
T ax inter
Cacliolicos
compofita, &
pacis fponfor
Gregorius.
Jac. IV. 6 .
T f. c x L V i. 6 .
Gregorius
pro bono pacis
ad omnia
perferenda
para tus.
Ad Trinitatis
doctrinara
transfer-tur '
Orario.
V . Nos igitur quidem diifidia noftra inter „
nos compofuimus, ac componemus. Nec
•enim fieri poteft, ut filii parentibus iniquè
jus dicant , interveniente nrielertim communi
Trinitate, pro qua bello impetimur,
& propter quam beMum haud geremus.
Ego pacis fponfor fum , tantillus videlicet
tanta re i, quoniàm Deus humilibus dat
gratiam 3 fuMimes autem ufque ad terram
àeprimit. Quid vero vobis illud proderit, ò
communes noftri pacificatores ? racificato-
-res namque eftis, idque beneficii nobis inv
iti confettisi Non enim vos proptereà
pii eftis, fi quid nos aliqua in re v el parva
vel magna peccemus : nos quidem ob vir
cium haud laudandi, fi quid peccemus,
vos autem nihilominùs impii eftis , quam-
vis nos peccemus ; nifi etiam eò magis,
quòd labentibus acerbiores eftis. Atque ut
nos omnibus in rebus unanimes effe per-
fpiciatis ex eóque perpetuam etiam hanc
.concordiam fore intelligatis , tametfi hu-
jus rei fidem jam , ut opinor , vobis e a ,
-qua: videtis fecerint, probus nimirùm ac
benignus Pater, & Filius obfequens , una
fedentes, mutuumque fibiipfis ornamentum
afferentes j à.quibus, fi qui in vobis be-
nevolentisE concordixque fomites erant,
exfufcitati funt ; tamen id quoque fermo
perfuadeat. Illuni quidem jam audiiftis ,
meifque auribus fermonum ipfius admi-
ratio etiamnum infonat : nec dubito quin
majus illud f i t , quod in animis veftris re-
conditum e ft, quam quod in aèrem fùfum :
nos autem rursùs audietis, fi rursùs expe-
titis ; & fi cui nondùm ad probationem fuf-
ficiunt , quae fepenumerò publicè predicata
funt, id perficiant tentationes ille ac
lapidationes, quas, & jam pertulimus, &
perferre parati iùmus, non detrimento du-
centes pati, fed potiùs non pati : idque eò
magis, quòd periculorum , qua: pro Chrifto
.tolerantur , guftum cepimus, ex quibus
etiam optimum retulimus fruftum, nempè
populi hujus incrementum.
V I . Quid igitur vultis ? Vofne hoc
conviftos tenet, & nihil opus eft, u t nos hac
de re gravemur, nec fecundam de deitate
■Orationem habeamus , noftreque infir-
mitati parcitis , quae tanta e f t , ut vix hec
ipfa vobis eloquar ? An potiùs oportet, ve-
lut gravioribus auribus, eundem fermonem
fepiùs-Infonare , ut diuturna faltem vocis
contentione in audientium aures tan-
( a ) Ilalicts iravfia-t ¿'maa-cet kukcÌs. Ut filli parentibus
iniquè jus dicant. Sic primo verterat Billius ; fed pofteà
Eliam fecutus, t a m contra f y n t a x i m , 'q u à m còritra
rem ipfam, ad Parentes ¿'ikÓo-ui r e tu lit , ac reddidit :
ut Parentes filiis iniquè jus dicant.
( b) Eyfvm'f. Sic omnes Codd. In Ed. irfom's.
l e ) E « yit. Plures Regg. Coisl. 3. Or. 1. ¿x f) yns.
(.a ; Kai ttmsntif. Reg. hu. ù ÙKwias.
( e ) Hftih. Sic Regg. a . bm. hu. C ois l. z. Jef. & c .
In Ed. ifttis.
(/ ) ZvfKppwnus. Reg. bm. mfupattimts 3 concordes.
e. T a y e v ovv vyerepta nyelg ¿v jju ?y
a v r o lg z a ) $0 X eX v y eB a 3 z a ) S0 XvoófzSB a . 0y
ya(> òfov t ì a TroCìdag rraTparti d iza o a f z a z d g a
z a ) d y a Ttjg zotvtjg T ^ ia d o g y eon ev o v on g
Cfsri £ hg T roX ey o v y eB a , z a ) d i hv ov 7roXe-
y v o o y e v . i y d Ttjg eìptjvng b iy y v n T tjg 3 ò /zizpòq b
ro c f r oo ovrov tar^y yyaTog , Ì7re idh Ta7reivo7g
d id c ò o i Xctpiv q K v(>iog3 Taoreivol d i ’ y^f/Ao^
c la g ytjg. v y lv de t i t o v t o Tolg zoivolg hydy c
¿0 X X a zT a lg ; S fa X X a zT a i y a q l a r e , ^ z a) d
à zo vo 'iag t o v t o ov ya$> vyCtg
evaeCe7g3 e) z a z o ) <dp/. t i y izp o v b y e 7^ov eiiye7g- e
¿tAA* ùye7g y e v o v z ¿TraiveToi Ttjg z a z ia g ,
s i ture p t i tsr]àtoyev , v y e ìg d[e oydev vtIov
à o ,e€i7g 3 z à v Ytye7g a y a p T a v a y e v 3 e1 y n . za)
yaX X o v ooq>3 x j <&rlaiovTav io T e fiapvre^ot.
za ) Ìv eidiiTe T a 7 ta v T a ^ avyrp^ovovvrag nyag} (
KSH T o v r a v 3 oT i z a ) d e) avytp^ovnaoyev
y a & t\T i , TreTreize y e v 3 a g o iy a i , za ) ro
opayevov3S 7raTnp e v y v a y a v 3& 7rcug evyreiSrig, g
! dXXnXoig <tv y za$ e£ oy evo i z a ) avyesrpe7rovTeg‘
z a ) e i t i ^aTrvpov èv v y 7v vnrìnpxw evvo/ag
r e z a ) cv y v r v o ia g , t o v t o d va^ ttvTeg, 7rti&eTto
d e zoìì 0 Xoyog. b r e c f y e v óvv d z n z ó a r e 3 za) **
t o & a v y a evtiX0V 1 i 'r i Tcttg eyctig a z o a lg '1
q y j o / Jl' oT i y e 7^ov cv v y lv t o S e)g r è i> depa
X eSw T o g 3 t o ¿v Tctìg d 7rozeiyevov '
tiy d v d ie dzovcrecr&e TtaXiv 3 ei^.praAiv
vro&eÌTe • z a ) ei y t i T q <apfig d 7rodei%iv
ìza v u T a d tiy o a ie v& ey r a TroXXazig 3 z a i oì
) Tteiparrydt 3 z a ) * 0/ X i& a a y o ) 3 ovg r e . «cùj *
7re7rov&ayev 3 z a i oig mvTpe7riaye&a 3 . q v 'to
7r a 3 -e7v Qnyiav 3 t o de y n Tra&eìv zpivovTeg'
z a ) ro c ro ùrq y aX X o v 3 ocra. T d v vrnrep
z tvdv va v y e y e v a y e S a , d v z a ) zappròv *
apirxTOV n v e y z a y e& a 3 Tnv Tocf Aato o Tovde
pvvavZntriv.
S'. T i ovv flovXea&e ; 7re7reia S e to v to ,
za ) o vd ìv d e l esrgyyyaT av vylv. , ot/A
S eoX oyiag devTepag , za ) d>esdetrSe. Ttjg eyng
da&eveiag 3 v(p' hg v y lv za ) T a v r a yoXig
¿P & eyyoyai ; n d e l 3 za&arsrep Tctìg papeialg
t d v dzodv,TToX X azig to v a vro v cvnx^u Xoyov,
Iva reti e jn y o v q yovv Ttjg tpavng 3 eig a ra
( g ) ThcTup.tòytaftut, & c . Billius : Candidus pater Uc.
Quinam hìc defìgnentur, in M onito diólum eli. n. 3.
( h ) T5. Reg. bm. viva.
( ì J Btj. Reg. C yp r. Mi.
( li) oi zifrcic-fiòi. Lapidibus non nifi in urbe Coni-
tantinopolitana petitus eft Gregòrius ; ac proindò
hanc Orationem poft lapidationem , cujus in ea me-
m in it , habitam fuifle conftare debet. Non ergo Na-
z ia n z i, ut vo lu n t Elias & B illiu s , fed Con/tantino-
po li pronuntiata eft.
( 1.) riyiwy«i$w. Reg. hu. Or. 1 . 8cc.
XaXtio-ayev d zo vo vra v ; d o z e n é y o ì rò v Xoyov A dem loquamur ? Sed me hâc veftrà áúiete
( z s ty z a X e lo & a i $ 0 T tjg novfiiag. z a ) y d p ^ filentio ad dicendum invitare videmini.
ria7rtjv Nani filentium paroemia quoque confen-
Ttj v <a v y z a T a & e c r iv e ¡v a i 3 d i d a a z e i
fum effe- ciocet. Proindè utriufque fermonem,
a z a ) V a T r a p o iy ia . o v z o v v de%a<7&e X o y o v
à y tp o r é p a v , ca . y i d ç ìv ò g só y a r o g .
a x p -o y a j d [ e o r i yn e V ; r i oçoç r d v .u ^ n X d v .
¿ v eX d 'a v 3 y n d e ty a v n v X a C a v Trig Ì T r iS v y i q g
¿%¡av 3 . 7r d o i v o y o S T o l ç cp çovoùcri z a z d g
r a v r a Q S e y y o y a i , dcr<z¡rep a> z o i v q S e a r ( > q 3
ex una anima , atque ex uno ore1
accipite. Illud demum moleilum eft, quòd
h*c,in fublimem quemdam montem evec-
tu s , vocémque defiderio parem naaus, ad
omnes eos fimul, qui-de religione malè
lèntiunt, in univerfo orbe , velut communi
quodam theatro, proloqui nequeo. Filiv
Sabelliì
Ariicjue errores
confutar.
b o/Kovftivtt. tiio) av&(ia7ruv , ¡at; wort hominum. ' ufquequo grdvi.corde?Ut quid
fiupuKctpSiot; ’lm . r i dyattare p/MTuioTnTct, B j* vanitatem, & quatritis metidacium,
Kd) gtiTeirs ySSot, oti juiav , avJl' ¿7r?.iiv HM n0r? *)InanA nec fimplicem deitatis1
, / . v , naturam inducttis, verfim aut tres a fe in-
«AA »TO, T?e?5 vicem alienas & diftraftas, nec mirum fi
¿Trii-im/Mmt aAA»Aar xa) ¿tiar&a.'jpiiva/;, dixerim , defedtibus etiam & exceflibus
pugnantes; aut unam quidem, fed jejunam
& anguftam , qua: non habeat, ut mag-
norum i^ufa f i t , perind| atque vel non
potuerit, vel nolueritridque duplici de
caufa, nempk vel ob invidiam, vel ob
metum ; illud quidem, ne quid requale ;
hoc v e ro , ne quid inimicum & pugnaris.
t f . IV. j .
! B-auyaoTov d ie eiirelv 3 z a ) y a x o y e v a g
vmp&oXálg z a ) eXXeiq.eoiv \ n ,.y ía v , y e v 3
¡xizi>orzr(>e7rn de t iva z a ) OTevnv 3 o v z exovaetv
to ftey aX a v eivai d e ru ep « dvvnBelaav,
il ov BeXncraaav • z a ) t o v t o d i x d g 3 h $ 0
AB ovqv:3 . n S0 ¿b o £ o v ' t o y e v 3 I v a y n t i - 1 0 --------
7 â i \ k , c % r, inducatur ? Itaque , quanto Deus rebus
ouoriyov <rvvei<raynTai 3 t o de 3 iva u n e y & o o v C • j • * v - , s
, , r i , creatis antecedit , tanto utique primæ
y,ai y q x p y e v o v i z a i t o i ocra TiyioiTeftovdùeog caufæ magnificentius e f t , . divinitatis ,
zTKtyaTtov , TocrovTOt) yeyaXo<Grpe7re(tTep¡ov
r ii aspsort1 aÌTict 3 BeoTtiTog éìvai ^ X ^ v > W
XTioyaTCàV3 z a ) $ 0 B e o t v t o ç yecrng e X B e lv
c ì 7t) T a KT itry a T a 3 0 n ToùvavTtov 3 tov t cov
enzev yrsrortTnvai B e ó r n T a 3 0 d o z e l Tolg Xiau
[ i^ e r a a n zo lg r e z a ) y eT ed p ò ig .
Ç -E/ y e v y a p e y e X X o y e v Y / o c J é Y \v e v -
j fta ro g T n v d è fia v o y o X o y o v v T e g 3 n a v a p p fa
quam rerum creatarum, principium effe ,
ac per interpofitam deitatem ad res crea-
tas venire, quàm ut contrà, harum causa,
deitas condita fuerit , quemadmodùm fu-
blimibus iftis , nimifque ad indagandum
propenfis placet.
V I I . Ètenim fi Filii & Spiritus fanfti
digiiitatem confitentes , eös vel principii
f iliu s &
Spiritus lane-
IBI M i , Î irépav M M i , D e?Pertes “ dnceípmu? , v e l ad àltetum jpria-
' - ■ r cipium reférremus , timéìidum re vera efi
beog àv nv ov Tag yn driya&rj ©soça t¡ ziv-
I ouvevon trap nydv t o dvTtBeov *. ei de ottov
«■v i%aipng t o v T i o V , n t o Tlvevya 3 ovx-
V7TÌ p t o v TlaTipa Bn <re i g 3 ovde t tig aiTtag
e ttTo^evcocreig' dXX* ezelcre e dváyotg t o zaXov
yevvnyu 3 qçej Tnv Bdvyaoiav <zo^odov. ‘zogycre-
Çwoyai ere oXÍyov ¿biXayevvnTe ov xaj cpixá-
VetPXe 3 TfoTepog ©goV driydÇei 'yaXXov. 3 o
ToiovTCúv TiBe)g ^x^v ? ®'lCÚV a.vTog eiodyeig ,
fe t, ne Deus contemptu afficeretur , aut
Deo contrarium aliquid inveheretur. Cùm
àutem quantumlibet Filium aut Spiritum
extuleris , nunquam tameri eós fupra Pa-
trem ponas, iiec à caufa removeas : vèrùm
illue prazclaram generationem, & admira-
bilem procéflionem referas. Percontabor
paululùm ex te , qui ingeniti & Anarchi,
hoc e f t , principii expertis , amorem tanto-
perè pra: te fers, uter tandem Deum magis
contemnat, iihe qui ipiùm talium, quales
ad alterum à
Parre princi-
pium referen-»
di.
,1 t \ / s / c u i i t v t u im i , u l t e t ju t l u i u i t i i d t i u i u , t^-Uotvu
» 5 /Í» T 0tóUT»r , aAA opornv rm Q vm v, E tu ìnducis, principium conftituat, an qui
0U oftodofyv .h  in £ i . , u 3 . . . . S o 'iw 0 f nyerepog .5 . . ____n.ß J.-o v V X . e r a . i -, XoJ
/ HRS_ /*_ A o _ -.1 . -A 1 •
yog » aX X a 00) y e v eig T iy n v y í y a ¡(oj y é -
yiojov 0 oog vtog 3 z a ) T o o d r q y a X X o v , o o q
wep àv T a TravTa TraTpdÇt) , tfOf ^ a p a xT « p
? yvnoiog tS yevvnoavTûÇf rù oC z dv dé%aio
P-vpicov aydpayrodaiv elvai y aX X o v deodffOTnç »
non talium, fed naturâ & gloriâ æqualium,
& quales doftrina noftra profitetur ? An
Verb tibi ad honorerii amplum, atque adeo
ampliflimum erit , quöd filium habeas ,
idque eo magis, fi patrem in omnibus, rebus
référât, verùmque genitoris fui fimu-
lachrum gerat, tibique fexcentis fervis im-
Sic Proverbium iftud : Qui tdeet, oonfentire videtur.
( c i S Coisl. 3. vüç 0¡xts/tiw-
c r r- ?jn*m n ôcc. Hæc e ra t, juxta N ic e p h .I ib .v n i.
ter «nCr Âïianorum v o x , F ilium fcilice t props,
»ctum v e l creatum fu if le , ut nos Deus per
ipfum , v e lu t per inftrumentum quoddam , crearet;
undè fi Deus ,homines creare n o lu ifle t, non crealfet
F ilium.
. (d) E%ccí¡>tir. Regg. bm. hu. & O r . 1. U 4p?r»
..?( e ) A t ¿ y u s. Regg. bm. hu. Coisl. 1. O r . 1. Jef<
Miaivus 3 depromest