
mmettcr woon naar de ftrand’ te beg
vcn, en dat zy ten dien eynde , ider
liaar huis reeds aan ftrand geexftrueerd
hadden. ■
Dat de Orangkaja als hoofd van de
Negery,' en aan wien Comp?, bevel dien
Njder
bericht
tJcrONuniali,
lanetoe- aangaan^e ^ as: bekend gemaakt, en die'
waVvan ^aarom Gm zulks te volbrengen, d’ eet
NimU' fte moeftftw
fte rooefte-jeyn, tot nog toe aldaar aan
«nklag- ftrand geen buys geexftrueerd hadj dat
hmrSi hy ^ ng kaja'V' nu vier jaren geleden,
Orang- Z1S een geheel'half jaar van zy ne Ne-
iaja. gery geabfenteerd, en op Bonoa opge-
höuden' had, en dat alle zyne meubilen
als nog" op Bonoa voorfz. beruftende:
waren, «so
£ Dat zy Orangtoeha’s al lang in haar aan
ftrand geexftrueerde huyfen zouden zyn
Jtomen woonen, zo niet des Orangkja’s
broeder , t. Sarotti* (die meer| gezagt in; de
Negery .voerd , alsrhy Orangkaja-zelf}
haar met Elak Sullatoe gedreigd hadde,.
dat inzulken geval zy dq Alfbcreeien zou-
den afroepen-, ora al de geerien, die aan
ftrand woonden, den hals te breeken.
Dat zfelf des-Oraqgkaja’s broeder, Sa-
rotti, abföluit. gezag in de Negery vocid,
en haar dwirigt hem te gehoorfamen, ja
zelfs zyn-broeder, KakiaJJ'an, heeft willen
vermoorden, waaromook hy, KakiajJ'an
, na Bonoa gevlugtwas.
Dat in de N eeery N uniali 3 Orang-
kaja’s zyn.,- als Kakiajfan , van wegens
de E.,Comp«;.,, zyn broeder Sarotti, die
de Negery regeerd , en Elak Sullatoe,
die alles voor Radja Sifioeloe waar
neemdii ¿ ' ¡ v r g |
Dat, hem Kakiajfan zulks. alles wel
bewuft zynde, hy egter dp Niiniali zyn
broeder niet aangeklaagt heeft , alleen
maar om hem de prjncipale oorzaak van
onluften , te veriehoonen, en haar Ü-
rangtoeha’s maar in ’t verdriet te hel-
pcn...
Dat hy Orangkaja maar een fchyn-
'vriendVan de E. Comp, is, en zelfs air
Bönoa te hebben gewoond, om dat hy
wegens de twceipalt van zyn broeder
Sarotti, cn Elak Sullatoe, in zyn Ncge-
ry niet zeker was , en dat zyne Meu-
bilen daar tot als nög waren verble-
ven. I •: jg \ jjjjp. ,
Bekennende almede , dztSarotti,
en Elak Sullatoe, d* inwoondci s der Negery
heeft gedreigd , op dat zy niet aan
ftrand zouden gaan woonen , maar dat
hy van;’t afkomen der Alfoereefen.niet,
wift, zeggende, dat haar Orangtoeha’s
pligt was, naar hem, en niet naar
Sarotti,‘ en Elak Sullatoe^ te luyftcreni.i 1
Bekend ook dat Saro//;' zig meer gezag
aanmatigd, als hy, en dat-hy Sarot-
t i hem Kakiajfan , . ookr heeft. ¡ .willen
!den hals breeken , om ?t weik te ont-
gaan hy- na Bonoa was gevlügt-',r:V
Ontkennende egter , dat ’er 3 Omng-
kaja?s :van Nuniali zyn , maar dat, hy
;zulks alleen , en. van de E. Companie
aangefteld is, maar zegt -egter, ;dat zyn
broeder Sarotti , en Elak Sullatoe,. hem
in alles dwarsboomdetL, veel meer aan-
hang, en daar door grooter gezagheb-»
bende, als hy. ■
Bekend 00k dat Sarotti een. groote
opftooker van aThetquaad is, maar dat
hy op Nuniali daar op niet gedagt, en-
by gevolge vergeten. heeft 4 over . hem
te klagen, zeggende,.dat,hy der Qrang-
toeha’s verdriet niet en. zoekt, maar- alleen
wil,dat zy hera^als Orangkaja zul-,
, len erkennen, eri Comp?, beveeien op-
volgen....
Seggende noy t te hebben: belet , I dat
d* inwdonders van Nüniali aan ftrand
quamen wonen, maar dat hy alzo hem
niemand wilde volgen , niet alleen. aldaar
kondc huishouden. r
Welke verdeediging van den Orang-
kaja Kakiajfan zynde aangehoord.r en
daar uyt bevonden, dat hy zelfs wel een
der voomaamfte öorfaken der aldaar
. a ü n r j gereefen omuucn onluften iiss ,, mmeett zzyynn bbrrooeeddeerr
yd het afkomen van de Negery xmlSaroiti , d’ eenigfte opftooker., de hand
itrandj, door zyn broeder Sarotti, had boven ’t hoofd te houden , en zvn
doen beletten. fchdmftufcken te verfwygen ^ 7 , ja ge-J
Hier op antwoordde de Orangkaja
noegfiam zyn ge6g aan hem over te
Kakiajfan, ;van Nqniali , ins volgende
maniere. 1 :
geven, wierd hem afgevraagd,.waarom
hy zo ftout hadde geweeft, de vooriz.
Eerftelyk bekend hy het voorgeeven
J V .—y~SE~?— "7 «yv .wv-igv-vvou Orangtoeha’s , als voorname belhameb
derOranetoenas waaragtig te zyn, dat aan te klagen, daar.dezelve alleen on-
harc huylcn aan ftrand geexftrueerd zyn, Lder de magt van zyn broeder Sarotti
maar dat hem onbefcend is, o£ zy van ftonden , en hy zelfs Sarotti hadde
meenmg geweeft zyn daar in tè komenlveffchoond, en niet aangeklaagd , daar
en boven nog hy zig zelis van zyn Ne-
Piekende hy ook nog geen huys voor gery ging abfenteeren, en zyn eoederen
nem aandtrand geexftrueerd re hebben,\ eldersoverbrengen,antwoordehy,dathy
maar dat zyn flaaven zo lang befig zyn,! de Orangtoeha’s had"aangeklaagd. om
geweell:, om de materialen by malkan-j dat zy meer hoorden na zyn broeder Sa-
deren te verfamelen, maar dat hy nu ten ¡' rotti, en Elak Sullatoe, als naarhem zelfs,
eemen t zclve opmaken zal:, . ! dat hy Saniti vergeeten had aan te kla-
Jieketjnendc al mede,zès maanden op: gen, en dat deeze Orangtoeha’s zoo
wel,
ö f N A, i j t
L? 'mnc s te.varen, om voor Klee,
den Sagoe te troequeeren, voor ander-
halve maand tyd, zynde dito Pas door
den onder-koopnan , en P . Subaltern
hoofd, totHönimoa , de f/tiez5 scj
teekend. ' . ; - A
Hier op nämeh wy affcheid van den
Orangkaja van Haia, die öp zyn yer;-
^ek gepermitteerd wierd ,:. m'et zyne
Corcor maäf t ’ huys te blyven 5 en be-
gaveü oris naär boord, litende op ge-
woone zeiii-iehöpt, ontrent 10 uuren,
vöor de iniddag^ de dreggeri weder lig-
ten , en fchepten tot r ’s agtermiddags,
ten twee Uurefi, als waöneer vöör de
Negery Touw, ten ankfer quamen, om
naarvolgende oils te voren reeds bekend
gemaakte qUeftie , inr Loco te
ondcrzoeköii. ?
Op de Balcoe gekoöieri .¡tynde, in--
ftitueerde de Orahgkaja van Sepä zyn
klagten, in iiaärvolgehde manieren j
voor eefft zeyde hy , dat de Negery
Touw, tefwyl dezelve nog by Latoe,-
hoewaloy was gelegen, altyd met voorfzj
Latoehoewaloy te zamen had gefchept,
en naderhand dezelve Nege_r.y Touw
herwaards ^zyhde. getranfporteerd,, die
van T m ihu ’ Sepa, Touw , en, Toc-
loeti, te fätneil een Corcor hadden gc-
fcliept, V welk' öök Van ialllngecon-
firmeerd wierd, maär dat de Cofcor van
Tamilau verleden jaar reeds oud, en
onbniikbaär zynde , de Orahgkaja van
Tamiläii inet hem hadde beraadfläagd,
en naderhand over een gekbmen Waren,
om een nieuwe Cbrcor te maken,' dat
zy ten dien eynde een Timmerman van
Elipapoeteh 'hebbende gehaald, met den
zelven overeen gekomen waren, dat hy
een nieuwe Corcor zolide maken, voor
18p Ryxd. , dqg dat de Radja van
To uw , zulks heobende verftaan , de
Qi^Pgtoeha’s van Sepa tCgens hem
Orangkaja had opgeftookt, en zy te
Zamen den yborfz. Timmerman van E-
lipäpoeteh hadden weten te bewegen,
dät hy de nieuwe Colcör voor Tami~ ,
lau. , en, hem Sepa , niet örider haöden
nam, haiende hy Radja Touw , met de
Orangtoeha’s van Sepa, een ander tim-
merman van Amahey , en den zelven
een nieuwe Corcor aanbefteedendc.,
zynde dezelve , waar mede nu Radja
Touw dit jaar gefchept heeft.
; ' Dat de tyd der te doene Hongi na-
derende, de Orangkaja van Tämiiau,
zig van een nieuWe CorCof g^üftreerd
vindende, zyn oüde, zo veel hdm mo-
gelyk was, Jiad moeten vefhelpen, om
l j . in Ilaat te zyn, nog dit jaar met dezelrme$?
x.y*P. Oelatj vertonende zyn Pas, ve in zee te'körnen , en hy op de tyd
vitii dato 6. Odröbef , waar by hem, tot fcheppen beftemd, de Negeryen,
met i i konpen, van Oelatj gepermit- die met Tatnilau moeften fcheppen, de
tcerd wierd, naar ToelOeti, Tendirwa,'weet hebbende laten doen, om de Cor-
■¿üf
- " 7 A : M B
% é l, als hy j bare goederen wervbett*
en öp Lakaela hadden gebragt»
‘ Hier dp zeggen d’Orangtoehà’s zulks
'Waar te zy n , en daar in haar Orahgka-
■ja’s vbörbeeld gevolgd te hebbeh 3 dòèn
hy zyn goederen naar Bonoa vervoerdö,
en daar zelfs gi ng wönen, maar dat op
'de wederkomlt van den Orangkaja, zy
'haar ’goederen ook van Lakaela hndden
van daan gebragt , niettegenftaande de
foederen van den Orangkaja nog op
pnoa verbleven waren, veifoèkendè zy
derhalven, dat zy met de Coicof van
Eiflabatta weder mogten na huys kee-
1 feh, als vermeenende genoegfaam te
blykeri , dat! zy onfchuldig waren , en
al het .quaad vàri den" Örangkaja zelfs,
ön zyn broeder Saniti, vii Elak Sullatoe,
hei komende was.
^ Hier op antwoordden wy , dat Wy
ffiet bevoegd waren haar te ontflaan,en
dat zy derhalven'ider apart zouden ver-
blyVen op de Cöfcorren, daar zy op be-
feheiden waren, tot in Amboina geko-
'ölen zynde, zy zig voor U Wel Ed.l
tegens hären Orangkaja konderi
Verantwoqrden , als, wanneer U Wel
Ed. Ägtb. niet naarlaten zoude , naar
bhdèrzoek van de zaak, de ontfchqldi-
gen te öhtilaan , en de ichuldigen te
itrafen, ’t welk zy in dank hebbende
aangenomen, ieder weer naar zyn^ Gör-
Cor wierd belaflr te brengeri.
'Dog ondertuirchen de Marinjo Ma-
cauta mede algevraagd '2yhde , wàt hy
IÖ zyn vefontfchldiging in te brengen
md, bekend zyn 00m, Elak Macätitä,
te hebben aangeiloöten, om in des O-
: r-ahgk'ajà’s Kakiàjfàris Zeggen niet toe
te itemmèn , alzo hy wer \yift , dat de
C^angkaja aan de E. Com pc. Veel , be-
löofde , en niets. effcótueerde , dat hy
da'arqm zyn oom 'riedJ zujks nietyóe, |e
ftemmen , om dat naderhand, dezelve
bélofteft niet volbragt Werdende, hy by
de E. <Cörlipe: als fchiildig zöude ftään ,
däar hy dog" hiets könde uytwerkcn, alzò
alles‘ van den^ Öriingkaja Kakiajfan,.
¿yn broeder, Safotti, en Elak Sullatoe,
afhangendc was, doénde ook Zodanigen
vèrfoe'k, als de Orangtoewa’s , en‘wer-1
dénde ook doör ons op even dezelve
raimer béantwoord.
Vérders naar andere verichillen ver-
nöomeq, en geen geyonden zynde, nani
de Veigädering. éen ’ eynde , en wierd
het-hief Voren- gdménrioneerdq van ’t
ónderiéke'ndè gelchrift, den P1. Gefag-
voerder, in de Negeiy Tocloeti , ge-
häämd Nahoeloea, inhandigd , komen-
de'vöördS daar öp by ons, Frangifco. Sa