nijverheid met haar opgewekt en opwekkend leven heerscht.
Al deze dingen zijn ons niet nieuw. Wij zagen ze ook elders
en menigmaal in den lande. Toch slaan wij ze weer met belang-
stelling gade, zoo menigmaal onze weg ons längs zulke tooneelen
leidt en iedere landstreek, die wij leeren kennen, heeft ook
wel zoozeer haar eigen karakter en haar eigene geschiedenis,
dat zij de belangstelling levendig kan houden, al i s ’t in hoofd-
zaak vaak hetzelfde, wat ons te zien en te hooren gegeven wordt.
Aan de spoorweghalte te He d e l beginnen wij onze wandeling.
Van daar gaan wij naar Amme r z o d e . Dan steken wij de Maas,
over naar B o k h o v e n , om ons door de stoomboot naar N e d e r-
hemer t . te laten brengen. Nevens Nederhemert moet ook
He u s d e n bezocht worden. Voorts varen wij de rivier af tot
Wo u d r i c h eme n doen van daar een bedevaart naar Loe v e s t e i n .
Waren wij tot dus ver beurtelings op Geldersch en Brabantsch
grondgebied, door Zuid-Holland loopt de Merw e d e , die wij
längs Go r k um, de rulne van h e 4. h ui s te Me rwe d e , een
deel van den B i e s b o s c h en het aloude Do r d r e c h t volgen,
en de N o o r d , die ons voorbij de bloeijende dorpen van den
Al b l a s s e rwa a r d naar R o t t e r d am, het eindpunt onzer
reize, terugbrengt. ’t Mag dus wel een belangrijke landstreek
worden genoemd, niet onwaard, om er onzen laatsten togt aan
te wijden! Beperking van de al te rijke stof is echter noodig.
Van H e d e l tot Wo u d r i c h em strekken wij onzen onderzoe-
kingstogt uit. Aan hetgeen wij tusschen Woudrichem en Rotterdam
zien, kan slechts een enkel woord worden besteed.
Aan de halte Hedel beginnen wij onze wandeling. Wij komen
er längs den spoorweg, die Utrecht met den Bosch verbindt.
Het vruchtbare land met zijn boomgaarden, weiden en koren-
velden zou welligt wat weinig afwisseling aanbieden, om het te
voet te willen doortrekken, maar wij zouden er toch wel het
een en ander aantreffen, dat een belangstellend bezoek kon verdienen.'
Daar ginds in het hout, te ver en te veel verborgen
om het van hier te kunnen onderscheiden, ligt het fraaije kasteel
He ems t e d e , pronkende met vier hoektorens en een’ hoogen
toren uit het dak, een schoon, wel bewaard bouwwerk uit het
laatst der 17äe eeuw, op de plaats waar vroeger een slot stond,
gesticht door een der Jeden van het oud en edel geslacht van
Wu l v e n , dat op körten afstand zijn’ hoofdzetel had. Digter bij
de spoorbaan vertoonen zieh de kerktorens van het dorp H o n t e n ,
sedert onheugelijke jaren het middelpunt eener heerlijkheid,
verbonden aan die van Goye , wier bezitters sinds 1307 het
burggraafschap van Utrecht in leen hielden en van wier sterken
bürgt de plaats nog in een’ boomgaard wordt aangewezen.
Tusschen Houten en Schalkwijk ligt de rulne van S c h ö n a u wen,
een kasteel, door een’ der Heeren uit het Culemborgsche huis
gesticht, en vlak bij het Station S c h a l k w i j k vertoont zieh de
Romaansche toren der tamelijk nieuwe Protestantsche Kerk van
dat uitgestrekte dorp, terwijl aan den overkant der spoorbaan
de groote, nog veel nieuwere R. C. kerk haar slanke torenspits
verlieft. Straks volgt de zware Lekdijk, de breede uiterwaard,
de schoone Kuileuburgsche spoorwegbrug, wier trotsche spanning
wij zouden bewonderen, als wij plaats hadden genomen op de
stoomboot, wier räderen diep beneden ons de stille wateren
van den stroom doen schuimen. De torens van Kuilenburg, op
vrij grooten afstand van de rivier en van het Station boven den
mengelklomp van roode daken en het groen der lanen uitstekend,
begroeteu wij als oude bekenden. Bij Ge l d e rma l s e n komen
wij over de L i n g e , aan wier liefelijke oevers wij een. en ander-
maal reeds vertoefden. Geldermalsen behield het groote „Kraaijen-
bosch” , maar het schoone huis Ra v e s t e i n , waaronderhet bosch
behoorde, is voor weinig jaren gesloopt. Het verving in 1828
het oude kasteel, langen tijd een bezitting der Borselens, wier
tombe nog de kerk moet versieren. Aan ’t Station komen de
spoorweglijnen Go r k um — N ijme g en en Ut r e c h t — den
Bos ch voor een oogenblik te zamen.
Het volgende S ta tio n is Wa a r d e n b u r g , het vriendelijk