
loa S. G R E G O R I I T H E O L O G I
mus. Sic enimcrucem 6c circulum ex tem- A ■yàçnv çnupôv xtt) rmr *ii* Aon n pi^ej'la
Num. XXII.
7 . & J e q .
LR eg .x x .v iU ,
it.
M arc i . 34.
L u c . IV. 4 1.
pore interpretatus eft. Atque hoc fané e ft ,
quòd miraculi inftar habeo. Quod ft falfum
e f t , in auras abeat : ft autem verum, rurfus
Balaam vaticinatur, & Samuel per Ventri-
loquam trahitur, aut trahi videtur, ôc Dæ-
mones Jefum inviti confitentur, ac per
contraria, quo plus fidei atque authoritatis
habeat, veritas demdnftratur. A c fortafle
his rebus id agebat providentia , ut illius
impietatem compefceret. Multas enim &
mirabiles falutis vias Deus inuiitato modo
aperire novit , ad humanitatem & miferi-
cordiam propendens. Quod autem à pluri-
bus commemoratur, nec à fide alienum eft,
oratione perfequar.
juiianus de L V . Defcendebat in quoddam adytum
rebus fuis Dx - vulgo inacceflum & horrendum, ( quemadmones
con lu - w . . r ± . r li:. modum utinam in internum quoque, pnulquam
in hujufmodi fcelera prorumperet, )
comitem eum habens, qui multis adytis di-
gnus erat, hoc e ft , hominem in hujufmodi
rebus fapientem aut fophum vel potiùs fo-
phiftam & impoftorem. Nam hoc quoque
apudipfos divinationis genus eft, ut in cali
TOUTO {ASV cTìi TO S/AOV S a v fA O ,' x } SÌ [ASV 4&vJVç
a vp a i rpspoisv * s ì d s a X y S s ç 3 vraXiv B a A a à u
<¡&Qp¿pnTSVSi 3 ^a/AOVyX tX xSTa i , a y a
o í s Î y a ç ’p iy v h n 3 x^ dai/uovsç ó/AoXoyoJv i Tú' ¡(
I WFOUV aZOVTSÇ 3 f/Of $ 0 CVaVTieOV^'lVa z z i [j
v n ç s v & ij yaX X o v 3 y c ix ÿ& s ia d s ix v v r a r - ^rvyjv c
z à z s 7vov STTiaxe&yvai ry g a asß s'iag tovtcùv
S'&pVTaViUilo ‘ 7T0X Xàç $ 'S^tef'û^OVÇ ¿dou'ç
Cfi)Ttipictç old's TO & s 7oV tfçyVoiofASÏVy VSVOV-’Z&çgç
B to tyiXavSpco7rov' o J [ s X s y s r a i C e a r o 7 rX s i ó v m 3
T r r ç svm ovx.'Sm, * lfô v rw .~ . • yv» d
vs . K a r « s i /asv s i g t í ddvrcov <ï§j to/ç
vroXXo7ç dÇarcov ;(&j epoCspdv' e coç àxpsXov yt c
ry v s iç a d o v (pspouaav 3 «srplv s iç to ia v r a
xana. <arposX&s7v 3 av/A7rapovloç a v r ed my^roo
yroÁXrav ddvreov ¿% ì& , r s Qo¿hoü t o . r o i a v r a ,
^ s i r o v v ( j o e p i ç v v r s ç -i y d p J 'y r o v r o s l J o ç f
y a v r s i a g a v r o 7 ç j £ó<pa t i v ) n a j v<z¡ro%d-ovíoig
¿tra cruce
fignat.
ginofo quodam fpecu cum fubterraneis Dæ- ^ d a iy o a i .tê%/ <ï$/a sá á o v t m a v fy iv sd ra r s h s àç
a zareo ^a/pourri y d xX o v 3 s t t s ) %çcj s ia ) a x o r o ç 5
a x o T o v ç J y /A i o v p y o t t y ç x c t x i a ç • s h s i à ç
Ç s v y o v a i 7c tç S 7 n /A i% ïc tç s v a sG c o v S u t t s o y y ç , g
Hßj l a v i c tç à < d ? v e ç s p o j ç ' e ô ç J s i i ' t ^ p 7 ¿ v j a r o v h
ysvva.J'av •zsrçpaCa.XXsi ret 1 J's'i/acCÎca 3 t/çcj à ù \
t t â s Ï ü) < t d > oC sp a > T s p a ,} y x a ç T t v c t ç (paaiv k à y d ? i ç } k
KSy oJ'/ao.ç ctyJ'ci)v 3 t(çtj T T V p a u y y Q ¿ a /A c t ¡ a ,
j(çti oux .o&l’ o v g l i v a ç v â -X o v ç x } Â y p o v ç 37 a l> à d o -
x y T a 7TÀyysjç , x} y è yv o^ / ju a S y ç t o TOlctuTct}
monibus ob res futuras congrediantur : five
quia tenebris magis oble£tantur,ut qui ipfi tenebra?
quoque fint, ac tenebrarum vitii artífices
; five quia piorum hominum, qui in
terra fimt^focietatem & congreflumfugiunt,
Admfus ex eífque infirmiores redduntur. Ut autem
terrores & pej eg regjum virum progrfedientem terrores
adoriri coeperunt, ac fubinde plures & for-
midabiliores evaferunt, ( fonos quofdam in-
fuetos audiri, aiunt, tetrófque effe odores,
atque ignea ípe&ra, & nefeio quas nugas &
deliramenta,) rei novitate perculfus, harum D gV) rov ç-avpov xalct<psvysi3 ro TrctXctióv ¿páp-
enim rerum íhidium fero amplexus fuerat, ; ^ iT01;T?, „ms,STal ^¿Sm ; ,
gnuCmru cfiusg afti - jDæmones, timorés
pelli t.
ad crucem vetúfque remedium confugit,
hócque fe adverfus terrores confignat ,
eumque, quem perfequebatur, opitulatorem
afeifeit. A c quxfequuntur, magis tremenda.
L V I . Valuit fignaculum, ceduntDa?mo-
nes ,• pelluntur timores. Quiddeinde? Ref-
pirat malum ; rurfus audaciam concipit,
ruríiis aggreditur, rurfus iidem terrores ur-
g e n t : ruríiis fignaculum adhibetur, ac Darmones
conquiefcunt. H^ret confilii inops
ßoyhov T F o i s i r c t i rov J ícúxo/a s v o v x) r¿t s^îtç
uxcodí çspet
vç-. îa y y a s v y ad)pcty)ç , y r la v r c t i oí J'a.í-
/aovsç j Xvovrcti o í p¡oQoí • g ira . r i ; ¿Lvct,7r vs7 r o
xctxoVy S-pctavvsrcti ttuX iv 3 ctvS'iç mop¿uy3 %cq oí n
ctvro) p)oCoi3 Xy y a tppay /ç araXiv, (è yps/iSvrsg
i J'ct/juovsç ’ t(cfj o /Avçyç zv ì
difcipulus : ac facrorum Antilles , ipfius la- tr IB S ^ I 'o . ,r . r . n \ . 9 i h . y a ty o ç s iy u & s v 7 ra o s ty y a u sv o ç r y v aXy Ss iav ttPe.rrii hhisPrrPenn.Qs ,. vvperriiftoait-epmm f(iInmiiftrt#rè» imntteprmprreptnattiuirr-: '
Abominationi illis juimus 3 inquit, non terrori
: vincit quod pejus eji. Ha?c enim lo quitur,
6c locutus perfuadet, perfuafumque
( a ) H ¿'oxii. V e r è a u t a p f a r en te r ev o ca tu r.
. ( J ) Im im i, Deeft x u l in nonnullis.
( c ) T{¡xfl't. Reg. f. C o lb . r . Paff. Comb. iù tv%m.
(.d ) Tpaa-u. Paff. & Reg. 1. addunt ¿'Diyifttrot.
o c c ip it e rem ut a u d iv i. ( e ) i i s a p tx ó i y t. A tqu e u tin am du c en tem in o rcum v iam
c ap ejjiv ijfet p r ià s &*c.
( j ) Eìr*». Pluree codd. «V a».
( g ) vie. Sav. un yis.
( h ) ilféurru. Reg. hu. irtfie-UiT* , virum fo r t em a c
J ir e n u u m in m a lo , u t ait E lias , v e liro n ic è .
( i ) A tiftaìte, Reg. a . SiiyfUl*,
n sbJ'sXv%Smy/ASv 3 Xsyoùv3 ovx. ¿(po&yaa/xsv * vix.a n
t o y ftpo v • X sy s i yetf) l a u r e i , sìvràv 7rs\Ss\3
Xj vrsiaaq a y s i r o v /AaSyry v sor) r o ry g dyra-
■ (ib) Aititi. Deeft in Colb'. r.
C /) Tar«. Pvegg. bm. b . Or. i. raro.
( m ) C o is l. 2. Offtìi j quod magis arridet Pa-
riiienftbus. C n ) Eßfoxitfiiftit. Sic Magus Juliani magifter difei-
pulum delufit. Quantam autem ad fugandos Dxmones
v im habeat iìgnum c rucis, duplex portentum , quod
hie narrat G re go riu s , probat fatis , ut dicere Jiceat
cum Auguftino , Magna res eft Jìgrtum , &* Crux Clirifti.
Vira illam crucis iìgni uno ore predicant Gre c i La-
tinique Patrés. Nec id unquam negatum nifi ab Ethni-
cis Se Hxreticis.
a Xéetq fidpct&pov' J(ctj hav/Aag-òv otjJ'sv ’
f>oq j è W arovyp/a ro? xaxoJfAotXXov d x oX a S ^ iv , y
varò r o v zp tir lo v og ¿vc txoT r ls& uf • a /xsv ovv
sì7rcóV 3 n 7roiyaaq , y s%a 7 raTtid ?)s à vair s/x-
qrsrcti, sìJ's7sv àv oi r ct r o ia u r a r sX o ù v r sg r s
■qaj rsXou/Asvoi * d vs iai d i ’ ovv j/cj T y 4
[Aovav ¡(ai r o 7q <ar&ty/Aaai3 t/cy rcJ/AavieoJ'si rcav
cxp&aXfxcòV S7nay/Aa!iva>v oug sSspetTrsvasv ' sì
y-y y i ^ dar casivyg ry g yy spag svrXyfòy Jcti-
[aovcòv 3 ctd> v5 ovra> 7rovypco ‘z o& ù & s lo ' ¿X X a
r ó r s x c à i^ K p c tv sg sp o v 7va y y y a r y v y xa~ .
b r sX yX u d -d g , t(aj $ $ h J'cti/AÓva>v juer s/Xytpdg 3
ov svSxaicta/AOV cms7voì xaX oSa t 3 /Aslayroiouv-
r sg as/Aveog r d ¿ v o y e tla ' r à y s v J'y ( ts^ y ra
T oiaur ct.
v£ . M7rs) J s y d J ) g ix p a r s i3 nsy o J'icoyy.og
c s%sppyyvulo, c slJ's r i 3 s’i r ovv àvJ'pòg QocpoS
ryv xa x ia v «é&trlou ry v uasGsiav 3 s’i r ovv
sJ'iJ'u%Sti rdóv sìg la u r y v a v r ò v dXsnpovr
co v d g r o jasv (bavspdg c ivsXs&ai ro v ttoXs/aqv 3
d HSy ‘i&goxctd-sS ’yvai ry g àasQsiag a ù r o x s ip a , i
e ftzir&g rcS Xiav sìva i S-paav qcy avraiJs tfìov 3 s n
HOj zv a v r teoreti ov tjuÌ cx-ovref vravrsXcog' QiXovsi-
Korspovg yà(> àv yytag ysvsSrat ft>ia^oysvovg ,
x a ì à vn d -y a s iv r i i rupavviJ'i ryv J<srgp svasCsiag
(piXoìiyfiav • <p/Àg? y a q r c t ysv va ìa d)povy/uala
f l&€$g t o /Sia xpa ro vv ^ a ù & a & fj£gi& a i3 x a S -a -
esrs(> <p>Xo% Cairo àvs/Aov ptvri^o/Asvy 3 roao vr co
y aXXov ¿ v u fu n s& a i 3 baco nrsp àv o’^od'poTgpov
j y.ctla7rvsyrai • %ctt r o v r o o v x z a r c o v Xoyiaycov
' 8 8 evpiaxs /aovov3 aX X a x} r o 7g <arpoXa€ouai J'icoy- '
y o iq s iy s yiveoaxsiv 3 o/ n/Aicorspov r o v Xpig-ia-
viayov vrsvroiyxaai & à r lo v y àSrsvs<rspov, peóaav-
| r sg la g 4 v£ “ S zC a e 'ù ia v , z a ) coa^irsp aiJ'ypov
I &epyov u d o r i 3 r o 7q xivduvoig s~o/Acóaavrsg' gj
eTg y i r a ryg r sy yyq g-pa rsvas is, z a ) te C t t s ÌS s iv
' r o /Sia £ s& d i x ^ d a s is v , y xad-d&rep x ^ X z a f
1 l ‘dktGaXXot dsXsap r y rvp a v v id i r o <zirpoayvsg3
k C °Qo v r s ovrcog Ivai/ a y a z a i d v v arò v ysvldra)
'avroft r o àyeovia/Aa.
1
vy. K ai ya(> fsr^gro7g aXXoig 3 itj ry g Tcov
yuprupcov n/Ayg sephovsi ro7g ctSxyra7g • za)
l difcipulum ad exitii voraginem ducit. Nec
mirum viderì hoc debet. Improbus enim
promptiùs ac libentiùs malum fequitur
quàm à bono cohibetur. Quse porrò dixerit
aut fecerit , aut quibus impofturis elufus
fit, priufquam furfum remitteretur, norint
i i , qui myfteriis hifee partim alios initiant,
partim ipfì initiantur. Casterùm aicèndit,
turn animo arreptitius, turn rebus ipfis, ac
furiofo oculorum obtutu fatis fìgnificans ,
quos coluiflet : nifi tarnen ab eo quidem
d ie, quo tam nefaria in animum induxit,
Dxmonibus oppletus eft.Verùm idapertiùs
tunc patuit ; ut ne feilieet incaffum defeen-
difle, ac Daemonum particeps fa£tus fuifle
videretur, quem illi Enthufiafmum appellant
, honeftè nempè ac fpeoiosè vocabula
commutantes. Ha?c prima ipfius facinora
extiterunt.
L V I I . Cùm autem jam, quod parturie-
b a t, continere non p oflet, perfecutióque
erumperet, quiddam animadvertere ccepit,
fapienti in vitio atque in impietate excel-
lenti viro dignum : aut certè ab iis qui ip-
fum ad earn acuebant,ac velut inungebant,
; edo£lus eft. Sic enim fecum reputavit fi
bellum apertè fiifciperet, féque impietatis
ducem profiteretur, pmerquam quòd id
nimis temerarium atque imperitum futurum
efle t, huic infuper feopo , ad quem
collimabat, omnino contrarium fore. Nos
enim, fi vis inferretur, acriori contentione
in viòloriam incubituros, ac tyrannidi ob-
nixum pietatis tuenda? ftudium objefturos
cogitavit. Solent enim fortes Óc generofì
animi, e i , qui vim afferre parat, contuma-
citer obfiftere, non fecus ac fiamma, qua?
j à vento excitatur , quò amplius perflatur,
•eò vehementiùs accenditur. Idquenonco-
gitatione folùm reperiebat, fed ex priftinis
quoque perfecutionibus cognoicere pote-
rat, qua? Chriftianam religionem potiùs il-
luftrarant, quàm debilitarant, ani-mas nimi-
rum ad pietatem roborantes , ac pericùlis,
ut aqua candens ferrum, obdurantes. A t fi
callidè 6c artificiose bellum gereret, ac
vim perfuafione verborumque blanditiis il-
lineret, aut tyrannidi clementiam tanquam ‘
hamo efeam circumponeret, ita demum
non folùm prudentem, fed validam quoque
fibi concertationem fore.
L V I I I . Etenim,ut alia, ita eum quoque,
quo Martyres-affici folent, honorem athlequam
virum bonum, qui eum d malo retrah.it, fequitur.
j ( " ) Auiftcnm /tiTtix>iipùs. C om b. Dcemonum commercio
vocant * l^1 ^ vinum afflatum y f eu Enthufiafmum
( c ) Ei^£ ti. Reg. bm. n . Reg. x . Ut ri. Porro
hujus loci fenfus eft, inquit Bafilius \ five hoc d fe ipfe
nvemt, nec ab aliis acceperit, qui ipfum quodammodo ad
W e ^ jn u n g e b a r K . eìV , L i e i ,
t a ) Reg. u. C o lb . k . Or. i.
/ • »(>«»■»».»»». »0. ikeg . u n i. uvTO%iipty.
( e )( npef t u . S ic fe x Regg. Or. 1. 8cc. A lii cum F
er fo e t o .
( f ) AùtahàÇiriut. Regg. 1. u. Herv. Aid. Oxon.
( g ) zllfirKt. Plures codd. t/llflTKt.
(h) T«. Reg. bm. tu.
( i ) ntfifi¿*,ot. Regg. bm. 8c 1. irtfißixoi.
( k ) À». Deeft in Keg. bm. 3
perJluèiciuatniouns es adverlùs Chri-
fttâita.nos cogiClmftiana
religio perlè-
lcuufttiroantuibru.s rl-i
Martyrii honorem
Chri