totas compientia , n e c , quantum ad peri- J
culum , ab oppofita Charybdi quidquam
differentia. An tu etiam fagittariorum &
funditorum fagittas ac lapides , non autem
fundit'ores ipfos & fagittarios accufabis ? An
venatorum canes, & veneficorum to x ica,
& cornupetarum boum, & dilaniantium
ferarum cornua & ungues:, qui autem iis
utuntur, extra culpam ponentur, nec cri-
minis earum rerum, quas perpetrarint, participes
erunt f Magna: p rofe tò h * c ftulti-
K p ti$ fuerint , acfophifta proculdubio opus
facile habuerint,qui vitiorum fuorum patrocinium ]
fufcipiat, viribúfque eloquenti* veritatem
obtegat. Sed nulla unquam ratione feipiiim
occultabit, ne fi in omnem quidem partem
fe verfet, ac per vafritiam fuam in omnes
formas immutet ; atque Orci galeam, ut
dici fo le t, induat, aut Gygis annulo & palas
converfione fefe fuffuretur. Immò
contrà, quo magis elabi atque effiigere.
tentat, hoc magis comprehenditur & con-
vincitur apud veritatis tribunal ac pru-
dentiflimos quofque earum rerum judices,
utpotè h*e faciens atque committens, qu*
ne ipfe quidem , ut jufta defendere queat. ^
Adeò expugnatu facilis res eft improbitas ,
atquè undecunque fecum ipfa pugnat.
^ X C V . Ne c putandum eft, ea quidem,quas
,pa, faciebat, talia fuiífe,támque ab Imperatoria
nobilitate &magnificentia remota; ea vero
quas facere inftituebat , humaniora , &
Imperatore digniora. Magno p ro fe tò asfti-
mandum eifet, fi non iis quas commemora-
vimus , multò inhumaniora & crudeliora
fiiiffent. Quemadmodum enim cùm draco
moveri in c ip it, fquamas ejus , partim jam
horrefcunt partim fuperhorrefcunt , partim
mox horrefcent, partim denique non
poifunt non tandem moveri , etiamfi in
prasíens quietas ac tranquillas fint : au t, fi
mavis, quemadmodum fulmine ali* partes
jam occupantur , ali* nigrore priùs infi-
ciuntur, quoad eas malo quoque dominante
pervaferit : fic etiam ab eo alia jam iniquè
& fceleratè patrabantur, alia fpe & minis,
quas nóbis intendebat, velut adumbraban-
tur ; eàque ita abfurda & inufitata, ut in il-
lius düntaxat mentem hoc cadere p offet, ^
ut h * c cogitaret, & efficere ve lle t, tametfi
alioqui multi ante eum Chriftianorum per-
iecutores & hoftes extitiffent.
( a ) 'ZQiyfotiTat. Quatuor Regg. duo C olb .
¡'àttjrur.
( b ) Àe tZ> KuttiyiTÒii. Quatuor R e g g .C o lb . 8. Or. i.
e x quibus a l i i , j'i ; a lii , ¡ut rS» xv»¡yZ>.
. ( C ) Kt^uTÌirru,. Sex Regg. Or. i. Kuptrlirra». Sic eriam
Putat; legendum Budseus, v e l , KtpaThfyrrut. Reg. y .
xVPtTÌMTm. B ill. 8c C olb . d. PaiT.
(a.) Ektoì «Vr«>7«f. C o lb . 3. ìxSltiToflai.
l e ) EatptrìZ. Libanium hie carpit Gregorius.
A V ) Airoxfo^u. Reg. bm .8 cS a v il. ùaroxpù^. Combef.
¿iraKia-pit.
(g ) J ir A.tS'ot xui'mt. Orci galeam. Ho c de iis dici
to le t , in qu it Erafmus, Prov . 74. qui fe arte quàpiam ,
ùvTt&iTou XapwÆJWç. y Kptj ■i/J ro t'o 'ffi
¡(a) ifl a c Q l v d ' o Ta ßtM ina roùç Ü3-n ; a
x u r u tT tu a y , «AA* o v to v ç <r^tvS'ovmla.çi x,a)
to v ç ro ^ivo vla ç ; t n b JV x v v y y i ff i roue b
x vvuç, gaj tyupyuxicov r ù ¿yAyrÿpiu 3 y,a)
<jy) cxipuf]ôvToov ßocov3ü cttupurìóvrcov 3-ypia „ c
TU X ip u ju ¡(Çtj TOVÇ OVV^UÇ • 01 ¿S XltopWOl
T o v r o iç à ¿ u t o ç çya ovTu t s ov ye&i%ov(rt
T y ç côv roAycocrtv u t r tu ç ; woAAÎjç I u v t u ryç
u À o y tu ç , ovtcoç e <ro<pirii J'eo/uevui To7ç îuutoiS e
5 auvyyoçotJVToç x.ux.o7ç s i& j t « t S Xoy ov S'vvâfxn
t 0 u à v & z ç a vyxuX v y rJ o v to ç ' aA A ’ o v x i'çm
QTTCàÇ tUVTOV ^ âv TTOÂXÙ ÇTîaipn, f
i(çtf 7tu v t q 7oç y sv tiTui t u 7ç iir iv o iu iç y ou<Jl’ ù
g r«i/ A'/S'oç xuvitiVy 0 J'tj x é y e ju i , « fetdi/u ev o ç , « g
^ 7aT cPuzTuÀÎp r vy ov 3 %uj tm r » ç g(Qîv~ h
oovtiç xpwrU'Uevoç 3 iu v r o v 1u 7 r o xÀ s^ e is ' tovvuv- i
t'iov fxtv ovv3 oaq> t y v y u v iw / x e tp û x j jfa J 'i-
t y u a x e iv , ToaovToo ttX Îo v ctAÎax.i]ui ¿Xr,-
& î i u J'jxuÇovati3%çtf t o 7ç trvveTooTepoiç to v tu v
) *(>iTa7ç 3 coç I u v t u cov té to à / um 3
oiç o v J [ àv u v t o ç coç <Pikujû)ç ‘sj&ît]o/uevoiç 3
e/tV o’vvtiyopûv’ htcûç ivuXeaTov sç’JV Yt yrovtip'ia.,
TTUVTUXpS-iV SUVTYI dfetTTITrlovau.
V s . K a ) o v x * y * v nS'tt 3 toioZto,
HSM ovtcû Troppco ßu a tX jxtiC evyeveiu ç qçtj /ueya -
Ao<æ-pi7r iïu ç ' u tS'i ¿ '¡îv o û to 4H&l%ìiv 3 rt/uipu-
TtpU Tê )(Uf ßuatAlZCOTipU ’ ^ToÀAocJ fAiV T UV
UÇtOV w 3 t) {¿tl TTOXv TùùV iJpiljUiVCOV uyruv&pa-
TroTipu. c o a t t ip y u p cP'puxovTOç xiva/uivx <poÀt-
I o i ç 3 u ] fj.iv vJ'ti (ppiosovaiv j u t cTg ¿7rt<pptasxatv,
u t effe [x iA K x a t j l u ç S'i ¿ x i ç t /uri xtvti&tjvut, xuv
ype/uQaut r e coç T v y x u v e o a tv ù ß sM t £ î , â a t t ip
xepuvvûf3 t u fjLtv yS'y k x u r i ^ i i a t , r u / g k
fxtX u 'tv iiu t y y*iXp‘ Ç w K&j I u v t u iT r ix^ y r o S
XUXoS ¿'wuÇiVOVTOÇ 3 OVTCO XUXiWco TU ¡XiV il S'il
TTUpüVOfXÛTO 3 TU eTfe V t t ty p U & iT O T u7 ç g’A7Tlffl
KUj tu 7 ç x aô ’ y/ucov ÙTraXoCiç' yjq I u v t u ov ra ç
iXT07ru 3 qey yroppco tcov tt&ta/uivcov 3 coç r»ç
èuetvov Sjcf.vo'tuç eJvut /uovtiç3 t u v t u q u j ß ovÄtv -
a uSru t 3 i(etj gtç gpyov ù y u y i tv i& eA t ia u i ' rot
ttoAàcov t t & u v to v ^ ytyivti/xivcov ¿'icoxtcov xtt1 ^
7TOÀÌ/XICOV X .p içmiuvo7ç.
quafi caliginosa galeâ , occultant.
(A ) T S ¡•uktvMv Vuya. Gygis annulo. A Poëtis narra-
tur Gy gen L idiæ paftorem, cùm in fpeluncam defeen-
diiTet, illicqu e æneum e qu um , in quo hominis ca-
d a v e r , & annulum , cujus pala flexilis e r a t , inve-
niffet , fecum annulum ab fiu liife , cujus virtute , occultata
p a lâ , ipfe quoejue occultabatur.
( i ) AaroKÀf^m. S a v il.- ijroxXt-^^. B il. & Montac.
¿n-tupi^f. furtim fefe oculisfubducat.
■ ( k ) KuTÎ%tTui. Coisl. 2. & PaiT. kuUtui 3 alia parta •
jam ardent.
( l ) rcyinjftlrm. Combef. ympiiui.
a ^ç. A yàç fxyTî AioxXtiTiuvoÇi a0 ttççpToç A X G V I . Nam quîé nunquàrii în âninium
b ¿ su êo tau ç ^ Îp tç tu v o 7 ç 3 //«rg 0 t o v t o v ^ ¿xfetja- induxerunt, nec Dio.cletianus, qui primus
\ ' w g \ , cl 'a Chriftianos contumeliis affecit, nec Maxim
i à n u s , ^qui e i f u c c e f l i t , - e i ïm q u e f u p e r a v i t ;
7Tco7roTe3[xnTi M .u ç i f x 7voç 3 0 [ a ì t v x u v u ç i qçtj n e c d e n i q u e M a x im i n u s , q u i , u t t em p o r e
c varlp-¿xeivovç ¿ 'tcoxT yç, c ov t u a v fxß oX u rijç i l l i s p o f t e r io r , i t a p e r f e c u t i o n i s a t r o c i t a t e
î 7t) tovtco TrXtiynç, u i ùx ovîç QÎpovatv Î t 1 ¿'y* fi-ip e rio r fu i t , ( c u ju s f i g n a p l a g æ o b e a rn r em
W Ê ÈË Ê H B— Ttjv M ^“ ePtæ I im a g in e s & f tâ tu æ fe r u n t p u b l i c è
' ' , ~ (v \ a a h u c p r o i t a n t e s , foe d a m q ü e c o r p o r i s m u -
roZ acofxuToç 3 t u v t u v x u v o ç fm o t iT o /xiv , t i l a t io n em f em p i t e r n i in f am i â n o t a n t e s , )
¿ ç 01 tcov 'ïmpptiTcov ¿xe/vov xotvcovo) x u t h æ c i l l e q u id em c o g i t a b a t , u t n a r r a n t q u i
i d ju&pTvpiç ' ^iT T ia xf& y r« tou ©gocf <^)/A«t'- a r c a n ô r u m i l l iu s p a r t i c ip e s a c t e l l e s e r a n t :
! e d-ptovriu 3 Ksq eTo7ç Xp/ç-tuvav S'ûxpvatv , • a ß ver^5n benigniate inhibitus atque ref
. ' r ' • ' ^ ~ f » 'q . ~ preffus eft , Chriftianoriimque lacrymis
I ^ T T o^m hx'ST ,, rcvT o ^uas mukas’ multiprofilderui t ; hoennum
, ¡u n n ix°rtm .*aT<t T0» à 'im ro « ip d ffitm o v adverfus perfecutorem medicamêntumha-
TavTu S'i yv 3 7ruatiç fxiv 7ruppttaiuç ‘Ï o j v ç î - bentes. Chriftianos enim omni liberiate &
pi7&UI X p t ç tu v o v ç 3 7ruvTcov ¿'i u v t o v ç i i p y i - fiduciaipoliare,eofqueab^omnibusconven-
MHz » / ~ tibus, foris. publicis coetibus,¿¡rat avAAoycov 3 uyoocov, aravyyvoicov > tc o v *i im n- iirp fif^q u-e»T adeò I / » ~ v \ ~ tribunalibus arcere conftituebat. Neque ïtx a ç y p tw uvT cor /xy yu<> i& tv u t xiX ^ u t enim fas effe quemquam his u ti, qui ad
g TisToiÇt oç Ttç fxy x u t a fj$ i ßcofxcov 8 d-vfxtuatav aras ante propofitas thura non adoleviflet,
i/AttçySïîv xityÀvcov 3 t(uf ¡ui&òv S'otti [xlyu v tantamque tantul* rei mercedem hâc ratioovtco
ToaovTov tt^ y y .u T o ç . a vo/xot, x u t pependifïet. O L eges, & Legiflatores,
votxoc$,i/T Ui3 w ßWuÊaKiÊt eÊ*Ê 3 0at eustft »xu$tp ovp uvoòp p&u lrcnhnricmip^e0s ?& q Suoi{,[ $qluumemenad>m &o dauëfmis fucfoelôl>i
C ^ XUAX0Ç3 ifoj «A/ou <pa>ç3 feu] uspoç x ver‘Ç » uyruat communi & perenni beneficientiâ omnibus
'CD & x e tv lu i < p tX u vS ’p a )7 r t u x o tv y t í t(u j u < p & o v o ç ,
patent, fic legum quoque ufiim liberis omnibus
o v t c o dV r t j v v ójucov / u íT x a í u v t t& & é v T i ç
a a r u a t v i i v & e p o t ç 3 t a y v t í q eu o ju o T t / u o v , y ç
h ¿ x i7 v o ç 'X r o ç îp Y i a ï t v JW oé/to Xp/çvwouç* ¿ ç
y - t iT í T v p u v v o v /u iv o t ç S i x u ç g’fg7 vu t A u € î7 v ,
¡LítlTí ÇtifUtOVfUiVOtÇ t t ç X P fM - u l u , /UŸlTi U Á Á O T t
ï 7 ra ? x °va i /utxpov y fxúTpv 1<p^f uTryyopzvfxívcov 3
k k ¿7rtxovpe7¿)'ui t o 7ç vo/xotç * ¿AA* i^optçovç
hominibus ex *quo propofiiiftis !•
quem tarnen ille Chriftianis eripere in animo
habebat : ut nec per vim oppreflis in-
jurias fuas judicio perfequi liceret, nec ii,
qui pecuniarum atque opum detrimento ,
aut alio quopiam malo five parvo live
magno legibus prohibito, affetìi fuiflent,
legum fubfidio juvari poffent; verùm patriis
ipfi finibus pellerentur, & interficerentur,
eîvu/3 >cuj uvu tp í7¿¡ru¡ 3 }(cq / x ix p S t c o v u v ù ttv o co v D refpirationéque etiam ipsapenè prohiberení
tp y z& u r u t oiç /¿ív T ru a xao’i» t tX ì i c o d)tÀ0Tt-
; eiX e t&f T *iv 'G'&Ç ©«ov 7Tuppyatuv 3 to 7ç
I ¿'patri ¿ í (¿ziÇeo ryv ttkcfsvofxtuv hçjj à fo ^ tu v .
- *?£• Ka) 0 Aoyoç coç 7rùvaoQoç tö ^ovguTocf
fl )(Uf ttÇfçUTOV 3 qcfj ttfetpVOfXOV )(uj VOfAO&íTU ■
in y 3 ‘V oixílOTípov ¿171003 r S ¿X&P* u ftx y r S
I x u t u t o v y/xíTípov A oyov' zivut y a ç t o v yy,g-
ripov v o y n 3 y y T í ú y v v í& u t} y y T í ¿ ix ú fy & a i
, S a) o TrpfflTOf. Schol. irpvTif rSv h Ikm* ¡layptS 3 tkj
f f t , r* l<rXuT*. primus in ilia perfecutione 3 id e jl, pofie-
rtori, feu, decima , quam m o v it Diocletianus ; vel
cu/uf prmcipiumfuerat , u t cum OLadtantio loquar cap.
i° . de Morte perfec. Tres namque vtrocilfimse Diocle-
- ,ani» Maximiani & Maximini perfecutiones fine ulla
intermiffione Chriftianos afflixerunt. Primus autem
jcitur Diocletianus , ^ non quid temporis ratione , ait
as , perfecutorum omnium primus extiterit ; multi enim
ante ipjum Lhnjiianos perfecuti funt ,fed quia primus illam
perjecunonem excitavit, qua fub ejus fuccefforibus Maxi-
miano &*. Maximino protraSla ejl.
( ¿ ) i ^ r n i , Coisl. 2. 8c Paff. ¡lu h& titm .
rmsSSm ra ? Di?ina " a , inquit Elias , eum
( fWaximinru -mj"/). 5pe—r Jfe"cu“ “t“a Vef‘t », virgamque jfuuuamm iinn eeuumm iimm--
TPn, ^ V^agce divinitiis ipfi ob libidinem &* impieta-
» tum f i atuce fe r u n t , publicèque
d f e T ta n a u tn mi ajn ei, inurunt > tum biftoriarum volumina.
/ j \ ^ tnumpkum agunt.
( d ) E*i%t6e. Duo Regg. ix it„.
tur. Q u * , ut iis qui patiebantur, majorem
gloriam fiduciamque apud Deum affere-
b ant, ita iis qui faciebant, majorem ini-
quitatem & infamiam importabant.
X CV II. Porrò quàm ftfita & acuta ratio
carnificis illius & patroni, legum tranf-
grefToris & legifiatoris, a u t, ut aptiùs loquar,
in im ic i & u lto ris 3 quemadmodum
nofter fermo loquitur ! H oc enim lege nof-
trà fanciri, ne injuriam acceptam ulcifca-
( t ) T o7f XpifIimui. R e g . 1. rots rut XptcrliayZv.
( f ) Exiie. Ita fex Regg. très C o lb . 8c Pàlf. Parif. ed.
w h ig
) Quftiavmr.. . . Ktifttvuv. Duo Regg. 8c PaiT. tuTti-
THit.. . . TrpoKiiftlyuy. facrificaftet.
( h ) AirerltpiirM. Très Regg. 8c Or. I. ¿irerlept"».
( i ) T ü r àxttyapiupiitm. E x his quee interdiSla funt.-
( k ) EiriKxpiic-teq. Reftituimus vocem hanc , quam
præferunt quatuor Regii codices , C o lb . 3. Paff. 8cc ,
adeoque mutanda verfio B illii, qui ,fublato lyrtKupûtriaf,
duas in unam fententias compingens, fic reddidit : ut
nec per vim opprejjis , nec iis . . .qui malo legibus interdiclo
affeSli fuijfent, injurias fuo judicio perfequi liceret.
(I ) n pu/l ¿m. Ita feptem Regg. Or. 1. 8cc. Hæc liquidem
Ie à io melior videtur quàm fi leg atur, ut in Ed.
ùica<fl*Tv. Quin etiam hanc leftionem ipfa poftulat Ant
i thefis.
(m) E*<b*(fr5. Regg. a . bm. 8c Or. 1. ad marg. «*-
¿)»>itS ku! 8 c c . ‘
‘ Diocletiaiii
& ejus fuccef-
iôrum p er iè-
•cutio micioreâ
quam parabac
Juliauus.
A rm a E c -
eleiîæ preces
& lactymæ.
Legum præ-
fidium Chrií-
üanis adimere
cogitai Julia-
Ipfîs etiam
Scripcuris eos
oppugnare ni-
titur.
V f al. v in . 3.