84 B E SC H R Y V I N G E v a n
nog wel :in onze ¿crfte tyden gedaan
hebben, hoewel zy nu* Chriftenen zynde,
zieh daar ran geheel onthouden, ’tgeön
egter riiet belct, dat de oude aart, nü
cn dan rtog wel eens boven gekomen, en
dit flog wel y terwyl zy Chriftenen
wären , ¿elf maar weinig jaaren gelegnen*
voorgevalkn, is.
Voor- ,f Het beugt my , dat ik ift k
beeiden jaar, 1087. eeheh Latoe Lori, koning
daarvan.vafi Titaway , een man van 60. jaaren,
heb hooren zöggdn, dat hy in zynjeugt
vele van zyn vyanden niet alleefl gedood,
mäar 00k menigen köp vraann hiKeUn oUpUkroüoü"
lön gebradeh, en meeüig lekker beetje
Uiteen meHc,)eii"vleefch gegeeten had. Op dit
ggeeifpprreekk ver"aaU nam ik de vryheid van hem te
des
o f ’t ménfchén-vlecfch, lekk'er-
Schryvragen,,
H der* - dan ander vleefch, was. Hy zy-
Tetsmade , dat men geen vleefch van eenig
koning ^ ®y vergelyken kon » hoewel
vanTita- »et ook waar was , dat zy dit ten groo-
way °p- ten deelen uyt wraake tegen hüflne vy- 9881 andendeêden. Ik vraàgde hem nadèr,
wät dedl aan een menfeh , hy voor hem
t iékkerfte gevonden had ? hy zcide,
dat ’er.niets zo lekker was,dart de Wangen
, en de handen , en dat daar niet
ändert by rhaalen kon.
Die köning was niet alleen een zeer
gematigt, vriendelyk , en Zedig inan,
maar; ook zoo Godvrugtig vangedrac,
^ hy te dier tyd inlantfche Ouderling
vAonodre-r ook lato te vIo7°o^re- nh, egbe ikke nzet eer ewneenl , en Jan betlt dat fViUent/z , een Noei« Lau wer van ge-
vofttar ¡»orte, daar de oude aard ran 't min-
idcenresn e*eene tvefne,r mhaòkeewlyekl aml abnej,a aernd ,v aenh eaenn
lgeonê. d gDeederzàeg , hwade eirn i’ntr jqauaarm opbor- 170Z
hy bode van dien mad.was , cn op dien J r
vettengaft, dienhy gezien had, belüftWüii,
geworden , gaat zonder zig aan ’t Pia- xo°d; I
caat, daar tegen, en dat haar Edelhe-
tyd belaß haddeu te “v eJrumlei’u wbeyn ,z yten & * :
kreunen, na de overzydd toe, hakt bv
donker een arm afy en neemedien mee-
de J waar over hy mogelyk nog geen
nood, Zö hy zig maar wat voorzigtiger
ged ragen had, gchad zou hebben.
Daar waren’er dan j die wiften ,
dat hy het gedaan -, eri hem vraag-
den, waai'om hy dit- beilaan had. Hy
dorft met zögern, oiri myn hart eens
°p te haaien, dewyl het geen daadwas,
een Chnften paffende. Om dan op de
gemakkelykfte wyfe, die menihen
maar af te zetten , zeide hy:, -dat
hy zulks uyt laft van den Landraad
en als boode gedaan had. Hadden
die menfehen dat nu gezwegen , geen
haan zou daar na gekraait hebben,
maar de meusgiengheid, om te weten,
wat men met dien ami verricht had,
dreer hen aan , om daar verder na te
vetnemen, en daar van zelf tegen leden
van den Raad te fpreken , vragende
aan hen, waar nu dien arm was, en wat
men daar mede doen zou.
Dit quam einddyk den Heer Eand-
voogt ter oonin, .gelyie ook den Fis-
caal, die deien Jan fVillemzen daarover
dagvaarde, Zoo om over defe leugenee-
itrart te worden, als wel voomameiyk
om ook te zeggen, waar die arm geblc-
venwas.
Hy belecd zynen misflag ran denaam
van den Raad hier inmisbraikt, beken-?1M1
dedezen aim opgegecente hebben, enraS
wicrd over ¡het een en *t ander in ein*™“1]
Januari^en'wönderiyk geval / onrrcnt
v«oeTl ^ en' eCttn' , r i : S elo°Pen :h« wd maakyd h<^ dkr lT m te
had zeketen v l« fch ,_ lt hem
näamt ■, vermoort j waar over hy van
ten anderen Slaaf aangetaft,de kop hem
“ ’■ «der gI« i apiy v awn e4er,b7ïarme meannneÆn, .^ c nr 2Po0“7 avan dit lDanadti asl zvyryn ,v edeal ti sv.o or Zulk een kleen e, i- c^cn.
Dat het vry Nagel-ryk is -, zal ons r*
tkeern p, lagaetnzoe,edga abrl vwkye nv,a wn daea rN maegdeel cwny& draen- rN»t»i k van dit eiland affcheiden.
afgeflaagen , en aan ’t Kafteel gewagt
zynde, zo vond men in den Land-
R«d goed, het lichaam ook derwäards
te brer^en , en ’t ifclve daar na ep ’t
land, aan de overzyde van ’t Kafted, dus
zonder kop in een mik op den weg te
zetten, op dat andere wcgloopers zieh
ctaar aan mogten ipiegelen.
Van ec- Wtilemsjin , dit wetende , olzoö
A M B O I. , N A.
lHanedt eHio
nenimdeosa-, zelft Kaart.
VIERDE HOOEDSTUK.
HEt Eiland Honimoa, (n deszelfs Kaart« En gf'ogte. De» Hoçk vä* Tetoe*
waroe. En wel éer een dorp van dien naam. Strand van HatoewHPa. De
Veiling’t Huis ije Velfep. Toehaha ’s oude en teggnwwrdige J j i a a t Pape-
roe, m t baren Frouvje^koning. Itawaçka, Nollot. Alle %oelkè ‘dorpen,m Çhrj-
ften zyn. De Veiling *t Huis te Veliep-< Qude dgrpn htèr wçt eèr. . Ihamahoç.
Afkpmft der koningen van Iha uit een klçeng Cocosboom. jja fe Soa*s. V ie l Goud»
fmits hier. Dog maken fleckt werk. - Körte wèg vän^ .Ibaniahoe na Siriforri; . tag*
mans hier entrent r en gevallen daar van. Rivieren, en een R jf hier entrent y waar
op 7 Schip y 7 Kafteel ßatavia , 17P7 fiipt. ’t Dorp Porto , m Veiling Pe|ft, Haria.
Siecht water hier. Boy, Tijouw. Sapardewa, h.QGt. 'aanzie», door ’t plaaîzen
van 7 Opperhooft, en de nieuwe Veiling Duurftede. Teekejiing da,ar vän, en platte gront. 7 Strand Honimoa» en-'t derp Siri^rd./. '^iiiiihgen'.'.«^ gébtaût.
kDaen tV eiling Hollandia, .wel eer hier. Oelat, dfeerße bezetting, en eerfte Prédi- dezes Eilands hier geplaatß. Öu w • Potte-bak.kèrs en N optenbödmen h ter.
A l de Manfchap van 7 Eiland Honimpa by een. 7 Ëilahdçken Mpélana. Onno-
zelheit van de ingezetenen. Schoone beurs-krabben* Veel Çlappus-plie cn Lont op Honimoa. Ook veel Nagelen j een van de befte biiitén;Çomptoireh voor eé» Opperhooft.
Deszelfs vpordeelen. Rang van den Predikaht , en van dit Opperhooft.
PVoeradnr.e vLoaoerruewcb wteant evra n 7 Opperhooft. SwaveJ hier vollende. ifo Batoe by Perte. Een groot deel van Çeram, onder dit Opperhooft,
en zyn werk« Waar in hy door eenAQiücm.onderfleuntwerd. JAçt Éiland Orna ÿènKaârt
daar van,endorpen. Orna,«» deszelfs Manfehap. Vefting/>^.^arm watçi* çpSûa.-Geval
vaneenjiffiige.GevaardesSchryvers dpQtângebtrÿe.rÂ&ljn:'dtergeffi Wafloe
en Îyarihoç. Oud ^pafloè. Âbprp, van puds drie dorpen uitmakende. Rjvieren
fhpiearn.f cHhappla. lioe. Revieren¿/Vr. Kariboe. ¡De Vçfting Heern« Oude fiaatvandit Ge- De ber g Alaçca. . Moejelykheden Jtÿ de Heé.r van Die cnens fydt Djeze Kpmng Hhamza in *t jaar 16}$, avergdf. Pçjaùwv ßrtfs kbgî.nkjel’ ^Én rivieren
hier. Caybpbp. De overblyfzelen van 7 wçord Arob.dn;, hier alleen nog te vin*
dSeanm. etC,. ahHauawro, eRkoiv. ierÀefnt e.deakaern oinngtr ent. ÉoÆie vpe\'ggr.Mwi Ro^d^ip^.. van 7. zepve, eh van. <fè Ve^inè .¿¿landia', g&t
fchom Nagel-Comptoir hier. Aanzien, veordeelen9 et? werk van 7 Oppèrhooft,,
rang des Predikants. Dorpen van Ceram, onder hçm fiaanâe. Çaybpbçrs wel eer
hier geplaatß. Manfchap van 7 Eiland Oma by een getrokken.
Het Eiland H O N IM O A .
¥ An Noefla-Laoet, ftappen wy over
na het naafte Eiland {waar onder
het ook ftaat) Honimoa genaamt, het
welk wy in het kaartje No-XXI. inzy-
ne ftrekking vertoonen. Het is het ne-
gende, ’t geen tot de Landvoogdy van
Amboina behoort.
Het wort ook veeltyds van den inlander
Liafe, en van de onzen, doch ge-
broken, *t Uliaflar eiland geheeten j een
naam, die gemeenelyk opk aan de eilan-
den Oma, en Noefla Laoet, gegeven
werd.
Het legt ontrent Noord-Weft van
Noefla-Laoet, dat anderhalfmyl van Te-
toewaroe,denZuid-Opft-hoek van Honi-
moa,gelykhetvan denOoft-heek van ’t
eiland Amboina vyf mylen, en dan van ’t
kafteel nog wel vier mylen gelegen is.
Hoewel men wel tien mylen fcheppen in 7 geheel daar toe nodig heeft.
Aan de Weft-kant heeft men ’t«ilwid
Oma, tuiTchen ’t welk en ’t land van Honimoa
men een opening of ftraat, van een
halve myl brcedqe , gelyk men in ?t Zuid-
Weften het eilandje Mpelana heeft.
Het is tuflehen de twee en drje mylen En'
lang , dog in breedte zeer ongelyk , S1?00*
zynde van den Zuid-hoek van Tetoewa-
roe, tot aan den N oord • hoek aandie kant,
ruim anderhalf, in ’t midden drie auart
myls, en van den Zuid-hoek van ßoy ,
tot aan de Noord-zyde aan die kant,
mede ontrent anderhsuve myl breed.
Wy zullen dan van den hoek yanTe- Hoek
toewaroe beginnen, die vlak in ’t Zuid-VanTe'
Ooften,en in die ftreek rechttegejQjOver
Noefla-Laoet legt j dit is een vry ge-
vaarlyke hoek ,om by harde wint om te
varen, alzo hy fteil is, en men daar dopr -
gaans een feilen itroom heeft. Hier op w
plagt wel eer een dorp vandezcLvenaam ^ ¿0 !
tc ^eggen9 dog ’t y.olk daar van is na>’t van die
dorp -Ouw verhuift, daar zy nu wonen.naam*
DczenOoft«-hoeknu.omgaaiide,ontmQet
men daar längs tot aan den Noord-»üoil-
hoefc niet dan fwaar gebergte^ .en hier
L j en