xUv P R M F A T I O .
EpW. ijì. P h iltad u s , dfe q u o in q u o d am ep itap h io q u em e x G r e g o r ii femilia fu iffe
Bb- fj n em o d u b itav e r it.
Jam vero quantum lucis h»c afìùndant fmgulis epigrammatibus ;, totique
hiftod* genti Gregorii attendat lettor. Hinc primo apparet cur vir fe
ipfo adeo commendabilis Amphilochius, iuis nohilitetur parentibus. Ni-
mirumJfti, Gregorio quoque avi erant, illaque radix fancla , unde
oitaj^0imijdnclior, Gregorii mater, todes in carminibus atque orationi-
bus hoc nomine a filio commendata.
Apud Mur., Deinde planum eft , quid h»c verba epitaphii xxix fignificent: mto7t
p. i,. p. is. Agitur enim de dottrina & fcienti» bonis, qua; confanguineis
& affinibus, eos docendo , paravèrat Amphilochius. Unde iterum in
BiJ.Ep. jo. epitaphio xxx , dottrina idem ipié dicitur auxilium SC roburjuifie cognatis B
p' ** pits , nobilibus, litferatis ,..yerbique dator, id eft, eloquenti» ; fèu Ut in alio
Ep.ji.p. jo. Rhetoricce magifter eximius : quod quidem gr»ca lonant.
Quippe ex difcipulis Amphilochii patris & neceflariis, Gregorius non
unus.fplùm erat., eVaig« am ims; verum ex propinquis etiam, & fanguine
conjunttiflimus. Hinc adeò ile epitaphium xxx claudit : Gregorius hcec
fcripfi, orationem oratione, quam a te, Amphiloche , edidici, mutuam rependens.
Didicerat porrò Gregorius , utique in patria, fiib patre primum & avun-
culo , priufquam ad exteros, velut ad mercaturam bonarum artium, pro-
ficifceretur.
Antequam vero longiùs progrediamur , oper» pretium fiierit obfervare,
Mum. jo. quod Muratorius in epitaphii titulum xxxi conjiciebat, jam ut certiflimum
p'3*' eilè habendum, icribendumque , 05 ¿Aao ,in Amphilochium aliud,
fcilicet Epitaphium ; non autem, in Amphilochium alium. Idem enim eft
Amphilochius, Gregorii avunculus, de quo in epitaphiis o.cj, 30, 3 1 , 32,
Ep.ji.p.ji. 33 , 3 4 , 35 , &c. in quibus vim'igneam dicendi habuijje, piÌTgai/ Tru^iiuam ,
Ep.3s.p-34. omnefique Cappadocas fuperafife , eloquenti^ dicitur. I s , inquam,-unus
idemque Amphilochius ; nec dubium cuiquam effe poteft , quin ille Amphilochius,
qui in pofterioribus fub novo titulo epitaphiis ab eloquentia
tantopere commendatur , ille ipfe fit, qui fans eloquentia omnibus, Gre-
goriique magifter prioribus in epitaphiis audire meruit.
Plana demum eft & aperta totius Gregorian» gentis ex matre feries,
hucufque propemodum ignota. Quam enim exhibet Baronius in vita
Gregorii, ea mendofa, & pr»tereà ab aliis perturbata & adulterata fuit.
Sic igitur, lettor, habeto.
Ex Philtado & Gorgonia ejus uxore orta eft Nonna, Gregorii mater,
ejufdemque avunculus Amphilochius, Nonn» germanus frater. Natu ma-
jorem fuilfe Nonnam id penò periùadet, quòd Gregorius Amphilochii
*3- filios , non nifi quia »tate minores erant, filiorum nomine' compellare
ioleat , feque ipfe fenem appellare. De Amphilochii iòbole primum
dicamus.
Murat. Ep. Amphilochius , Gregorii avunculus, uxorem habuit Liviam , y-mcuga
7-p. *7. Oppi A/apiAxo» Ai&ti : Beata Amphilochii uxor Livia. Tres ex ea liberos
Ep. is.p.10. Amphilochius fùfcepit : aSv r, rpià; TtAm, tuorum filiorum trias. Hi fìlii
Ep.io.p. io. fuere Euphemius SC Amphilochius : vmt Auroiyav Eùpvfios, Ajutpixàxos-Ti. De
tertii nomine poftea dicemus.
Mur. Ep. 1,. Livi» matri hos tres liberos iùperftites fidile probat epitaphium xix ,
in quo, liberorum trias mccritufque tumulo Liviam illuflrajje dicuntur. Primus
Ep. io ù-ftq. omnium mortuus eft Euphemius , quem pluribus epitaphiis celebravit Gregorius,
quibus epitaphiis bellè coniònatEpiftola Gregorii ccxxx, aliàs exiv,
ad Xheodofium five Theodorum, cujus filia Euphemio jam defponfata,
nùptiis
P RJE FA T I 0. tclv
n u p t i i s proxima, ibi non deferibitur aliter ac in epitaphio x x i, conjux ejus Mar. ep. »>.
EUSi a l i a n o n fuppeterent momenta , ea fatis eflènt ad demonftrandam Eu-
phemii , ejufque patris Amphilochii & Amphilochii fratris cum Gregorio
cognationem. Scribit enim epiftolà mox laudata Gregorius Theodofio jamjarn
futuro Euphemii vitrico : N u n c genera copulantur, & inferiùs , cognätionis
„radum ut intelligas : E t tu nos per fuavififimum filium noftrum Euphemium
habe SC nos item per fuavijjimam filiam vefiram vos habemus. Mox Theodofii
filiam, fuam quoque ob matrimonium ducens : Patris ( de fe ipfo loquitur )
benevolentia par erga liberos.
Utrum autem Euphemius ifte, de quo in epiftola ccxxx. al. exiv, die ipfe
fit, cujus fit mentio in epiftola l x x x i i i . al. c x l i x , an ille quoque de quo circa
finem teftamenti agitur, non ita perfpicuum eft. Si unumitantùm admittas
Euphemium, occurrunt difficultates, qu» folvi non poifunt. Satiùs ergo ar-
bittamur, imò neceffarium, duos Euphemios diftinguere ; unum, de quo
epitaphia & epiftola ccxxx,aliàs exiv adTheodofium; alterum, de quo tefta-
mentum Gregorii loquitur, utrumque tamen affinitate Gregorio conjunttum.
Tres Amphilochio ex Livia fuifle liberos diximus , Euphemium & Amphilochium
: quis fit tertius, qu»rendum. Epitaphium, in quo trias liberorum Mnrat. .5.
Amphilochio tribuitur, tertii nomen filet. In epitaphio xx duorum duntaxat Muia„i0.
filiorum Amphilochii fit mentio ; Euphemii jam defùntti, & Amphilochii
fùperftitis. Primo quidem Philtadum terdum eum eife filium fufpicabamur ;
verùm Gregorius nodum hunc ipfe folvit in carmine ad Olympiadem, his
verbis : B»7i to! I % xmUesa., ^ ? Jt wfmuki* irxnoe am I B g Cum. td
ifzTrvoGS e'mm . . . . uvToxumyviTn ¡Ay ¿/cùfiomg àpxitprcs AfiQitoX». E fi tibi, 6 elegan-
tijfima muderTheodofia, quae tibi omnis fermoms SC operis-vivum exemplar * i.s iw
propofita f it . . .foror innocentifiimi antifiitis Ampkilocbiu En terda Amphilochii
progenies. Amphilochius vero., cujus foror Theodofia dicitur, non alius
eft quàm Iconienfis epifcopus ; Amphilochius, inquam, Euphemii ex Amphilochio
& Livia frater germarius. Omnia conveniunt; patria, genus , vit» &
ffiorum fanttitas.
Patriam Amphilochii Iconienfis fuiile Cappadociam teftatur Bafilius epif*
tola aliàs cccxciv, & maximè Hieronymus qui epiftola ad Magnum l x x x i i i ,
aliàs l x x x i v , inter viros dottos Cappadoci» Bafihum, Gregorium & Amphilochium
recenfet. Amphilochio parend, ejufque filiis, Dioc»farea, id eft,
Nazianzum, patria aifignatur in epitaphio xxxi. ' : ; - r''"'ij\ 3,.p” o.Ep'
De genere quoque fibi confentiunt omnia , epitaphia, epiftol», poemata.
In epitaphiis Amphilochius ille, qui Gregorii ex avunculo frater dicitur ,
parentem ejus nominis Amphilochium habuit : habuit & Iconienfis Amphilochius,
ut ex epigraphe epiftol» l x i i , aliàs c l x i . opdmè Tillemondus eruit
& aftruit nota priori in vitam Amphilochii, & eruditi concedunt.
Gentem vero ac familiam Amphilochii eandem atque Gregorii fapiunt
epitaphia, ut vidimus , propemodum omnia; fapiunt & epiftol». Epiftola
namque xm , aliàs c l x ad Amphilochium , quem Iconienfem poftea epifco-
pum fuilfe nemo negaverit, Gregorius ait : Non multìim una fuimus, quamquam
illud omninò oportuit, cum propter nos ipfios, turn propter traduclam ad
nos a parentibus amicitiam. Ac paulo poft Nicobulus., ex Gregorii forore
Gorgonia filius, non Gregorii folùm, fed Amphilochii pariter, tametfi inferiori
gradu, filius dicitur : Filius nofier,mäv,a.mbomm,Nicobulus.Epiß:olaLKnf
aliàs c l x i , certiflimè ad Amphilochium Iconienfis epifcopi patrem fcripta ,
cognationem Amphilochii cum Gregorio a capite ad ealeem aut difertè ex-
primit, aut non obfcurè fignificat; maximè vero illà comparatione inter funus
Tom. I. tn