148 gjÉâi A M B O ■ 1645. om Roemàkay’s ontoegankelyke vefting,
en hçog dorp, wel 3 mylcnlandwaardm
jpggende, te vinden, te verovcicn, en
brand te fteken.
. ¿ jp f Z y . vonden hier, en opLatoc, 6 metale
baflcn, en hadden in deze verfeheide ftor-
men maar X lichtegequetften bekomen.
Men bedierf verder aile de thuinen, en
yerwoefte de boomen hier outrent alom-
me.D
ie van Iharaahoç, nu voor zieh zel-
ven n|ct reden vreezende, zonden eenige
gezanten , orp' de vrede zoo voor zieh,
als voor die vier verwoefte dorps-dngeze-
tenen, te verzoeken, dat hen einaelyk
op de voarfpraak van Radja Somiet toe-
geftaan wierd.
Wat de Heer Demmer op deze tacbt
verder op Çaybobo: outrent de zaaken
van den Godsdienft verrichte, zullen wy
eider» op zyn plaats zicn.
Van der- Men kreeg dit jaar hier z f o man tot ont-
Meulen zet, onder den Commandeur Jacob Van
komthi^der Mwlen,} waar mede men¡ eeneu aan-
V°°V had j doch met.wëlkc de Heer
Demmer tot na *tr Wefter-aayzocn wagten
moeft.
Derde Hÿ vertrok dan ten derdemaal, met
tocht vany fchepen, en 15 Coracora’s, den 1 o April
D mmer I(^ na Capaha,. voorhebbende om nu
weder het vopmoemd heuvekje te ver»*
ha. venen,, waar toe p Compagnies, 1 f 0 mar
troozçQ;, en noch 1-40! ditoi tot ’t dragen
van¡ den voorraad, gebruikt wierden.
De Heer Demmer was hier zclf by.
Hy zoodr Capitein Verbeiden vooraf met
een Compagnie, cn. nDqh¡2& man y volgp
de zelf met 2 Compagnien, 5 en had van
der Mfiulsn met,de z. andren,agter zieh.
Zy vondén dit; heuvelttje met een wagt
bezet, die op de onzen; wakker fchooc,
cn zieh, daar na met ftccnen verweerde,
’t geen niet belettcn- kon dat wy
het egtet inkregen 3 hoewel zy veel volk
onderweeg door vermoeidheid hadden
laten lcgg.cn , onder welke een konftapel
was,, die’en af quam tc fterven.
Toen men nu meefter van dit heuvclt-
je geworden was , bevond men het in
verre na van, die. nuttigheiiniet, als men
ons daar van opgegeven had', alzoo men
met- musqgetten. Capaha. pas» bereiken,
doch geen. doel fchietenkon, behalven
daß bet oninogeljßk wa$ rom/dàar gefchut
op- tc-krygen, en, al» had men. het ’èr al
op , oin ’er iets tot lyf-berging op te
man. Men had; ’er: ook geemdrinfcwa-
ter ontrent,. zoo dat alle- aanflagem van
die: kantr eenparig afgekentd* wierden.
De Heer Demmer ,trok' tegen den a-
vond weer af, brengende een.gequetften
vaandrig, half dood gemarteld, aan boord,
behalven dat ’er. noch .veckvoÖohalfdöod
op den weg, lag, dat men daar na af-
dragen, en. zoo.aan böord brengen moeft.
N- S C H E
Waar dat zyn Ed. het dan ook zöcht 1%.
te beginnen , hy zag dat,’er, niet aan Capaha
te doen was, ten wäre hy veel volk
daar aan wagen wilde, weshalvcn hy
oordeelde, dat men allerbcft doen zou
met hen naeuw bézet tc houden, gelyk
ook gelchiede.
Men kreeg hier in May brieven uit Lcugcns,
Ternate met den tolk, Pieter Bduarts
door den Koning aan de Heer Land- ^onfo °r
vroogd gezonden, uit welke bleck , datQudinof»
Alónzo Car dino fa zyn Hoogheid veci leu- h/toor
gens wys gemaakt, en den zelven ookgeWaKn4
aangezet had, om zjhae commiifie, aan
den Heer Landvoogd gegeven, als ook
zyne afftand vàn ft. Juina van Hitoe (th ’t
voorleden jaar in dui ft ere termen aan den
Landvoogd Seray in Ternate gedaan) te
herroepen, en daar beneyen zeer vreem-
de bevcelen aan zyne onderdaanen tc gc-
ven. •
Onder andre dingen had hy gezegt j
dat wy overai op ’s Konings landen va-
ftigheaen , tegen ’t jongfte coutraéfc,
waar io maar 4, vaftighedentoegeftaan,
en op Hitoe , Loehoe. , Cambelk), en
Leffidi bepaald waren, opwierpen, dat
daar op toeley, om ’s Koninx onderda-
nen aldus tot onze ikven te maken. Ook ¿
zei hy, dat men ’s. Koninx onderdanen «
dfWong Prinee, vlaggcn te voeren , eü
met geweld perfte, Cnmften te wordetìj
over al welke zakende Landvoogd ver-
baaft ftond. De Koning zond nu ook
aan.de Ternataaoenop Kelang de beiöf-
tc van zyne geuadc ,.cn riep hen adle weer
na Ternate.
De. Heer Demmer z®nd: dezen tolfe^ Door de
met een deftige wederlegging van- alles ’,Heer_
op een jaehtaan denKoning- terug j döch
ftondi dien Vorft niets van zyne eiftchen^ cr*
toe ,, gevende kennis. van. alles aan haar
Edelheden om daar ontrent hare bevelen
af te wagten.
Met dat zelVejagt vertrok, op ’sKo- Madjira
nings ontbod, mmelaha. Madjira, Sopì -11* Ter-
en Kimelaha Zoegi van. Xoel» Befi, dienat* mrt
nu< ontrent tj-jaar gevangengezeten-had^!^^
cn nu over ging,, om. zieh nevens Kirne-cm.
Iah a Ter bile (dio daartoen ook was)-over Omnch
de moord-, A. 16$6 aan den Ondcrköop-
man Pieter Pauluffom bedreven (wanneer verant- C
hy met een jonk van Key en Bkndä, woorden.
Ambon voorby , en: daar aangedreven
was) te verantwoorden, op-welken tyd
daar 4, Holländers, en- 3 Ihlanders^dood-
geflagen waren, behalven welke moord'
ae E. Compagnie daar by wel 3 »400
Ryxdaalders verloreii had, ook kreeg
zynv Hoogheid toen in voldoening van
de fchatting, aan die- van AlTahoedi, Lii-
fabatta, en Hatoewe opgelegd, de Za-
goe, die. hy hen belaft nad voor hení te
maken.
Die van-Kelang zonden ecnigc iat den
hun-
Deramcr
aangefproken.
2 A A:-
tfa- himnen mede, om van den Koning öerft
4 nader Verzekering te bekomen ^ dat zy
hunne flaven en goederen, by hunne
komft in Ternate, bchouden zouden.
In May fprak de Heer Demmer de p -
rangKaja-’s van Hitoe zeer ftraf aan ,ver-
mits hy vermoeddej dat zy al mede den
yyand met toevoer onder de hafld ftyf-
DeHi-den’. Daar op keerden de zelve weder
toeefen .n a Capaha, om 'toeloecabefi, en de anderö,
n°gmaals te ondertaften , -of zy Wilden
rvmmcr af komen , sdzod zy anders genoodzdäkt |
waren hen t’eenemaäl te verlaten. Hy
zey daar op tot de -vrede nu genegenf fe
v yn , en by ’t vertrek van den Heer
Landvoogd te zullen zien, op wat yöö^-
waarde men de zelve met hemwildeina-
Len.
Tbcfoe- By de komft van den Heer Demmtir
cabdi’s- verfeheen hy zelf niet, maar z a j inaal
andren in zyne pkats, dat den vredehan-
m°av^cr-dcl voor een tya af brakjhoewel die den
iddi. • 16 Juni hervat, en Zoo verre gebfagt
wierd , dat hy op Mamalo’s ftrand den
s> Augufti afquam ,”van voornemen, öm
voor ons aan ’t Kafteel te veefchynen,
doch OranKaja Baros ried hem ah af,
zeggende, dat hy alyorens z of j Opper-
kooplieden tot gyzeläers zou verzoe’ken,
dat ten eerften van den puden fchelni ,
Hellepetola, Imam Ridjaliy en andren be-
veftigd, en .toe^ileaad-wierd sf t .welk-
dezen vrcde-lwiwel Wcderortr ftrehndd.
K E : / Nv 149
Ondertuflchen raalcte OrangKaja Ba- 164^
ros op Hila in onze handen, en wierd
den laAtften Aügufli aan ’t Kafteel ge- ros gg_
bragt , ten eerften ter döod gedoemd, cn vangea
den .4 September, öm- de föhiik onder de J
andren te brengeh * onthälft. t
Hy bekende voor zyn dood, dat alle Een nieude
Hy yerzocht 6 dagen uitftel om zieh I
te bedenken, feri liet töen onS- door deO-
rangKaja’s weten , dat hy ongenegen
was vrede te maken, verbiedenae voor-
taan, niemand om die reden daar te zeri-
den, of zy zouden den zelven zeer qua-
lyk handielen.
. De OrangKaja’s, den r 8- aan’t Kafteel
körnende, weetten dit niemandanders dah
OrangK^a- Baros, zy riepen Wraak over
hem^ ter-wyl zy5 völ ^>yt enfehaamte^
den Heer Landvoogd* ait bericht brag-
ten.
Dcnoor- Daar op ging den oorlög nu weer op
log her- nieuwaan, alZqö: wy: van gctti-Vierhobf-
vat dige'regeering mebr wilden- hooren fpreken,
envan dferi-vyand geeifehthadaen1,
dat al zynG vaftigheden vah Capaha, en
elders-, verwoeft y en al het geweer ons
overgelfcverd moeft werden.
Ook öntdökte men hoe längs hoemeer
dezö waarheidy ons ook door de gezan-5
ten van- 'toehecabefi zelfbekcnd' gemaakt,
-dat deze oörlog niet Hem (jfdeloecabefi).
alleen maar, alle de Hitoeefe ÖrangKaja’fr
aanging, diit hy dierhalven-om de vieiv
hoofdige Regeering wd-oorlbgen mbeft,
aangezien zy allen - hem daar toe hulpe
bcloofd hadden j dat hy ook, zoo ras
hy voor den Heer Landvopgd verfchy-
nen zou, aannam openbaar te willen
, zeggen.
vorige1 vredohandclingen enkel maar,w?
om oflt2et- v^i-ievensmiddelen te krygeh^^1'
gediend^ eh daf zy Zöö Weinig dag-vier
ten om de Vrede, dat zy in tegendeel Hoofilca
JVamfa\ Kakiali's ri ry..ö. udftcn Z.ö .o n. töt• A^ ieu.. -d^oko«rd*e* wen Capiteiö Hitöe 3 en viet nieuweHitoe&;
Hooßlen , te weten : OrangKäja Boelan fenaantot
Noeflatapi, Bermela als Patti Toe- gcftck.
bafy Heatomoe afe I'otohaioe, 6n Ofang-
Kjqa FernäU Xot Tairihitoeirfeflert aaögeftddycö
gefchiltt hädden.
ly liefen ’’toiloecabefi, die flu als höofd
het befläer häd, maar aÜeeri OratigKajä
Myven* zö&der hefü iets V^i deze koek
toe te deeleö. - ;
Dit alles egtet hieldeh de önzen ftil y
om voor te komen, dat ook de andre O-
rangKaja’s na Capaha mögfen vlügten.
De Hongi , nu by deze oörlögs-tyden DeHori-
al ge woort tweemaal ’s jaars Uit te gaart,giwcer
verfeheen in Oiftober weer voor Capaha. Ca“
De Heer Domnter^ vCrdrietigover dezen pDe ¿jccr
langdurigen Capahäfen oorlog, verwebt Demmoc
de Hitoeefe OrangKaja’s vry ftraf, dat
zy , met den-vyand van tyd-tot tyd door
levfensmfddefen önderftatrtd t<f doen , daar
oorzaak van waren, doch hen verzeker-
de^ dät zp ööil'äerSen moeften, dat wy
de vierhöofdige regeering, al zou het
noch Zoo lang dtiUren-j oit weer zouden
toeflaan;
Zy ontfchuldigden zieh hier van by
zyn- Ed:,- enzeiden-veel1 liever vöortaan
met vrööwen en kinderen aan ’t Kafteel
te- willen' komen Woonen, dariidat zvn
Ed: dft- verder van- hen vermoedbri Zoüde.
De Hber Dertmer antWoordde rond
uit, d'at hy' fehclmen gerioeg aan ’t Ka-
fteef, eil- ’er <kar niet meer van nooden
had-, maar <&t zy beter döen zouden^
0p1 Capaha te gaan woonen , Want dat
hy hen dan al^ zyne öpenbare vyändert
zöü» können aantaften , deWyf zy doch
maar ydns'den zyne vrienden te Zyn.
Ondertuflchen liet hy 10 Cöracora’s Steckt
op huti-ftrand, om hen ft viilehen te be- ovcr
lett-eö ,- ettJ ffek met 18 andre rla Gam-j0am
bellö oVer, zörtd Codja na Kelang , om
de Temataanen'tot het afkombn te noo-
■ d%en:, belovende hen vry en vrartk tc
Olafen gaan, en woonen waar zy Wilden3
doch hy kreeg geen gehoof , ;afeoö zy
zieh op Salatti al vaftgemaakt Hadden ,
.werdende niet alleen door hun eigen
Hoofden , Kaitsjili Bismol, Abdul, cn
Dagga, Madjira's halven broeder, maar
ook door Lebut van Maflavoy, onlangs
T 3 tot