
V I T A S A N C T I G R E GO RI I.
fufit, Safimis peregiiTe : verùm fimul atque
Epifcopus' ordinatus eft , fugam animo
concepiffe.
Hie vero pater multùm quidem diuque
Gregorius eum, ut Safima teneret, obfecravit.Cùm
Ecdefi?"? autem quod proponebat minimè affequi
ram fuicipic. poffet, hoc fecundò e g it , ut pro fe ille Ec-
clefis Nazianzens curam adminiftrationem-
queiufciperet. Ad eamque rem, non admo*
nitionem tantùm & cohortationem affere-
bat, fed jam etiam imprecationem quandam
admifcebat, ex feneftutis contemptu profi-
cifcentem. Hie autem fimul quidem & v i-
tam nullis occupationibus interpellatam fibi
procurans, & magni momenti rem effe cen-
ièns morem patri gerere, his verbis eum
alloquitur : Pater, tametfi mihi molefla funt
quee imperaSy in gratiam tamentui haudqua-
quamrecufo. Nanan^i curam fufcipio. Hoc
tamen velim , Janäa tua religiofijjìmaque
prudentia cqgnofcatynulla ratione fieri pojJey
ut te ex hac vita fubtraäo Ecclefiam re-
tineam. Prsveniens igitur pater : Ita fané s
inquit, 6 f i l i y mihi viventi feipionis vice
efioyfeneäutem meant fiiffulcienSy patemìfque
precibus viciffim fiiltus. Cìim autem è vita
excejfero 3pro animi. arbitratu res tuas confi
titue.
Caiani & . His auditis, aifidiiùs ipfi adhsrebat,prs-
Gorgoni* fu- clariifimè curans turn ipfius canitiem - jam
n e b r i O r a t io - _ 1 r i ne laudator ad centeiimum annum accedentis, turn ma*
.Gregorius. tris feneftutem , non multùm ab ea state
diftantis; quorum uterque,ut probabile eft,
magni cura & a labore requie opus habe-
bat , prsfertim jam defimfto C s fa r io , &
Gorgoni! forore fanftilfimä feminä , atque
ambobus ad vitam fenii expertem sternam-
que beatitudinem tranflatis, quos etiam
funebribus Orationibus decoravit, folus re-
liftus feneftutis folatium, infirmitatis medicina
, piorumparentum , fi ita loqui fas e ft,
melior fucceflio, abundeque ampia majori-
bus fuis gloria ad propagandam eorum me-
moriam, & cum Orbis incolumi ftatu por-
Gregorii rigendam. Ecquis autèm majori pie.tatis
ßenda.1S ^auc^e domefticis prsfuit, feientiä & pietate
domum moderans, velut optimus quiipiam
procurator, qus cuique commoda erant,
diftribuens, cognatis, amicis, famulis,hof-
pitibus : atque ita rurfus Ecclefis negotia
adminiftrans, ut ejus pafeendi gregis ratio
omnibus velutrefta amuifis.propofita effet ?
l.Tim,m.y. Commodè autem a Paulo diftum eft : Si
quis domefiieis preeefie ne fe it, quomodo E c -
cleficeDei curam habebit? Etenim qui unum
prudenter re x e r it, hic utique & domum
fervare queat : qui autem domum, idem &
. (fl) Codd. Or. & P. T9 ¿piu-uu
r '( i ) Aüt9» deeft in Cod. Or.
( c ) ExuMrlat deeft in Cod. Or.
(d) Codd. Or. P. 8c Colb. r.
■ (O Combef._ytipoxofea»y.
' C/) Cod- Or. P. 8c Colb. t. fitniXbuxcTte » cültl de**
funaus fuerit Cafarius, vel vitam mutaverit.
(g ) Ita Codd. Or. 6c P. in edit.
Z7r ir zX z< r a i y d x x ' à p ta % iip o ro v /d c top
Spaerptov a zvvoyerof.. ■ a
O <h Ttetrttp , ytoXoùg ¡xh yv dvnGoXcov
avròv b ret 'S.aci/xcL «Tg^gad-ut • dxx' ivreiS'y b
to cF ctk otto S ¿ 7TiTU"y^ave , Hevre^ov 7roiiÌTcq
dv& ieturoS CMiìvov ry$ èttjtAj?ova's c Na^iap- o
X°v » dviXlaScti ryv stri/xixetctv. xet) rovro
iGJZSLrlev ov vovSter'ia. póvov 3 dXX’ xet)
etq&v r iva •&&<rfZiyvu$ ¿x etg-piaCurixtig op/uu*
[tivyv oXiycdQiag. o cTg To *rt desfi^iemreterrov
ietVTEl thoixoupievog 3 xet) nJ> 7retr^t 7T6/Sup-*
Xtiv piyet xp'imv > <py<r) tsrpòg etvròv • a> 7ra-
rep 3 xetv o n ¿'vex^zpy ¡uoi ret 'z&qpexretrjo—
ftevd 3 ofteog eTg tryv %etoiv óvx dmvive». S'Ivo*
fteti ryv (pftovriSct Na^/avfotT * yiveaorxirco Sè
vov y npà. xeti &to<piAy$ &vvicrig 3 tog ov% oTov
f t t Cp® r o S r i\S z ß io v %e»(ìi%oftévov 3 ry g
¿xxAyerictg dvT(%zcd-cti. vees-otpS-etaug ovv o n e t* '
Tijpj ifxd i f/.iv eeptt’ di yr iti3 l^eovn ß itxry^eet yz-*
'v o i3 t o yy^etg veeirótrhn^eov 3 x ) r etìg 7i-a.rot-*
xctig tvX * ig a r y ^ o / x e v o g . r eX zv r y a d v r o g S z 3
tog àv »I &o jQ ÌA ov3 S fa n & z a o d r e t & & ty / x a ,rà . d
T ovreov dxoveretg3 n ^ e jz fx z v z y ypoxopoov^ e
a b e r ra . ‘ à v r o v r z ySy zx c tr èv t r z c i ¿ rA y a ia -
cravtet -3 xeti r y v fiy r zp e t r o v r m ß ^ a ^ y ? )
dToSzovexetv 3 iroXXyg cog zìxog •S’gpctTrz'tctg xet)
dva.7rdva'Z(og 'XQ?Ko v r itS > xeti ./xetXiaret iySy
K a ie ra p iou r ò v ß'iov ju z r z iX y x o ro g * 3 xet) T o p * £
yov'idg ry g oaicoretryg b ) yvvui%)v d SzX p y g 3
ttfxQorzpcov /tzra^rzS-zvreov ear^og r y v dyypèo
, xd) aXyxrOv zvSod/xovidv , oyg xet)
\ o y o ig ¿ 7rirez<pioig z r i/u y a i 3 fxòvog dTroXznp-
&t)g% yypcog &£fecpjxv&/ie i3 der&zvzjag tetroziet 3 g
yovzeov zvcrz€eov g/ fXy fx zy et zÌ7rzÌv > d/xzivcov
SJ&Soxjn 3 xeti H^xooeret r o ìg zir&yovòig zvxX z ict'3
coarz ctvrcov S oX iX ^ z iv b r y v ptvy/xyv 3 xeti b
r y a u c r a a z t r o v xoex/xov Qu/t7retpzxrz/ivzer3'eti *
T / f [xzv ovv SzoazG za r z^o v oexzieov ro&zexly ;
Z7ri<ryfxy oìxovo/tcòv 3 <è <p/Xo9zfce r o v o/xov k 3 k
coae&zp r ig apig-og o)xovófxog, zxag-eo vz/xcov r d
7Tpoej<popct3 f fv y iz v z a i3 <p)Xoig3 oixzretig 3 %zvoig *
r t t S z ry g cx xX y a ia g 3 areog cog xetvóvct 7rpoxZl-
&ey Sixetfov ¿Traert r y v cmzivu Troi/tetvnxyv ,
TTpoeryxovreog1 S z zlpyretf r d Szip HavA<p • z) 1
S è r ig rcov o\xz\cov m yrpog-yvetf d x oTSz 3 fra>g m
c xxAyerictg ©2« zTn/xzXyazretf ; o' $ zvet n n
( k ) C od . P. in not. xnarg. xok^iìm», itu fcxKpóti,yUptf,M.
ÌÌ ) C o d . P. trufMntpaTUnrZat.
k ) C o d . Or. t i r . oixut.
( I ) C o d . P . 7rpitrs»citTas, 8c in n o t. marg. itp‘ »pcltvt «
WpiTTOt. Qn) C o d . Or. tS» Ma», privat as res. C od. P. « Jit n t _ T9» Mtr oIkoi.
* ( n ) C o d . O r . 9 i'nt.
TTctfSaycoyyactg
V I T A S A N C T
muSetyeo^yeTetg p z r t t ervvzerzeog, S r o g Sy7ra
a eJjfcoi/a ereoerzizv o' S z o lx o v 3 é ¿xxXyaietv • o S z .
cMxXyeriav 3 é 7roXiv„ oJxog r z z d j i 7roXirzia.
<rvvz<fletXftzvy3 %ctj TroXig av z'ly o’lx a rzXzco*.
i b r zp e tb G&typettpy. ryg S z etvryg Zm g y ¡tyg ir o A -
Xovg r z <7co^tiv3 ycìj ¿X'iyovg 3 y zvet3 ustj ov r tfl
0 oXeo ¡(di Ttetvrì , dXXct tcI Trotta piova c
Qzpzi 3 ret TOletvret.
d T « Sz'TTctrpog av -ra f 17pji^opi« ( o v r a g $
etvrog dvo/ud^zro^ rò v ß io v [AzretAAet%civ~_
rog i'T ip ty a e tg ro v Trarzptt Xoyoig ZTrira/pioig3
ryv r z d-zotpiAy /uyrzpet Noppcìp zyxa ptia ae tg
z n ^dcrav 3 beriet y z Troidv ¡(ctf diet zixog rov
epiXoTretropct r z xeti epiXoftyropct 3 xet) epiXoxpi-.
g-ov 3 xet) dvriXetptCetvoftzvog etvryg cv X^P1?
ttoA iqì ß ctSz ig t Szoptzvyg ZTTixH^'ietg r z xeti dvz-
c z a g * pizret ry v etvryg r zX zv ry v , ry g cotxAy-
o'tctg v7retvzxaoyerz. xeti xetretXetSav ry v 2 e-
Xzvxzietv 3 i d Tretpd’zvavi ry g TretvetyvH & z xX y g
f c v S j^ ird r e t fe, xet/pov c v S iS o v g * ztt 'ktx-ottov n v d
xetrotpyvetj N a^ / a p ^ o c f . cog S z VTrogpz^cLg zv
r o lg bpto'ioig y vm pty rz iroiptzvog nrz$&Ay&zvrog3
%ctj r S XetoS pjizrd Setxpvav etvrov ix z r zv o v -
r a v 3 ov xetp tfilzr ctf <a&g r y v etlryertv3 dX?C
B z/Iipizv d xX ivyg 3 o y x y r lo v y S p S g S 3 <zo%sg zpi-
‘ boXetg dvz.fxav d n v c tx r o g .
1 O S z etv pttxpov. b ' TretpzSpctptz1 ry v ijUyp
ptvyptyv 3 p izy ia r o v òv , r o v r o vptiv Siyyyero-
ptcti , QAtz'iva y z zig zvepyptictv o v x zActr lov 3 y
vptiv z)g zvzpyzertctv. ttcLv y e t^ xetXov , xet)
fy lX a r o v SyTToy' t o S z I^yXarov 3 xeti tto^ k t-
n x o v "¿fzryg 3 y S z <sr^og ©sop Q zp z i ro vg
Z7ro(tzvovg. opeov o pizyetg B tttr'iXziog r o v g X a -
^ Covp tzv o vg k dSzXtp .o vg 3 Aic tv ptzv zX z z iv o v g xet)
I Q v p iT r c t& zic tg .d ^ io p g 3 y x n r r e t 1 S z o i x r z i^ o -
m ptzv o vg 3 x e t) cog t ty o gm n , x e t) p iicterptct, x a )
etTTo rp oTra io v r o l g T roX X o lg ov r a g S I d p t a S ia v
x a ) p tn r a v S q a T r ia v 3 x a ) z ig zvv o iav r y g ¿b verzag
e X & a v 3 ß o v X y v 'Z t r & r 'i& z r a i zvtrzQy , x e t i r y g
oAtzivov cQ iA a S zX tp ia g d% ia v . o lx o v g Traptptz-
y z & z ig d v a S z ip ta p t z v o g , x e t i <nr^oeroSovg z r y -
» e n a g n r a % a g 3 d g cot r d v z v T r o p a v <nrZQiZTroiy-
ff a r o . 3 ia g p r qz^ uq trvvzerzag X o y o ig <srpog r y v
ZTTiSoeriv 3 T r a v r a g r o v g d a & z v z lg z ig r a v r ò v
y & Q o ia z t c p ^ o v n t r r y ^ ia r a v r a x aX z e ra g T r J a -
X.tov.. r o v n o v ervvzpyog t r v v a y a v it r r y g vT ry p x z
• (fl ) "Zifetlt ’■ 9 ¿\ ¿¡non , >(gtj (KxXfjtrlav • i i t iKy^e-iuv , y&j
«roAi*. Hffic reddiderat Billius, 8c reftituimus e x confenfu
antiquorum edit. 8c omnium Codd. manufc.
( p) C od ...P . TtXuirtptc.
( c ) In edit. *óv*>, fed Cod . omnes vo lu n t uitu.
(d ) : C od . Or. habet airi.
C ® ) Cod. P. cvhttrlirci,
Codd. Qolb.^i. P . 8c Or. ncup« ¿M u
Ecclefiam : qui rurius E cclefiam, is & civi-*
tatem. Nam & domus , contrafta qusdam
refpublica eft : & civitas, perfeftior qusdam
domus defcriptio. Ejufdem enim fcientis
eft, & m ultos,& paucos, aut unutti fervare :
nec in totum & univerfum., fed fola quan-
titatis ratione hujufmodi res inter fe diffe-
runt.
\ S ) C od . Ó r . 8 ¿pis ns.
Tom. /.
Enimverò cum Gregorius pater ( fic enim Montut
ipfe quoque vocabatur) ex hac vita migraf- Gregorius Pa*
fe t, fiinebris Orationis eum honore affecit, tcr*
Deoque dileftam matrem Nonnam adhuc
viventem laudibus profecutus eft ; piè id
quidem faciens,atque ut hominem decebat,
& patris, & matris, & Dei amantem , ip-
fiufque curam ampleftens, in viduitate &
profunda canitie fummä ope & quiete opus
habentis. Poll cujus exceffum ex Ecclefia Gregorius
fe proripuit, Seleuciamque profeftus, in ParÌenonCm
caftiifims virginis T h e c ls parthenone com- Seieuciam fe
moratus eft : ut v idelicet, interim dumipfe conferc*
abèffet, Epifcopus quidam Nazianzens urbi
prsficeretur. Ut autem Nazianzum reverfus
e ft, eodem ftatu omnia reperit, nec pafto-
rem ullum inftitutum : ac quamvis plebs
cum lacrymis ipfum obfecraret , precibus
tamen minimè fleftebatur, fed firmus &
ihimobilis manebat', non fecus ac quer-
cus qus nullo ventorum impetu concuti
poteft.
Quod autem mihipenè memoria éffluxitj
hoc jam commemorabo, utpotè maximum
momentum habens , tarn illi ad laudem ,
quim vobis ad utilitatem. Quicquid enim Bafiiii ]eW
lioneftum & prsclarum eft , id quoque s - proforumdo-
mulationem gignit : quod autem smulatio- ™unsf; ^ teerain
nis ftudium g ig n it, idem etiam ad compa- Gregorio,
randam virtutem confert : virtus porrò fui
ftudiofos ad Deum dücit. Magnus itaquè
Bafilius fratres leprs lue infeftos, licet ad-
modum calamitofos & commiieratione di-
gnos , minimi tamen miferatione animos
hominum permovere, imo etiam plerifque,
qua ergnt ftoliditate & immanitate, velut
nefas quoddam & piaGulum,horrendümque
fpeftaculum haberi perfpiciens, natursque
humans conditionem animo reputans ,
pium confilium dignumque ipfius. caritate
deftinat & proponit. Ampliifimis enim s -
dibus extruftis , annuifque proventibus
conftitutis, quos a divitibus & copiofis ho-
minibus folerti oratione ad largitionem im-
pulfis collegerat, sgrotos omnes in unum
coegit,pauperum gymnafia ac facras domos
. ( k ) C o d . P. ttlxpey. ■
( i j Cod. Or. mo x in eod. Cod.'8c Cod. P’.
deeft ov.
( k ) Ira C od d . C o lb . i . 2. 8c O r .In edit. t/tiw
C od . P . XaiSnftttas tù ßXetirJofiiwu
(I) Cod . P . ¿¿etfias.
(jri) Cod . P. ßS~tAuypta.
( f l ) C o d . Or. air^rixu
nn