
C H R Y V I Ñ G E
J a n u a r í ook
3x8 B ES
, , Zo i s * m e d e g e o rd in e e r d , geene
» C h tn e e fe n voortaan na T e r n a t e te l a r -
„ g e r e it , immers zo lange d’ onluften in
3» M o lu c c o duuren , desgelyks mag den
„ handcl van ílavén op C e lé b e s Ooitkuft
33 niet meer g e li c e n t ie e r d werden 5 om dat
3, zulks een aanleidinge to t roo f van
j , vrye menfchengeeft , en , ’t opkopen;
3, der zelve verhinderd zynde , zal het
s, rooven van zelfs wel C e ß e r e n .
35 O p ’t ontfangen eeniger b r ie v e n van
3, H a t a v i a , moet de f e c r e t a r i s d e M a r g i n
i n a l ia der zelve fchry v cn ,om daar uyt
3, de faaken beknoptelyk te können
3, vinden.
j ,3 T o t het leien van Brieven, door
, , eenige L a n d s -g r o o t e n in- A r a b i f i h e l e t -
3, t e t e n aan den H r. G o u v e r n e u r alhier
3, gefz. werdende , is voorheen de een
9, of de andere m o o r fe P a a p gebruykt,
3, maar de K l e r k D i r k R a u f h e r , daar in,
3, als ook in het'fchryven , nu genoeg-
,3 faatn crvarCn z yn d o , werd het zelve
33 «u g e e x c u f e e r d , zynde ook alle B r i e -
3, v e n , P l a e c a t e n , ( f t c . federt 8 jaaren
ap herwaards uyt het M a l e y t s , v i c e v e r -
¡9 ß 9 door my zelve g e t r a n f la t e e r d , dog
, , w y l de S e t r e t a r i s en g e fw o o r e n K l e r k
3, in de M a l e y t f e T a a l nog zo verre niet
,3 g e a v a n c e c r d z y n , kan zulks , als ’ t af-
3, lefen der M a l e y t f e P la e c a t e n by voor-
3, v a l , den f e c r e t a r i s van den L a n d r a a d
3, voormeld werden opgeofferd.
,3 W e l Gem. haar E d e lh e d e n tot B a -
3, t a v ia h e b b e n by voords M i s f i v e g e -
3, o r d o n n e e r e i, dat van hier zullen afge-
3, fonden werden, de o r d r e s , en I n f t r u c -
3, t i e n , door mëer Gemelte H r. H u r d t
,9 voor zÿn E d . vertrek , tot narigt voor
3, de r e fp e f f iv e M in i f t e r s opgefteld, ora
3, ter g e n e r a le S e c r e ta r y e tot B a t a v i a be-
33 waard te werden , welke alle in de
» flaper der afgaande Brieven van den
3, jare 1078. te vinden zyn , namelyk
3, voor den O p p e r k o o pm a n voor de f u b -
33 a l te r n e H o o f d e n van de B u y t e n -C om p to i -
, , r e n , i t em voor den F i f c a a l , J V in k e -
, , l i e r , B o t t e l i e r , en C a s f t e r , mitsgaders
3, de o r d r e op het openen der Pakken,
33 Kaffen, & ç . ende alzo de K l e r k e n , à i¿
3, ’er p r e f e n t ter f e c r e t a r y e zyn , voor
, , cerft genoeg te doen zullen vinden,
33 om hun werk te vereffenen, zo moet
, , ’er na een à z bequame borften uyt-
, , gefien werden, om ’t zelve werk ter
3, hand ,tc nemen, en dan m o e t’er nog
,, andermaal diergelyken affchrift voor
,3 T e r n a t e werden vervaardigt, g e ly k ’cr'
3, in de T e r n e ta a n f e papieren g en o te e rd \
99 ftaat 9 dat van hier zoude gefonden
, , werden.
s, Welgcmelte haar E d e lh e d e n vorde-
33 ren by meer gemeldc M i s f i v e van 1 6
, eene der 1 o r ig ín e le
,9 Brieven dato z z F e b r u a r i des verlcden
99 j aarss o f anders een co r r cS t g e c o lla t io -
33 n e e r d a ffch r ift, dog is de eene o rg in e*
33 l e brief voor de hand g e le g t, en wel-
,, kers affchikkinge dan ook met de aU
,3 dereerfte befendmge gefchieden moet.
,, A g ter het laatfte ontfangen R e g if te r ,
, , behoorende tot d o B a t a v i a f e by lagen,
, , ftaat aangetekend , dat alle de brie-
3, ven en bylagen , die aan haar E d e lh t -
,3 d e n a d d r e s hebben , moeten geichre-
,, ven wefen op ordinaris k le e n f o rm a a t
, , p a p i e r onafgeiheden z yn d e , om eg a -
1,, l i t e i t by ’t inbinden tc hebben , däar
,, op den f e c r e t a r i s , en gefworen K l e r k ,
, , dan verdagt moeten blyven.
3, Onder de getraniportcerde f e e r e t a -
,3 r y s papieren beruft een n o t i t i e van al-
,, le feheeps-bodems, die uyt het p a t r ia
99 t o t B a t a v i a aangeland z y n , zedert den
,3 jare 16 31. ende g elyk defelve tot nu
33 toc vereffend -ftaat, zo moet zulks b y
,3 ’t ontfangen van de L y ß der aanko-
33 mende icnepen ook pertinent agter-
3, volgd w erd en, als gefchiedende ten
3, principalcn , om daar uyt altoos te
3, können fien, o f d e p e r f o o n e n , die hun
33 d e n o v o aan de E . Compagnie, willen
,3 verbinden , haar verband volkomen
,, g e e x p ir e e r d is , want al fchoon zy de
,3 rekeninge van hunnc uytreife verto-
33 nen, zo is daar op geen vallen ftaat
3, te maken.
,3 A lle e x t r a o r d in ä r e verbeteringen aan
, , de dienaaren gefchieden by r e fo lu t ie
,, van R a d e , maar die niet dan ordina-
, , re z y n , werden door den Heer G o u -
, , v e r n e u r apart verleend, zendendezyn
3, E . d e p e r f o o n e n , die hun willen ver-
33 binden, o f de befcheiden daar a f , van
3, de b u i t c n -C om p t o ir e n overgeibnden,
j, aan d e n f e c r e t a r i s , o f geiwooren K l e r k ,
3, die daar uyt de nieuwe A d e n s fo rm e e r d ,
» dog om hier io geene a b u y fr n te be-
99 gaan , moet op het volgende altoos
3, gelct werden. ,
" • „ Alle die voor jongén met 4 en y
,, guldcns ter maand uytk omen, zyn
3, verbonden 10 jaren te dienen, dog
, , werden dezeive gemeenelyk na e x p i -
,, r a t i e van de cerfte y jaren hunnesver-
,3 bands en bequaamheid, gevorderd tot
,, Matro ofen , met 9 guld. ter maand,
3, om daar voor hun 10-jarig verband
3, volkomen uyt tc dienen, zonder bin-
,3 nen dito tyd meer g a g ie tc mögen
,3 winnen , ten wäre de zoodanige*in-
3, middens tot hooger C h a r g i e s , , q u a r -
39 t i e rm e e f t e r s , C o n f ta b e l s -m a a t s , o f dier-
99 g e lyk s, g e em p lo y e e r d wierden.
H o o p -
A M B O
- 9, H o o p - lo p e r s , en M a t r o o f e n , van 6
5, cot 10 guldens ter maand, moeten
ft y jaren dienen, dog die van 11 en 1 z
j9 guld. ter maand, o r d in a ir als b o j fc h ic t c r s
,, tc boek ftaande, hebben niet meer
„ dan een driejaarig verband , en deze
alle krygen noyt meer dan twec guld.
,, yerbeteringe , na e x p ir a t ie van ty d ,
„ ten waare die van 6 guld., hoedanige
, , fomtyds wel 9 guld. toegelegt werd,
„ zo z y het können verdienen.’
• „• Q u a r t i e rm e e ß e r s , C o n f ta p e l s -m a a t s ,
- „ S t u u r l i e d e n , en andere Z e e v a r e n d e O f -
f e i e r e n , hebben mede maar een Ver-
band van 5 jareh, de twee eerfté wer-
,3 den gemeenelyk z guldens verbeterd,
, , en een C o n f ta p e ls -m a a t ook wel 4
,, g u ld ., o f tot 18 g u ld ., zoo hy het
3, m e r t t e e r d , d’andere , en van hogcr q u a -
3, l i te y t , na bequaamheid g e a v a n c e e r d
3, w e rd e n d e .
¿ 3, All e S o ld a t e n , A d e lb o r f t e n , T am b o e r s ,\
L a n d s - P a ß .a t e n , C o r p o r a a ls , e n S e r g e - \
3, a n t e n hebben een verband van y jaa-l
3, ren , kreigende de laatfte wel z o f
3, jj. guld. verbetcring , na datzc hun
3, com p o r te r en , maar de andere niet
3, meer dan z guldens voor 3 jaren,
, , mögende een C o r p o r a a l niet meer,
,, dan 16 guld. en eenSo ld a a t niet meer,
. 3, dan 14 guidi ter maand winnen, dog
,, ingevalle men gebrck van m i l i ta i r e n
,, h e e ft, werd aan een S o l d a a t , wiens
,3 tyd g e e x p ir e e r d is , en die aanhoud om
,, verloffinge, wel 3 guld. verbetering
3, g e g e v en , mits dat dezeive verbete-
„ ringe , , en gagie geen 14 guld. mag]
3, excederen.
, , Een f o l d a a t , die voor 7 o f 8 guld.
,, uytgekomen is 5 werd na ’ t eindigen
3, van zyn eerfte verband,verbeterd tot
, , 1 1 guld. ter maand, even als o f hy 9
, , guidi, ter maand gewonnen haddcften-
, de dit volgens R a a d s b e f iu y t , . d a to Z3
r i , in ’ t jaar 1674.
Alle A m b a g t s - g e f e l le n , namelyk,
S ch e ep s - e n H u y s - t im m e r lie d e n , B l o k -1
, , m a k e r s , D r a y e r s , S m id s , S c h e e p s -C o r - \
„ p o r a a l s , M e t f e la a r s , & c . i t em C h i -
■99 fu r g y n s , hebben mede een verband
, , van drie jaren , dog ftaat hier toe
3, geen vafte g a g i e , maar krygen zoda-
nige verbeteringen 5als den R a a d oor-
, , deeld dat z y m e r ite r e n .
3, Hier aan de H o o fd -R e f td e n t i e wer
„ den gene p e r fo o n en verbeterd, dan de
3, g e en , welkers verband volkomen^-
3, e x p i r e e r d is , maar ontrent die op de
„ afgelegene C om p to ir e n befcheiden zyn.
I N A. JiP
hoogften niet gefien , mits dat daar
van b y ’t A f f e b o e k \n m a r g in e volkomen
fp e c if ic a t i e gefehiede.
,3 Eenige foldaaten tot de q u a l i t e y t
van C o r p o r a a l , o f van C o r p o r a a l tot
S e r g e a n t gevorderd werdende, k rygen
, na gegeven p t ‘e u v e van goed C om p
o r t em e n t , de voile g a g ie van 14 o f
zo gulden. Z o oqk de geén, die toc
de C h i r u r g i e , p f de N a v l g a t i e , gebruykt
w e rd en , mede verbeteringe
na m é r i t é , en bequaamheid, ’ t zy om
hun lopend verband daar voor uyt tc
dienen, o f wel ecn aanknoopinge van
een tweede verband , dan wel een
nieuw drie-jarig verband , maar die
aan de pen aienft doen, moeten eerft
hun tyd volkomen uyt diençn.
3, D e gemeene S e c r e ta r y s -w in f t e n be*
ftnan meeft in ’t f a l a r i s van P a ß e n , o n
A l i e n s van v e r b e t e r in g e n .
3, Voor de P a ß e n na B a t a v i a , werd
, z R y x d . betaald , en die na B a n d a ,
T e r n a t e , X o e la , C e le b e s O o f t - k u f t , & c .
een R y x d . , behalven het Z e g e l , i t em
voor A d e n s van v e r b e t e r in g e n van g e -:
, mene p e r fo n e n een halve R y x d , en die-'
j -18 gulden , en daar boven winnen,
,3 een Ry xd .
3, Maar voor g em e en e P a s j e n s van de
,3 M a n d e r e n , B u r g e r s , C h tn e e f e n , M a r -
,, d y k e r s , & c . mag niet meer gevorderd
3, w erd en, dan een dübbelde f t u y v e r ,
,, en dan 6 f t u i v e r s voor het z e g e l , en
,, welk kleen genot den f c h r y v e r voor
,, zyne moeyte trekt , zynde p r e f e n t den
,, A ß i f t e n t J a n C o r n e ü f z e n , moetende
, , -ook werden g e le t, dat de lieden,on-
,, der ’ t ecn o f ander p r e t e x t , niet. meer
,, dan 8 f t u i v . werde afgevorderd, als
,3 z y n d e ’t zelve zodanig door de Ed.
9, Heer S p e e lm a n in den j a r e 1 667. be-
3, paald} eenlyk werd wel g e c o n n iv e e r d ,
,, dat de geen , die met ch a lo e p e n uyt
,, vilîèn na B o e r o , o f ten Handel na C e -
,3 r a m s N o o r d - k u f t v aren,4 R y x d . voor
„ z e g e l en f a l a r i s betalen.
, , D e voorfz. f e c r e t a r y s -w in f t e n moe-
, , ten v o i g e n s a r r e f t , b y r e fo lu t ie van 18
defer verdeeld werden ~ voor den f e - -
c r e ta r i s en j voor den g e fw o o r en f i l e r k ,
waar a f de g e fw o r e n k le r k dan N o t i t i e
houd , en den f e c r e t a r i s maándelyks
rekeninge doet.
,, Maar alzo gemeldé J em o lum e n te n
,, kleen vallen, is d c n f e c r e t a r i s van de
,, Heer G o u v e r n e u r ■ ( t n co n fe q u e n te ly k
,, ook den g e jw o o r e n k le r k ) doör W e l
werd op ecn o f twec maanden ten ) ,, gemcldcn Éd. Heer S p e t lm a ñ -ten jare
I I . Deel. T t