194 A r M B Q;
iß$i. doch wyiregenhier cfoor 4 dooden, cn
8 geqpetften.
Gyzehars Oe^Hecr de ^z»/»| ha.don<Jc|tuiIcheir
gCSCVCIä»in»gt dCiHitdecfen tot/t on&sdlen vaül
Bunne boomen, op de fteile gebergten
fraande, te_ bewegen , dog yerjqaits^dit
niet gelukken wiluejideed hy hdn belo-
vcn, gelyk 00k de Manipeeien, dat zy
Bunne zoonen cot gyzelaars-aaö hem gc-
ven zouden j 00k bodcn zy aan , hare
yrouwcn cn-lcinderen in onze ye,fting te
latenblyven. 1
Ider OrangKaja van^Manipa had een
van zyh zoonen op ’ t ichip Leeuwaarden j
gegcven , cn Sengadji Qowafa woonde,
met zyn huisgezin in de. velHng Wan-
trouw aldaar.
DeMa- Men verftond, dat de.^acailaatgo in
aflkaicn ’t gehcel 38 vaartuigcn fterk in verfchei-
i?, de Rievieren .van Moordc- v fH H i • .'* ■!■*; jN*f9’st9 @E ila..n \d —B o■e r'o in0ge- naais-ric-l00Pen waren, alle welke wy onmoge-
vicrgc- lyk met onze weinige vaartuigcn, be-
loopcn. zetten konden, waar door den Zf Fe--,
bruari eerft die van Ropm^ Ite’s Rieyier
doorgebroken , en . met die yan-GajeH
vereemgdzyn. Ook zag men den 3 Maart
17\ft uks der zelve op Toni wara, die by E-
rang in de Moordtnaars Rievier liepen,
oih dat onze vaartuigen Ben beletteden
, ’t Nafläuie gai; door na Aflahoedi te loo-
pen. ' , • ,'
Na dat de Heer Zeevoogd hen eenige
maalen inet weinig voordeel aangetaiF
had, zogt hy dezen nieuwenMacafläar- ,
icn Zeevoogd, Grain Boeta 1‘oeha, die ’t
gezag boven Dayn Bolecan had, tot ver-
trek qnder redelyke voorwaarden te bewegen
j dog kreeg van hem een ant-
woord , dat geenzirisöp zyn voorftcl
floeg.'
Madjira, OndertpiTcheji ,nam ’t gebrek onder
en Hafi’sden yyahd op Aflahoedi fterk toe, dat
toelcg. onder de zelve een icheiding begoii te
maken, de Kimelaha’s cn Ha/i,
hadden voorgenomen rar Manipaen Loe-
Boe te vertrekken, om zieh voor cerft
daar neder te fläan 5 dog op Loehoe was
. . 4* voor-hen niet te doen, alzoo de Zagoc-
boomen doör de Loehoencefen; zelf om-
göveld y en hunpe. kinderen onze gyzelaars
recejs* geworden waren j doch Haft
Iiep niet y ; Coracora’s van Aflahoedi na
Kelang.“-
De Heer de Planung lict de Macafiaa-
ren in "de Moordenaars-Rievier ook de
pols taften op den 16 Maart, om te zien,
jof hyze -pp een gemakkelyke.wyze zou
können loozen j. doch daar quam almede
.niös af, ,
o Dierhälven liet hy gciladig de Noord-
iduit vjin Hoewamohel dpqr. onze troe-
¿en-döorkniiSen, om de verdre nagelboomen
d^rr om te veilen.
De Capitcyi Radjtivon Loehoej. Ta-
baliler .deed qns Bier goedenfdlenft* dog,
N/ S E t t E
OrangKaja Cramer, en zyn broeder,ge- '16(4.
lyk ook Bagadet , ftonden zeer verdagt ,
dap'zy hem en oc^- me^t volkJ van ons
afkeerig te maken,'grooten ondienft ge-
daan hadden , wcshalvcn de Heer Planung
voornam die gaften van Lochoe te
lichten.' Egter had fakalile nog eenige Loehoe
nagelboomen ontrent de Moordenaars- doo^dc
Rivierj zoo als zy die wilden gaanpluk-Macaf-
ken, bedorven, dat de vyanden denrÄ-1*^" ,
ten Ipcet, dat zy daar over op den 27* *
! Maart wraak namen, in ’t dorp Loehoe
een inval deden , het zcLve verbrandden^
vcel lieden dood. floegen, en op de ve-
fting met zulken woeae, 1 oooman fterk
zyndc, aanvielenj dat het fcheen als öf
zy ’er geen een inan dagten in te vinden,
- Dog zy wierden, toen zy onder de muur
van ,’t buitenwerk quamen, zoo gegröct
door ons gefchut , dat zy het daar niet
lang konden houden, hoewel zy nog z
dagen agter een pagar , buiten de Reduit
tot veidediging der Inlanders'ge^
-maakt, bleyen leggen, na welkea^tyd
Madjira met dit volk ftil wegtrok^ -
De Zeevoogd de /^»/»^ditgeBo&rd
. hebbende, deed de verdere Loehoenee-
fen pa. Mamalo by de groote Rievier ver-
plaatzen, oni zülkc overvallen niet meer
onderhevig te zynj doch die: van Cay-
bobo belaflte hy.zich op Haroeko neder
te flaan, daar zy Wel zz jaaren gewoohd
Bebben.
De Heer IVillem Verbeek, zyne } jaa**
ren uitgediend hebbende, was, wegens
gedurig voorvallende onluften, niet gef-
| nqgen mer langer te blyven-, en gafdi^ir-
halven zyne Landvoogdy aan den Heer
de Fläming weder over. Dierhalven moe- De Heer
ten wy den zelvenHeer. de Fläming h ie r Verbeek
nu als vyfticnden Ambonichen Land#ertrekt
voogd aanmerken, die ook (zoo de :oü-Df Bata‘
de Nicoloas Macquelyn man van groote
ervarenheid in de Ambonfche zaaken ,
my gezegt heeft zelf gezien te Bebben)
twee byzondere wäpcns, onder die'der
Landvoogden, die imde Hollandichekerk
hangen , plagt te hebbenj van welke ’er
een,door de volgende Landvoogden, of
uit qnkunde , of uit eenige andre- oor-
zaak, rweg, en iflt de rang, die- op* den
Heer Verbeek volgdc, genomen is.-
De Heer Verbeek vertrok den 4 May
van, hier met’t jachtSchiedam na Bata^
via, daaa* hy naderhand Majoör, ofHöofd
van alle de tröepen der E. Maatfchappy*,
geweefl; , is. v Met h«n vertrok; öok' de
Boetonie Gzpitcia;, <Botngahoefa i Wk
met ; zyne bygevoegde vBoetondem zich
hier zeer wel gequeten had, afe cfok dc
.Tcrnataanfe Sjabbandäar, Jani Soft j
om den Koning van goeden raad te die* -
neu, en .die van Boetbn tot alle ftandv^-.fa’:-.
ftigheid aan te maaneny ter tyd toe^ 'dat
de Heer Fläming zelf weer by hem quam,
z fi M A
16s# om *5, welk te ecr te bewerkenj was ?er
een ^aai gefehenk van zyn Edelhcid, en
vah 'dc Heer de Vlammg aan dien Vorit
Vrcde bygcvoegd i welke laatfle Heer ook na,
rortTi- Tfemate gefchreven had, dat men op
goede Voorwaarden yrede met den Tid<£
rees zou zien te maken j te meer, alzöo
die Van Solon ook onze hulp tegen de
Portugeczcn, zeer van nooden hadacn.
hoös De Gommandeur i 5ow,buiten lait van
treerna Fockoewe' opgebroken, cn den 10 May
Xodage- opgekomen, wierd ’er dry vend weer na
iofiden. toe gezonden met eenige jachten, en
chalocpcn, om die 17 Macaflaarfc vaartuigen
nog wat bezet te houden,envoor
al,om onze vrienden op MangoUtcdek-
ken.
De MacaiTaaren , zödert den laatften
inval op Loehoe, Hoewamohel hebbende
leeren kennen, hadden zieh in April
op Laala neer geflagen, cn daar een grpp-*
te. dubble. vafligheid opgeworpen«^' om
daar van hun brood-lcamer , alzoo hier
vcel Zagoe-boomen waren , ’ te maken.-
Oök wierpen zy een. vafligheid by de .
‘ groote Rievier. van Kahöcla opj .döchj
om dit verder te ftuiten ^ lict de Heer de
Fläming hier 18 j vaftigheden op de pas
van Tanoeno in?May leggen, die door
neerfligiieid van den Inlander, in z weken
voltoi(L waren. . ,
In dezen tyd wierdookeen^ieuwe ve-
ffing -op -Qma, by ^^.Läpiä , een öp
Poortc^<?op”^EilandT Honimoa, een öp ?
’t flrand van Ihamahöe tot Hatoeana, cn
- een op. NociTa-Laoet $ Bcverwyk - ge-
naamd, gelegd , buiten ’t welke op Honimoa
nog een fteene muur van wdon- ■
■ pakhuizenj en noch een klecn puntje
: aan ’t kleenReduitjegevoegd zou.wer-.
den.
Aan alle dezc Rcdüiten was dit ecn alfemeene
misflag, dat ze de muuren van
rakke zee-fteen opgemetzeld, cri de
kalk meeft met brak zee-water opge-
maakt hadden j waar door alle de fchoo-
xne yzer-houte balkcn* daar in gebruilet,
in kortc jaaren verrot waren.
LJrj, ; Do Heer de Fläming liet ook in Juni
vergroot het Kafteel aan de zec-zydc vergrooten,
waar ontrent hy geheel Lcytimor, de
Ghineefen, en de borgers ider hun deel.
gaf, dat niet zonder morren toe ging- 4 Schaydi, Op den z6 Juni quam de Gapitein'
&c weer ¿aoet Schaidt ■, en de Hhoekom eTomagola $;
hPidie" - uit Tcmate over Xoela Befi, en Boeröf
kornenf" weer op Aflahoedi met. z i nieuwe Co-
racorä’s, en f jonken^ zoo vah de Ma-
caflaarenj en Temataanen , als: van ;dc
Boeroneefep} doch alzoo zy weinigle-
vcns-middclen mede bragten, kondenzy
*t niet lang bycen houden.
In Juni floegen die vanTanoenoidoor
Tamalaela Befi ,. Hoofd van Wayfimoe,
opgchitft, ip Heden van Oma öp Hati-
' fe E N. ’
föa doodi en bragten deiielver Hoofdem
by Madjira.
Den 13 Juni quam de Heer Cos met Vrcdd
al .’t krygs*volk, dat hy had können kry-^^T^
gen , weer. hier uit Ternatc , alzoo dc ^^®0*
vrede tuflehen. ons i, en den Koning vaü
Tidorc j getroffen waS. Met dit ontzet
taftte de Majoor Ferheiden den zp Juli
’s vyands vauigheden by Cahocla. aan j
en nam die ftormenderhand in. - Hy Het
’er 14 man vopr zitten, behalven dathy
60 gequetftcnv meeft bevdhebbers^ be-
quam, gelyk hy ook zelf door de linker-
Ichouder gefchoten was. Wy verlören
’er ook den Lieutenant Paul Martin Floß
fingi Jacob Memon± en de vaandrigs,^»
van Doesburg, (die op Hila ftierf) Marten
PFeber, cDl Joannes JFefihoveft.
De vyanden hadden hier 130! döoden %
doch anders ^as ’er * niet veel aan vero-
verd, gelyk. der onz^n; j pa 'dat de Capi—
teip Lieutenant, Herman van Outhoorn j
’er een körten tyd mqt eenige bczetting
in gelegen haddej de zelve visrläten, en
verbrand hebben.
De Heer de Fläming had ook den Koning
van Ternate herwaards ontboden j
om zyn eigen wederipannelingen te hel-
pen dempen, die derhalven met een aan-
zienelyke magt hier gewagt wierd. Men
was in. geichil i, wät men by de komit
van.dit ontzet. eerft aantafteri , . en of
men liever. opiSalatti, en- Laala ,'’s vyands
broöd-kamers (dat Ferheidens gevbelen
was) aanvaHcn zoüdc 5 doch het ecrfte
ging by de meeften 4 eh eindelyk ook by
den Majoor Ferheiden door.
Daar. op heeft men den laatften Au-
gufti idf4 alle de Cöracora’s, 4j* in ge-
tal op Tomoewara verzameld ,. cn onze
verdere magt van 8 fchepen, benevens
10 chalocpcn j cn Tinggangs , bycen ge-
yoegd hebbende j den 6 September on- Ä(Tahoe<ü
der ’t geluid vah trommcls en trompet*doordc
tenr ,A flwa hoedi aanög etaft. - .;.°gne^ta,lata,cnn“ Ly zagen qe onzen met een groote on- v^rhten.
verZaagtheidi terwyl ’t fchip Bandavlak
voor het dorp lag ,. aankomen, zonder
eenen iehoot op hen te doen j alzoo'
zy zeer trots op hunne zeven fterke
veftingen boven malkanderen. waren, bej '
halven: dat ’er nog twee op den berg la-
gen.,2 En.dat niet zonder reden, alzoo
deoHeer de Fläming, na die werken van
| zeker heuveltje op Noefla^Nitoe met ee-
! nige officiercn wel beiehöuwd te heb-
bqnj de zelve vöor dien tyd ohwinbaai'..
Lhield, weshalven men, omx'geen volk
te vergeefs; te fpillen 3 göcd vond van
daar nä Laala te trekken, dat zoo ftil en
bedekt , als ’t mogelyk, was, ■.gefchiede. *
, Eer dit egter voortging , quam Ko-~Mandjio
ning Mandarsjab inet een jacht uit Ter-qah hier:
nate , met | bericht, dat r’er nog een
Fluit met 4 Coracqra’s j- cn 800 Tema-1
B S z taanem