
Pf. CXI, 7,
Joan. x v i. z.
Hebr. tv . 11.
¿tie. x u . 49.
Scliifmata
Ecclefiam in
mulras partes
dilacerane.
1. Cor. m . 4.
Multos
Chriftos ac
Spiritus fin-
guncHsrecici.
Vera Trid
it , fervos & dominos, difcipulos & prae- i
ceptores, fenes & juvenes : convulsäque &
proculcatä pudoris le g e ,quo nullum majus
adjumentum ad virtutem exeogitari poteft,
contumacia: arrogantiasque legem induxit :
fa&ique iiimus, non jam tribus ac tribus
feparatim, quod olim Ifraeli obje&abatur ;
nec Ifrael & Juda,’ duo , inquam , illa
unius ejufque peranguftas gentis fegmenta ;
.verùm per domos & familias, & necef-
faria fodalitia, velutque in fe quifque, di-
vili fumus , univerfus orbis terrafum ,
univerfum hominum genus , qüod D e i •
verbum fideique dottrina peragravit ;
multòrumque imperium in effranem quan-
dam atque imperii expertem licentiam re-
cidit, atque ojfa noflra' fecus infernum dif-
fipata funt ; quafi vero neceffum effet,
nos, exteris hoftibus domitis, mutuò alios
ab aliis opprimi , & fùrentium ri tu in
proprias cames fasvire , ac ne id quidem
lentire , verùm majorem ex hoc maio ,
quàm alii ex pace & concordia, volup-
tatem capere , calamitatémque lucro ducere
tram obfequium Deoprcefiari 3 ac dividi &
incendi, non re&a & laudabili divifione,
fed turpi & vituperandi, nec incendio ilio,
quo animae labes expiantur, fed funefto &
exiti ali. Non enim acutus ille fermo, hoc
e ft, Chrifti gladius , pios ab impiis dividit,
nec ignis jacitur & accenditur , hoc eft ,
fìdes, & Spiritus fervor, id quod terrenüm
eft abfiimens ac devorans : fed contrario
planè , ac priùs , modo , feindimur &
confiimimur.
, atque exiftimare per everfionem n o f
V . Hoc nimirùm eft, quod Eccléfiam ,
quae una eft , in multas partes difcidit ,
atque disjunxit, non in unum Paulum 3 aut Cepham , aut Apollo , aut aliquem
plantatorem, v e l rigatorem , fed in multos
Paulos,& Cephas, & A pollones, à qui-
bus jam ipfi , non ab eximio illp & novo
Chrifti nomine, appellamur , & eorum
effe dicimur. Atque utinam mihi hoc folùm
dicere liceret. Verùm, & multos Chriftos,
( horrefco referens, ) pro uno produxit,
genitum, creatum, à Maria incipientem ,
e ò , undè in ortum prodiit, relabentem,
hominem mentis expertem, reverà exiften- •
tern, 6t fpecie tenus adumbratum. Confimili
modo multos quoque Spiritus, increatum,
& creatum , & honore parem , & vim
atque facultatem ,' & fimplex ac nudum
Spiritus nomen. A t unum Deum Patrem
( * ) P-x?^- O t. i . XpZ,.
( “ ) EKfitTuVattt». Or. I . KtKtHtrfxMUil.
( C) A » ; Sic Or. B B e e f t ¿ » ¿ in Ed.
I Taf et». Sic Or. i. In Ed. irpaoipiput ©iS.
y ) 3H* * Or* I . & Bill, ad rearg. Edit. Baf.
tuu Cfint.
W ) bl». Or. i . aliique nonnulli ad-
O U n t , » rei àtna , aut alium quemdam. .
(g ) Kano,. Sic plures optima n o ta Codd. & Ed. Rey
a S y r a q 3 (srpeoGvrag x a ) yepvg 3 ^ct) Tov
r tig aiS'ovg à r iy a tra v . vóyov f f r o S '¡u,ey't(7To0
<&e$g ^ e r y v - fio y& n y a T og 3 t o v Tyg
eioyveyxev ‘ xa ) y ey o va y ev . ov ■ QvAy s ycj>
■(pvAti x a & ’ éavrtiv 3 0 w a X a i o'
toveid/tfiTo • o v ¿ è la v a t i A xa ) lo u t fa g , |
HUf ivòg eSvovg x a l y ix p o S to v T q v V y y y ccrcf
x a r oixouq ¿ e x a ) a vQ jy 'ia g Tdg'à\>àyza!i(t^
x ) oTov To& g iaVT ov e x a a T o g 3 ■iyef/iffhnyiv ^ «
xftxovyevy w d a a , x a ) yevog aw a y dvUpdyrcor
oaov o' & e7og Aoyog ¿7r id p a y e v -* x a l ylyoviv '
d v a p y ja y woA va p-fia 3 x a ) ¿ ita x o pw ia ^ n Ta'
o r d yyatv t o v ¿ ¿ y v ‘ x a ) -a g^ if t/ , £77-=/^ a
Ttov bxT og ix&pcov ° v x q u T W u y i f f y ¿ q f j,
a A A y Am y y a g x a T a A v S y v a i 3 3x xa&à<vn p
Tòvg ’ yatvoydvovg \ tu>v ¡ ¿ / m Qàpxcov ¿yrjo-
y tVoVg, y y f i a ia S-a v eS ra i3 c d A X a x a ) ^etipsiv c
79/* xa xeo wXeov 3 y e/pyvevovreg g r g 0013 xa)
x e p fo g 7roie7<rd-ui Tyv cvytpopav 3 x a ) yye7£rdj
Aa r^ e iav eiatpépiiy T a Q e a t y v x a r a A v on 3 d
HSy S fa tp iS y v a i , x a ) ¿yittrpyo&yvai 3 ov tUv
ewaiveTyv Sfaipeviv 3 ¿A A a Tyv «lexTtìv ,
o v d g t o v xa& a p o io v ¿ytsrpyayov 3 a A A a to v
¿X tS p io v . ov y a p 0 T oy o g S fy ip e i A o y o g , )|
X y o r o ò y à y a i p à , Tovg w icTev o vT ag ¿710
TOOV UTTlGTCàV 3 OVOi TTVp fiu A A iT a i , Xa)
dvu 7riiT a i 3 y ¿ a w a v a o a Tyv vÀyv xa ) eo-
&10VOU 7ri(TTig3 e<£ y fyo ig t o v T lvevyaT og • e
aAA’ ¿vayrieog y (arppTtpov 3 ¿ a T ra v a y z h a xa)
T eyvoye& a .
g. T o u ro lo r iv o w oA A a elvai yepy t w
• y ia v P.xxAyGiuv w ew oiyxe , x a ) ¿letrryoev 5
ovx eìg Iva T lavA ov 3 y R ytpa v 3 y A ttoA A oj,
y Tov ¿ u v a <pvTiVTyv3 il ròv ¿ u v a f w o tic T riv 1
woAAoùg eftg ave£u%e T la v A o v g , x a l A w ó À -
Acog , x a l K yQag 3 a ^ f av a v t) X ^/crrcii
x a A o v y t& u 3 t o y e y a x a i S xuivov o v o y d 3 xa) g
m eivai A zy o y e& a ' x a l erdy to ó o v to v tJxov
tiw i7v * a A A a x} woAAovg 3 0 Q ^itÌoo X eyav,
'X.^toTovg dvS-’ ivog 3 to v yevvayevov , tov
xT i^o yevov 3 x a ) to v ¿w o ‘A ^^pytvov,
tov d vaA vovra oS-ev ù g t o eìvof j^y jx S -i,
t(uj tov avo w av&ocowov 3 x a ) tov o vra 3 xa)
tov tyctivoyevov. a g ¿e xcil w oA A a Y lv e v y a r a ,
r o b a xT io T ov 3 x a ) to XTicrya 3 xa) fp h
gius tamen bm. & Or. 1. habent, muU, commune; fed ad
Marg. fcribitur ¡mult, novum. Hanc ultimam ledlionem
p r x f e r t Combefifius, utpotè ab Ifaia l x i i . z . expref-
fam. Eà ratione ab Elia probata fiie ra t, ut à Billio
adnotatur. Ipfe tamen B illiu s , Kwh, p r a tu li t , 8c
v e r tit : communi Chrifti nomine.
(A) AktitÌo, , xcei rt Krirfuc } xai ri iftérlfitt , Ktei ri
itlpynfta. Sic Reg. bm. Be Or. 1. In Ed, inrurln, kx) f*
ofttTift«» 3 xcti r t xtir ft» j x») rfl inp7<!ftx.
o yO T iyov , x a ) t o a n p y y y a x a l t o A
ovoya. ¿eov eva © eov I I d T e ^ a y iv c o a x u v y..
avapyov - 3 x a ) ayevvyT oy 3 x a l Tf/oi/ • eva
yeyevvyyivo v cm t o S IIar§05's x a ) T iv e v y a .
|Y cm & e o v T y v vw a .p% tv g% o v 3 's£ fey% ei)()ov v
J I u t p ) y e v a y e v v y c i a g 3 ' T i a ¿ e y e v v y a e c o g :
r a d i e a A A a a v y < p v e g ,;; x a ) t jv v& q o v o v 3 x a )
^ ¿ o % o v 3 Xy o y o T i y o v • T a v r a gi«fi v a i 3 t o u t u
o y o A o y e i v 3 y e% o i r o v t c o v ' i'S T u < x § a i 3 T y v ¿ t
w oA A y v d )A v a p / a v 3 x a l T a g ß tG y A o v g x e v o -
¿ b t a v /a g t c o v Ao y c o v , T o 7g a% oA y v a y o v a i v B
a ^ ^ m w e y w e ^ r t y . t i t o T a v r a w u v t u x e x i v y x o g ;
S e p y o r y g % to (i)g A o y a x a ) i w t c u y y g a a % s T o g 3
x a ) w 'n rT io o g w A o v g * a x v G e p v y r o g .
r . T o v t o o v v ^ ¿ Q T t g , ¿ ¿ tA < p o ) 3 y t j r e
v o o ^ i7g a > y e v cvzr^og t o x a A o v 3 a A A a r e f
i l v e v y a T i ^ t a y e v 3 y y w o r e v iz ffv u x rc o y ev
x a r o A i y o v e / g S a v a r o v 3 y 3 x a & e v ¿ a a l v y y 7v3
¿w ic ie z r e ip y r a w o v y p a . G G r e p y a T a 0 i ^ S o o g *
b vcod-e7a y a q ° v w v a a v ^ v y o g • y y r e $ J& w v q o i
o v v u A ö y t q c x a l Q i A a v T i a , 3 % a y y CM cp ep a - C
y e S a , y y ¿ ^ r y g o'eTotf r y g ß a a iA i x y g e %a>
w iw l c o y e v * e v y e t i w l a i o v r e g w a v r a g 3 y
x e v rp c d v ¿ t o y e v o i S f e . r y v v c o& z 'iav 3 y x p y y v i -
t f l y e v o i f f g , r y v h t p y o T y r a . a y < p oT s p a > v ¿ e
<1 / ' A > • p / r. . \ \
0 0 0 v y jp y t r iy o v u j t i A a G o v r e g 3 r y g y z v t o
carpeiov 3 r y g J [ e t o v % yA ov ‘ a y Q o T t p c o v o& ov
e o r ) ß A a G e p o v $ fg .< p v y a > y e v , r y g y e v t o v
o x v o v 3 r y g e fte t o 3- p a o o g • i v a y y r e r a f
e X X e iw o v n ¿ y e v a x a p w o i , y y r e 7x f w r e p iT -
T e v o v n x l v ¿ v v e v e o y e v . o y o i e o g y a p > a ^ y o r a , D
x a i vtoS'QOTyg a u r p a x T o g 3 x a ) h e p y o r y g
a w a ^ e v T o g ‘ y y e v o v x e y y t f o v o a r q f x a A a 3
»i eftg v & r e p w iw l o v o a 3 x a ) t o S ¿ e% i o S w o i o v -
y e v y t i ¿ e ^ i a r e p o v . o /a r e p x a i 0 d - e7o g 2 o A o y a v
c £ x a A c o g e w iC T u y e v o q • y y CM xA w y q 3 <Q y c )v J
e ig r a ¿ e z , i a 3 y y d ) l e ) g r a ^ k t t e p a ’ y y ¿ e
d Sfg , t c o v c v a v T ie o v e i g x a x o v J o o v ^ e y w e a y g 3
r y v u y a p n a v : x a i r o t y e t o Q u o u ¿ e% io v
ew a iv c o v • ¿ ¿ o v g y a p ( p y o i 3 r a g cm ¿ e% ic o v
Q w ev 0 ©goc * ¿ l e o r p a y y e v a i ¿ e e ) a ) v a i e% E
a ^ io r ep co v . w a g o v v e w a iv e i t o ¿ e% io v , x a )
e e a w a y e i w a A iv t o S ¿ e % i o S ; t o v t o v ¿ y A u ¿ y
Too ¿ p a iv o y e v o v ¿ e% io S , x a ) o v x o v r o g . oir(>og
0 ß A e w a v e r e p a S r y y y iv a ¿ i x a i o g w o A v 3
^)tio) 3 y y ¿ e Q o f t ^ o v c a r e ^ i c s a ' t o y a ^ a v r o
k&f fsre^l ¿ i x a io a v v y v 3 x a i «zsrg^l Qotpiav
7 ru& o q , & e p y o r y q furep) csroa%iv x a l A o y o v ,
( O AxtTrlfttrtrB»!. Baf. & Comb. ¿7rmfri<fruU
(®) Tjrv«. Coisl. 1. 8c Comb, ihrtu.
( c ) KxAis. D e e f t in Or« x.
agnofeere òpòrtebat principii expertem &
ingenitum , & unum F ilium ex Patre ge nitum
, Se unum Spiritami ex Deo fubftan-
tiam habentem , concedentem Patri Ingeniti
proprietatem, Filio vero generatio-
nem; de cantero autem ejufdem omninò natu
ra , dignitatis, honoris, gloria:. Ha:c
inquam, agnofeere oportebat, htec confi-
te r i, hic gradum figere , prolixas autem
nugas ac prófanas verborum novitates ad
otiofos homines amandare. Quid hxc omnia
excitavit ? Animorum fervor , qui fine
ratione ac fcientiacohiberi nequit, fideique
navigium gubernatore carens.
V I . Quod cum perfpeftum habeamus
Fratres, demus operam, ut nec ad bonum
pigri fimus , fed Spiritu ferveamus , ne
alioqui paulatim in mortem obdormia-
mus, aut , dormientibus nobis, prava ziza-
nia hojìis fuperferat ; pigritia enim fonino
conjun&a eft : nec rursùs cum teme-
ritate & casco noftrì amore acres ac fervidi
, ne alioqui in tranfverfùm abripia-
mur , viàque regia excidamus ; atque in
horum alterum neceffariò incidamus , ut
vel calcaribus propter tarditatem opus
habeamus , vel propter animorum fervo-
rem in praceps ruamus. Quin potiùs ,
cùm ex utroque, id , quod utile ac fruc-
tuofum eft , collegerimus, hoc e f t , ex
illa manfuetudinem , ex hoc autem ze-
lum ; quod in utroque noxium ac per-
niciofum eft , fugiamus , illius nempè
pigritiam , hujus vero temeritatem ;
ut nec ob defe&um fteriles & infrugiferi
fimus , nec ob exceffum pericli-
temur. ^Equè enim inutiles fu n t, iners
ac fupina fegnities, & imperitus fervor :
illa ad bonum minimè accedens, hic autem
ulteriùs cadens, ac dextro dexterius
aliquid efficiens. Atque id probè cogni-
tum & exploratum habens divinus Salomon
: Ne declifj.es , inquit, ad dexteram,
neque ad finijlram : nec per contraria in x-
qualemalum,hoc eft, in peccatum, incidas.
Quanquam alioqui, quod natura dextrum
e ft, his verbis laudat : Vias enim, quee à
dextris funt 3 novit Deus ; perverfee autem
fu n t , quee à JìniJìris funt. Qui fit igitu
r , ut qui dextrum laudat, idem rùrsùm
à dextro nos abducat ? Intelligit p rofetò
quod dextri fpeciem habet, cùm reverà
tale non fit. Quod etiam ipe&ans alio loco
inquit : Ne magnoperè jujìus f i s 3 nec fupra
modum fapiens. Par etenim juftitra atque
fapientia: detrimentum affert acris, tam in
( d ) E flirta-tu. Du o Regg. trta-tif.
) ,A**z" traAit tS ie|*5j Sic Reg. b. & Or. 1. la
Ed. ¿irxyti r i ir »Alt,
nitatis confef-
fio.
Nemo ignavi
® indulgcac,
auc exeo ímpetu
abripia-
tur.
Matth. x i l l.
Defeilus
fteriles , ex-
ceflùs pericu-
loii.
Prov. i v . z 7.
l i . iv . 17;
Eccle.vu.17.