«A M B O
Bieöok prangkaja Camera, of Raads-heer, in
£ia a - ' gr?ote vergadering , of Land-raadJ
& van die kuft. zat.
merais." kuft,Endaar
Da maar
Om met de Befchryying nu eenbeginj
Heia- het eeri^eJ ° f ’t Goud Oelfte ma-
walu ,ken , dat. beltond (gelyk wy gezegt
,hebben) uyt die vier dorpen van.de eer-
I? fte Princön des jandsj cn uit de drie daar
.nog by gevoegde dorpen.
Waar de Wat de vier eerfte betreft, zy maa-
vie* ken vier byzondere yerblyfplaatien de-
hoofden ^er Pr^ncen *n de oudfte.tyden uit,
vänHi- waar van de allereerften van de ftam'Ta-
toexich nahhitoe Meilen , wat beweiten de ri-
vier Way Paliti, Totohatoe op den
- heuvel Taunoefla , Noeflatapi op de
hoogte Toemoe, naaft daar aan gelegen,
en Pati Toeban wat lager by ’t riviert-
je Ö lo n (d a t nu door Hitoe Lama,
roidden door het dorp loopt) plagten te
woonen.
Deze vier eerile dorpen, vonden zy
naderhand goet tot een dorp in een te
Hitoe^^mclten, na dat Capitein Hitoe , met
. Lama, zyne Gampons , Latini, ende twee
inaakten. Campons van Pati Toeban , en Totohatoe
, zig van daar afgefcheiden, en
twee mylen meer na ’t Weiten zyn
faan woonen , en hebben daar af heß
orp Hitoe Lama , dat is , het oude
Hitoe, gemaakty waar by dan Tomoe,
en Hoenoet , zig ook gevoegt hebben
.
' Wat nu bet dorp Hitoe Lama betreft,
(dat onder het gezag van Tanah- i
Hitoe Meflen', en den koning vän Hi-
- toe , ftond , en dat het Carnpon Way
Paliti uytmaakte, ) het is dat ver-
maard dorp, waar van de Portugeefen,
inede zeer veel wetentefpreeken, endat
f zy,ons met de naam van Hmporium Iten-
fe , dat isi, 4e Hitpeeeie , kopp-plaats,
en van. Itum , of Hitoe , ,befchryven.
De koop-plaats noemen zy ’t ,• om dat
?het toen de algemeene markt, en de-
hoofdplaats was, waar hcen zieh de Ia-
vaanen, Maleyers, MacaiTaaren, en andere
volken, die van’t Weiten daar ,na
-toe vlöeiden , om de Nagelhandel (die
. toen maiir pas opquam) begaven. Dog
men moet dit geen itad , en veel min de
Hoofd-Stad noemen , gelyk zoramige
zo Hitoe Lama, en naderhand ook Hi-
la, wel plagten op te hüllen, wantgeen
Dat aua, van gelykt hu na een Stad, ten
lykvan wäre dat men ftellen wilde, dat zy met-
fommige ter tyd verändert zyn, en van haar eer-
eenStad ften luifter veel verlooren hebben , dat
■word.111 my no^t gebleken is ; behalven dat men
ook , waren dit Sieden geweeft , wel
deze of gene overblyffelen nog hier, of
daar, zien zoude, die dit zeggen eenig-
zins zouden können beveftigen.
Dit Hitoe Lama legt op de Noord-
zyde van de kuft H ito e in eenen hoekj
II. Deel. *
I K A. f f
daar zieh het land na het Noördeh be*
gint te buigen , hebbende ’t zelve daar
een groote vlakke bogt, die al beooiten
Mamalo begint, en zig tot Hila uit*
ftrekt. Het dorp zelf legt nu aan een
riffig itrand, daar men met een.vaartuig
by quaat weder niet wel leggen kan,
hoewel het anders een vlakken, enaan-
genaaraen oever geeft \ van welke men
een fchoon gezieht na ’t eiland Ceram
heeft, dat ’er een fchoon ituk weegs
van daan legt.
Behalven nu dat het ftrand rondoüi
de ganfehe kuft van Hitoe meeft ree-
v ig , en fteenagtig is , zoo ftrekt zig
hier voor dit dorp nog een rifje, dát
zig wat breeder opdoet, een wynig tér
zyden het dorp, uyt.
Het legt aán de voet van een zeer .
fcherp gebergte , dat even agter
dorp begint, dicht ontrent welk dorp, kuffem
men op den körten weg, na deoverzyde
van dat land, of na de Drie huyien gaan-
de, een plaats had, wegens de fcherpte
der rotíén j daar men te peerd , of te
voet , over moeft gaan ^ het Spelle-
werlcs-kuilen, genaamt j waar op wegens
de fteylte menige ftaart-riem der
peerden gebroken , dog ’t geen- naderhand
, door beftel van den Koopman,
"Joannes Morts, door den inlander weg-
genomen is 5 terwyl hy als hoofd op de
kuft Hitoe lag. Het kofte wel veel
moeitej om alle die klippen , döorga-
ten , die men ’’er in boorde , en met d^ooi
kruit vulde, te laten fpringenj ookzagKoop-
’er de inlander, die luy in den aardman
is, wel geweldig tegen j maar liy deed Moris .
hen begrypen* dat geen menfehen daar nómX
van naderhand meer dienft, dan zy zelß,
genieten zouden, alzo zy dien weg ge-
durig, en met veel moeite , in ?t draa-
gen der Opperhoofden , Predikanten,
en andere menfehen, betreeden moeften,
niet zonder hun leven op die rotfen,zo
fcherp als naaldeñ , met een draagftoel
op hunnefchouders,eneenmenfeh’erin,
te waagen, daar zy die anders (gélyk de
volgende tyd geleert heeft) met grödt
gemak, en zonder eenig gevaar , zoü-
den können gebruiken. Dit haalde hen
over om ’t werk te beginnen , dat in
körten tyd zeer voorfpoedig, en tot
groot nut van’t gemein , ook voleirt-
digt is.:
Ik heb die plaats menrgmaal, toen ’er .
’t Spellewerks-kuflen , nog op k g , te ToC
^eerd, met vcel gevaar , en ongemak j S ;
over gereden , waarom ik my nadcr-derRd-
hand , in hope dat dit betcr zyn .
(hoewel ’t erger was) daar met eenftoel
over draagen liet, dog heb, toen ’t
'er van daan genomen was, bevonden1,
dat het nu zeer vergemakkelykt was ,.en
buiteh eenig geyaar , om zis. to laten
N dra