Èenigc
Nagelboomen
indcAlfoereicljeNegry,
Oelafieni,
ontdekt.
Die men
beiall uit
te roe-
jen.
198 B E S C H R Y V
waars in hadde begeeven , zonder dat
zy op onze afvrage ons eenige reden van
dit wegvlugten konden gceven.
Éen nalf uur naar dato quam een O-
rembaey mede aan boord, met ImamSa-
rafa van,Saway , die ons een brief overhand
igde van den Corporaal, Jurrien
Springveld tot Saway, aan U Wel Ed.
Aghtb> gcaddrcfleerd, welke wy onder
ons hielaen, om ter gelegene tya dezel-
vc ichuldpligtig aan LT Wel Ed. Agtb.
voord te beftcllen , verhalende ons den
zelven Imam Sarajfa mede het wegvlugten
van die van Beil, gelyk hier vooren
vermeld ftaat, zonder al mede (volgens
zyn zeggen) de reden van dat gedoente
te können uytdrukken. .
In de Biogt van Bolela quam een O-
rembay aan ons boord, met den Orang-
itaja van Saloman, genaamt Mattahoea,
vertoonende een. pas van den Corporaal
voormeld, waar by hy nevcns agt kop-
pen wierd gelicentieerd, om in de Ne-
gerye der Alfoereefen, genaamt Oelafoe-
niy eenige Nagelboomen op te Ipeuren.
en, naar verrigting van faaken , weder
te rüg te keeren, zynde de zelve pas
gedateerd den 23. van de loopende
maand October.
. Met de zelve Orangkaja Mattahoea
verfcheen mcede aan boord den Alfoere-
fen Radja , Elak Saulatoe , Radia van
Lakaela, als ’t gebied hebbende over
het Diitriót.,. alwaar voorfz. Nagelboomen
zouden ftäan , de welke, daar op
ondervraagd zynde, verklaarde, dat ter
plaatfe voorfz. d .ä 7 groote Nagelboo-
men waren itaande, met prefentatic, zo
*t ons geliefde volk mede te zenden, de
zelve aan te wyfen, en die te latenexftir-
peeren , waar op wy goedvonden alhier
een Corporaal met 4 lchildergaften aan
land te zetten, die zig, nevens 20inlanders
van de Corcor van Tomoera, behoor-
lyk van bylen en parangs voorzien, onder
geleide van de zelve Mattahoea, en
Elak Saulatoe, die ook beloofde nog 20
van zyn onderhoorige Alfoereefen daar
by te zullen geeven, ter plaatze mcer
gerneld zouden tranfporteeren, om de
uytroeying van voorfz. Nagelboomen
te doen, en nauwkeurig naa te ipeuren,
o f ’er geen meer van dito flag aldaar ge-
vonden wierden , alzo ons ‘fitameten,
Orangkaja van ßonoa berigtte feekerlyk
te geloven, dat ’er meer van dito boomen
ftonden, als ’er op gegeven waren,met laß:
om dan daar mede ook zodanig te han-
delen , vermanende verders hem Radja
Lakaela^ onder ’t drinken vaneenioopje,
cn met beloften van recompens, nadere
. onderzoeking na fpeceryboomen onder
zyn Diftrift in’t werk te ftellen,endaar
van behoorlyke aanwyfing te doen , *t
geen hy aannam te zullen volbrcngen,
I N G E v a n
werdende hem verders ook aangezegt,
dat nu hem op zyn verzoek zoo veel
Comp*, volk wierd medegegeven, om
de bewuite exftirpatie te doen, hy der-
halven goede zorg moeit dragen , dat
geene der zelve op dientogteenigquaad
wedervocr, alzo hy daar voor aanfprc-
kelyk zoude wefen , waar op hy met
woorden en gebeerden betuigde zyn
hoofd daar voor te pand te Hellen, en
zoo de zelve licden eenig quaad weder-
voer , hy ’t zelve gaarne wilde verliefen.
Hier op wierden de behoorlyke ordres
gezonden,om de voöriz.militairen,
en ’t volk van Tomoeara aan land te
doen komen , en den Orangkaja van
Tomoeara verders .belaft niet zyn on-
derhebbendc Corcor aldaar zoo lang te
vertoeven, tot dat de voorfz. uytgezon-
denen van hare expeditie weder te rüg
quamen, en als dan ons maar aanftonds
naar de ftrand Wapoeal , even voorby
Maloan, te volgen, dog indien wy van
daar rceds mogten vertrokken zyn , zy
ons als dan maar regt door op Saway
zouden komen opzocken.
’t Zelve nu alles weder zoodanig be-
fteld zynde , en om geen tyd te verliefen,
geraakten wy na twee uureh Weder
aan het fcheppen, pafleerende ontrent
halfvier uurcn de Alfoereefche Negeryen
Caflieli,en nog een andre, aan den
top van een zeer hoog gebergte gelee-
gen, W y advanceerden ontrent in f
uuren tot voor ’t ftrand van Maloan,
alwaar onze Gnatohoedi, Titamcten,
ons waarfchoude , dat het hier tyd was
met de vloot te ankeren, om dat, tot
de ftrand van Wapoeal voortícheppen-
de,daar geen goede reede voor de Vloot
geduurende de nagt was, dog hem daar
op vertoonende, dat wy alle mogclyke
fpoed moeften aanwenden , .en geen de
minfte tyd verlooren laten gaan, en dat
wy mogelyk nog des. avonas de Volkeren
van Loemäela, en Hatoenoeroe zouden
können laten afroepen, waarop hy,
Ittameten zeide , dat aan de ftrand van
Wapoeal alleenlyk voor 3 à 4 Corcorren
bequame anker-plaats was, om des
□agts in veiligheid te können leggen ,en
niet voor de geheele Vloot, weshalven wy
vaftftelden met de Corcorren van Oclat,
Bonoa, en Liflàbatta, voor uytte fcheppen,
en de refteerende Vloot voor Maloan
ten anker te laten, met aanfegging
van ’s anderendaags met ’t lumieren van
den dag ons te moeten volgen, ’t geen
dan zodanig in ’t werk gefteld wierd j
gaande de voorn. drieCorcoren weeraan
’t icheppen: en quamen verders-ontrent
7 uuren des avonds voor de ftrand Wa-
poel ten anker, waar op wy raad plceg-
den, wat middelcn door .ons nu beftin’t
werk
A M B 0 W N
wèrk dienden te werden gefteld , om
de Volkeren van Loemäela , en Hatoenoeroe,
afte döen komen , en , naar goede
införöiatien ¿ bevönden- wy, dat d’ In*
landers van Nuniali1 met dezelve Alfoereefen
wel in ’t befte -yerftand leefden,
zöö dat beflooten w ierd eenige van- die
inlanders naar voorfz. Negeryen toc te
¡¿enden , en de voòrfz." Alfoereefen uit
Compagnies ñamé te laten verzoekèn af
te willen komen, alzo wy van noodige
Zàâkén inet haar hadden te handelèn,
naar welk befluy t • de Orangkaja' van
Nüniali, metLiflabatta te zamenfehep-
pende , aàh boord zynde ontbooden .
hem aangezegt wierdj: ten eÿnde voorfz
Ö of 7 Van Zyne onderhoorige te mòeten
dërwaards zendén , en, zo ’t mogelyk
was,'nog dezen avond , ôm zòo veel
tyd uyt te winnen j, als doenlyk was j dog
de zelve Orangkaja antwôordde,by avona
zulks niet te können gefehieden ', maar
dat liy s’ andereri daags s’morgens met
het lumièren van dért dag bereidwillig
Was , zyn volk ten einde voorfz. af te
zênden y dog op onze zyde egter werdende
geurgeerd j zulks nôg ’s.avonds te
moeten gefehieden, om dat anders te
veel tyd verloren ging , en hy egter by
d’ onmogelykheid perfifteerende , wierd
hem dan belaft zyn volk, ’t geen der-
wáards zoude gaan , met het lumierën
van den dag te doen vertrekken , en hy
met het drinkén van een fdopje wedet
naar boord gedimitteerd, naar het welke
het behoorlyke avond Gebed naar
behôoren wierd gedaan.
Dingsdag den 27. dito , ’s morgens
! met het lumieren van den dag, vertrok-
- ken van hier 8 inlanders van de Nege-
rye Nuniali, met fchild en fwaard wcl-
gewapend , naar Loemäela, en Hatoenoeroe,
om aldaar te verrigten , ’t geene
op gifterigen datum in deeien genoteerd
ftaat. ? '■ :'
Ontrent 7 üiiren quam alhier mede
ten an k er het refteerende van onze Vloot,
die op gifteren aan de ftrand van Maloan
gebleven waren.
Trots ¡Öntrcnt ruim 10 uuren quamen de
ant- hier vooren gemelte 8 inlanders van de
AVoord Negëry Nuniali weder te rüg, de wel-
vandie kè ons tôt rapport.bragten , dát Zy ge-
Hoçtoe- avänceerd zynde tôt digt by de Negery
nocroe Hatoenoeroe , aldaar gevonden hadden
aan onze den Sbón van den Radja van de zelve
WÊbMNègery, genaamd Latoe Loematapoetehy
eneD verzèld met eenige andere Alfoereefen
A. 199
genegeq waren , ook dat Zy ftonden;
onder het hooger gezag van den Radja
vah Sahoelau , en buyten zyne ordreniet
vermogten' af te koomen, dog zoo hy
Radja sahoelau zelfs wilde afleomen j zy
als dan geneegeri waren hem te volgen, en
neffens hem by de E. Compe. aan ftrand
té komen , dog , volgens gegevelaft, die
van Nuniali ons verzoek nogmaals her-
haleride, mette zeggen, dat haar geen
leet zoude gefehieden , en dat meri
Compagnies wegen alleen ergens ove#
met haar wilde Iprekeh , bleven zy. Alfoereefen
egter by haar voorgaàndewei- .
gering peruftereny zoo dat die van Nu-s -
niali'vrugteloos moeftèn aftr'ekken. ,; Land-
Waar over dan gedelibereerd zynde i'tochtvad
hoedanig, men nu beft op eén anderë’
wyfe deze Alfoereefen tot afkomen zou^
de difponeeren ,. ten dien eiiide alle de'
Opper-hoofden der alhier préfent zynde
Corcorren aan boord Van den Admi-
raal zynde verfcheenen, wiord beflooten
ontrent iyo man van het Corcors-volk,
onder een efcorte van een Corporaal, en
6 foldaten, derwaarts te' zenden, met
dusdanige ordre, als hier onder vermeld
ftaat.
Dat alle het Corcors-volk zig be-
höorlyk van Ichild, en fwaard , hàfaga-
jen , bylen , en parangs \ zotide voorzien.
Dat voor af egter in ’t gezigt van de
volgende zouden marcheereh io inlanders
van de Corcor van LHTabatta, en
Nuniali , zö om de weg äan te wyfen,
[als om nogmaals te zien, dat zy de Alfoereefen
tot afkomen konden bewegen,
in welk geval dàn het refterendé
volk voor af weder te rüg zoude trekken.
Dat deze Zouden volgen de Corporaal,
met 6 foldaten, behooflyk gewaa-
pend , en voords in ordre alle de inlanders
van de andere Corcorren. *
Werdende den Corporaal dan verders
belaß:, als hy ' by de voorfz. Alfôereèièn
zoude gekomen zyn , met alle min-
faamheid de zelve te perfuadeeren, haar
Radja’s , of eenige gemeene mannen
onder hen , tot ons te doen afkomen,
om de zelve Compagnies - wegen aan-
gaande eenige noodige zaken te onder-».
vragen , daar toe alle redénen by te
brengen, die dienftig mogten zyn haar
daar toe te perfuaderen , dog, zo de zelve
daar toe weigerig bleeven, al’mede
met minnelykheid te verzodeen, dat
men haar in hare Negery mogte Volgen,
van die Negery, als wannèer de Nuni-1 alwaar gekomen aynde, hemuytdmkke.
iliers haar laft aan den zélven bekend llyk beialt wierd nauwkeurig te inquire,
maakten, die daar op haarlieden tot ren, of aldaar ook Nagel-of andere Spe-
antwoord dienderi dar haar gewoonte cery-boomen wieffchen , en daar on-
noyt mede gebragt had, op ontbod van trent met alleen het bengt van de zelvd
de E. Comp«, afte komen , en dat zy Alfoereefen tegelooven, maar zel&zyn
derhalven tot zulks fe doen nog onge- oögen te gebruyken, en zyn byhebbend
gezel4