcjtoV t/to) 3
S ì tv ftìv 3 o ri rtiv [tìv b r o xtvijaav xa ) 7retvv
StiAov * © g o ti J'g ovStv 'HrpeerCvrepov , '¡v m r i
t o ro vro v xtxtvrjxóg. etvròg [tìv yetp jretvrav
etìria, etnictv S ì tspta^vrépctv ¿ x g^g/. S tv n p o v
S e, o ri xa vra vS -a etvrcov ve&róvoia 3 avv&é-
oteog, Xverteag3 dg-ctrov x a ) ov 7rayietg tyvateog,
àv ovStv òvvonnov S-tórtirog.. xetl oAcog
ovStv ta r iv 0 [tot rnv ffg.voietv ’iartiaiv tyr) rcov ]
v n ro S tiyftetra v 3 -ta^o vvri r ò (pavret^ó/ttvov ,
TAtiv t i n g tv r i AetCeov riig tixóyog, v<nf
tvyveóftoavvng, r a Aoi7rd p /^tiev. n A o g ovv
tSojge [tot xqetTKJTov tiv a i, r d g /tìv ùxovetg
X*Ìpuv té ta a i, x) r a g axietg , àg dvretrriAdg ,
x a ì rtig uAn&aetg ttA ìÌ^qv d iroStovaag 3 ctvròv
S t m g ivaeC tanoetg cvvoiag ¿ x ó /ttyo v, g’^r5
oAiya>v p n /ta fa v tgctfttvov3 óSnyep r o fY ìv e v /ta n
X\a[tevov 3 tiv ¿ v n v d -tv tA A a /t^ iv ¿StÌ;et[ttiv,
rav rtiv tig n A o g S fa ty vA a o so v ra , eóg yvner'ictv I
11xoivct)vov xetl avvó /tiAov, r ò v aita v a r o v r o v
k ty-TroptvtSrai k S fa r t / t v o v r a , xetl ro v g aAAovg
Ttt&eiv tig S v v a /tiv , ‘Gr&'jx.vvtìv T ì a r ì ^ a 3 xj
l'wv, xetl W v tv ft a a y io v , Tfìv [tia v S t ö r tir et
^ Tg ^ xetl Svva/tiv ’ o r i a v r o f Travet S ó%a3 r i [tri,
*<>arog3 eìg ro v g atcovag rcov a i a v a v A/triv.
f a ) r J ©taf. Duo Cpisl. addunt ftiia. & Reg. a. ftCiu té) n«Tf/.
y ) Eiftifcirat. Duo C o is l. a-paeipiifiua».
( O Ext&tjra. Elias. £tih7<r<*, dlffufa.
( “ ) Awrusrai. C o is l. i. imvolxa , pariete.
tri Comb. ne. Sic etiam IegitBilI.
U ) Ar7«. Sic duo Coisl. Par. Comb. See. In Ed. «V7h.
Tom. /,
cem cogitavi. Verum hìc quoque me- fimiiiuitlocu
tuendum eft ; primùm, ne incompofitse na- f 0,e’ radio
turje compofitio quasdam exeogitetur ^
quemadmodùm Solis , & eorum, qux.SolS
infunt; deindè, ne Patri quìdem effentiam
tribuamus, reliquos autem fubfiftere nege-
mus, fed facultates quafdam D ei conftitua-
mus, qua; ipfi quidem infint, non autem
per fe fubfiftant. Neque enim radiüs, aut
lu x , alii Soles funt, fed Solis velut rivi
quidanv, & iùbftantiales qualitates. A c
pratereà, ne fimul, & effe, & non effe,
Deo in his demus, (quantùm ex hoc exemplo
colligi p oteft,) id quod fuperioribus
etiani abfurdius fiierit. Quinetiam aliquem
audivi hujuimodi fimilitudinem adumbran-
tem. Fingebatfplendorem quendam folarem
parieti affùlgentem,atque ex aquarum motu
tremifeentem , quem, cùm radius per intermedium
aérem fufeeperit, pofteà folido
ac renitente corpore repreffüs , mirabilis
qua;dam fubfultatio exiftit. Multis enim
crebrifque agitationibus fubfilit, ita ut non
magis unum f i t , quam multa, nec rursùs
magis multa , quàm unum ; ac tatita ce-
leritate coit viciifim, & diffociatur, ut priùs,
quàm oculis teneatur, fùgà fe proripiat.
X X X I II . Sed ne hòc quidem ipfe conf- Remotis
tituere poffum : primùm quoniam, quid imaSin(jbus.,
fplendori illi motumafferat,admodùm per- fiTam Tnni-
lpicuum eft : at Deo nihil antiquius eft,quod tatem > foJa
ipfi motum dederit. Ipfe quippè omnium da eft.“ '“ 1“ ’
caufa eft, nec antiquiorem caufam habet* ■ ; *
Deindè quòd hìc earundem rerum fufpicio
occurrit, nimirùm compofitionis, difiùfio-
nis j incertaeque & inftabilis natura, quarum
nihil de divinitate cogitandum eft. In fum-
) ma nihil eft in quo mens mea gradum fi-
gere queat , dum, quod imaginor, in
exemplis confiderò ; ni fortè quiipiam ea
animi xquitate f i t , u t , cùm unum aliquid
ex propofita imagine acceperit , reliqua
projiciat. Poftremò itaque hoc mihi con-
fultiflìmum vifum eft, u t , miflis faèlis ima-
ginibus illis , atque umbris , ut fallacibus ,
plurimumque à veritate remotis ,. piam
ipfe cogitationem fidémque mordaciùs re-
tineam, atque in paucis verbis infiftens j
ducéque Spiritu fanèlo utens , quemque
hìc fplendorem accèpi, hunc ad extremum
ufque, tanquam fidum focium & conger-
ronem, cuftodiens , aevum hoc trajiciam ,
aliófque pro viribus adducam , ut Patrem,
& Filium, & Spiritum fanèlum adorent,
unam divinitatem ac potentiam : quoniam
ipfi omnis gloria , honor, imperium in
ficcula fteculorum. Amen,
( g ) Tir«. Tres C o lb . riva.
( A) T« x»ìrav. Quid hunc fplendorem moveat, (nempè
v entus, ) notum eft.
( i ) Konmit. Sic Codd. Mendosè in Ed. ¡tonavi».
Ih ) Atavifcitma. Deeft in tribus C o lb .
Z ) K«el Sviaci». Reg. a. itat ßartXtia» , xa) Sviatili
& regnum, & potentiam.
G g g g g g g
»a