Htm
fpeelen
metde
Slang.
'¡■66; S E S C H R Y . V I N G E
Cora’s , chalocpen, viflihcn , fchepen
cnz.'van Papier gemaakt, en met keer-
lert gevuld ,gclyk v■e'd• »o"uWdclu.irtxakrna ,, mroecti t miauen valtgertngkt werd, op-en ne-
die peerden om het lyf längs ttraat, op dergelaten kan worden s het L e n bv bekkr ens kloppe£ nd. e- l, nJ * etr£ aSn8 Ed er, ^3 äK5a5i O S “ gcoi oy
bekkens kloppende,; niet anders roepen
als Älangioling, makan. Kotingj bc-
halvep dsit andre kinderen ved Fogeti’s,
of voetföekers, en kleene vuurwerken,
die vallende fterretjens van ü g af-, en
gecn perykel voor. die kinderen, ge-
ven, aaniteken, zyode van een grooten
drom flaveri gevolgd } zoo dat het dan
als kemiis, en aoor de menigte licht-
Jens, byna beider dag is.
Ondertuilchen ziet men dan ook wel
IQ of zo mannen met een papiere zeer
gfoote Slang , of Draak , die hen wel 4° Ryxdaalacrs koft , 8o of loovoe-
ten lang , en veel dikker als een ly-
vig menfeh , of als een ton , over-
al op zyn leden en verdeelingen (die
zeer menigvnldig zyn) van lichtende
keerfen voorfien , zodanig omloopen,
day Zy de kop , die zeer groot en met
glinllerende groote oogen, en met keer-
. fen befet is, mitsgaders alle zyne leden
zoo^ natuurlyk met bogteh wetenste
draejen, dat men van verre fwcercnzou,
dat'mdn een levenden draak door de lugt
fwieren zäg,älzo men gecn van de mannen,
die ’er onder gaan (ten zy dat zy
zeer dicht by de menichen komen) en
niet als dien draak , in de lucht fweven-
dc, ziet.
Met. eieren Draak ipeelen zy allear
vonden , zo Tang hun nieuw jaar duurt,
en hier ffifrie gsan zy eerft naden Land-
Voögd ’, däkf na by den.tweeden Per-
foon, dari by den Filcaal ,' en de verdre
leden van den raad , öm voor de zelve
een quartiers uurs met dien Draak te
fpeelen, en dien in honderderley bogten
te drajen ; waar op zy dan een veree-
Tingje van een Armozyn,Petola, Chits,
of eenig arider fray (luk Catoen, y ä <S
Ryxdaalders wierdig , bekamen. Ecr
zy ’er maie gaan fpeelen, zetten zyhem
eenig water voor, gieten hem wat A-
rak in de keel, en ibmbajen ’er voor,
brengen hem dan na ’t water, en hou-
den benV over een rivier , als zynde uyt
dat water voortgekomen.
Op dezen tyd zyn zy ook gqwoon op
yerfcheiiie plaatfen twee ofdneTheengs
iii de Ohineefche ftraat op te richten,
zynde dis' zekere papiere Lanteerns , in
7 of 8 ruvten beneden, en zo na bovep
tbe d 'in minder en minder verdeeld,
twee ftylen ruftende , inet een roüw,
, a*-Vv, haiddeij komt , en onder aan in
midden vaftgeihaakt cn ne»-
aypnd een zeer fray gezicht van verre
geeft. Van deze ftaat ’er gemeenelyk
ook een voor’t huys van hun Capiteyn,
en zy heißen.die alle dag, zo lang haar
Nieuwe jaar duurt, op.
Wy vertoonen u zo een Theeng, dat
■n j ^en fftroej .beteekend ¿Theenes,
in de Plaat No. XLIX,-met twee Prin- *n Prent •
ce-vlaggen ’er boven. De laatfte nachtverbedi
verbranden zy al de Theengs, en de Slang
of Draak.
Indien ’t nu, ’t zy op dezen of ge- M
nen tyd, gcbeurt, 4 t ’er Ecly.pfis in defterk“
Maan is, kloppen Zy vervaarlyk op hun Moppen
Bekkens, om ae Maan, zo zy zeggeni|ekkens
tehulp te komen, en den Draak, d ie ffie ,
altya ilaapt, maar die dan wakker is^inde
en de Maan ioekt op te ilokken, daar^aan>
door te verlchrikken, d’ omkeering van
alles voor te komen , en hem weg te
jagen, zeer dikwils Lepas, Lepas, dat is,
laat los, laac los, roepende j daar bene-
ven voorgevende , dat die Draak , op
welken het ganfeh aardryk ruft, ook
oorfaak van alle aar.dbevingen i$,die op
de meefte beweeging van zyn lichaam
zekerlyk komen te volgen.
Van waar zy dit gevoelen > en die ge-
woonte van op de bekkens te kloppdn
hebben , weet ik niet, maar het is ze*
^erj dat dit al een oud Heidenich ge-
vpelen is , aangefien ik byOv/Wws, en
meer andre Ouden , vind , dat zy by
zulken Maan-zwym, medegewoon waren
zeer hard op Bekkens te kloppen.
Na het Nieuwe Jaar beginnen zyhaar
fpeelen met Leeuwen en Xygers, zynde
mannen s die zig in zulke veilen vertoo-
nen, en daar onder wonderlyke fpron-
gen voor weinig gelds maken.
_ Onder de Helden, wier gedagtenisde „
Chineefen eeren , is een Päo geweeft.piir1
die zy zeggen, dat het Sout-maken
uytgevonden heeft. Deze is, door ’t
een of ander ongeval op Zec, *t zoek
gemkt , ’t geen de reden is , dat zy
hem, met Orembajen met Vlaggen he-
nen en weder fcheppende, den iz Juni
gemeenelyk gewoon zyn te gaan zoe-
ken.
In Februari, van ’t jaar 17 11. heb ik Aardig
iets van eenige Chineeichc kinderen op Spei hun-
hun Nieuwe Jaar gefien, dat- ik te vor- nerKin‘
. V’ , vciucciu, rreenn nnooiitt ggeelllleenn ,, nog daai- ik ook no|t
Jioedamge er wel 2 , 3 o f vier, boven van gehoord heb
een zyn , dog het bovenfte loopt aan Zy hadden met hun twaalven vder
WeerzydenJchuyns_toe, zynde in.iderry qntrent 10 o f u jaaren oud,.. wel twee
ä@ H N s 8 B ^ P a M ^ ® geftel te dric ™»anden te voren by een Chinees
¿ k van Af n fhd ’ M l °nder een Leermeefter , die hen niet “ dere dan
dak v^n .Atap, daar toe gemaakt, en op | hier .in onderwees , geleerd. Men
hoordc
A M B O l N A.
hoorde ook wel van ter zyden, dat
zy iet zeldzaams leerden j maar men
wift niet waar in ’t bpftond.
Eyndelyk toen zy vplleerd waren,
en ae tyd gekomen was, dat. zy een
vertooning aaar af in ’t geheym zouden
doen (want ider een mögt dit niet zien)
heb ik bevonden , dat op zekere plaats
deze twaalf kinderen verfcheenen, gaan-
de ider in een ChineefchPapieren-peerd,
in ider van welke een keers was, De
plaats wierd door twee breede platte,en
hooge Lanteerns, op ftokken ftaandc
verlieht. Deddnderen waren koftelyk
op de Chinecfche wyfe, met zieer frae-
je lieht-blaeuwe , appelbloefeme , _ en
andre gekouleurde Badipe’s, gekleed, en
inet goude Voorhoofd-^ieriels , Armbanden,
Ketenen, enz. verfierd.
, Deze fpeelden een aardige Comedie
van twee Köningen , die om zekere
^ ichoone Princes oorloogden , en ider
hun beft deden , om aezelve den an-
’ deren te ontrooven.
Zy zongen zeeF aardig en net op de
maat, yallende meeft. van Quinten op
Terfen, en herhaalende dan de naafte
noot ’er aan zeer dikwils. Het is niet
te gelpoven met wat voor een grooten
haaft zy door malkanderen liepen, en in
wat een nette ordre zy altyd, wanneer de
,cen Koning met zyn volk den,, andren
met zyn volk vervolgde, weer op hun
oude plaats quamen, zonder dat ’er oyt
pen van allen een enkclc pas mifte , of
zonder dat de eene de andren oit tegen
’t iyf liepen. Eyndelyk was de een
. ^ Koning overwinnaar van den andren, en
W ' g*ng met zyn Prinqefle ftryken.
Hu»Be- Ontrent hun Begraveniflen zyn zy
gravenis- pragtig , en zeer ftatieus. Ik heb den
fcn*, 17. Maart 1711. daar vap een voorbeeld
geilen, wanneer zekereChioeefcheWeduwe
, een Balifchpyrouw, Moentsjang
genaamd, Grootmoeder van de vpor-
noemde Sijanfi, Huysvrouw van den
Ouden Cap.iteyn JJm Thiangko,, een
Vrbuw, aie over-over-Groot-Mpeder
was ,en hare Kindskindren tot in’t yier-
de gelid zag, begraven wierd.
gjjp- Deze plegtelykheid nam aanvang ’s
persby namiddags ten z uuren j voor af gingen
de zelve. twee mannen met twee groote Ronde
Chineefehe Lanteerns, met wit oyer-
trokken, en met brandende Keerfen ’er
in. Daar na zag men twee mannen in
witte wyde rokken,en zulke Hoofdwind-
fcls,ider met een lange kopereTrompet
in de hand, waar op zy , by verpofingen,
droevig bliefen, ’t geen my He gewoon-
te der Ouden , Matth. 9: 2$. gemeld,
daar van Jefus gefegt werd, dat hy in ’t
huys des Overften , by deszelfs doode
vDogter, de Pypers , en een woelende
Schare (waarfchynelyk om haar te be-
267
graven) fag, van Pypers by hare Be-
graveniflen te gebruyken , weer zeer
levendig te binnen bragt j ein gewoon-
te, dier men by deze Oolterfche Volkeren
nog volkomen in haare kragt vint.
Ook wierd door een ander Perfoon,
daar by gaande, nu en dan op een Gong
geilagen.
Daar na zag men een jongen mede in
’t w it, die, by ppofen op een T iiä , of
Trommel, met groen ftof overtrokken,
die. roode Armozyne rondom afhangende
ftrooken had , floeg. Toen zag men weer
twee andre jongens in ’t wit, ider met
eenkleener zoort van Ti>ompetten in de
hand, waar op zy nu en dan langfaam en
droevig bliefen.
Daar na quamen ’er vier mannen,
dragende een fraay opgecierd Le-
dekant, dat overal open en van binnen
met twee kopere Kandelaars en
keerfen voorfien was, en daar nevens
ook eenige bloemen, en fpys, door ia
mannen gedrageh.
Na deze Voor-treyn quam ’er een
ichoone overdekte en zeer koftelyk ver-
gulde Draagbaar met Tralien , waar in
de kift ftond, die met een koftelyk. dek-
klecd overdekt was» boven welke twee
geelc Sonnefchermen gehouden wier-
den.N
a ’t L y k , door 12 mannen gedra- Wit-ge-
gen, volgden deze Bloedzrienden. ghtePleyfter-
Seco met een witte katoenc Rok,en een ^^11"
grauwe katoene Muts (de Rok wit zynde,
om dat hy maar een Swager , 6n
geen eygen Soon was , die anders in ’t
graeuwKatoen , zynde de hoogfte Rouw,
verfchenen zou hebben.) Daar na de
Capiteyn der Chineefen , eveneens ge-,
kleed, en zoo vervolgens een menigte
van andere Bloedvrienden , zo Mannen,
als.: Vrouwen , die graeuwp en witte
kleeden over ’t hoofd hadden-, en zeer
weenden, dat een vry grooten ileep
gaf, alzo zy aan de grootfte geflagten der
Chineefen hier vermaagfehapt was , om
't welke te klaarder aan de wereld te
toonen,men alle 10 of 20 roeden gaans,
wat ruftte met het Lyk. Zy quamen
ten vy.f uuren weder van ’t Graf, dat
buyten de Stad na hunne manier zeer
fray 9p een heuveltje gemaakt, en met
een ichoone overwelfde kelder, met een
Tombe , Coepels- gewyfe. ’er boven,
daar men met een deur inging, voorfien
was 5 een werk, dat van buyten zeer net
gepleyfterd, en wit gemaakt was , en
my dierhalven mede aan de witgepley-
fterde graven der Ouden ,7 waar van ik
Matth. 23 : 27. leefe, gedenken deed.
Men wil, dat- zulk een Graf wel op 2 of
300 Ryxd.vkomt te itaan.
Zy hadden aan dit Graf ook gege-
ten , en gedronken, en dit was de
L 1 2 reden