'Evocatus
Bafilius, ut la
borami C a ia -
rea* cum Gregorio
opem
rerat.
Gregorius
& Balìlius ad
verfus hæreti
cos egregiè
pugnant.
Bafilius
G reg o r ii ope-
râ ad Carfari
enfem A r -
chiepitcopa-
tum evefiitur.
Gregorius autem haud multò poft tem-
pore hæreticorum agmine Cæfaream popu-
lante , Eufèbio quidem, pio viro , adhuc
Metropolis clavum gubernante, ceterùm
cum magno Bafìlio, qui Presbyter e r a t ,
atque in Ponto philofophabatur, inimici-
tias gerente, hæreticorum conjurata arma
impetumque refoimidans , quòd antiftes
aciem contra educere non poffet (quanquam
enim ille vitæ integritate præftabat, Theo-
logiæ tarnen rudis erat & imperitus ) ad Ba-
filium, illuftre illud fidus, fcribit ; eumque
obteftatur, neullam iriimicitiarum rationem
hab eat, fed animarum periculum mente
reputans, Metropolitans: Ecclefiæ fine ulla
mora fiippetias ferat : fimul etiam fe affu-
turum , bellique focietatem cum èo coitu-
rum pollicetur. Qua oratione eximium du-
cem ad bellum fufcipiendum impellit. Pro-
fe£tus igitur ipfe quoque, fuiceptâque cum
eo expeditione, in hæreticorum præfidium
& arcem irrumpit, concififque impiorum
hominum ac profligatis dogmaribus tro-
phæum fimul cum Bafilio e r ig it, hoftibus
ignaviæ fuæ imbecillitatifque confcientiâ in
fugam verfis. A c talia D eus per fervos effi-
cit:qui cum immodicè excrefcentem atque
exundantem hominum iniquitatem ce rn it,
præftantiifimi atque cariifimi figmenti mi-
lèratione permotus, viros omnibus virtutis
numeris abfolutos excitât, auxilium quod-
dam difciplinamque i is , quorum falus pe-
riclitatur, procurans ; ne fulturæ atque ad-
miniculi penuria humanum genus noxam
contrahat & labefadtetur : quemadmodum
tum quoque f e c i t , hos viros excitans, ac
velut coagulum quoddam la<äi inje£tum in
medium ponens ; atque ita e o s , qui mul-
tifida improbitate & impietate plurimùm
inter fe diffiti e ra n t, in unam amicitiam
concordiamque conftringens.
Non multum temporis intercefferat, cum
prædidus ejus Ecclefiæ anti îles ad meliorem
vitam migravit. Magnus porrò labor G regorio
fubeundus fù it, tum privatim quibuf-
dam , turn publicè univerfis urbis civibus
fcribenti, atque, & patris, & fuo nomine
iuadenti ut Bafilium in Archiepiicopatûs
throno collocarent. Præçlarè id quoque atque
perfedtè. Neque enim ut amici com-
modisinferviret , hanc operam fufcipiebat >
fed ut publicæ utilitari profpiceret. Norat
enim perlpicuè, norat opitulàtorem Spiritu
Sanfto dignum : ob eamque caufam non
ante impetum remifit, quàm, quod reftè
propofuerat, ad exitum perduxiffet quemadmodum
etiam perduxit. A c Bafilius quin
Ì l Ir CoA P; & fc le g e n d um monet Montac.nec
n o n & C om b e f . In é d it, quibufd.
Ul! m Codd. C o lb . .2. & O r . moxque
r i r ^ tegunt rà, w M k
? J \ f f ü Ü O r . radila knxovùlce.
f i ÿ °r- w w® ^ t 0 b . i* ß t Or. tXitit 5» jyq wnxtfìfUTtimtsi
Fpryóp/og de /x er où woAuv xpóvov rîtpovç
ttipeìixdvxdjadpufxóvrog rüg J£.eti<rapseov, Eü-
cì fxiv tu ocm ìti td/cTxÀm^PTog Ttìv /¡¿ti»
*rpowoÀiv i Trpog «Tg tov fiteyetv HetaÌMiov 7rpecr*
évrepov ovTct » x} ¿ir râf IIoW^> <piÂo<roq>ëvTct,
fZ&pav àvvpti/xtvou » J'iiaag a /p e ru a v ròv
■cvmt7<srt<7/A.òv , xj Ttjv g<poJW T8 TTfotalSrog
fui àèvovTog 7ra.pa.TUTli<&cLi*3Qiv Mrog ù <fc 3
TOvßiov crêytci>oç9àAà’ xv 77poç ■d’èoAo'yia.v etyuju*
vuajog'ÿ ìttktÌìXXìì Batr/Àe/û) Tûf tpaajtipi t ng
e%&pag fjttv àvTi&oXtòv ciXoytiaq s ròv xivJ'u* t
vov ¿'i r a v ivvoriaetvra Tet%ûa,v èV/x«-
pia.vc tctUTov x o fän tf t« cAtxÄnaiai rüg fztirpo- c
vrotetùç' äfxttd ^ rtiv ietvrS ^upaaiav x) au/z* c
jJMyictv V7ro<7}(pfßi)og. T a ira e Ì7 rm , ireiS-et
ròv *i(>igrov (7/paTtiyòv3 ¿viXl&af ròv ttoMjuov.
sAScav XVe Xf au ro g , (rwexg-pareuaetg aüTüfs <
f i g r o ly yp o ù fxa . r a v a i p i j i x a v 3 x ) i
r a r a v a a e € a v ¿ 'o y f j .& r a . x a . r a . r t f x v m «JW
Avar j ( r o v iy e ip e t r ò rpoyretfov 3 ¿ p u y d J e tg ¿ 7 r e *
■Àey^ag r a g 7 r oM fx i x g 3 r t lg e t v r a v à v a v S 'p ìa g
X a & o v r a g cruvctiS'ilo~iv. r o i a v r e t ¿'iti r a v e e t v r S
& e p u 7 r o v r a v & e ò g z u r e p y a Ç iT t t f * og o r e tv ÌcPh
vroÀÀtjv 67Ti77oXa,ì*ii(ra.v dv&pajrav tdZfopvo»
ytwaVj d i x r a r x r i f j u a j i r x T rX tta f/ .a .rog 3 è*|j»
fy e i p e i r e A s h t g uvJ^pag ¿ v r ix a p ia v r i v t t trefì
TT ctfd'etyayi¿ tv r o 7g m v S 'v v ìv o v g i Wpo /u ti& o v ju e -
'vog3-ÌvA fx ti r o v a j t ip i^ o v r o g rj awop/a r ò y iv o g
Avf/.tivtiTezj' z a & e t <è Tot« W tT r ó 'itiìis3 r o v r o v g
■J'ia.vu.&ìma'ug t(ctj o ìo v r é va, ¿y rò v 'r ò v t/u€aAAÓ-
f iS p o v y a Ä a x j t r o u r o v g e ig ju Ìg o v T i& i / g S r»ç g
TJI r7toX U G ^ ( lS 'Ù TTOVtipiec x } a G iC i iS t J t t K î î ç o v ^ b
a À À y A a v ctonaitixorug, eig ¡u ia v c v v S 'u <piAÌav
¿pfAOv'tav.
Ou wo Au r ò cv fxeato, ^ o fx tv eìpv/zévog
WpogcTpoç r ü g JV oM xA tia ta g \ y rpòg r ò v djuetva i
f x e r a v e ç n ^ Ç u ijv . woAuç JV t t o v o ç r d T p t iy o p ia k
x a & ÎG Î a .T a i y ç t t / p o v r i wpoç r ò v V r oX iv , <& i d ' i â
r i a ) , f@ j zorvrÌ 77a c r i , i & j 7r e \ & o v r i r à /xèv ¿ ' ¡ à
r S 7 r a r p ò g , r à JÒ ¿ ' i e a u r S r d 3 -póveo r ü g
¿p X iep a c r v v n g i y x a d - iA p u a n i B a a iX e i o v * X ia v
K 9 j r a r o r e À e la g . o ù y à p d ç < p ix p X U p iÇ ô / u t -
v o g , e 7 7p a r ] e v 3 aAAa rS x o iv o S 7 7p o v o d v . ìjJ'et
y a p 3 ifS 'e i a a rp d g , r ò v r S 7 7 \m / x a r o g d% io v
'z d fc c f ia ìa r y v . «T/à r S t o o ù x d v » x e , 7 7piv eig
r t X o g a y a y i^ ro 77p oG t ix ó v r a g ß e € x te u / x e v o v , I
% fx e v r o i x } t i y a f y j . 0 fx e v o u v B a d iM i o g e^g
( / ) C o lb . I . iietSluTtu
( g ) C olb . 2. & O r . ùt fu n i ii)f.
CA ) C o d . P. TrXncrìài à>ì\r,Xav iip uri arai.
Ÿu\ £°}u' I' 2' ^ Or. Cod. rii TÌf hzliirtaf.
vìtam t • (MTirfit ÇtiKi, ad. meliorem tranjlatus efl
(l ) Cod. P. iyiyu Cod, Or, «yayuu.
S A N C T I G R E G O R I I . cxxxìx
r ü g TCaiactpéav r o v g o ia xa g . <p$ovx d e xçq
<piAapXia Ç i77a v% tiSevrav 3 d ia ip i lr a i eig duo
a % K,et77<Gradoxà!v 3 fxixp* ToVe [x ia r e a g a
yvcopiÇofxévn * K& d v n d ia ip e lr a j r y g K.aicra-
b péeov r à T ¿a va 3 d ç A01770V ¿ zd iz e iaG a i ^ 77ap
¿/xtporépav 3 i@j Tag ttoâÎxv&Ç d/xtpicrCtirouv~
r a v j ¿77oiav e za r 'ep a ç eïvai x p ew - 770ÀÀtt yS v
c Ivrevd-ev e^ ò x^ tt 0 dptXove/zia3 77pofacriv /xèv
d i y o o G a 77l d i IV ^ J Xÿ\ r ò v 4 U^&W cT'W'9'êl' x y d i -
juoviàv* GGrovdòv de , 77\eove%'iav yjfé q)iAap-
XJ&v 3 ve/xvàig %Xn<re<ré 77eipafxevav zar cu-
9ipv77leiv ra dtax^
‘K.àivorojxx/ufyjog di 3 rdv oixeiav d770-
fe çepx/JfyjQç e 0 /xéyag BadiXeiog » èvvoel xura-
dòo'ai rdìg S a oifxoig è77Ìazo770v , /va xoivo-
$ 77oiri(7cig * rò o^ioÿua -, ròv ctÀÀo&ev aùrd 77a-
pafyjo/xivm ty/xiav 3 evrdù&ev i&Gtiraf. jÿ ctfxa
' Ttiv x a Pav ì‘77-i<7ìt0770ig. zaTawvxvaGag , tÌ771-
/xeAeiav raìg ixzXticriäug fxaXXov ^ap/o’i/Ta/.
oòdeìg ouv èdozei BaaiÀeia XfWM/u-aTepoç rx
1 ptiyoçiXy x , ¡GXPpprepog e77iaxo77ìig ^e/rap-
6 ywe i& ug dvréXaCeâ^a] ê , r S r o ßouXevffajuS/Jog
f x e r a t b 77arpog Yptiy optó r S 3 -au/xuans, wpo-
h G a y ei ßtaadjudpog t « ^ g ipo rori«^ 1 r ò v avdpa.
xçq r o fxev epyov e ïx e r eÀog. ô d e , x a & a WoÀ*
X a z t ç èijitixajbùfj, gko'77ov 3 e x a v ÒGuyiag r e «j
G S ^ y f x a r a v è t e v S e p ia ç 3 ù vià ro , iduGtpopei ‘
s a v r d &f>ooex*iv id ïaÇ eiv d va y xd ïo v elvat
oiofxevo'g. '-¡srpog de nm r o x eoP*ov T a ^ctGi/xa
X e y u îîv a ù r d dve77irtid e io v 3 o îa Çàxtrg r e udì
* d d lr x d v S-opvCav 77i 77\mpafxevov. Xeaipópou *
pb ßuoiXrxYig (xeaov xeifxivov , X,' t b d-n/xcaiou
dpo/xov exov r a Ì77<Ztrod]aaia d o v e ìra i r o l ç
k w a p « c i , woAAjjv fxev dviav <pe'pov r o l ç Ôgu-
X 10IÇ» d 7 7 o \a v o iv de h d ç eÀ e ia v , où d è r ò v
I ru xS cra v Gxedòv 77apexôfxevov. r a v r a iv id d v
eiç (ppovrid]tipiov d& ev d v x a ra tp eù y e i, Sfexov'/a
«n Tg i(çq A o y o ïç Trarpixolg r ò JWaA-9-gç m rü g
n vogou xaraurpcivvav 3 ydf d)<Aocro(piaç n to p x a i-
o pov îTyvfxvadinpiov r iS - e r d j. A e y e r a i o ù v 0
p fxtide 77poG<popav ti x i/f>°rov/av P, w e r e pov r ) r d v
q GuvtiSav, r o l ç t 77iGxo77oiç y ev r o l ç 'E a a i/ x o iç l
dem C^farienfium gubernacula tenebat. Invidia
autem, dominandique cupiditate glifi
centibus, Cappadocia, qu* ante idtempus
una agnofeebatur, in duas divifa eft,acTya*
nenfis civitas a Caefarea diftrahitur, eique
opponitur : àdeò Ut deìnceps de oppidis
quoque inter utrofqüe Controverfia move-
retur -, inter fe contendentes, utri potiùs
metropoli ea afferèndà eflent-. Atque hinc
contenti© exorta eft i hoc quidem obtentu
aó praetextu, quafì fidei negOtio ätqUe animarum
cura moverentur : re autem ipsa ,
propter avaritiam dominandique libidinem 5
hominibUs nimirum res turpes & ftìedas ho-
neftis nominibus obvelare conaritibus.
A t Vero magnus Bafilius,novo atque ìnu-
rappacia
d iv ifa : T y an a
n o v a metropolis.
fìtato exemplo fuis oppidis fpoliatus, Epif-
eopum Safimisconftituere proponit,utquod
abfciflum erat, commune facìens, detrimen-
tum aliunde acceptum hac ratione farciret j
fimulque regione Epifcopis obfirmata -, Ec -
clefiarum adminiftrationi melìùs confuleret.
Nemo porrò ei ad moderandas epifeopatus
recèns creati habenas Gregorio commodior
firmiorifque animi videbatUr. A c proinde
confilio Cum viri admirandi patre habito ,
invitum hominem ac repugnantem pontificali
gràtia coniècratum, e;us ecclefite d avo
admovet ; ac res quidem opere berficitur.
Ceterùm ille , ut fiepe diximus , tranquilli-
tatem, negotiorumque immUnitatem fibi
propofitam habens, angebatur ànimo, per-
moleftèque rem hujufmodi ferebàt j fibi
ipfi animum attentum habere, ac privatam
vitam colere neceffarium effe exiftimans-.
Huc accedebat loci inCommoditas, utpotè
procellis urbicifqüe tumultìbus pieni; Safi-
morum enim oppidum in regìae & mìlitaris
via: medio fitum, ac veredàriorum eqüorum
ftationes habens, przetereuntium tümultibus
Undique perftrepit & agitàtur; atque ingen-
tem quiaém moleftiam ì hominibus tranquilla
vitae ftudiofis gignit, fru&üm autem
atqüe utilitatem nè minimam quidem pro-
pemodum affert. Quod Cùtn file perfpice-
ret, ad tegrotorum domicilium confugìt, mi-
nifterio verbifque pàternis morbi difficulta-
tem gravìtatemque leniens : àc philofophia*
exercitamentum tempus illud fibi conftituitk
Eerunt autem eum, nec oblationem, ned
ordinationem, neque qùicquam aliud eo-
rum quie apud Epifcopos confueti munii
Gregorius
a R ad io Sa-
fìmorum ordi-
natur EpilcopUSò
( a ) Ttaif dceft in C o lb . i .
( b ) Ita legendum monent antiqui edìt. ita etiam
Cod a. P. & O r . C o lb . z.'hab et txfoittlrlttt tSi ¿fttp»-
Tipùiv* Billius txS'iifiutricti.
( c ) C od . Or. P. & C o lb .i. cWeuflw i^'ai^hinc accenta M|
\d ) xilo-lii d ee fat, fed in v eriìone ÌUa Billius refti-
tm t ; fic v olun t a lii edit. nec non & C od d . P. 8c
C o lb .. i..
Ih C o d . P* defunt h a c Verba : $ r i » gW w ¿iro<rllfUfttltt.
„ ( / ^ C o d . Or. habere vidqtur xctitoirtnircts, reRcicns.
COd. P. TO O-MfM.
( ¿ ) Cod» P» ad d it, srAì, t 5 r^yopiV.
( h ) Ufttriyci %nftTtilu: reddit B illiu s , eleSlloni admovet
, quod nihil ecclefiaiHcum fonat. Sic paffim per
XitptTtplui eleSlionem in te llig it; Gombefiiius vero,quem
fequimur, manuum impofitionem, confecrationem.
( 1 ) C o d . P . Aeeipopx.
( k ) Atitirtti rois vapwty h s c verba reflituimus e x
C o d . C o lb . 2. q u a reddidit in verfione fua Billius.
* Ik ^ C o d . Or. tuZt ¡¿a>; Combef. ««*•*
(m ) C o lb . I ; to hitrtttiii , Cod . Or. ra
( « ) C od » P . (plXerttplai t 3i Kulpaii
(o ) C o lb . i . & 2. AtyerceJ yoSi, C od . Or. PitytTcti d\l eli,
(P ) Sic Cod. O r . in edit. %tiptiiTtyla>.
( 2 ) C o lb . 2. hjtbet tantum r i i vm U i rtls X*<rlfun,