onbezweken moed herwint. Toch blijven zij belangrijk, die Re-
tuigen van de voortdurende veranderingen,-door onzen bodem
oudergaan. En een landstreek als deze, sedert eeuwen het tooneel
van de worstehng van den mensch tegen de wateren, öf om de
lepte met te verhezen, die zijn schepen noodig hebben, bf om
e landen te beschermen, waar zijn woning staat, 6f om den
aangespoelden grond te vormen tot akkers voor zijn graan en
weiden voor zijn vee, — een landstreek als deze, verkrijgt door
a dle hennne” ngen een hooge mate van aantrekkelijkheid.
Sedert de mond van het Zwin in 1864 voor goed gesloten
werd vervmg de groote Zwin pol d e r het breede vaarwater,
dat Sims gedurende eenige eeuwen tot een hoogst belangrijke’
plaats had gemaakt en daardoor tot het tooneel van talrijke, vaak
merkwaardige krijgsbedrijven. Wat thans van de stad nog over
is, is met meer dan een schaduw van wat zij vroeger is geweest.
Maar wat hennnenngen verdringen zieh bij de wandeling door
haar stille straten, längs de tuinen en grasvelden, waar eertijds
stätige gebouwen oprezen, terwijl het oog weidt over de velden,
vroeger met sterke en uitgestrekte vestingwerken bedekt, of koop-
vaarders en oorlogschepen dragend, toen er nog breede en diepe
wateren stroomden! Een geschiedenis van Sluis zou een boekdeel
en de toelichting eischen van tal van kaarten en platte-
gronden, waar in den loop der eeuwen door natuur en menschen-
hand zooveel van'gedaante veranderde. Terwijl uw gids er rond-
dwaalt onder ’t geleide van den burgemeester Mr. Hennequin,
zelf Sluizenaar van geboorte en wiens geslacht er sinds lang was
gevestigd, terwijl hij op de plaats zelve zieh vertegenwoordigt/;
wat hem reeds in ruwe trekken omtrent het verledene der stad
voor den geest stond, drukt hem met dubbele zwaarte de over-
weldigende rijkdom der stof. En als hij zieh neerzet, om de in-
drukken van zijn uitstapje in Zeeuwsch-Viaanderen op het papier
te brengen, omnngd van de menigte geschritten en bescheiden,
over Sluis in het licht versehenen, dan zou hij de pen wel moedeloos
willen neerleggen, in ’t besef der onmogelijkheid, 0111 in zoo
kort bestek als hem vergund is , zooveel zamen te dringen.
De geschiedenis van Sluis is verbonden aan die van de opkomst
van het graafschap Viaanderen, aan die van de steden Brugge
en Damme., aan die van het om zijn staatkundige regten zoo
hoogst merkwaardige Vr i je va n Br ug ge . Zij is verbonden aan
die van de telkens wisselende natuurlijke gesteldheid van den
bodem, aan die van staatkundige verwikkelingen, aan die van
handel en nijverheid. Zij brengt ons met allerlei belangen en allerlei
historische vraagstukken in onmiddellijke aanraking. Zij eischt op
allerlei gebied een veel omvattende Studie. Wat kunnen wij meer
doen, dan eenige zwakke en flaauwe trekken schetsen van het
beeid, dat bij zulk een geschiedenis voor het oog onzer verbeelding
oprijst!
In den P a g u s F l a n d r e n s i s lag de bürgt van Br u g g e ,
aan wiens kastelein het gezag over eene uitgestrekte landstreek
was opgedragen, terwijl de magtige en bloeijende koopstad, allengs
onder de müren van den bürgt opgewassen, in den loop der 1 2 de
eeuw dit gebied onder haar bestuur had verkregen. De zeer uiteen-
loopende belangen van een handelsstad en eene plattelandsbevolking
gaven tot velerlei botsingen aanleiding en gretig grepen de be-
woners van h e t Vr i je in 1191 de gelegenheid aan, om zieh ter
vergelding van aan de door oorlog en hongersnood benarde stad
bewezen diensten, van haar overheersching vrij te maken. Alleen
aan den bürgt ;—- dat was sedert 1224 aan den landsvorst —
onderworpen, genoten zij belangrijke voorregten en hadden zij
een eigen bestuur, zoodat zelfs hun regering sedert het begin der
15de eeuw nevens de steden Brugge, Gent en IJperen als het
vierde lid der Staten van Viaanderen werd erkend. De naam van
Vr i j l a a t , door de inwoners des lands gedragen, werd in hooge
eere gehouden en hun schepenen behoorden in den regel tot de
aanzienlijkste geslachten van Viaarideren.
Wakker en woelig, vrijheidlievend en ondernemend, namen
de Vrijlaten ijverig deel in al de onlusten en oorlogen, die het