
A liis 9.
qua: autem ip.
eraty nunc 18.
Habica
cxeunte anno
374. v el,- ineunte
37?«
Queritur
Gregorius de
tyrannide ,
Siu s eum à
o litu d i n is a —
more, & coe-
leftium rerum
e o n tc m p la d o -
ne revocar.
Colofoni* y.
Matth. XIII. 4J* &Jeq.
DE SUIS SERMONIBUS,
& ad Julianum tributoruni excequatorem.
O R A T I O D E C I M A - N Ö N A .
E I 2 T O T S A O r O T S
tfcdj ùg rov i^taeoryv z lovXtavov.
a o r o 2 10.
X. Q u Æ N A M hsctyrannis eft., quâ ex A a..*!* I S y .Tt/çaoo)ç 3 yv ¿% dy¿7ryg «s)
charitate affiduè premimur ? Qusnam fa- TuoctvvovfAtB-et 3 rig y ¿juy Qo<pìa za) ¿ortçmy/xyi
D ie n t ia n o f t r a ô t f c i e n t i a , o b q u am fe f t i s ¿ . •«, « / t 1 o. 5
r ... .. , 9 f 1 *? - r ¿ 1 yv z a d - i z a ç y v Travyyvqtv 7roXi[xovuiScL\
om n ib u s d ie b u s o p p u g n am u r ? ü q u i d e m v ■
undique meipfum explorans ôt excutiens
nullam omninò invenio. Csterùm hoc
unurii . mihi confcius fum, ac fortaisè non
improbum ôt reprehendendum , quantum-,
vis nonnulli ftultitiam id appellent. Illud
optabam, maximè quidem per omnem v its
curfum 3 huic mundo emori, vitâmque in
Chrifto abfconditam ducere , ac magni eu
iyco fxiv y a q où ¿ i fxtav ev çia zo) 3 Travrayo^w
¿/xavrov b J 'n% a ym z a ) ¿ 'a v S v vm . i r À yv ív b
y t t o u t 0 ijxa v ra s avviar ta r a j x a t 3 z a ) -tacci;
où Q a v X o v 3 z à v T iv tç iù y& u a v ovofxa^miv.
¿ßävXyS-yv co %&(<><? (xiv aravr) vezpcoS'yvat n f
ß tq> , x a ) Çycrat ry v ¿o Xp/err¿> zizpvfx/xivw
Ça>yv3 z a ) yiV îSraj r ) ç /xiyaXifxy roqoç 3 7tuvtcoj
jufdam negotiatoriS' inftar, rebus meis om- g £v | TJjj T^ i0v dvyad/uivog fxaqyaqny,
nibus , pretiofam illam margaritam emere 3
• f lu x à fq u e & fragiles opes cum firmis 6c c s -
leftibus commutare : qus quìdem negotia-
tio fana mente prsditis longè maxima eft ac
certiifima ; quod fi minùs confequi poflem,
me certè ita continere , ut fublimes fedes
iis , qui earum cupiditate ducerentur',con-
cederem ; ipfe vero per totam vitam inter
pueros 6t difeipulos cenferer, quoad dulci
doétrinà falfam & amaram do&ririam eluif-
fem. H s e autem m e s , five philofophis, five
ftoliditatis , prima caufa extitit ; alteram „ r / m a \.
¡(oj ^âvrid'ovç r à piovra za i ov^ofxiva -Tm c
èçeorm za) oùpavim * yGrtp ¿y Grppty/xaTiiccv
/xty'tçy xa) ß iG a ta ra ry ro7ç y i vovv tyoüoir
it e/b* oux , a A A a t o v t o y i za p n p y a a i} d
n¿feef.%a>pyaai e Tû>v d'ftoveov ro7ç povXofxivoiçyt
auVoç ¿ i ^ ¿ 0 ßiov TTOÌg iìvai za) /xa&yrìì; , [
fzi%ptç àv ro7ç TTOTtfAOIÇ TCOV A oycov T 0UÇ
¿Xfzuftovç ¿7TozXvaa)ju.at. iv fiiv J'y t o v t o t»ç
ifiy ç 8 tara» tptÀoaotpiaç , u n iùyS'itaç. ' xeti g
7 i , 1. audite ^ fas^sprov * òìvtìqov di , 0 za) fxtytarov.
Siluit Gregorius
, ut
alios exemplo
fuo .ad fiien-
tium erudiret.
v erb , eamque graviilimam, nunc
II. Quoniam enim multorum hominum
loquacitatem fermone reprimere non potui,
. nec promptitudinem illam animique impe-
tum , quo nunc omnes ad ea qus Spiritus
funt , fine Spiritu docenda & exponenda
prscipites feruntur, alteram viam, & , ut
mihi perfuadeo, meliorem miniifque labo-
riofam, ingreifus fum, ut propofito filentii
exemplo csteros ad filentium eru.direm :
fi quidem de nobis honorifice fentiant,
prsftantiam honore ac revereniia profe-
Sermones a
Gregorio, ut
tributum exi-
guntur.
ß . Ettì/cTw A qyq> r o v ra>v 7roXXa>v Xoyov
iTT ta yu v o v x o î o ç . n iyivo/u.yv 3 .z a ) ry v ivv
z a r e^ovaav Travraq (poqav x a ) ‘Z&ç$§vfztai/,? s/ç
to ¿ ¡ ¿ d a z u v n <& X aX iîv r a Tou I I v iv / a a r o ;
Xcoplç T \.v iv fA aro ç3 Iriqay y-À&ov 3 oeç ifx au ro v
TTii&cù 3 ß iXTtca r i x a ) ¿ 7rova>Te(>av ¿ ¿ o v ,
7ra t<f'ivcrat z&çpç you^tav a ir a v ra q 3 toF ^>-
y iT V T r a t tjç a t a y r y ç " ù fx iv t i f z i y a !<sr\j.
y ja m d lo vrat 3 ryv vtGripo%yv a'toov/xivovç '
quentes ; fin autem parùm magnifice, ac j ) ù ¿ ì /aizqóv n h x a ) otrov a%tov 3 7z f o/to-h
perinde ut dignum e ft, squalis fili medio- t 'i/xo» <xvfx/xiT(>iaÇovTaç. ovtoç o' X oy oç . tj/ç
critatem imitantes. H s c mes taciturni- , Wm « a ~ ~ i * .
. . , , r . r . n . itxyç a/û>7Tyç * TOVTO t«ç z a q T iP ia ç yuav,
tatis ratio ; hoc obnrmati propoliti noitn ' s , * ^
corifilium. T0 ^ ^ o v .
III. A t quid faciam ? Alii aliundè me y- Aaa«x t î 7ra&u> ; l à ¡xtv ev&tv 3 ¿ A k
trahunt & lacérant, ac de meis laboribus Ìv^ìv ¿ itXzov tr tv yjxaç x a ) tTGraparJovo-t, zu)
mihi litem; créant., fermonem, non fecus ac ^ T ~„ i(tSf ttÌvw ?
(a.)-igxtent». Reg. a. Jef. aliique nonnulli addunt:
o-vftÇttTiÎTti* ceuTou ytiouiiot , (koiico» HuÇiatlyS, qui ipJlUS
fuerat condifcipulus, &* Na^ian^i exadlor erat. Alter codex
addit : y&J els r»» àsrayfuipfl, in defcriptionem, feu , cenjum.
( b ) ùn iiayai, ô c c . N ic e ta s e x p o n i t , ¿leriÇ«», ^ fn -
filim , inquirens, &* indagati s.
( c ) AtTiihç. Jef. ¿ITlÎlO^SS.
(d) oùk. Reg.bm. 5».
( e ) T5» 9rpliai. Coisl. i. r « $■p«F«». Sic etiam N ice t
a s , qui hS'ao-kuXuî'hi , id eft , magiflriCathedram, ex
Epifcopali munere , exponit.
( / ) A»* ßfos. Per totam vitam. Sic Nicetas interpre-
tatur : Si' «a«; j*£ ris Çu?s- Neque enim mirum videri
d eb e t , Gregonum tanto humilitatis amore præditum,
inter pueros ac difeipulos totam vitam • tranfigere
defideralfe, quoad dulci doétrinà falfam öc amaram
eluiftet. Undè iatis indicat , turn morum , tun) doctrinal
puritatem to to v i t a tempore v ix comparar!
poffe. Ejus filentium non floliditas, fed prudenza po-
tiìts ac modetfia appellari debet. Non^igitur benèBu-
lius , qui Sia ßhs per tantifper reddit. Quis enim ign.0'
r a t , nullum effe in ter homines , qui tantifper
pulus effe non debeat?
( g ) e«w. Deeft in Paff. Reg. c. habet t’/rt. ^
1 ( n ) Ka) 'I™. Sic tres Regg. 8cc. In Ed. w ¿% ì
nec perindè atque dignum e f l, ut Billius interpretatur.
( i ) KafTtflas. C ois l. 1. ramptus , falliti.?.
(ir ) O ftt> it it i, 8cc. Alias lune , alias illinc, 8cc. ;
^^;?(XAA0
¿AAo t i XÇtoç tÒv Xoyov àearaqanyrcùg ùa- A dcbitum quoddam , rigide flagìtantes
mdque vehementiüs, quam ego meipfum,
diligentes : ac me omnes fapientia vin-
cunt , ut qui fermonis filentiique tempus
magis quam e g o , r eognitum 6t explora-
ratum habeant. Quinetiam negant fe ante,
ut filiceni ferro, fic me conviciis tundendi
finem fafturos , quam ex parva fcintilla
ingentem fermonum flammam excitarint.
Jam vero quidam etiam jucundiora promit- Nazianxeni, '
tunt, meifque fermonibus prsmia magna ^Gregoriifer^
. 1 . N . > 1 , r • r mombus.plu—
proponunt; primum quidem, ut de leipiis rimos fibi fiu-
J'ovnc 7xd B °Ptlm^ niereantur , Deo nimirum ac no- öus propo-
bis hoc dantes, ut fuus Orationi noftrs nunc‘
fru£lus conftet : deinde ut deferiptione
hos etiam omnes juvent; hos, inquam ,
fortemmeam, fi modo qus paternafors,mea
cenfendä eft , meum, inquam, gregem ,
quem quidem nifi omnibus beneficiis au-
gere ftuderem , iniquiilime facerem. In
quo etiam illud eft prsclariilimum, quod,
ut a me fermonem impetrent, hoc ipfum
offerunt , quod ut confequerer , magnus
mihi labor in dicendo fufeipiendus fühlet.
, .. c ^ ' O prsclaram contentionem, quä me viniTn&
oaiatq ^ oqan aryXtzov C cere adnituntur ! o infignem liberalitatem!
Yidete quid filentium noftrum eifecerit :
majus in vobis fermonum ipiorum defi-
derium excitavit. Videte quem fructum
meus gloris contemptus pepererit. Uti-
nam quantum .utilitatis filentium attulit,
tantüm fermones ipfi afferant.
IV . Quoniam igitur placet, atque in- Non molli,
vi£lum viciftis , ac de noftra philofophia dkenVratio-
trophsum ftatuiftis , age , aliquid ad vos neudturGre-
dicam filentio melius ac prsftabilius. Nihil Sorius*
igitur molle ac remiflum, nihil numerosä
aX p r lo vT iç , xa/. ayaTrcaßt jxaXXov , y a v r o ç
ijxctvToV x a ) ita ) 7r á v n g ì f x o i - Qotpcánqot 3
ì qrXto.vty iya> ytvcatrzovng za tço v a A oy ov y
aiùìiryg ' d>aa)v 3 o v z ¿ v y a u v , ¿xrfsrtp
ib ffMp*> h 7ruq7riv XÍ& ov3 7raíovTtg yjxag r o 7g
■ InidtGW 3 -tcog av ¿x fxtzpoo ansrtvS-nqog rov
[ -rav Xoyeov 7rvpaòv. a v a lú a tv. y ¿y ¿ í rmg
I cujTuv za) vtsriaxvovvrat ^pwcttotèpa, za)
I u íy á A<* TTponSiaaiv à&Xa t o7g Xoyotg'
K tmpvTov fziv éavTovg iV7rotyauv
I Qta zeà yjxiv ùg t ov Xoyov zapvrofpopycrai •
l e íTiura za) rovg ¿í 7cavrag^Sfa ryg ¿7royoa-
■ <püç» Tov ì/xov zXypov 3 it 7 n q ifxog o 7ruT ptzog 3
■ to ' i/zòv tto 'ijx v io v 3 a g x 'ta v á ¿ t z o 'ty v 3 jx y a r a v r a
■ TÇôVor iù ip y iT i iv (Gr^o&v/zovfzivog. t o o í
I xaXXttrrov 3 o n ò rroXXa Trovyaavrag í ¿ u
R xa.TopB'Mcai t dig Xoyotg , to v t o v Grift r m
■ hóyo)V< a v r m í)a<pípovatv. d> ryg zaXyg
I qiXoviiz'tag 3 yv ì j x ì vtzytrat (piXovuzovatv ’ d>
■ r tjg í7 ra tv íT y g
I t o Ipyov ryg i/xyg aic>)7ryg • avrovg v/xiv
I 'M'/ro'tyzi t ovg Xoyovg 7ro0uvoTepovg. opaTg
d ròv mpTTOV ^ ryg ¿¿o%iag ry g y/xin p a g . d ld -i
I t i ylvoiTo za ) r m X o ym roaovrov otyiXog 3
■ oaov ryg trta>7ryg.
■ o'. O vzovv í 7T it¿ y T a o T a ¿ o z í t 3 z a ) vivi-
■e z t iz a n to o e d y r ly T o v 3 x} rpórratov ¿ a ly u a n
§ xctrd t yg ¿jxyg <ptXojro<píag , tpípe t i 8 tp & iy -
■ %o/xai Gsfog v fxa g 3 ryg atonTryg à/xavov. <pSiy-
%0/xat rotyapovv 3 ov fxaXazov t i qaf avaéí- j ) COncínnitate multitudini jucundum eloquar;
ÊAn/xivov, o v d li r y g y^tçyg t o iç 7toXXo7ç d p-
jxoviag ' ovcf[í ya p àv zaXcoç à/xuCot/xyv rovg
ijxovg ip a d ld g ovTco ¿ taX íy ó fx ív og 3 dX X a x}
non enim eximiam gratiam mei amantibus
rependerem, hoc Orationis genere utens ;
verüm admodüm robuftá 6c acri ac vehe-
menti dicendi ratione utar, 6c quá ipfi for-
tafsé meliores efficiemini, nimirüm a carne
ad fpiritum tranflati , animífque in altum
abundé fubve£ti. Filii hominum ufquequó
gravi corde ? ( Initium enim á Davide du-
cam, Propheta in dicendo máxime fublimi;)
ut quid diligitis vanitatem 3 & quaritis
mendacium ? Hanc fcilicét vitam, 6c deli-
A/ao ¿v¿p tzov n x a ) 11 avvrovov, x a ) c¿ T a ^ a
av ¿fxuvovg y i v o t& i , doro ryg aapzog ¿ ir t r o
7TVív/xa /xíT íVíX & íV T íg 3 x a ) ú ^ cd & ív n g i z a -
vag ryv Sfavotav. vio) dvQpa>7r m 3 ta g 7r o n ß a -
pvzupS'ioi ; GrQpoi/xidaojxai y d p Gtf>og vjxag
ex T8 jxiyaXotpmoraTOV A a b / c f t * /oa t i a ya- Rerum hu-
TrctTi [x a r a tó T y r a , x a ) ^ y n T n ^ ív ¿ o g , E cias, 6c exiguam gloriolam , 6c humiiem ^ ^
jzíya r t to o ¿ v r a v S 'a fito v 3 tm ry v Tourpyv 3 potentiam , 6c falfam proíperitatem , mag- conftantia.
num aliquid 6c amplum effe exiftimantes.;
H s c • tamen non magis eorum qui ea
poífident , quám eorum qui ea in fpe
habent, propria ; neque horurn rursüs
magis , quam illorum , apud quos ne in
expeétatione quidem unquam fuerunt: v e -
manarum vani
tas j
xa) r o fxtzpov ¿o^ a p to v , x a ) ryv TOTTiivyv «Tb-
vadjtíav 3 x a ) ryv ,\ iv¿'ojxívyv evyjuíptav varo-
XayMavovng. à fxy ¿ x ¿ v rm jxaXXov ¿çtv 3
í $$ ¿X 7 r ia dvTm * ovJ\,¿ r o v r m jxaXXov, y
V H aavrm • caaanp x ov$ v7ro
(a ) Aóy« ¡í. N o n n u lli, Aoy» KM.
(o ) nupîri». Reg. bm. 8c C o is l. i.vopimt.
( c ) Ata rí¡s ¿trtypaifiis. Per defcriptionem , nimiriim
Juhani operâ , tributorum exæquatoris , Gregorio
amiciffimí
Id) Tir ¿S'orlar rSs tifitripar. Billius : mei nominis ohf-
curitas glorioeque contemptio. Nonreó tè; cùm po tiiis , ob
nominis clantatem, fermones ab eo pofeebantur , eó
quòd dicendi copia infignis habebatur.
( e) A«V?ijrov. InviSlum. Addit Billius : ut ipfe quidem
fibi videbatur. Quæ ciim à Græco a b fin t, delenda judi-
cavimus.
(.f) Étrhic-aTt. Paff. itrJiirairit.
(g ) (¡¡êty^o/uai. Reg. d. qiùéy^iiftai.
f n) "ZvtTtfOii Coisl. I> IvTotsr.