1 4 4 ^ : ; Ä M B O
gelegen a dm het te bezocken, wierd
ma^r pekft af te komen, en beneden te
Wonnen.
■Ppen berg van Wawani ging hy met
eenige bedienden der E. Compagnie, do
a 70 foldaaten, en 700 Inlanders , zelf
bcichouwen, vindende daar in nog veel
balîèn, en lyken,die hyna beneden fmy-
ten lie tfta k verder alles, nevens Teha-
läa,in brand, en quam,na een zeer on-
gcmakkelyke tochty’s avonds weer op
£yne Coraçora.
Zyn?
verruß
fingen op
dien'
tocht
Van hier ftak hy over na Hoe warn o-
hel, alwaar hy op Cambello hoorde,dat
de onzen den vlugtigen Pati Tehelia by
na gehad, en hem nog gequetft hadden.
Ook waren'die van Cambello ichuw
om af te komen.
Hy vertrok van daar na Aflàhoedi en
Liflabatta, en van daar weer na;Kelang,
belaftende die van Aflàhoedi, met die
van Hennetelo te fcheppen, çn de Ke-
langers , dat die van Salatti op ’t ftrand
moeften komen woonen. . . /
Hy ftond de Manipcièn toe, de ftoffc
tot het lcggen van een fteenen Reduit ,
al lang by lien verzogt, en die op ’t ftrand
van Tomilehoe te lcggen, alzoo de hou-
te Baricade meer moeite van herftellen
gaf, als zy weerdig was.
Men nam' ook op Cambello vier O-
rangKaja’s van de Ërangers gevangen, om
dat zy T e h e lia gehuisvelt hadden.
I. Op .Loehoe wierd in een groote vergadering
O p C e -
raffl.aKelangçnz.
Madjira
op Loe-'
hoe voor-
gdlelt.
Madjira g als Kimelaha voorge-
iteld, en hen ook ’s Konings connpiflie
en laiç aan den Heer Caan, en den Am-
bonicHen Landvoogd, voorgelezen. Men *
koos ook Gammafongi, om daar een fteenen
Reduit te îeggen, en allés op Loehoe
tot des Kimelaha's verbíyf te fchik-
kcn”
De Heer Demmer belafte die van Loehoe
ook, zielt voortaan met de kleene
dorpen niet te bemoejen, maar die op
haar zelven te laten, dat al de oude ge-
fchillen tuftchen die van Loehoe en Anin
affnccd.
Hy ftak van daar na Hitoelama over,
bezagoud Marnato, enTelleboan,beide
op ontoegankelyke ftêilténgelegen,waar
op te voren noit een Europeer gewceft
was; waar uit men klaar befpeurt, dat
deze Heer gewoon was door zyn eigen,
en niet door eens anders oögen tc zien.
Hy deed hunne vaftigheden floopen,
en belaftte hen beneden te komen woo-
, Toeloecabeß, die de vluchtelingen van
▼erbat J^awani j bunne Hoofden, in zyne
onst'e^ befcherming genomen, en geherbagt
nemaal. had, dorft.niet af komen, terwyl Cajoan
bezig was cen colíefte over de gan-
íché kuft van Hitoe te doen,, om daar
door, was ’t mogelyk, nog genade voor
N S C H E
hen te verwcrven. . 0 ;; | H |
,®c Heer Demmer bezogt ook oud
Lien, mede op een fteil gebergte gelegen,
wiens inwoonders maar kort te voren
van die van Marnalo waren afgeweken.
; Hy belafte hen, en die van Way,af
tc komen, en beneden tc gaan woonen.
Daar na ftak hy over na ’c Eiland O-
ma, bezag Hatoeaha, Cabauw, Caylo*
1°,; en haar vefting Alacca, gelyk daar
na ook Ihamahoe, dat hy zeer fterk van
dorpen boven op den berg vond, waar
op ’er agt, ider met een borftweering
van malkandren afgèzòndcrd, lagen , die
hy om zeer goede redenen in wezenbly-
ven liet. -
.Die van Toehaha, op een fteile klip
toen gelegen, liet hy mede daar blyven,
om dat zy zieh in den laatften oorlog zeer
ftandvaftig gedragen hadden , doch hy
. plaatfte die van Sirilbri op ftrand, belaftende
dat zy ten eerften daar zouden ko-,
mén woonen.
r Hy bezogt 09k Nocflàlaoet, en keer-
de,na ’t ftellen der noodige ordre,'den 16
November weer na ’t Kafteel, daar h y,
na Oma’s andre zyde ook bezogt tc hebben,
eindelyk aankwam, hebbende.nog
maar agt man van zyn gezelfchapby zieh,
nie hem hadden können volgen, alzoo
de andre door ’t fterk marchceren afge- De Heer
mat waren. ' Demmer
Dus had hy in deze eene maand meer, doc*
||| alle, de Landvoogden yoor zynen tydi^1 ccn,f
gedaan, waar in hy nooit van imand ge- meer dan
yolgd is, en waar; mede hy blyken gaf,allezyne
i daijfchopn grys, en ontrent do jaren oud, voo.raa-
hy egter. noch een zeer vaft cn fterk man uf“ “1
was, zelf boven zyne jaren , en boven S h e
de verwagtmg van alle, die hem kenden. regeering.
In deze tuffchentyd waren de voor-
noemde Macaflàarfchc Hoofden ider met Staat
een byzonder vaartuig na.Macaflar ge-derMa-
vlugt, van welker gezclfchap echter nogcaff*arcn‘
eenige met deBoetonders.hier gcbleven
waren, waar van ook nu en dan eenige
koppen door die van Leytimor uit de
Zagoe-boflchen opgebragt wierden.'
De Hecr Demmer dagt niet raadzaam
de gevluchten na Capaha aan tc taften,
zoo, om zyn,kleene magt, als om dathy
yertrouwde, dat zydoorgebrek wel zouden
mocten afkomen, dat,de tyd egter
anders leerdc, doch dat zy Zekerlyk gedaan
zouden hebben, zoo ,’er maar een
kleene deur van genade voor hen open
geweeft was.
In December maakten zieh de vier Vándcr
lanaelyke dorpen van Hoelong met Te- Heiden
helia diep in ’t gebergte vaft, alwaar Ca-
pitein Jacob Virheyden:hen met 60 loi-epLa^â-
daaten belegerd , geftoord , en Tehelia dyn, ge-
nevens Lawadyn, Imam van Cambello, vangen.
gevangen bekomen heeft. Zy wierden
ten eerften na ’t Kafteel gevoerd, daar
1V44., mçft. hpn noch eenige maanden, fchoon
hu^Vonnis van den Koning^.’er al lag,
ziften liet, in hope van die van Capaha
noch eerft tot afleomen te lokken j doch
daar vplgde nicts op. ^
• r.. A. 1644 deed de Heer Demhter een
be?.ending aan diç . van Capaha .om af te.
komen, die daar. toe zeiden niet tc zul-
len verftgap^vopr en al eer men de. ou-
de Regeeïing weer herfteldc} wéshalvcn
Zyp Ed: goed vond de Coracora’s te ver-
zamelen, om hen by de eerfte gelegen-
heid in April in hun neft aan te taften..;
Ldiato .. Men kreeg by de kotíift der fchepen
bpBata- bericht5dat KimelahaLeliato den laatften
H November.. op Batavia onthalft was.
Kort te yoren waren uit Ternate twee
gezanten aangekomen, Alonfo Cardino fa,
Tema- en -ddvtoffarifKe diri, genaamd j.ook. was
taanfe gc- Madjira met de OrangKaja’s van Loe-
zanten, hoe, Tanihitoemeften cn de verdre Hi-
hierver- toeëfe OnuigKaja?s,hierverfchenen,om
fehenen. zc]ççre vergadering by te woonen , by
welke goede gclegenheid de Heer Dem-
mer goed vond, Kipati Tehelia, za Imam
Lawadyn, ten fchrik van andren, hunne
ftiaf te doen .erlangen.
Tehelia, £y wierden den I4 Maart onthalft,
enLawa-en al hunne goedérèn aän den Koning
0?lt' verHeurd verklaard. ,
v In deze zelve maand wierd ook een
jonk van ,’t land . van. Ende met 46 man
op Amblauw aangekomen, en na Wawani
vragende, om nagelen in te koo-
pen, voor een goede: prys door den fer-
geant, en Scngadji, aan ’t Kafteel opge-
Diagt.
Den 13 April vertrok de Heer Land-
voogd met 3 ièhepen, en 3f Coracora’s,
E na Telleboan, alzoo ’er geen gelegen-
heid was, orn. vooriCapaha te ankeren,
om dat het daar diep ÿ en cen zeer fteile
kant is. -
De Heer Hy zond Cwpitcin Vefrbeyden-mct ziZ)
Demmers.ioldaaten en matroozen, over den weg
tooze*0" vaíl MÉ Marnalo v.an agterenom na Ga-
toehtna paha, ten eindc hy .daar zekeren voor-
Capahä; deeligen heuvel innemen zou , dat door
gebrek van goede weg-wyzers mislukte,
weshalven hy onvcrrichtcr zake weder
keerde.
Capaha van vören aan te taften
. was onmogelyk, alzoo het daar zeer fteil,
~cn maar van een final ontoegankelyk pad
van agteren, en van noch z andre-fteile
na. ftrand loopendc paden voorzien was,
die de vyanden. zoo wel verzorgt hadden,
dat het hen tpefchcen, dat. by de zelve
niet pp te komen was.
Bars Men trok dan. noch eens ’t voflèn-vel
befcheid aan , alzoo men. door de. leeuwen-huid
derwe- niec zag te verrichten, cn men zond ee-
nigen!"" v°lk na bpven, om Toeloecabtrfi?(-was
’t mogelyk) noch tot afkomen te bewegen
j doch Pattwani gaf aan de zelve
II D e e l v a n A m b o in a .
K E N. iqf
zeer bars belcheid, en bleàf’erby, van 161(4.'
niet af te willen komen, ten zy men de
oude lands-regeering der vier Hoofden
van Hitoe weder in trein bragt 5 zeg-
gende zieh aanftonds hier lieber dood te
willen vechtèn.
Vennits nuThaar Edelheden, by ichry-
vens van den Ì10 December A. t Ö43, die
oude regeering vlak afgefchreven hidden*,
-zag de Heer Demmer, ’dat hier niet
anders te doen zou vallen, dan hen door
een langzaam beleg te verduuren, en on-
dertuifchenalles,' wat men kon, te ver-
nielen 3 doch vooral, hunne nagelboomen
te verdervenj dat zyn Edí al mede
van Bataviá ., in opzicht van de lahde-
íyen der wedcrfpannigen, aangeíbhreven, •
was. Hier, door deden wy echter hiet zoo
zeer die van Capaha , ais die van Mama-7
1er, nadeel, die daar door op de onzçn zeer
misnoegd wierdén-, daar men had be-
hooren te bedenken , dat het zonder hen
-onmogelyk was de rechte wegen na
Capaha te weten te komen i
Na dat men nu 12 dageñ to't dit ver- Capabi
woeften Van boomen belteed had,1 vonddoordc
men goed Capaha tc water en te land teí>1nz!Íc"
bezetten, en benoorden Telleboáns Ri- eger
vier een grootc fehans met t ptínten te-
gen over mai kanderen, en' op den náaften
heuyel ecn .kleene fehans op te werpen,
waar in men 2 lange ftukken plaatfte ,;
waar mede men op ’s vyands werken vari
Capaha ípeelen kon.
De N oord-zyde van Capaha wierd met Ongc?
2 lichte j achten bczet, die daár gànfch meene
niet wel lagen , behalvèn dat dit alles
niet belctten kon 3 dat de vyand echter S S c r ;
van agteren dóor een opcne deur, welke
die van Mamalo wel kenden,* doch voor
ons verborgen hidden ,1 al zynen noodigen
voorraad kreeg.
Ontrent dezen tyd veiriam mcn hier'
den iz May een aardbeving zoo fterk,
als men oit te vorert by inenfchen ge-
heugen in dcze Landvoogdy vemomen
i had; Zy begon in den fnorgenftond ;
doch was ’s avonds tegcn agt Uureri vry
fterk ontrent het Kafteel , cn met regen,•
donder^en blixem vermengd. Zy duur-
de den'ganfchen nagt, en het ícíiecn als
. of hemel en aarde vergaan zou.
- ^ Geen levende ziel aorft onder het dak
blyven, en in ’t Kafteel Vi&oria waren
beide de geVels, de zyde- en alle de bin-
*nen-muuren van ’t huis des Landvöogds
van boven tot beneden, en zommigege-1
heel en al weggefcheurd. De^wáft-ge-'-
vel was wel anderhalf voet uit zftt lood
van ’t dak, en van de zyde-muure'n, af*
geweken, en’het dak aan die zyde wel ccn
aerdc Van de lengte Van huis ’t ter neder
geftort, en gebrokèn. De Ooft*gcvel
hing boven noch aan zyn ankers ; doch
T hai