M O N I T U M
MONITUM
IN ORAT IONEM DECIMAM-QUARTAM.
Hu jus Ora- I. QyAM V is in plerifque manu exaratis Codicibus , hcec Oratio ißum
& aigumen- pra fe farcii titulum : vif) A wx°rf ot'iac, de alendis pauperibus ; prcetulimus
'“iffier. Je tarnen cum Hieronymo, Gabrielio , aliifque compluribus retinere : jnpl <]>,_
eifäi'ij, Aow7«xi«, de pauperum amore. Gregorius namque, f i ad hujufce Cra-
pag-1«. tlonis initium attendamus , videtur per fe ipfe hanc tandem infcripdomm
Or. x iv . n. >. Orationi imp onere : A i, inquit, n r mf) ¡piXofìaxi*! , hanc de
Arg. ii.ha.ic pauperum amore Orationem accipite. l/tram autem fentendam teneamus,
nihil fermè refert, inquit Gabrielius. Utraque enim Oratoris propofitum
clarè oftendit, quod quidem eft , ut doceat pauperes benevolenti.! &
benignitate compledtendos effe.. . . Id autem tanta Theologus dodlrinà
Se gravitate, tantàque pariter eloquentià & vi dicendi prseftitit, ut qui
eà non admodum afficiatur Sc commoveatur, is planè.durus, ferreus Se
^bìm. nm». inhumanus dici poflìt. Ita etiam fendunt alii qui de hac Oradone tracia-
es. P' runt, f i Clericum excipias. Herum contemnendus potiùs , quàm fedo re-
fellendus eß illc faftidiofus ac malevolus Cenfor, qui ordinem & materia:
unitatem in hac Oradone defiderat, quique digrelììones & excuriùs Oratori
objicit. Oratio ip fa ,fi attente legatur, tam iniquum hac de re judicium
confutabit.
Quo lo c o , i l , Hanc Orationem Cafiireee habitam fuiße una fere voce confentimt
jior^habita eruditi. S i autem annum queeras, tidem ipfi inter fe dißendunt ; idque,
J atemur, non nifi conjiciendo licet aßequi. Hix enim ullam in mfigm hac
Oradone temporis notam reperire eß. Nonnullam tarnen Gabrielius, (col-
Or. xiv.n.10. lads inter fe his duobus Gregorii locis : proponitur nobis ob oculos grave
& miferandum Ipedtaculum, nec nifi iis , qui norunt, credibile , homi-
O r . i t in i . u . nes mortui ac viventes &c. E t alibi : non jam oculis noftris trifte &
miièrandum ipeétac.ulum proponitur, homines ante mortem mortui &c )
ridere fibi vifus eß , atque colligit, fatis perlpicuum effe , nondum à
Bafilio aedificatum fuiffe , to -rfc *ù<rM*t Tu/um , illud pteiads promptua-
rium, cùm praeclara haec & luculenta haberetur Oratio ; atque probabi-
liter conjici poffe , non parùm iplàm quoque ponderis ad opus tam
pium perficiendum attuliflè. A Gabrielio autem dißendunt Nicetas Si
Comment. Bafìlius Scholia/la. Primus quidem ait : eorum causa potiffimùm hain
hancOrat. . . n . . . i ». . r / i bica eft Oratio , qui in Bafiiiadis valetudinario , lacro morbo ( lepra)
laborabant ; quod quidem Balìlius Magnus extruxerat , ibique colieétos
tegrotos curabat. Secundus vero, ideß, Bafilius Scholiaßa, fic loquitur:
'in haue S U rr^ov.i'ifitvov TS t o v Tre p i spii.OTi’lwy'ia; Xcycv tv - r a irltayt'isfi ¿zwetpwntrGcti ¡peto) , r c v iv
ati BatnAf.atT, v7rò TB fJ.tyu.Xti TttvtjuvTU. ¿'ofJ.ììGtvros BttalM'm avriypv Kcnaetpi'iag. Eu01
quem explicandum aggredimur de pauperum amore ièrmonem , pro-
nunciatum ferunt in pauperum domo , quse in Bafiliadi erat , à Bafilio
Magno , è regione Csiàrese tum temporis sedificata.
Niceta: ac III. In hac opinionum diferepanda, perpenfis undequaque radonibus ac
momends,
IN O R A T I O N EM D ECIMAM-QU A R T AM. 2J7
mamends, Niceta & Bafilli fentendam tudorem arbitramur, utpoté qua a,r,m ScUj
firaiioribus nixa videatur argumemis. A c primo quidem , nihil certi eia-
rius ac difertius à Niceta & Bafilio dici potuit, qui procul dubio , quod
p-aditum acceperant Me narrare cenfendi funt. Deindè illorum fentemia
magis cum Hißoria monumends congrpit. Difficiiltads enim nodus in eo
potifiimum confiflit, ut vere ac pracisè afiìgnetur tempus in quo à Bafilio
Magnò extruäum fuit iftud pietatis sedificium. Probabilius autem videtur
erudids iUud fu ß e inchoatum anno 3J0. yel ad fummum 3 J 1 . Id pro-
\ batur ex eo ipfo, quod anno J J 2.. in hac domo exceptas fit Heraclides,
ac proindè quod illa pauperum domus hoc ipfo anno fuerit ho fpidbus fuf-
[ cipiendis idonea. Conflat prteterea Gregorium noflrum nullam ad Cafa-
\rienfes habuiffe Orationem, nifi poftquam ordinatus efi Epifcopus ; quod
j quidem condgit, ut jam vidimus , circa feflum Pafchce anni J J i . Undè Mon i., m
[ n o n male colligere licet hanc Orationem pronunciatam fuiße anno cir- ra
Weiter 333.
IV. Si autem pravaleret Gabrielli fenteniia , certe quidem ante annum da
[ q y j . ac proindè ante Gregorii ordinadonem collocanda eßet haec Oratio ‘ nione icntien- I quod fané ex diclis fieri nullatenùs potuit. Itaque ex collatis à Gabrielio
I Gregodi locis conjicere forfan licuerit, cceptum jam tunc celeberrimum
mifiud toto orbe Nofocomium ; at non ita perfeäum , ut univerios morbo BafiLEp.}*
I laborantes, curatores, medicos, jumenta, deductores &c. continere p o f
I let. Undè Gregorius in hac Oratione optimè ac verè dicere potuit : pro- Or.m.n.to.
I ponitur vobis ob oculos grave & miièrandum ipeéìaculum Sec. Si rursìis
K.Z7Z Bafilii Magni laudadone , abfoluds omnibus , & undequaque coaclis
I (acro morbo laborandbus , licuìt edam gratulad , quod miferanduiri illud o.
■ ac trifte fpedtaculum jam abeßet. Non negamus tarnen mirum fané videri,
mquòd in hac Oradone, nihil, nec de ¡¡edificando illa pauperum domo,
■ neque de ¡edificata aut perfetta, reperiatur. Id ne verbo quidem atngit Gre-
Mgonus. Undè probabiliter fieri potefl, Gabrielium, propter iftud Tkeologi
tde hac're filendum , in oppofitam fentendam abiiße.
I rP H r o P IO T TO T ©EOAOrOT S. GREGORII THEOLOGI
f a (f iXowlayict;. de pauperum amore.
x l u i . 1
m .
. . . A . n r n f : ' ORATIO DECIMA-QUARTA. H H B B 9 qua autem 14.
I erat.nunc 2.2. «. Anapes à .à 'iX ip o ) Kit) ffü fj.7r ív i] T iq , A I . Vi R I frátres , ac paupertatis iodi
■ vrltoXo) yetq uTrctvTeS) 1$ Tris ^ap/rop (quamvis enim, parvis adhibitis menfuris, ci^ t^taanno
■ ìmS'ttìr „i., SbS > 1.. ~ alius alium antecellere videatur , pau- ■ 3* H S« ‘08e/ps ¡caí/ e tA A o g e tA A o v < z¡rpoeyíiv o o x . n , x r 7 r DeioauDe-
■ 1 S / H H K peres tamen omnes revera lumus , gra- resrumils &
I tiàque divinà. ¡nd¡geimlSj> hanc de pau- ¡fb . gius
■ 4 )(Ao®-7a)^p xóyov 3 7tívix%¿>? > ¿ÀAct perum amore Orationem non angufte & llldjSemus*
| b 3 Iva. @ a.a¡A ííc tv b 7 r À o u r r ia n T è * jejunè, fed amplè & magnificè accipite,
JV Mi ifjSf toSto, ut °Pes affequamini ; ac fimul
1 vu7u „ ~ ' /, 1 / v orate , ut eam copiose vobis fubmi-
■ X ptiytiactt^ uà pg4 a< Tzfi Xoya tclq niftremus ? & fermone ánimos veftros
■ /^ergpap > n(à ^cS-pu^ai Tríivcoai alamus , pandmque ipiritualem fame
■ rov weufi-O'Tix.òv ctfiTov • íÍtí oltt otjpctvoS laborantibus frangamus, iive prifei illius
■ JjjÉl Alii**'* If(a Re e. bm. Or. 2. «V <piMw]a~
1 • , xtpt irlaxtTfo<p¡Kí, de alendis j>auj>eribu!s
(A) nA8T»iWs. Regg. bm, ph. 8c Or. a. ì’ srAsr/-:
Tom. I. rp £ t