Eunomìa-
norum para-
logifmus.
Alia ob-
J celio.
1 3 4 s - . . . . . .
litatem exeogitafti. Quis enim homonymiae a ¿po^ovg ravrag naaytig • za) tLaraAtAvza
fru&us, fi dignitate pares lint , qui a te - ------- — -
dividuntur ? Ne e enim, ut eos honore x~
quales, fed ut diipares oftenderes, ad ho-
monymiam ili am , & canes confùgifti.
Quonam modo quilpiam magis convinci
queat , & fecum ipfe, 6c cum divinitate
pugnare ì
X V . Jam fi dicentibus nobis, Pàtrem,
aov rovg zvvag 3 ovg t%tvptg z a r à Ttig dviaó-
TtiTog. t ì ydp o<ptÀog rtig ¿peovvpíag , a f . T<\ a
ìa ó n p o v /u.ti t%oitv oí aov Sjff.ipovptvol •
k 8 y d ç j '¡V t a o n p a H? a aAA’ '¡va áv¡a¿_ ^
Tiyu a 3 ■©€?? rtiv ¿ /¿wupictv, ty rovg zvvag %u-.
t ttpuytg. n d g àv n g tA ty ^ S titi paAAov, na)
e a v ra i payoptvog , x a ì S í o r t ir i ;
i g. E à u S i Atyovrcav v p d v , ¿ t í 7tS ctìr'ia
quantum ad caufam, Filio majorem effe , fXi'i'C'OiV 0 IlaTijp rod Xiocf3 ,®£po‘Aa£oVre?
ipfihancpropofitionem affumant: A tc a u fa g t Ì ¿¡Tl„ t sWemti c
natura ; pofteàque conclufionem nane lub- v ^ ^ . / / > , .
neaant: Ergo major natura ; haud feto , « A*»'?« r V ' °»* o.A
feipfósne potiùs, an eos , cum quibus dif- nortpov iavrovg -td^pAoyiQovrai , « tou?
putant, captiosà hàc argumentatione cir- m^jg ovg 0 Aoyog. ^ ov ydp dnAdg Òoa d
cumveniant. Neque enim fimpliciter, quae- rivog Atytrai, ravra za) zard roti
cunciue de aliouo dicuntur « etiam de CU114U& 4 ’ e o , vca sroxtipt/v ou tou/ t® p* ticS.t'i atrai ShaSAHAHa BcIJ«IAÌoi»
q u o d ipfi fubjeèlum e f t , dicuntur; led per- \ / > \ / ' » \
fpicuum eft de quo , & quamam dicantur. **ra Tivog> za) riva, tntì r i za Ave 1 tta^t
Alioqui quid prohibet, quomìnùs ipfe quo- ravrtiv <z&e$raaiv nottiaaptvov, rtiv, ori ó
que aliata hac propofitione . Pater^major XlaTiìp pti^cov Ttj ¿f)ùati 3 Ìmira to&aAccnatura
eft ; ac deinaè affumptà aiterà : Na- ^ ^ ^ ^ ^
tura autem non ommno major, neque rater; , ^ I „ R v
Ita poliremo concludam : Majus igitur non C ouA ILimp • w nu » « rvmyaytn
omninò maj'us ; v e l , Pater non omninò
Pater. A u t fi m avis, ad hunc modum agam :
Deus eft effentia : Effentia non omninò eft
Deus ; quod fequitur ipfe conclude : Ergo
Deus non omninò Deus. V erùm, ni fallor,
ab eo., quod fecundum rationem quandam
dicitur, ad id quod fimpliciter dicitur, cap-
tiosè progreditur haec argumentatio, quod
artis hujus ftudiofis ufitatum eft & familiare.
Nam cùm nos hanc vocem , majus 3 caufac
naturae tribuamus , inferunt ipfi , caufam ^
natura majorem effe. Quod perindè eft , ac j ) § aanrtp av ti ty Atyóvrav v/zàtv, ori 0 Sun
[ ¿ i ì t y v o v n a v r a g / u tl^ o v • « 5 0 T la r t i p ov
n d v r a g n a r r ip . t* ß a A t i J\ ,t o v r a g ’ 0 ©so?,
o v a ia • >; o v a ia S i , o v n a v r a g ©so? • t o
e é 'ij? a v r ò g e a v v d y a y t • 0 ©so?, o v n a v r a g e
© so ? . aAA* o ì/a a t , f r ò n n za) f
d n A a g 0 < a ^ ^ A o y ia / u .o g o v r o g , 00? rolg
r a v r a r t y y o A o y t i v a v v t iS tg . ti/zat
yà(> r ò f z i i^ o v t? toC a i r i o v Q v a e i S iS o v -
T a v 3 a v r ò ) r ò tm g f)v a n / ¿ iì^ o v t n a y o v a i v
fi dicentibus nobis : H ìc mortuus homo ;
inferrent ipfi : Ergo homo.
vizpog av Sp an o g 3 dnAag tntiyov avrò) rov
av&panov.
i ç. VjXìIvo St nag n^^.S^a/u.a/atv ,
ovStvòg vrìov rav iìpti/utvav ov d^iayaarovi
0 Tlartip , d)tia)v, 3 ’ ovaiag , ti ¿vtpyuug
ovojuà’ dg djufponpaStv v/zdg Stiaovng. a
avvStiaof¿tvovg s t s -
X V I . Quomodò autem iftud,quod certe
non minori admiratione dignum e ft, quàm
quae fuperiùs dièta funt,praetermittemus ? Pater,
inquiunt, v e l effentiae, v e l aètionis no-
men eft : fic enim nos utrinque ita aftri&os t
putant, ut n ulli ratione ex eorum vinculis /¿tv ovaiag gptiao/zt;
elabi polfimus. S i enim effentiae nomen ^oovaiov tìvai ròv Tióv •. tnaStì /¿ia (¿tv
effe dixerimus, affentiemur, ut exiftimant, E ¿ ( 0JTW; ¿©.wr-
Filium diverfam à Patre effentiam habere :
quandoquidem una fit D e i effentia , quam
Pater, ut cenfent, jam antè occuparit. Sin
autem aètionis , creatum effe fatebimur,
t'iAtiQtv 0 Tlartip • t i S ì cv tp y eia g 3 noitif*a
Qcupdg ¿/¿oAoynaovrag , dA?C ov ytvvti/ta. ov
ydgt 0 c v tp y d v , ¿««7 n d v r a g za ) ro
( a ) E< ra iririptai fitt l%an v. Delenda. ejl 3 in quit
Billius , particula negativa ft», qua exjlat in Herva-
giano Codice. Combefifius primum rep u gn a v it, fed
deindfe confenfit. N o s v ero negativam hanc parti-
culam minime delendam cenfemus. Gregorius enim
Eunomianos refellen s , oftendit propolitum ab ipdfis
oftatvfilat exemplum , ad sequalitatem quandam fpecie
terms in Perfonis fervandam, ineptum e ffe ; 8 c , quid-
quid nugentur, parem non habere honoris dignitatem
, id quod ita d iv id unt; nec denique eo animo
canum o n ab iplis inductam effe , u t pari dignitate
effe Perfonas oftenderent , fed ut lmpares
probarent.
( I ) où yap iV. Sic C òis l. i . 8c j . Or. i . Par. 8cc.
Deeft 'it* in Ed.
( c ) At. Deeft in nonnullis.
( d ) Où y*p àxXâs 8cc. Sch ol. où y cep or* ¡car* tjs
airItt Xtyirat , tut) k*t* tS q>v<rti. Non enim queecunque ae
c auf a. dicuntur , de eo etiam quod efi naturò, dicuntur.
( e ) ’Sivtayccyt. Duo Reg. 8c Or. r . o-itayt.
( f ) n * p * t o srj. Reg. a. or*p*rpotri). ; Coisl* r . * * (*
f ( g ) dnrtp *t 8cc. Sic exponit Elias : P e rw * / « '
licet faciebant, ( Eunomiani, } ac f i dicerent, hic vel 1
homo mortuus non refpirat ; ergo omnis homo
..... refalbuseft.
pirat. V e l, Æthiops albus eft dentibusi ergo totus
¿yipyovjutvov. za) ndg tcS ntnoitixón rav- A non genitum. Ubi enim eft agens, illic quo-
-.A •yri'jratHu.lvnv. s-n»m.S.Seiv Atnaavaiv.- omnino id quod agitur effe neceffe
eft. A c mirari fe dicent, quo pado faèlum
cum fa&ore idem effe queat. Me quoque
tó v TQ n ta ro iti/ tiv o v , S a v / ¿a £ t iv Qtiaovaiv.
ffipóSpa àv tfS ta S n v v/u.dv z a ) a v r o g rtiv
¡fg/iptaiv 3 t i r d v Sd o r ò tr tp o v S t i ja a S a i tiv
àvayzaiov 3 d A A a /¿ti r a Su o Sfofpuyovra ,
rpirov t i n t ì v dA r iS éa r tp o v * b r i o v r t ovaiag
ovo[¿a 0 T la r t ip 3 a Q o tp a r a r o t , o v r t cvtp-
ytiag ’ o y ta ta g S I ì z a ) r o d n a g t y t ! n tç jg
ròv T io v 0 T la r t ip , ti o Tío? <Gt&g r o v
T ia r e ç a . d ç y d ç n a p ’ t\f¿ív a i xA t ia tiç a v r a i
r ò yvtiaiov z a ) oixtïo v y\itoçi^c
z d z t ï r tiv r o t i yeyevvti/¿evov nrçyç r o ytyev vti-
zòg ó/¿o¿pvutv atifzaivovaiv. t a r a S [ e , v/ id v
a yapiv 3 x d ì^ d a ia g r )g 0 T la r t ip * a vve iaa ç ei
b ròv T iò v 3 o v z d A A o rp iá a e i 3 z a r a r a g
ttoivag iv v o ia g 3 ty rtiv r d v xAtiaeav r o v r a v
fuva/ziv. t a r a x a ì c v tp y e ia g , t i r o v r o d o z t t ’
¿ c ovdì o v r a y/zàg c a ìp t ia er t. ^ a v r ò S [ ì r o v r o
I c cvtipytixag àv tini ro o/¿oovaiov , e ti za)
aronog aAA ag ti riig <zék¿ rovro cvtpyeiag
ipfum vehementer hxc diftinèlio veftra Refponiìo.
permoveret, fi mihi duorum. alterutrum
neceffariò admittendum effet, ac non potiùs
, utraque disjunèlionis parte vitata,
tertium aliquid verius dicere liceret. Ne c
enim effentia: nomen eft Pater, ó viri Quid indi-
acutiifimi, nec aètionis ; Ted relationem catll0meuPa'
eam indicat, quam Pater erga Filium habet,
ovra B ve^ e,*ga Patrem. Ut enim apud nos
haec nomina germanam quandam conjunc-
tionem 6c neceifitudinem declarant : ad eun-
dem modum illic quoque Genitorem ac
Genitum eandem naturam habere fignifì-
cant. Sed fit fané, in veltri gratiam, Pater
effentia: nomen : Filium utique fimul intro-
ducet, non autem removebit, & alienabit,
ut & communes notiones ferunt, & ipfa
horum nominum vis ac facultas. Sit etiam
aètionis, fi ita videtur : nec fic quidem caufam
obtinebitis. Eodem enim modo dice-
« H H n « a. ,/ « ^ x I mus hoc ipfum egiffe Patrem, ut confub-
" 7 ,!- °P“ 5 v'x" > C ftantialis ipfi Filius effet; etfi alioqui abfur-
IStAovrav, rag orpoipag Jfatpevyo/iev ; ene) ditate non caret hujufmodi aètionis opinio.
Si aov rò cv roìg Aoyia/zoìg za) rotig arpotyatg Vidélhe quo paèto, quamlibet improbè ac
malignò pugnare ftudeatis , captiones tamen
veftras effugiamùs ? Quoniam autem
inviètum illud tuum in ratiocinationibus
& argutiis robur cognovimus , videamüs
jam quam vim in divinis oraculis pofitam
habeas, fi modo hinc quoque nobis dogma
tuum perfuadere non grave ducas.
X V I I . Nos quippè exmagnis &excelfis Fìiììdivini-
vocibus Filii divinitatem percepimus, ac runfCcéftinio-
D predicamus. Quibus tandem ? His nimi- dìo demonfzat
ztipvoso/ttv. nvav rùm} Deus , Verbum , quod in principio cramr*
erat, & cum principio , & principium : ut
in his locis : In principio erat Verbum , & Joan. r. 1.
Verbum erat apud Deum 3 & Deus erat
Verbum : E t , lecum principium : E t , Qui Pfcix. 3.
vocat eam à generationibus principium. Ad 1^at‘ XLr" 4‘
haec Filius unigenitus dicitur : Unigeni- J°an- r- js.
tus Filius , qui efi in finu Patris y ipfe
enarravit. V ia , V e r i t a s Vi t a, L u x : Ego iy XIV.4.&
fum via, veritas & vita : E t , Ego fum v».i*.
lux mundi. Sapientia, Potentia : Chrifius 1. cor. 1.14.
E Dei potentia & Dei fapientia. Splendor ,
Character, Imago, Sigillum , ut in his verbis
: Qui chm f i t fplendor glorice : E t , cha- Hebr. x. 3;
raäer fubftantice ipfius : Et,Imago bonitatis : sap . v i i . 16.
E t alio loco : Quem Pater fignavit Deus. joan. v i . 17.
Dominus, R e x , Ens, Omnipotens : P luit Gen. xix. 14*
apetypv tyva/ztv , iSa/¿ív aov zaì rtiv cot rav
dòt'iav Aoy'iav ioyyv 3 dv àpa. di%ti zctvrevSev
TraSeiv v/¿ag.
y a ç , ca [¿tyaAav za)
» T8 Tiou rtiv Seortira
1 T l/ z t lg /¿tv
v^tiAav r d v Q a v d v .
za ) xareiAti<pa/tev ,
r a r a v ; r tig © e o ? , t » ? A o y o g , 0 cv Z f% t i,
o / ¿ e ra rtig ^f^w? 3 « ’ cv ^ fX t i tiv 0
A o y o g , ?ta) 0 A o y o g tiv <GXì3g tov ©eòv 3
z a ) © g o? tiv 0 A o y o g • z a ) , / ¿ e ra aov t¡ ’
f zeti , 0 x a A a v a vr tiv d n ò y t v td v 'S^yt\v.
tn e id t i T i o ? /¿ovoyevtig’ 0 /¿ovoytvtig T í o ? ,
0 dv eìg r ò v z oA n o v r o v TIc s t^o ? , enttivog
i%tiytiaaro. odòg , d À t iS e ia , Çatt , gpdg •
ty a t i p i ij o d o g , z a ) w d A t iS e ia , ty ij fjatì ’
zaì j i y a t i p i r o (p d g r o v x o a p a . Q p f ia ,
dvvapig * X ç / o r o ? © tov S v v a p ig 3 xctì ©eocf
Qoip'ia. d n a v y a a p a , y a p a x r t ip , e i z d v ,
0? àv d n a v y a a p a r t iç d o ç tiç ’ z a ) 3
( a) oirías. Efto, Pater f it effentice nomen. Sic Reg.
Cypr, Sic etiam legendum fu ad en t, quæ fequuntur,
tria km moytl*s. In Ed. tiri*. B ill. Eftèntia. queedam.
(b) K*t* ras nonets hielas- Quis enim, inquit Elias,
tain fatuus, ut coritet Filium alterius effe qudm Patris
natura. a
(c ) Aipn'rtrt. Sic. plures Regg. 8c C o lb . Or. 2. 8c
Comb. In Ed. h a ifu 'r tr e .
tQ ) A i« di, Reg. Cypr. aliiqu e Regg. 8c Colb#
*»ro y¿f.
( e ) h K*i. Tres Regg. 8c Or. 1. ti **l.
\ f ) 0 a im aire ymm *f%ih. Iri LXX. le g itu r ,
axe ymài *f%iìs- Qui vocat eam, nempè , S'iKaurùmi, )uf-
titiam, d generationum principio. Vulgata vero fic habet
: vocans generationes ab exordio. Annotat Elias ,
inquit B illiu s , in pluribus exemplaribus *fx»s legi, non
y x 'i” », ut idem f i t , quòd d generationibus fempiternis.
Porrò in ed. Bafi inferuntur fe x linea qua in nullis aliis
Codd. reperiuntur ; G* fané Interpretern potiàs qudm Gre-,
gorium ipfum redolent.