3a8 M O N I T U M
brevi defunclus aut pulflus efl , medius Fauflinum inter & Amphilo chi um
federit, ut arbitranmr nonnulli, non fatis liquet. Quidquidfit, certum efl
Amphilochium Iconienfis Eccleflee adminiflrationem fufcepiffe anno
Hunc enim ordinatum Epiflcopum datis litteris eodem anno BaßHus
Epift. ifii. confolatur his verbis * Benediélus Deus , qui libi placentes in fingulis
zetadbus elegit, eledtionifque fecernit vaia, & his utitur ad minifterium
Sanftorum : qui nunc edam te cùm fugeres , ut tumet dixifti, non nos i
fed vocationem quam per nos futuram fufpicabaris, inevitabilibus grati®
retibus-illigavit , ac in mediam Pifidiam deduxit., ut homines Deo capias
&c. Cùm ergo & ordinationis Amphilochii & Gregorii feniods obitiis
tempora conveniant, atque lUxus ordinationi fin minus , iflius certe funeri
adfuerit Bafilius, non male conjicitur, Gregorii Patris obitum fu-
nufque pofl hyemem anni 3 J 4 . collocari poffe. Nec movere debet quod
Menaa-p:«. iti Menais legitur J nempè, Kalendis Januarii recoli memoriam Gregorii
Patris hàc die in pace quiefcentis. Infirmum prorsùs id argumenti genus,
quod ex jam diäis fatis confutatur.
Hypfite- . m . Superefl adhuc ut unum & alterum iflius Orationis locum diffici-
norum «e- ^ qUàm ut intra notarum anguflias folvi pojfltenucleemus. Ac
primìim quidem de Hypflflariis , in quorum errore verfabatur Gregorius
fenior, priufquàm Chriflo nomen daret, aliquid dicamus. Rara apud ve-
Leiic. tens Hypflflarìorum mentio. Nikil, juxta Suicerum , apud Epiphaniiim,
Auguflinum, Theodoretum , Damafcenum & alios, qui olim de H<erc-
fibus fcripferunt, legitur. Horum quidem meminere prater Gregorium
teùc noflrum & Nyffenum, Hefychius & Suidas. Verùm. f li nihil affermi
prater nominis rationem, ac Hypfiflarios Jic diSos volunt, quod Summum,
feu Supremum colerent & invocarent. Nyffenus vero id unum habet ,
tr?Eu"om°" quàd ipfi quidem Deum effe confiterentur, quem Aldffimum, vel Om-
i.pag. 440. nipotentem vocabant, Patrem autem ipfum effe non admittebant. Si
tarnen Theologum audiamus, ex duabus rebus maxime oppofitis conflam
erat Hypflflarìorum error, partim fcilicet ex Gentili errore, partim ex
legali vantiate. Hypflflarii flquidem idola & facriflcia .rejicientes , ignem
tarnen & lucernas cune Gentilibus. colebant ; Circumcifionem vero p f -
pernantes, Sabbatum & jejunam quandam à nonnullis cibis abftinendam
cura Judans obflervabant. Undè hi abjech & aflpernandi homines Hypfls-
tariorum nomen flbi tribuebant, quod flolum Supremum, feu, Aldiìimum
jfm. so. agnofèerent ac veneraténtur. Epiphanias, licèi de Hypflflariis nulhm ,
pag.4s°. ut jam vidimus, mentionem fecerit, quiddam tarnen fere fimile de Eu-.
phemitis, Jeu, Maffalianis narrai. A lt enim, eos ex Gentilibus ortos
nec Judaiimo, neó Ghriilianifino attendere 5 Deos quidem dicere, nullum
tarnen adorare , fed unum folum venerari, eumque Omnipotentem
vocare. Addit -edam, eos cum lucernarum igne, (quqd vocat, )
conventUs habere.1 Qua: quidem ab iis, quee de Hypfiftariis veteres fcripferunt
, non muhùm diflcrepant.
• Citrici ién- IV. Altera de H f l 'dem Hypflflariis occurrìt difficultas. Mirum Clerico
temia viJetur, quod Gregotius nofler, cùmin hàc 0 catione Hypfiflarios Idow
an. iópo.tom. coluiffe neget, & Gregorium Patrem in eorum Haerefi natum dxcat , fa-
is. p. 3 & f e q { u r tameiì Carmine primo, e.um animalium ilmulacris paruiffe. Id Clericm
” pugnare
IN ORATIONEM D E C IM AM -O C T A V AM . 3ap
pugnare exiflimat. Egregium fané artìs critica magiflrum ! cui una tantum
nodi flolvendi ratio Juccurrit, Gregorium fcilicet noflrum , vel memorize
lapfu , vel zeli fervidioris impulfu contraria locutum effe ; nifi fortè, in
edquod de animalium Idolis dixit, ab Hyperbole pro more fuo adhibità.
e x c u f a n d u s effe videatur. Quis hac audiendo non indignetur ? V e l , quee
tid e s malevolo aut imperito Interpreti habenda ? Audacior ille Cenflor ,
qui. tam peritus flbi videtur, & tam temerè quam arroganter de Gregorio
aliifque docliflìmis ac fancliffmisScriptoribus plerumque judicat, nullatenus
hlc Gregorii mentem affecutus efl. Hac funt enim Theologi verba, Carm. 1.
Vers. I Z $ .
Awtup 0 y aypitEa/Oi , ine tlìaRoii Tretpos hv
Zaav Se c.
A t ille quidem (Pater] agreitis oliva, fub ilmulacris anteà erat
Vivens &c,
Rìhìl in hòc contextu de animalium Idolis dictum. Falfa vocis. intér-
pretatio Clericum in errorem induccic, dum animalium Idola videre fé
putat, ubi Theologus , nullà animalium mentione facìà, Patrem fub
ilmulacris viventem exhibuit. V o x enim &m non efl, ut loquuntur
Grammatici , genitivus pluralis nominis Pfim, animal ; fe d Participium
prceflens verbi fda poetici pro , vivo. ScepiJJìmè illam vocem , viven-
ds tantum Jìgnificatione gaudentem , apud Homerum, Hejiodum ,
Rerodo turn alìofque uflàrpatam reperimus. Mirum fané id à Clerico
ìgnoratum , vel potiùs, difljìmulatum. Pr¡eterea , hàc Idolorum, feu ,
I fimulacrorum voce utens Gregorius, non ideireb deorum aut animalium.
flimulacra Jignificare voluit / verum ea tantum generatila , qute flitper-
ftitioflie gentilitatis propria , veri Dei cultores fummoperè reflpuunt, cu-
j juflmodi jfuerunt ignis & lucernarum dementa, qua. Hypjìftarii religióse
I colebant. Cùm igitur Gregorius Pater, e f l non flupremo, Jìiperflitioflo
tamen cultu hac dementa veneraretur, potuit dicere Theologus Patrem
fai Idolis, flèu, fimulacris vixijjè , id eft, iub iènfibilibus elementis.
Quodedam flenflu intelligendum eft, quod Gregorius Presbyter in vita
I Theologi fcribit : Pater quidem Gregorii, inquit, Idolis relidtis , ad
pietatis cultum migravit ; & excuisà Hypfiftariorum iuperilitione, fince-
1 rus divinae grada; difcipulus eluxit. Non ergo Theologus, dum de Hyp-
flftario Patre fermonem habuit , memoria lapflis e f l, nec nimio flelo
abreptus, nec edam Hyperbole ufus , à qua clericus ejus excufationem
; erui pofle videtur.
V. E x hujuflce Orationis textu alia edam exfliirgit difficultas ; an
fcilicet Gregorius Pater in cubiculo iùo, ut volunt nonnulli , privatum
facrum peregerit. Rem fic narrat Theologus : Myfterii tempus aderat....
; cum ille (Gregorius Pater) ab eo , qui mortuos ad vitam revocat, ex-
; otatur. Primo paululùm le movet, deindè firmiùs, mox exiguà admodum
Se obicurà voce famulum vellem porrigere , manumque iubjieere
jubet. Qui cùm non fine ftupore adeffet, prompteque obièque-
retur , ipie manu tanquam baculo dudbus , Moyfem illum in monte
omntem imitatur; fradlifque ac debilicatis manibus ad Orationem cpm-
Tom, I. Q 0 0 0
Greg. Preib.
in Greg. vita
n. 4.
Utrum
Gregorius Pater
in cubiculo
privatum facrum
perege-
'rit. .n 1
Or. xviir.
n. • zp, ■