n s c H E
Roofelaar tc , vooren hier Hoofdcn. nu 1 .
Ra.id van' India op Batavia,dit wel ge- fenver;
weten, maar hen (zop, tic Mooren nu fwegen.
zelf zeiden) om '^erfcheidc Jedencn,
die al wat fwaarwigtig waren , ver-
Cphoond had, waar oyer de Hitoeefen,
Sipman vervioekten* en'hem den Laa-
riet, dat is , den vldek, toewenfeh-
ten.
' r ^ j f l a m b o :
’".Wa* ten^xydê- van den Heer De Haas (dat
hem toen een boete van 1000 Ryxdaal-
ders koftte) met het inhalen vanbrieven
van den -Koning van Ternate , of met
het bywooncn van vergaderingen (waar
in eenig verraad gefmeed wierd, en waar
in men gefworen had al de Holländers
den hals te brecken) doodfcbuldig ger
maakt, en w;is bet egter gedurig nog
ontdoken. En fchoon haar Edelheden
zelf hem verklaarden des doods weerdig
te zyn, nogtans hebben zy zelf in de ia-
tere tyden dezen man, tot nadeel der
borgers, zo begunftigd, en zo grooten
eere aangedaan , dat bet ider een in de
oogen ftak j ook aan hem toegeftaan,
om na Celebes, of wel na de dorpen
Balance , en Mandona , ftaande onder
Ternate, A°. 1708. ora flaven te gaan,
op welke Togt hy had weten uyt te
werken (waarffihyrielyk doòr zyn geld)
dat het arm koninkje van Batsjan van
haarv.Edßlheden had yerfogp , om hem
tot zyn Qnderkoning te mögen verhef-
fen , dat van haar Edelheden, (als van
te verren uytfigt zynde) egter gewei-
gerd , en dien Koning afgeflagen
wierd.
De dag van zyn dood was voor de
E. Maatlchappy een gelukkigc dag ,
alzo hy alleen in ftaat was , om die
geheele kuft, als hy maar wilde, in
roere te ftellen.
Hy was opk. zo ftout, dat hy voor-
lcderi. jaar haar Edelheden niet alleeg
om nog. een gpuden keten;met een gpu-
de Penning tos cen gefchçnk, maar (dat
nog veci ftouter was) om ook te ver-
foeken, van raeer joqge Nagelboomen
te mögen aanplanten , daar de, E. Compagnie
reeds pakhuyfen met Nagelen te
veci heeft, én klaar gcbleken is, dat die
• van Hitoc duifenden N agel-bopmen , die
al over lang uytgehakt moeften zyn)
verfwegea, en tot nu toc befeten hebben
5 dog beide die verfoeken zyn hem
ook afgeflagen.
Pati Haar Edelheden fehreven ook aan den
Com- Heer Landvoogd , ’s jaars na zyn dood,
bang in Aa. iyio^dat men fynen naam , van
zyQ Orangkaja Boelan jnaar ftil zou- laten
**aa * verfterven , en dat men Intsjeb Safar
(of Soliman) zyn Broeders foon, dienhy
na Batavia gefonden had,-om duyts te
leeren lefen , en fchryven , en die ’er
ook al verre in. gevorderd was, maar
voorbygaan , en een ander Orangkaja
kielen zou, gelyk die plaats toen ook
met eenén Pati Kombang, ccn nazaat
van Kakiali, vervuld. is. j
Veci Na-. In ’t begin van dit jaar 1709. ont-
gelfoo- dekte de Heer Sipman, dat de Hitoe-
door de ®fen w4 dfQQ° Nagelbomcn hadden ver-
Hitoeë- fwegen , en toondc klaar, dat de Heer
Den zt Febrtkri quam hier ’c Schip Capiteyn
Vofmaar , medchrengende een pieu- vanden
weh Capiteift der Krygsliedcn ,geuaeind B.uikhe
Jacobus van den Bpjfc.be j daags ’er na Xafft.'
’t Schip Ovcrnes j en' den 1 f April, ’t
Schip de Belois , nevens,- den nieuwen En Co-
■Winkelier, Omans'. 71. ' mans-
Het OrangkajaVFeeft' is dit jaar den
19, z o ,. z 3 cn Z4. April gegqveji,„
Den 14 May w.icrd #er befloten' den Nieuwe
Soon des Kpmngs .väri Noeffianivel in Koning
Zyn Vadcrs pfaats 1, Henrik' de' Soyfa, gk
onlangs overleden , Koning te maken j^ye
en *t beltier van Noeilaniyel zoo langaange-
,-aan deri Orangkaja Oeri^eflen, ge^'fteW.
lyk dat van de CoracoraLS aan den Pa-
ti van Spylalc, tc lateu.
De Nagel-Ocgft dit jaar 1709. bc-
liep.
Bhaafcn Ponden.
A an *t Kafteel - 4(58 ÏO f
. De
OpHonimoa - 9 63 0 Nagel-
oegft vaa
.. . ..Qma I ■ , 41 z _ . 4H iditjaar ,
1709.
Hilà - &3f 0
L a rik e 4fK z8o( ,Q
Z978 '738
Den zo Juni ^was. ’t hier ’s iiagts zoo'Groote
koud , dat ik klapper.tande , cn ’t jiiafKoude.
te voren in de Regen - Mbcflpn wierd
door de koude de Olie in., ccn’fles zpo
ftyf, als zy in Holland in de Winter
wefen kon, zonder dat’er een drup uyt-
quam, als men die omkeerde.
Den zy dito , kieeg men tyding dat oe Heer
de Bandafche Landvoogd , de Heef Schen-
Scbenkenberg , den i4. 0 verlcden was j. jCn^erSs
enden 4 juli verichceh'bier D. Ärnol- 00 '
dus Brandy, met ’t Galjoot De Hamcr,
uyt Ternate.
Den 11 Auguftus quam hier een groot
getal Alfoereelen over, om op de Weg-
loopcrs uyt td gaän, na dat eenigen tyd
tc vooren afgckpndigd was,dat ider zig
voor z of 3 wecken liyp de boflehen
houdcnzouj dog zy hebben weinig van
belang uytgeregt., en maar eenige weinige
koppen, cn die nog van önnoqs^p
feie of onvoorfigtige lieden , gc.kre-
een.
Den
Z A A
¿Ì99' Den zz Odtobcr, vertrok de Heer
De Hon-Jiandvoogd van hier op de Hongi-Togt,
gi-tocht. met een getal, na ’t berigt my daar
van gegeven, wel van 78 Cotacora’s.
; r Zyn Ed. wierd door de Borgcry tot
buyten ’t lloofd uytgelei gedaan j dog
door’t onvoorfigtig fehieten der Bos-
fchieters met ,’t Kanon wierd myn be-
huwdfoon , Gerard Leydekker -, toén
Vaaqdrig van de Nederlandfehe Bórge-
ry. zynde, onder de voet, en zyn V¿anbei
van de ftok gefchooten jbehalven dat
óok 4 of fi andere Borgers zeergekwetft
vyaren. Myn foon fprong dryyend weer
op zyn becnen , hebbende gecn ander
letiel, dan eenige kruyt-korls inzynaan-
gezicht gekregen. ; f
By ’t uyttrekken van zfn Èd: ftòttd
’er in de ringmuur van ’t Kafteel een
Compagnie foldaaten , en buyten op ’t
Plein cen Compagnie Nederlandiche
cn een Compagnie met groene Geu-
fen', of Mixftice Borgers , tus-
fchen welke door zyn Ed; voor by den
Winkel henen en ’t Kafteel om na ’t.
Hoofd trok , gevolgd zynde doör de
Nederlandfehe Borgers, die maar even
agter zyn Ed; waren, toen dat onge-
luk voorvicl.
Veele lieden van aanfien deeden zyn
Ed. tot in de Pprtugeefchc Baay uytge-
ley} toen ging ik voor die reis niet me-
mede*
Zyn Ed. voorheracn was otri na Banda,
alzo de Landvoogd daàr Överlederi
K Ë M. i 7 f
bekennende riógtahs alvorehs , aat hy J7ó|;
zig qualyk uytgedrukt had , en vcHogt
moelt hebben hem tuflehen twee oogen
.was, te vertrekken, gelyk dit ook zyn
voortgang nam, nemende myn Collega,
D. Parent, mede derwaards, alwaar zyn
-Ed. behouden, en ook weder hier naet-
tclyke dagen gekomen is.,
Seldfaanv i T December quam Van Batavia,
▼oorvaJ de Borger Michitl Antonisfoon , hier
van vier woonachtig, en maar een 00g hebben-
i ^ 00"de j die veci nieuws van daar mede
0 ’ bragc, ook veel menfehen aan zyn
huys lokte, en onder anderen (dat zeer
gcvallig was) twee Lieden hier mede
aan ’t Kafteel woonende,die ook maar
cen 00g hadden,by welke drie een-oo-
gigen (de eenigen hier aan’t Kafteel) nog
een ioldaat van Boero quam , die mede
maar een 00g had , en verzogt de-
! zen Michiel Antonisfoon cen woordje tus-
fchen vier oogen te ipreken.
Terwyl Mifchiel Antonisfoon^ dit toe-
ftondj zey een vari de vier, Smuyfer ge-
naamd : Zeg het dan maar hard óp :
want wy zyn hier onder vier • oogendl-
zoo wy ’er ieder maar een, en met'ons
vieren te famen ’er maar vier hebben 5 ’t
\vclk dezen ioldaat, en ook den andrenj
die dit- nog niet opgemerkt hadde, zoo
ìacchen dede , dat hy by na zyn gan-
fehe boodfehap vergeten zou hebben 5
te ipreken ,. hoewel dai: mede vry
vrëeriit in de oorcrl geklonken zou hebben.
A®, 17io. den i f Fcbniari was hierAonjiöi
’S morgens éen ftërkc Aardbeving, be- Aardbe-
ftàande in 3 ftobten, en den 16 dito v*8'^er*
weer ’s morgens ten 4 iiuren, gelyk ook
den i j dito ’er twee op de middag, eri
nog twee daar na volgüen , zynde den
id dito ’t aärdryk öp Haröckö niet
ftil geweeft.
Den 4 Maart quam hier het fchip
Arentsdüyh, den i f ’t fch’ip deCartha-»
go , en den id Sdioönderloö, op de
Reede; 1
Den zo dito, wiei'd hier de NieuwéDeHeéi
Oppeflandvoogd van Indien , de Heer van Rie-
Mr; Abraham vàri Riebeék, zeer .plcgtel^ek
lyk ’s moïgèns teri 9 riureri op de
te Zaal van"’t Kaftcel voorgefteld.
Alle Collégien , en de voornaamfte
bedienden der E. Maatlchappy, by den
arideren vergadéfd, en ider na zyn rang
binnen geroepen zynde , ftond de Heer
Landvoogd op, opende de reden vari
de bycenkomitjte weten,om den nieuwen
Heer Opper- Landvoogd van Indien
voor te ftellen.. Daar op deed zyii
Ed. het fehryvenszo- harer Edçl,-
heden , als van de Heeren in ’t Vadcr-
land over dat ftuk , door den Gcheim-
fChrÿvcr voorleien , cn zeide, dat z,yn
Edclheid Van Riebeek het Oppcrbewind
den 30 Oftober 1709. overgenomen,en
derhstlven op alle Collégien en Bedienden
, zoo, op Batavia , als hierj en elders
, dicri nicuweii Laft gebragt had,
öm dén Eéd aan zÿn Edclheid té vcf-
meuwen.
Hier op deed de Heer Van der Stei,
cérft opftaande, deri Èed aan zyn Ed;
en nam dien toen van alle Leden vari
zynen Raad , van de Predikanten , eri
van alle andere Collégien , cn bedien-
den , op dezelvc wyfe af ^ te weten,
de vier .Collégien ieder byfonder , daar
na de ÖpperKoofdcn van de Buytcn-
Compfoiren, toen de Officiers, Schippers
,: enz. te iame’n , waar na wy alle
tégen ’s middags reri eèn uur ter maaltyd
verfogt wierden.
Hier ria wierd den Eéd ook allé de foldaaten
, en de verdré ingefetenen, afge-.
nomen, waar op dfiemaal gcchargcercf ,•
het Kafteel rondom los gebrand, en van
Arentsduyn' i9maal, vari de Carthago
; Ï7 maal, cn van Schooridcfloö i f maai,
gefchoterij gelyk ook äl vari^finorgeris
¡af op al dé fehepen én vaartuygêri, daar
op ftroora le g g en d enîètT weinig, ge-
vlagt wierd. - '
Mm » Nd