Or.4J.n°.J:
Or. y. n°. iy
Or, 4. n °. yy
a0. ytf.
Or. 4o,n°.3o
Epift. al. 74.
Or. y. n°. 16
Or. 7 . n°. ly
Ibid. n°. 17
O r .4 1 . n°.
O r , i y. n<>.
P R AZ F A T I O.
legt , qua altartbus honorem haheri jubet, manum porrigeret , omnia denique
, priusfaceret SCpateretur, quam ut inhumanius ulLum adversus eam.confilium
.dniret ; ficque SC menfam facro-fanctam , & fidem edam illam cum quafuppkx
erat, contumelia officerei ? Non paffus eft Bafilius ullam pia; vidua injuriam
inferri , fed earn adversus ejus perfecutorem, quamvis Dominic® Augufta
prafidio fretum, omni ope & opera tucatus eft.
Prifcis Ecclefia temporibus Chriftianorum mos erat, ut quilibet propriis
manibus Euchariftia materiam efEceret, hique panes omnes in divina menfi
offerrentur. Ne Imperator quidem ab hoc ufu liber erat, ut exemplo Valentis
'• diicimus : Cum dona, qua ipfemet, ut fcribit Gregorius, effecerat, divina
,menfa offerendo effient, &c.
Omnes fimul fideles, viri ac mulieres, pfalmos in Ecclefia decantantes
• fedebant : Nos cum vetulis fedemus SC pfallimus. Signum crucis in quovis
éafù efficax remedium habebatur. Quanta fit hujus figni vis, manifeftum
eft ex eo quod Juliano de rebus fiiis Damones confulenti contigiife narrat
• his verbis Gregorius : Ut autem egregiumyirum progredientem terrores adoriti
caperunt, acjiibinde plures ac formidabiliores fonos quofdam infuetos , aiunt
tetrofque odores atque ignea fpeclra , SC nefcio quas nugas & deliramenta, rèi
novitateperculfus. ...adcrucem vetufque remedium confugit, hocquefe adversus
terrores confignat, eumque, quernperfequebatur,opituldtorem a fcifd t.... Valuit
fignaculum, cedunt Damones, pelluntur timores. Quid deinde ? Refpirat malum
; rurfus audaciam concipit, rurfus aggredirne, rurfus iidem terrores urgent,
rurfus fignaculum adhibetur, ac Damones conquiefcunt. Haret confilii inops
difcipulus. Sacros jejunii dies fideles obfervabant, quidam etiam ultra vires :
• Chriflus , inquit Gregorius , paulò ante tentationem jejunavit; nos ante Paficba
1 lie totos quadraginta dies a cibo abftinuit, utpotè Deus; nos autem ad
vinum noftrarum modulum jejunium attemperavimus, etiamfi quidam , £elo im-
pulfi, ultra virium facultatem in jejunandoprofiliant. Qui fiera jejunia non
celebrabant , arguebantur. Sic Gregorius acriter prafedium, ob violatam jejunii
legem, increpat -. Inique agis, ó judex , qui non jejunes. E t quomodo leges
numanasfervabis ,quidivinas contemnis , SC pro nihilo ducisi
Mortuorum corpora magno apparatu fideles tumulo componebant, ut
• exemplo eft Conftantius Imperator. Ille igitur, ut narrat Gregorius,publicis
praconiisfauftifque ominibus, ac celebri pompa deducitur , religiofifque etiam his
> hoc eft, noclurnis cantionibus, ac cereorum ignibus , quibus nos
Chnjham pium e vita difeeffium ornandum exißimamus. Sic etiam exéquias
• delcribit Gregorius. Nobis magnus ille Cafarius fervatus eft., cinis pretiofus,
mortuus laudatus , hymnis fiibi fuccedentibus deduclus , ad martyrum facraria
cum pompa duclus, fancìis parentum manibus honoratus , matre candida vefle
mduta pietatem marori/abrogante , lacrymis a philofophia fuperatis , pfal-
• modus luclum fedantibus. . . . Atque alia quidem perfolvimus , alia vero dabi-
'anniverfariós honores SC commemorationes offe rentes , it quidem certe, qui
Juperftites erunt. Hinc patet confiietudinem fùiffe etiam , ut honores anni-
veriarii & commemorationes ab iis, qui lùperftites erant, offerrentur.
Prater fefta precipua , nempè Natalis Domini , Epiphanias, Pafcha,
Pentecoftes, fefta etiam Apoftolorum Conftantinopoli celebrabantur , nec
ftem Martyrum, quos inter numerabantur Machabzei. Apoftolorum namque
. . r. , “ Grafie, etfi non fiepe , inter valedicendum teftatur Gregorius.
Calete Apofloli , praclara colonia , certaminis mei magiftri , etfi
minus Jape fefta veftra celebravi. In feftum findti Cypriani martyris Orationem
ad populum habuit Gregorius, nec non aliam in feftum Machabaeorum ,
'• quorum dies feftus Conftantinopoli agebatur : Qui quamvis , inquit, apud
p P M E A T I O. Ixxv
multos non honorentur, quia non poft Chriftum decenarunt , digni funt tarnen
cui ab omnibus honore afficiantur, quoniam pro legibus mftitunjque patrus fotr
rem animum praftitemnt. Qui porrà ante Chnftt paffwnem martyrmm Jubie-
runt, aéd tàndem facluri erant, f i poft Clirfium perfecutionem puffi fuiffent,
iiuièue mortem falutis noßra causàfifeeptam ad imimndum propofitam habuif-
fent? Quibus virtutibus piétatifque operibus feftaSandorum, precipue Mar-
tyrumlcohoneftentur, digno cara&ere exprirnit,&exmde in hac verba profe-
quitur. Si ita convenimus, aut concurnmus, revera feftum hunc dwn , ut Unllo
eratum eß, celèbramus, -reverà màrtyres honore affecimus, auz ajficiemus, terzera
triumphalem choream agimus. Sin autem cà convenimus, ut ventns voluptaubus
ìndulgeamus, SC fluxis ac brevi perituris deltcus fmamur, eaque , qua mox
evacuantur, inferamus ; atque hatc loca, non temperanti,e ,fed crapula R SC hcec
tempora, non fpiritualis afeenfus , ac (n ifi hoc a me audacius diclum
videatur ) divinitatis confèquenda, cujus mediatores funt màrtyres , fed rerum
gerendarum & negotiationum tempora effe arbitremur: primum quidem quod hoc
tempori conveniat , haud agnofeo. Quid enim palea cum trinco ? quid carms
voluptati edm martyrum Certaminibus-.
H o fp ita le s erant Chriffiianis e x c ip ien d is domu s , q u a u t p e rh ig ium a d -
v e rsù s humanam in firm ita tem , a tq u e adversùs miferias paupertatis h ab e -
b antur. U n am Ba filius e x tra u rb em C a f i r e am a d i f i c a v i t , cu ju s d e ic r ip t io n em
a G r e g o r io fo S te n h u c re fe r r e ju v a b i t , n e c le g e r e p ig e b i t : Paululum extra
civitatem pedem effer ± ac novam civitatem confpice , illud pietatis promptua-
rium, commune locupletum cerarium, in quo, non modo redundantes acfuperfl.ua
qpes, fed iam neceffarite quoque facultates per illius cokortationes recondumur...
in quo morbus ctquo animò toleratur, SC calamitas beata cenfetur, oC mijen-
cordia exploratur. . . . Mibi vero nulla res perinde admirabilis videtur, atque
compendiaria hcec ad falutem via, facilis in ccelum afeenfus. _
Julianus rem n u llam C h r if t ia n a r e l ig io n i , q u a ip fi era t in v if iiiim a ,
tam hono r ificam e f f e , quà,m h ofpitale s. d omo s & p au p e rum cu ram animad-
v e r tèn s , n e c u llà r e tam c r e v i l le , fta tu it h u ju fin o d i domus c o n f t r u e r e , d a -
t i fq u e lite r is ad qu em d am g e n t ilem f i c e r d o t em , A r fa c ium n om in e , juffit
cr eb ra in fin gu lis civ ita tib u s X e n o d o c h ia co n ft itu i : A p o fta tam audire ju v at.
Religio gentilium nondum ex animi noftri fententia viget, culpa eorum qui illam
profitentur. Nam ea quidem quee adDeos pertinent, preclara funt cuque magnifica,
omnique voto ac fpe majora.. .. Quid ergo ? putamufne nos ijlàfufficere. . |
Nec attendimus quid Chriftianorum religionem auxerit, humamtas Jcilicet in
peregrinos, SC in fepéliendis mortuis follicita diligentia , SCfimiuata morum
gravitas. Quorum fingala a nobis exercenda effe exiftimo. Nec. fajficit quod tu
hujufmodi fis, fed quotquotin Galatia funt flamines tales effe decet... . Singulos
flamines hortare, ut nec ad theatrum accedant, nec in tabernis bibant, nec
artem ullam, aut opificium turpe ac probrofum exerceant. .. Crebra in fingulis
civitatibus Xenodochia conftitue, ut peregrini non ex noftris folhm,fed ex alas
etiam ,fipecunia forte opus habuerint, humanitate noftrà peifruantur. Porro unde
fumtus tibi fuppetant, a me jam provifum eft.. .. Turpe enim ex Judxeis neminem
mendicare , impios vero Galilceos ,prceter fuos pauperes, edam noftros alere:
noftros autem meridicos noßra ope ac fubfidio deftitutos videri.
Circa morum Regulas.
B i b l i o t h e c j E E c c le fia ft ic o rum S c r ip to rum au d lo r f c r i b i t , G r e g o r ium
morum d ifc ip lin am d o c e r e r a t io n e , q u a p h ilo fo p h o m ag is q u am p o p u lo
co n v en ia t : q u o d q u id em , fi v e rum f o r e t , n o n la u d i iè d v it io v e r ten d um e ile t
e p i fe o p o , q u i , cùm ar tem c a lie r e d eb e a t d o c e n d i om n e s , fic o rationem luam