208
derftaan, «7» <&» £. Heer Gouverneur
wife fcfeff ¿¡w» ) zander da men-
Zoo iuy insgelyks zweeren , 7, ztlve in
cos van andere Indiaanfe natien, nament-
/>■£ Macaflaarcn , Boetonneefcn, Javaa-
nen, Malcyers, tnz.it zullen agtervolgen,
ende haar Ueden by bare komße van onze"
Jtranden tuet edle mogelykheid te weeren , ten
•waar zy met behoorlyke.paspoörten van de
E . Compagnie verßbeenen, ende zoo iuy
des niet mogens zyn te doen, daar van da-
delyk aan de E: Heer Gouverneur in Am-
boina prcadvertentic te laten toekomen, om ,
daar in verzieu te werden.
6. -
En behoven dan ook tot de bnderhandze
merken aan dezen Kaileele tat elke negery, j
zoo veel drbeids'volk te contribüeren, ende
dagelyxtewerk te brengen, als dievanhci-
timor , Hitoc, ende de Ubaflcrs regte-
voord zyn doende , dat is, van elke plaatze
2 man.
■ 7.
Gclyk dan mede niet gedogen zullen, dat
imand uit de onze, na eenige vreemde landen
afvaren, ten zy hen daar toe van den
Gouverneur in Amboina een pas-briefver-
Itend zal werden. 8. Dog zal ons de vaart naar Banda, en
Amboina , -alt00s vryelyk zonder pas-brief
open blyven, om onze mede te brengene koop-
ivaren daar te mögen venten, ende ook niet
vorder. ,
-n. p.
- Met alle de vrunden-van de Compagnie
behoven wy ook vntndfch&p te zullen bou-
den, daar mede te handelen ende wandelen,
als geconfoedereerden toeßaat , ende be-
taamd.
io<.
% Gelyk by gevolge weder agten ende ntar
onze vermögen tradieren zullen .t mitsgadfrs
voor vyanden verklären alle zulke Volkeren,
waar mede de. E: Compagnie in oneenig-
heid is Itvende, geene uitgezonderd.
11.
Item , dat we de drie Voonaamfie roer-
vinken der Cerammers, en regte oorzaken
der vorige revolfen, als daar zyn, SinoiTo,
owas, en Momono, .zoo bet eenigzins mo-
gelyk word, in conformiteit Van de beloften,
daar van doe aan den Ed: Heer Gouverneur
(zegge Ädmiraal) gedaan by den kop
vatten, ende de E. Compagnie in banden
overleveren zullen, om naar verdienßen ge-
ßraßte werden.
12.
Maar mdien zulx niet wel kunnen tewe-
ge brengen, zullen haar op onze landen
nergens admitteren , oße plaatze gunnen\
maar die ¿als vlugtelingen verßroyen , en dl*
tyd verVolgen, tot dat de E : Compagnie >656.
van haar boosdadig doen eens gewrokenwer-
de.
Mtts 7 welke dan ook beloven^ ende
in onze monieren folemnelyk zweeren alle
de voor dezen by, ons geroofde. goederen,
zoo'van die van Noeflalaoet, als van de
Baridaiche burgprs^ te zullen reßitueren, .
ß z y in Zagoc, oße met flauen y bp dat
die verongelykte luiden weder 7 bare mögen
bekoomen.
' nr):- M y.y.'.'jdfrdo;, . o : p,k .
Eens in 7 jaar blyven wy gehouden onze
gedeputeerden naar V Kaftecl w» Amboin«
toi den Ed: Heer Gouvertieur af tefebik-
keri) om zyn Ed: ndar de maniere boma-
gt te komen doen, enzoo wanneer wy
daar van in gebreeke blyven , zal yder negery
:van ons vervallen■ m een atnende van
100 Ryxdaalders, te appliceren naar di-
feretie van de Ed: Heer Gouverneur, zoo?
wy mede Verbanden blyven op. de ontbie-
dinge van zyn . E: Jerßond aan 7 Kaftcel
te komen <, op poenaliteiten voorfz. '
o - i/V - •' ...... y
Alle flaven, oße andere perzooneh, hoe-
danig die zouden mögen wezen, 7 zy uitde
Moluccos, Amboina , oße Banda ge-
vlugt, tnde op onze landen aangekoomen,
zullen onaangezien karc exettß , die. zy
mogten körnen te inßitueeren, firax aange-
vat, en met dt «llereerße occafik her-
waards , tot den .Gouverneur, gezonden
werden, genietende daar voor hoofdvoer
hoofd 2.0 Ryxdaalders; courant y zondet
meer y. waar ander mede begrepen zullen v
Uyvendie haar naar: dezen daar beenen
zottde kamen te trymfportercn-
itfV - - • ,
Alle wtlke boVenßaande artikelen belo*
ven wy endergefz: in onze voorfz: quaUtät
deugdelyk te onderhouden, ende te doen on*
derbouden, bekragtigende dieshalven 7 zehn
met onzen hoogßen eed op den Moshhäf,
onderßond Amboina, in 7 Kaftecl/ Vi-
¿toria, dezen 18 November 16 f f ., was
getekend 7 merk van O^ngKaja Balim-
ban , 7 merk van Radja Keffing, ’tmerk
van Radja Kelünoeli, 7 merk van Ma-
lim Goram , 7 merk van Macafier Van
Rarakit. 2er zyde, Jacob Huilaard, E~
vert J. Buis, Coraelis Daänen,A.Omb*
groeve, Hendrik de Vricz,läget des t'air-
konde was getekend Comdis Houfe Sc-
cretaris, Marcus dp Roy, Sccrctaris.
De Boeroneelen wilden nog tot geen DeXoe*
vredc verftaan , werdende allecn aooria’s met
Kimelaba Itco tegen gchouden 5 maar diehareji
van de Xoelaie Eilanden begaven zich^^S
nu weer onder hunnen Koning, uitge-^
nomen de broeder van Sengadji Mangoßl
en ontrent 40 Temataancn, die daar
noch
r2 A A
■ß\farj. noch* "V^at fpel ¿Saakten.'^j
Ä. iÖ57^yOeu. 17. Januari iSyy lereeg men met
talamat- jacht’ de Achilles, van Batavia over
Madjfta: vMacafl'w, van de laatftefpfeats bericht,
opMa- 4at Prins Calamatta in groote ongc-
tiflaf. •iade b.y ’t Hof aldaar geraakt was, en in
. f. .^pneenigheid^met Madjira leefde ^alzoo hy
jr.^zyuen broeder, of neef, Labodi, had doen
verworgeo^’-waar over zy malkanderep
■ de dood gezworen , en de MacalTaaren
zigb/genoodzaakt gevonden hadden hen
in; verfcheide dorpen van den anderen
af .te doen woonen.
v, Die van Amblauw kregenookeen Ma-
¿aflaarlche jonk met v j koppenop Boero,
4ie zy aan ons over leverdenl Behalven
deze vojqden zy nog een jonk, waar mede
Pati Way famma, en Roemaalfchen-
dig van Calamatta milleid, op bekomen
verlpf van den Koning van Macaflar,
weer t’huis gekeerd waren.
Häaa: Edelheden , wetende , dat die van
Ooft-Ceram felkens denlvyanden«een
fchuilplaats op hün land gaven, belaftten
aan de Heer Hufiaart daar een Reduit te
leggen. , Dierhalven zond hy den 10
Maart den Koopman Cornells Danen met
vier. Coracora’s derwaards, om op de
klip vau.Goeli Goeli een haute vefting
.te maaken. Hy vond, daargekomen, alle
de Gdeli Goeliers en Keffingers ge-
vluchL,. en wel tgt 1 f öo - man: op ’KeP1
fing; vergaderd , metv8<^nfemenotri ait
de Hobanders te beletten , verklärende
zy liever te willen ilerven, dan een veiling
op hun land te dulden, welbegry-
pende, waarom de Holländers die daar
wilden leggen 5 nämelyk, om de vreem-
-- delingen van daar .te weeren, waar van
zy moeften leyen.
Dopen dan, hier niets nieer könnende
d o e n , keerdc met zyne Goracora’s we-
derom ; doch, hem onderweeg z waar weder
beloopende, heeft hy zyn 4 Gony*
/ cora’s voor Tobo verloren. Hy trok o-
ver land na Tolati j.ikreeg na Vecl moei-
te ; noch .vier , Tsjampans , met welke
hy?, nevens. ’t meefte volk, den 11 April
op Honimoa quam J
DeHoeii'. HäarrEdelheden ontboden ook alle de
wamor "örangKaja’s van de begenadigde volke-
hcÜeO- ^¿n^.-vvonende aah.^t Kafteel Viiioriy,
££8iu~ met hären omflag na Batavia, om allen
Batavia opftaod , die zy hu ofe dan noch vree&-
ontbo- den, geheel en al voor te komen.-
dCN euw Z y ¿Efeven ook deze regeering aan,
i^ddd by ¿ t goed nagelgewafch , om den ln-
omden knder te beter onder bedwang te kry-
-gen, van ider honderd Ryxdaaldfis z f
te beteu’ ditos , onder voorgeven, dat hare cas nu
wat zober .yoorzien was, in te houden,
en dat by de volgcnde gewaflehen zoo
lang te vervolgen, tot zy een geheelge-
wafch aan den Inlander zouden ten agte-
ren zyn 5 ’t geen haar Edclheden mein-
II Dj
' gelen.
>£EL van Amboina.
K E N. Ï09
den dat hen, uit vreeze van zoo veel geld
te verliezen , van allen oplland wel zou
doen af zien.
De Raad alliier-, verftaan hcbbend'e j
dat ’er op Hila al t’Zamenrottingen, eh
bewegingen onder hen gemaakt waren ^
vondgoed,- het opzendendervoornoem-
de OrangKaja’s al ten eerilen (zonder na
de hardneldage Bôcroneeiên te wachten)
in ’t werk te ilellen j zonder ende daar van
eenigen uit, - die zy oordecldén dat lien
hier noch dienft zouden können doen,
waar onder-de Loehoeneefé OrangKaja’s
Kramer, en Samfamoe, Sengadp Cowafa,
Sengadji Bonoa, en Latoeakeke waren.
De anderen.wierden met hunrie vrouwen
en kinderen, z8z zielen fterk , op de
Fluiten' ’t wit Paard,-enSandyJc, naBa.-
tavia, met belöfte vah daàr wel gehah-
deld te zullen werden -, gezonden.
Ontrent dezen tyd brak deze Heer
Landvoogd de Maleytfe Kerk, dbor
Heer Philip Lucaszoori gemaakt , af,en zit- jjroke^ ’
te voor eerft cen Gabba Gabba kruiskerk
in de plaats, die niet lang ilond.
Men vernam in dezen tyd ook, dat Q- Orang-i
rangKaja Badjoe, zoon van den önthals-Kab Bälden
Barts, ’de Ooft-Cerammers. geraden^^a
had, geön Vailigheid op hun larid te la- veiplaatib,
ten leggen,maar «dät zy een gozandichap
na Macaflar zouden afvaardigeh , ’t geen, .
fehoo^.-ih?131 hem toen hiet'klaar be-
wyzehkori^ oorzaak gewefeilisj datKy
(dzoö er hoëh andre zaaken bÿqudmén)
naderhand ook ha Batavia vërzonden is.
Niet lang talDarjerds Vertrék veriche-
nen op Goeli Goeli eh Keffing '^o Ma-
I caflàariè Vaartuigen,en Saleyeriejonken,
met Tamboekfè zwaarden, pai’angs,
Saleyerfe kleedén, en wat lyft : gela-»
den. VölgenS zfeker placcaät^ in! May af- öechii
gekondigd, begonden de Çhineeièn ook neefen
hun beft te doen, orf den Landbouw, cri2Ctt^n zi§
de hout-zägery by de hand te nemen i
alzoo hen- verboden was winkèl te hou^bouw.
den > hoewel de tyd leerde-, dat dé Chi-
néefen hun waàreh met minder winft, dan
wöl dfe .borgérs aan den Inlander over-
lieten, dat pok oorzaak was,dat ditver-
bod niet doörging.
In May begpn mëh ook de afgelopene
Réduit WäntrouW op Manipa .weer op
tc bouwen, waar toe de Inländers zelfs
nu zeer gewillig waren, gfelyk zy de
Hoffe , daar toe vereifcht, ten eerilen
verzorgden.
I Ontrent dezen tyd quam Haffanlßs'toR- g oci.oi
der va» Oetsmàn, OrangKäja van Way* neefen 11»
Ikmma,, Oki, en Maffiirettêj öp Boë-gena<Je
ro’s Zuidzyde, den Heer Candvöogd oth ^ ^ n°*
vergiffenis verzoeken.- r:
Den 11 Juni .ging van Outboörn met
Haßdn daar na toe , ’nam hen öp deze
vpofwaarde, van Mandarsjab'voor huh-
D d neu