3|4 B E S C H R Y V I N G E T A »
„ goede Vbnfcientie mögt bekleden tot
jjnroorftand der Geregtigbeid, ende tot
"53 ruße dezer Gemccnte.
„ ’t Is waar, dat om de hatelykheid van
5, vangeöen ipannen , aan ’t Ftfcaals
j> Amptv&ft. zynde ■ eenige voordeelen
„ gegund werden , die zonder fwarig-
35 neid zült mögen genieten, ende wy
„ UE:. ook niet denken tc onthouden,
33 als daar zyn gelicentieerde , ende ge-
„ condemneerde Borten y ende Breuken.
33 Gelicentieerde boeten noemen w y , die 3> over geringe misflagen werden be-
33 taaid , zonder dat de fake behoeft
„ voor Regt getrokken te werden,
„ maar op <kt hierinne geen exees begann
33 werde, hebben wy jongft in rade
,, verftaan , dat zonder aaar van kennis
„ of reekeninge te doen, gene hoogere
„ boeten tot uwen eenigen profyte zult
33 mögen ontfkngen , als ter fomma van
„ 6 Ryxd.
„ Maar van alle breuken, die hoa-
33 gcr löopen, zult, alwaar ’t fchoon
„ daar van geen dagementen vdor deii
„ Rade gefenieden , reekeninge moe-
j, ten doen, om gediftrebueerd tc wer-
,, den (a üfo). Gecondemneerde boeten noe-
,, men wy in Rade over mifllagen daar
33 juyil geene Place aten van zyn , qf all
,, Placcatene an zynde, op UE. gedanen
,, eyich de Delinquanten werden getnjun-
93 &eerfi, ende van deze zal UE. moeten
„ beibrgen j dat de dißributie, gelyk hier
¿ boyen gelegt i s , behoorlyk geichie-
« de.
„ Insgelyks zult zorge d ragen , dat
j, de Condemnatien, voorgevallen op en-
de jegens eenige Compagnies Dienaren,
„ altyd dòór den Guarmfocn-boekbouier
„ behoorlyk worden ingefchreven, met
ss bygevoegde Appoinftement, ofte Sen-
„ tentit i tot hären lafte, die gemeene-
„ lyk agter in ’t GrootBoek werden geco-
„ pieerd.
„ Alle Compoßtten» of afmakinge buy-
ben 't Geregt, blyven I op pene van
ÿ, deportement, ycrboden 5 maar, den
Raad zulks toeftaande, zult wel ver-
„ mögen met eenige Deliquanten te ac-
* cordèren, behoudendc de boeten alleen,
j, of daar van dißributie doendé (a ufo)
si na dat den Raad zal hebben goed-
„ gevonden.
welke laatfté niet alleen Compagnies
3, Dienaars concemeerd ¡ maar ook de
33 -Burgers, als ccn geraengd College
33 vaa Jufticieren en Scbepenen zynde.
„ Voor den Land-raad zal Eyfcb en
„ Concluße gedaan moeten weiden, ’t
,, zy by monde, ’t zy by gefchrifte, in
33 de Maleytje ‘Taale 5 maar dewy le UE.
s, als nog daar inne niet is geverfeerdy
33 zyn wy te vreden, daç voor eerft een
5, Secretará u daar in behulpig zal we-
t zen.
„ Wy hebben , om Pregnante rede-
, nen, goedgekeurd , dat niemant de
» Orangkajen, Land-raden, civielyk om
, eenige queftien voor Regt zal mögen
t vorderen, zonder ons confent, ’t welk
, dan ook voor den Fifiaal gezeid -zal
bly ven, indien hy op eenige der Orang-
I bajen icts mögt hebben te prrtèndee-
ren 5 ook dezeive over began t faut en
zoude willen aanklagen.
„ Ende is generalyk het ampt van
„ den Fifcaal y te befolgen, dat aile mis-
33 dadigers , ontrouwe Compagnies Die-
„ naars, ende Contraventeurs van ’s Hec-
„ ren Placcaten, ook aile wederftrevcrs,
L, van de Hooge Overigbeidy voor hare
„ Competente Regters aangeklaagd, en-
„ de ter ftrafife gevorderd werden.
„ Om ’t welke na Geregtigheid uyt
33 Ce voeren , verftaan moet werden ,
„ dat alle Actien van den Fifcaal crimi-
§P nelyk ingefteld werden, maar dat ’er
y'y dißinctie is tuflehen critmneel-capitaal,
„ ende crimineel-civtelSt eerfteis te ver-
„ ftaan van grove deliâren, die met lyf-
9J en goed ftrafbaar zynj ’t andere van
33 mindere misdaden, die raet geld-boe-
P ten 3 ofte andere lichamelyke penalità-
,j ten, werden gecorrigeerd.
3, De Jurisdictie van den Fifcaal , om
» R-cgts-vordering te doen,ftrekt hiero-
33 vcr ganfeh Amboina, zo wel Chrifte-
„ nen als Mooren, ende zal UE. mögen
33 Fyfch doen voor den Landraad van
33 Leytimor ,'ende de Karner vinjuftitie,
„ In \ procederen op ende jegens de
„ eerfte foorte, geichied terftond in-
„ carcemie tc weten , als (gelyk
„ de Regts-geleerden zeggen) httßaum
33 Confiât, dat is , als ’er blyk* is , de
,, (hak begaan te iyn 5 by exempel, nie-
„ mand is aanfprekelyk overdiefte,daar
93 met; geftolen is , niemand kair over
„ mooi-d 'aangeklaagd werden, daar nie-
mand vermoord is.
„Maar al zyn fehoon de Delicien niet
Capitaal, zoo word egter, ten opfig-
„ te van de bevorderinge van ’s Com-
„ pagnies dien ft hier te lande, incarcera-
„ tie, of gevangenis , aaneelqid-tCgens
33 perfonen die harén dienft verzuímen,
„ pypefteldery aanrigten, zig tegen hass
re Officier en opi telleo^-fffildaten , die
,3 bare
A M B O
j, hare wagten qualyk beibrgen , ma-
„ troofen , aie haare fchepen laten ont-
„ varen, of tegeris verb.od ’s nagts aan
land rinkelroyen » ende diergelyke,
jj welke voorvallen Zoo gemeen zyn,
dat het onnodig is daar van in dezen
verdere Specificatie te makefl. ; -
„' In Capitale-Crimineele zaaken werd
yj -ook anders geprocedeerd, als in faaken,
■0 die Civiel-Crimineel zyn : want als dan
„ is den Fifcaal., Eyfficher, gehouden
•^ zynen Eyfcb fchriftdyk over te leveren,
ook de Atteßatien, tegens-de misda-
„ digen ingebragt , moeten na twee
recollementen in prefentie van den De-
yf linquant beëdigt ' zyit', de Cçnfeffie
„ moet ook gcfchicdcn tweemaal voor
ss Gecontmitteerden, y en ten berdemaale
j, voor den gantfchen Raad.
, ^53 Maar, deConfesfio nietklaargenoeg
„ zynde , zal de Fifcaal een ïnterrogato-1
3> rium concipieren , ende verfoeken , dat
„ den délinquant daar op ampelyk ¿eex-
' „ amineerd mag werden.
33 Ook dewyle-niet gebrüykelyk is,
„ iemand in Capitale Delikten te ver.wy-
„ fen , voor dat hy daar vari Zelver,be-
„ kentèriifîe komç te doen , zo zal by hal-
„ llerkheid den Fifcaal ichriftelyken
„ Eyfcb doen äd Torturam > of tot py-
„ Edog dewyle dit een Saak is van
„ groot belang, moet ’er groote voor-
39 figtigheid in gebruykt werden , ende
,, heeft den Fifcaal te letten , dat ’er in
5, de Sake een half volle probatie , of
33 bcwys z y , al ecr hy zynen Eyfcb. ad
yy Xorturam kome te inftitueeren, Ten
„ tweeden , dat de inditien die nevens
33 ’t half volle bewys te zamen körnen,
„ kraetig genoeg zyn , om de misdaad
3, tc aoen gcloovoa. Ten derden moet
„ gelet werden , of ook de misdaad van
„ zodanigen natmre zy , dat | indien al
„ klaarbewefen was, de regtvaardige
„ ftraffe zoo zwaar niet zpude wefen,
33 als wel ’t pynigen zelve} want in dien
„ gevalle moet men om geen pynigen
yy denken. '
„ De Hoedanigheid of langduurig-
„ heid van ’t pynigen zal niet ter gelicf-
„ te van den Fifcaal ftaan , maar vap
yy.dc/Raadsperfoonen y daar toe. gecom-
„ mitteerd.
,, In ’t Concipieren van Eyfcb en C04-
yf .clufie in Capitale-Crimineele Saaken,
„ moet eerftelyk de Saake van deljct
„ met alle omftandighcdep naaktelyk
„ ende klaarlyk werden vertopnd , met
I N A. fi?
i aan wy finge van Atteßatien, Confes-
3 » 4 ende documenten , die den Fifcaal
y tot zyne Saak\ allege erd, ’t welk dan
, het eerfte deel is. Daar na moet aan-,,
, gewefen werden , dat perfoonen van
| zodanigen.de lief, als geallegeerdouerd,
, volgens de Goddelyke Wetten , of Oz-
, mineele Statuten , ,of.Placcaten , met
, dusdanige of fodanige Capitule ftraffo
, plagten , ende behoren geftraft le
, werden, waar toe eenigen text uyt
, de Boeken MofasV of uyt onfe Vader-
, landfa Statuten, befchreven in fommi-
,' ge gedrukte boeken , als -Damhouder,
, ende andere, moeten aangeteicend, en-
, de bygebragt werden , of indien de
I Sake volgens cenig PJaccaat te decide§
, ren valt., moet den Eyfeher zodanig
, Placcaat met allc.omftandighcdcn aan-
, haalen. Het derde dcel is de Qonclu-
, ße zelfs, waar by den Eyfeher belluy r,
, dat den geprodttceerden gevangen, heb-
, bende zodanigen misdaad begaan, als
, in ’t eerfte deel bewefen ftaat, gecon—_
1 demneerd ende geexecuteerd zal werdei*
, in gcvolge van het tweedc deel, op
. dusdanige of zodanige manieren. -
„ ’t valt zomtyds voor, dat perfooneny
» düsdanig aangeklaagd, door den Raad
, toegelaten werd , iemand w tot hare
1 vooripraak te gebruyken , als Wan-
t neer de fitke werd afgchandeld by.
, eyfcb y antwoord, replyk, en duplyk.
33 Insgelyk gcbcurd het , dat tegens
33 eenige luyden van qualiteyt ovtv mifu-
33 fan 1 ongetrouwigheid, en quade Cöm-
,3 portementeny &c. geprocedeerd werd in
33 fariptis, ter oorihke , dat in verbale
33 le Procejfan alle-omftandighedcn niet
„ wel können werden aangewefen, 3> msar dit. ftaat ter difpoßtie van den
„ Regter.
„ De Fifcaal bediend zyn Officie niet
3> ter goeder trouwe » wanneer hy zig
33 zelven totRigter fteld van ^uefiten,
,, die over flaan, vegten,en injurien tusfehen
eenige luyden, ontftaan, gelyk
33 wy tot ohs leetwefcTn vernemen meer-
33 maais gcfchied te zyn , en dat de de-
33 üfien géfehieden niet afnemen van
„ boeten aan de eene zyde, ja wel zom-
33 tyds aan beide de zy den/zonder de
„ zakc voor den Raad te brengen.v yan
„w e lk e fnoodheid UE\ zig dan zal
, „ moeten wagten , ende wanneer fpdr-
,, tyen Contendenten, voor^’t Regt age*
„ rende yUEi bevind, dat’er in de za-
L, kc ccnig deliä fehuyldj zo zal UE;
j „ verniogen.'verfoek te doen , om we-
39 Scns anipt geinterboneerd of tus-
„ lchengevoegd te!werden, mitswel-
; ken dan de parthye, die beledigt heeft,;
R r 2. Ampts^