MO N I TUM
IN O R A T IO N EM T R I G E S IMAM-Q U A R T AM.
Onuioois I. E x ¿Egypto numero fa claffls, debitum , Uti mos erat, Imperatori
sm“xam' frumentum advehetis , Conflantinopolim fummo cum apparatu, appulfa
fuerat. Cum autem nautce,feu clajfs gubernatores, Ccejari , qua Ccejaris
erant, perfolvijfent, fpretis ac pofthabitis Arianorum Ecclefis, ut , qua
Dei funt, Deo redderent, Gregorium adeunt. Ipfe caritatis ramansac
veteris injuria immemor, eos benigni excepit, ac fubindè in eorum lau-
dem hanc publicum Orationem habuit. lilis primùm gratulatur Orator,
quòd, devitatis Hcereticorum fcopulis, ad Catholicorum Ecclefiam, velut
ad tutijjìmum portum feliciter appulerint. JEgypti, Nilo exundante,
ferdlitatem & ubérrimos fruclus pradicat, atque illius incolas laudibus
ejfert, quòd, ob nativam benignitatem , non folùm corporeis cibis alias
civitates nutriant, fed fpiritualibus etiam alimentis univerfum propè terra-
rum orbem repleant. Hmc magni Aihanafi laudes celebrai, qui, ut alter
Jofeph, AEgypto & omnibus penò terrarum regionibus fpìritualem cibum
Jubminifrarat. Deindè Petrum ipfus in Epifcopali fede fuccejforem laudi.
xxxiv. dibus exomat ; & ad SEgyptìos Orationem convertens : Vos eftis, inquit ,
alumni & ibboles illorum prasftantium véritatis Doélorum , quos nec
tempus, nec Princeps, nec invidia, nec metus , nec minie, nec exilia
multa , nec denique aliud quidquam terrenum adducere: potuit , ut
aliquid de Trinitate proderent. Tum veteres ac fcedijjìmas SEgyptiorum
mi. n. s. impietates recenfens, eas à Chrifo debellatas ac fugatas pronunciai. Qub-
circa , addit, te compleitor & làluto , Populorum optime Chriftjque
amantiffime, popule meus; meum enim appello, qui eadem, ac ego ,
fentit, quique eandem fidem profitetur. Popule meus&c. Ac fepè fepiùs
min.7. repetitd hàc compellatione, profequitur : Ut autem vos baud fruftrà ad nos
accurriilè, neque ut ad externos & alíenos , ièd ad veftros portus ap-
pulifle, prseclarumque itineris veltri ducem Spiritum fanélum extitilfe
cognofcatis , pauca de Deo ad vos dillèremus. Quod quidem, ut in prce-
cedemìbus Orationibus , fimmà ingenii vi , fublimitate & eloquentid
exequitur.
Q u o tem- I I . Verifimilias fané nobis videtur cum Tillemontio , hanc Orationem
po re habita - _ . ~ _ n ’ ' 1 ' o hscOratio. habitam juiJJe pojl excitatos a Maximo tumultus, eamque ad annum JoO.
ix. not. 3J. menfe Septembri, vel Oclobri referendum putamus. Nec intelligere pojfu-
5«.P-7IJ- mus ^ quihus argumentis ducli, Elias, Baronius, Billius & Bollandola
i f am Orationem coram Epifcopis , qui ex Aigypto Conflantinopolim
Maximum confecraturi venerant, pronunciatam contenderint. Ut cceteros
Baron, an. omittamus, Baronium fusiùs hac de re loquentem audiamus .• Petrus, inquit,
favens Maximo adversùs Gregorium , nilus eli, ut idem Maximus ordina-
retur ejus fedis Antilles : ad quod perficiendum lèptem legavit Epilcopos,
alia tamen occallone pretensa, nempè utfrumentum d e b i t u m Imperatori,
navigiis
navigiis impolìtum, portarent Conllantinopolim. Erant lise Epifcoporum
nomina, Ammon , Apamon, Harpocras, Stippas, Rhodon , Anubis &
Hermanubis. Hi vero , quòd Cattolici' elTent, declinantes i’n urbe com-
munionem Demophili Arianorum Epifcopi, Gregorio adlneferunt à quo
& benignò fufeepti funt, & ab eo laudati publicà conclone, cujus eli
Exordium : Eos qui ab -Lgypto venerunt &c. Sic rem narrai Baronius
Verum, ilhus pace dixenm , f i ad hanc Orationem feriùs attendiffet vìr
doclus, f i fingala , ut u à dicam, perpendiflet verba , f i qua demùm Gregorius
carmine de vita fiua ficripfit, ftudiofiùs animadvertiflet, nunquam
projeäo talem fementiam protulijfet. (¿are quidem ut refellatur, fatis erit
ea referre, queern hanc rem annotavit doclißmus Pagius. Baronius, inquit W»».»,.
eruditus ille artis critica, magifter, Baronius ait Petrum Alexandrinum
?rC!Lm EP“ coPos ^gypti > ad perfìciendam Maximi ordinationem , b«.* e!Tà
mififle : citatque banc Orationem Gregorii in lEgyptiorum adventum!
Verum , qui in ea nominantur , non Epifcopi erant, fed nauta: feu
potiùs, gubernatores elaffis Alexandrinte , qui frumentum ex .«gypto
Conllantmopolim advexerant. Quo maximè argumento, convincitur eos
Epilcopos non fuiffe; neque enim Epifcopali dignitari convenir frumenti
advecno. Deindè in tota illa Oratione eos nunquam Epifeopos, femper
vero Laicos Nazianzenus appellar, cùm dicit toties, Populus meus ,
Populus Dei &c. Demùm baie verba Gregorii : Pofteaquam Ceefari , Ot. ,«OT.
qufejunt Ccefaris, ut par erat, comulifiis, Deo edam, quee Dei funt , °'7'
tribuijhs , illi nempèyecligal, huic timorem; & poftquam cibis veftris po-
pulum aluiflis , ipfi quoque, ut à nobis alamini hue acceditis : baie ,
inquam, verba aperte Laicos delìgnant & nautas , qui frumentum, feu
canonem urbis Conftantinopolitanie advexerant. Qua: obfervatio , addit
Lnticus, eli Valelìi in notis adlib. v. Theodoreti, c. 8.
li)'! lifdem argumentis Baronii fententiam impugnant Hermant
. Tilkmontius ; nec ipfis poßibile videtur , earn ad Gregorii Ora-
tionem accommodate. A c meritò quidem, & Bar omo & Bollandiflis “ m,..*.
objiciunt, quod non nifi unam Agyptiorum turmam agnoverìnt, cùm p' ^
Gregorius ipfe geminam agnofeat ac diflinguat. Primùm etenim , ut in
“ ™ T nr a SUa legltU'' ’ miffl f unt Ammon » Apamon &c. quos c,m. de
J heologus milèros nautas appellai, & catafcopos, id eft, exploratores, S t r L 'Ì
qui venerant, ut res Conftantinopolitance Eulefl.ee obfervarem. Deindè,
non multò pòli venerunt , qui priùs' eos miferant, ideft, Epifcopi à
etro Alexandrino delegati, ut Maximum Epifcopum confiecrarent. Illi à
regonoT ’allorum nomine defignantur; & quamvis certe, ut facinoris auc-
tores & duces , prioribus multò nocentiores efient, ipfis tamen, ob debitam
Jane Epifcopali dignitati reverentiam , parcere fie profitetur Theologus.
um igitur tempora ab ipfo Gregorio tam prcecisè Jecernantur, nemini
u lum efie poteft, quin necefifariò duplex diflmguenda f it Aigyptiorum
lurma quee diverfls temporibus, non ad frumentum advehendum , (nul-
um enim de frumenti adveclione mentionem facit Gregorius , ) fed ad
aximi ordinationem perfìciendam , Conflantinopolim appulfa eft. Nec
movere nos debet, quod à Bollandiflis in medium profertur, feilieet,
Tom• L Rr r r r r r